استخراج بیت کوین چیست ؟ چگونه می توان از این فرآیند کسب درآمد کرد؟ چه ابزارهایی برای ورود به این حوزه لازم است؟ آیا فرآیند استخراج بیت کوین در ایران قانونی است؟
استخراج یا mining یکی از فرآیندهای مهم در شبکه بیت کوین است. در این فرآیند کاربران شبکه به کمک دستگاه های پردازشی خود می توانند در شبکه مشارکت داشته باشند. شبکه بیت کوین در ازای فعالیت این کاربران به آن ها رمز ارز بیت کوین پاداش می دهد. فرآیند استخراج در ابتدا بسیار ساده و آسان بود اما رفته رفته با سختی های زیادی مواجه شد. اگر قصد دارید تا با فرآیند و نحوه استخراج بیت کوین آشنا شوید، این مقاله را تا انتها مطالعه کنید.
آشنایی با سازوکار بیت کوین
قبل از معرفی استخراج بیت کوین، بهتر است ابتدا با شبکه بیت کوین و سازوکار آن آشنا شویم. شبکه بیت کوین یک شبکه غیر متمرکز و همتا به همتا است که در آن هیچ نهاد یا شرکتی بر تراکنش ها نظارت نمی کند؛ بلکه تمامی تراکنش ها به کمک کاربران شبکه بررسی و تایید می شوند.
بیت کوین اولین ارز دیجیتال دنیای کریپتوکارنسی است. این رمز ارز به کمک تکنولوژی دفتر کل توزیع شده (DLT) توانسته است شبکه ای غیر متمرکز برای تبادلات مالی ایجاد کند. غیر متمرکز بودن یک شبکه به این معناست که تمامی عملیات شبکه به کمک کابران آن و بدون وجود بخش های واسطه و متمرکز انجام می شود.
تراکنش های شبکه توسط کاربران و به کمک یک الگوریتم اجماع تایید و بررسی می شوند. الگوریتم اجماع در شبکه های غیر متمرکز، چارچوب و قوانین لازم برای تایید و بررسی تراکنش ها را مشخص می کند. این کار باعث می شود تا تمامی کاربران از یک سری دستورات مشخص پیروی کنند و به تایید تراکنش ها بپردازند. در واقع الگوریتم اجماع از هرج و مرج شبکه جلوگیری می کند و یک نظم مشخص در فرآیند تایید تراکنش ها ایجاد می کند.
استخراج بیت کوین چیست به زبان ساده
هرکدام از شبکه های بلاک چینی دارای یک الگوریتم اجماع مشخص هستند. این الگوریتم علاوه بر ایجاد نظم و چارچوب در شبکه، نحوه پردازش تراکنش ها را مشخص می کند. در شبکه بیت کوین، از الگوریتم اجماع اثبات کار (proof of work) برای پردازش و تایید تراکنش ها استفاده می شود. بر طبق این الگوریتم، کاربرانی که می خواهند به صورت داوطلبانه در تایید تراکنش ها مشارکت کنند؛ باید سیستم پردازشی خود را به شبکه متصل کنند. شبکه از قدرت سیستم کاربران برای تایید تراکنش ها استفاده می کند و در ازای این همکاری به آن ها بیت کوین پاداش می دهد. به این فرآیند اصطلاحا استخراج بیت کوین یا bitcoin mining می گویند.
به زبان ساده، برای پاسخ به سوال “استخراج بیت کوین یعنی چی؟” می توان گفت که استخراج btc یا ماینینگ ارز دیجیتال بیت کوین فرآیندی است که در آن کاربران داوطلب یا ماینر (miner) قدرت پردازشی دستگاه های خود را در اختیار شبکه قرار می دهند تا شبکه بتواند تراکنش ها را پردازش و تایید کند. در مقابل ماینر از شبکه پاداش می گیرد.
هنگامی که ماینر دستگاه خود را به شبکه متصل می کند، از طریق حل معادلات پیچیده ریاضی بلاک های جدید در شبکه ایجاد می کند و تراکنش ها را در آن قرار می دهد. نکته مهم در این فرآیند، بحث رقابت است. ماینرها باید بتوانند سرعت و قدرت پردازش بالایی داشته باشند تا بتوانند سریعتر از سایر ماینرها معادلات شبکه را حل کنند. در صورتی که ماینر دستگاه پردازش قدرتمندی نداشته باشد، نمی تواند با سایر ماینرها رقابت کند.
اهمیت فرآیند استخراج بیت کوین
فرآیند استخراج بیت کوین و تغییرات آن، نه تنها بر روی قیمت بیت کوین، بلکه بر روی کلیت بازار کریپتوکارنسی تاثیرگذار است. به صورت خلاصه می توان دلایل اهمیت این فرآیند را در موارد زیر خلاصه کرد:
- پردازش شبکه به صورت غیر متمرکز
بیت کوین اولین شبکه بلاکچینی است که قصد دارد شبکه ای غیر متمرکز برای تبادلات مالی جهانی ایجاد کند. تا قبل از بیت کوین، هیچ سازوکار موفقی برای یک شبکه غیر متمرکز وجود نداشت. ساتوشی ناکاموتو با طراحی سازوکار اثبات کار و فرآیند استخراج، توانست راه حلی غیر متمرکز برای پردازش تراکنش ها طراحی کند. گرچه این سازوکار با معایب زیادی همراه است؛ اما توانسته است قیمت بیت کوین را بالا ببرد و روش مناسبی برای ایجاد بیت کوین های جدید ایجاد کند. - افزایش امنیت شبکه
استخراج btc نوعی روش کسب درآمد به حساب می آید و کاربران می توانند با اتصال دستگاه های پردازشی خود، در شبکه مشارکت کنند و پاداش بگیرند. این جذابیت در کسب درآمد باعث می شود تا تعداد ماینرهای زیادی برای استخراج بیت کوین به شبکه متصل شوند. در نتیجه رقابت بین ماینرها افزایش پیدا می کند و میزان امنیت شبکه نیز بیشتر می شود.
در واقع زمانی که تعداد ماینرها بیشتر شود، میزان غیر متمرکز بودن شبکه افزایش می یابد و همین موضوع باعث تمرکز زدایی و کاهش احتمال حمله 51 درصدی می شود. حمله 51 درصدی شرایطی است که در آن شخص یا گروهی از افراد شبکه بتوانند 51 درصد از قدرت شبکه را به دست بگیرند و در آن اختلال ایجاد کنند. با افزایش تعداد ماینرها، خرابکارها باید هزینه بسیار بیشتری را برای این حمله پرداخت کنند و در نتیجه احتمال این حمله کم می شود.
استخراج بیت کوین از ابتدا تاکنون
بیت کوین رمز ارزی محدود و به تعداد 21 میلیون واحد است که قرار است طبق الگوریتم اثبات کار و فرآیند استخراج، در یک بازه زمانی مشخصی وارد مارکت کریپتو شود. استخراج btc از سال 2009 شروع شد. در آن زمان تعداد ماینرهای کمی در شبکه بیت کوین وجود داشت و افراد می توانستند با استفاده از کامپیوترهای خانگی و لپ تاپ، به سادگی به استخراج بیت کوین در خانه بپردازند. در آن زمان کاربر می توانست با استخراج موفق بیت کوین، 50 رمز ارز بیت کوین پاداش دریافت کند. سرعت ماینینگ بیت کوین در آن زمان بسیار زیاد بود و رفته رفته تعداد ماینرهای شبکه افزایش پیدا کرد.
بعد از آن، در سال 2012 اولین هاوینگ بیت کوین اتفاق افتاد. هاوینگ (halving) فرآیندی است که در آن تعداد پاداش ماینرها نصف می شود. شاید از خود پرسید چرا باید چنین فرآیندی در شبکه بیت کوین وجود داشته باشد؟ هاوینگ بیت کوین باعث می شود تا عرضه بیت کوین کنترل شود و ارزش آن افزایش یابد. اگر فرآیند هاوینگ بیت کوین وجود نداشت، تمامی 21 میلیون کوین بیت کوین ظرف چند سال اول در بازار عرضه می شد و دیگر این شبکه نمی توانست قیمت های بالایی را تجربه کند. در واقع هاوینگ بیت کوین با کنترل سرعت استخراج بیت کوین تلاش می کند تا ارزش این رمز ارز را بیشتر کند.
بعد از هاوینگ بیت کوین و افزایش تعداد ماینرها (به دلیل رشد چشمگیر قیمت بیت کوین و فراگیر شدن آن) افراد دیگر نمی توانستند از طریق کامپیوترهای معمولی ماین کنند. بنابراین به سراغ کامپیوترهای حرفه ای با کارت های گرافیک قدرتمند رفتند. رفته رفته تعداد کامپیوترهای حرفه ای و قدرتمند در شبکه افزایش یافت و رقابت ماینرها برای کسب پاداش بسیار نزدیک می شد. در نهایت با ورود دستگاه های ماینر مخصوص به نام اسیک (ASIC) قدرت پردازش دستگاه های ماینر به شدت افزایش یافت. دستگاه های اسیک دستگاه های قدرتمندی در بحث استخراج بیت کوین هستند و قیمت بسیار بالا و مصرف انرژی بسیار زیادی دارند.
آموزش استخراج بیت کوین
اگر قصد سرمایه گذاری در استخراج رمز ارز بیت کوین را دارید؛ بهتر است از استخرهای استخراج برای ماین کردن استفاده کنید. این استخرها چارچوب مشخصی دارند و می توانند سودهای خوبی نصیب شما کنند. به صورت کلی برای شروع استخراج بیت کوین باید 3 مرحله زیر را به ترتیب بگذرانید:
- انتخاب و خرید دستگاه ماینر
دستگاه های ماینر بیت کوین، دستگاه های ASIC یا مدارهای مجتمع با کاربرد خاصی هستند که برای استخراج طراحی شده اند. معمولا قیمت این دستگاه ها بسیار بالا و در محدوده 700 تا 2500 دلار قرار می گیرد. انتخاب این دستگاه ها به مقدار بودجه و نوع سرمایه گذاری شما بستگی دارد. برای انتخاب یک دستگاه ASIC علاوه بر قیمت، باید میزان کارایی و برق مصرفی آن را نیز بسنجید.
برق مصرفی این نوع دستگاه ها بسیار زیاد است و باید هزینه های آن را پیش بینی کنید. می توانید به کمک ماشین حساب های ماینینگ، میزان هزینه برق، کارمزد شبکه و پاداش احتمالی را محاسبه کنید تا میزان سود شما در فرآیند استخراج بیت کوین مشخص شود.
همچنین در نظر داشته باشید که برخی از دستگاه های ASIC حرارت و صدای زیادی ایجاد می کنند. بنابراین بهتر است وسایل جانبی مانند فن یا خنک کننده برای آن ها تهیه کنید و هزینه آن را نیز در محاسبات خود درج کنید. توصیه می شود دستگاه ماینر را از سایت های ایرانی دارای مجوز دریافت نمایید. - انتخاب استخر استخراج
بعد از انتخاب دستگاه ماینر، باید استخر مورد نظر خود را انتخاب کنید. بهتر است استخری را انتخاب کنید که امنیت مناسب و کارمزد پایینی داشته باشد. استخرهای BTC.com و F2Pool و Poolin جزو استخرهای معروف در بازار کریپتوکارنسی هستند. - نصب نرم افزار شبکه بیت کوین
بعد از انتخاب استخر استخراج، باید دستگاه خود را به استخر متصل کنید. برای این کار نیاز به نرم افزاری دارید تا بتوانید کیف پول و دستگاه را به استخر وصل کنید. کیف پول هایی مانند بیت کوین واسابی (Wasabi) قابلیت اتصال دستگاه ماینر را به استخر فراهم می کنند.
برخی از نرم افزارهای بیت کوین به دلیل تحریم، آی پی های کاربران ایرانی را مسدود می کنند و کاربران نمی توانند دستگاه خود را به استخر وصل کنند. برای دور زدن این موضوع، بهتر است از یک سرور مجازی با آی پی غیر ایرانی استفاده کنید. برخی از سایت های ایرانی خدمات سرور، با ارائه سرورهای ابری و مجازی، محدودیت های موجود برای استخراج بیت کوین را دور می زنند و کاربران با تهیه این سرورها می توانند به استخر وصل شده و پاداش شبکه بیت کوین را دریافت کنند.
آیا با گوشی می توان بیت کوین استخراج کرد؟
امکان استخراج بیت کوین از طریق گوشی های اندروید و ios وجود دارد. کاربران می توانند با نصب نرم افزارهایی مانند easy miner و crypto miner نسبت به استخراج رمز ارز بیت کوین اقدام کنند. اما به دلیل رقابت شدید بین ماینرها و وجود دستگاه های قدرتمند ماینینگ، سیستم های پردازشی گوشی شانسی برای دریافت جایزه بیت کوین ندارد و در بهترین حالت می توانند سالیانه چند سنت برای کاربر پاداش دریافت کنند.
علاوه بر پاداش بسیار کم، به دلیل سختی بالای شبکه بیت کوین، امکان آسیب دیدگی سخت افزارهای گوشی وجود دارد. بنابراین توصیه می شود که به هیچ عنوان سیستم های پردازشی موبایل یا لپ تاپ خود را به شبکه بیت کوین وصل نکنید.
استخرهای استخراج، بهترین روش ماینینگ
همان طور که اشاره شد، کاربران برای استخراج BTC نیاز به دستگاه های قدرتمند پردازشی دارند. ماینرها می توانند از طریق این دستگاه ها به شبکه متصل شوند و شروع به ماینینگ کنند. به این روش ماینینگ انفرادی گفته می شود. در واقع در این روش ماینر به تنهایی دستگاه را تهیه می کند و به رقابت با سایر کاربران می پردازد. در این روش ماینر باید هزینه های زیادی برای به روز رسانی دستگاه پرداخت کند. همچنین به دلیل رقابت بالا، ماینر نمی تواند تنها یک دستگاه خریداری کند و ناچار است تا چند دستگاه را استفاده کند تا بتواند با دیگران رقابت کند.
استخر استخراج (mining pool) فضایی است که در آن ماینرها می توانند با یکدیگر همکاری کنند تا بتوانند با قدرت پردازشی بیشتر، به پاداش شبکه دست پیدا کنند. در واقع استخر استخراج به کمک ماینرهای دیگر، یک مزرعه ای از دستگاه های قدرتمند ماینر تشکیل می دهد تا بتواند با مشارکت آن ها، در رقابت شبکه پیروز شده و پاداش دریافت کند. معمولا استخرهای استخراج در مدت زمان کوتاه و مشخصی به پاداش شبکه دست پیدا می کنند.
استخراج بیت کوین در ایران قانونی است؟
یکی از ریسک های موجود در هر سرمایه گذاری، بحث قانون گذاری است. اگر حوزه ای با مشکلات قانون گذاری مواجه باشد، ریسک سرمایه گذاری افزایش پیدا می کند و سرمایه گذاران تمایل کمی دارند تا در آن حوزه وارد شوند. استخراج بیت کوین نیز جزو حوزه هاییست که قانون گذار تاثیر زیادی بر آن می گذارد.
در حال حاضر در کشور ایران، استخراج رمز ارزها امری قانونی است و افراد می توانند برحسب ضوابط و قوانین تنظیم شده، به استخراج رمز ارز مورد نظر خود بپردازند. افراد می توانند با دریافت مجوزهای مربوطه و وزرات صنعت و نیرو، دستگاه های ماینر را تهیه کنند و به استخراج مشغول شوند. کاربران ایرانی باید دستگاه های ماینر تهیه شده توسط گمرک را تهیه کنند و برای استفاده از برق، از وزرات نیرو مجوز بگیرند.
مجازات استخراج غیرقانونی بیت کوین چیست؟
اگر شخصی طبق قوانین وضع شده عمل نکند و مجوزهای لازم را از نهادهای مربوطه دریافت کند، جریمه و مجازات می شود. اگر ماینر از دستگاه هایی استفاده کند که به صورت قاچاق وارد کشور شده، باید معادل دو برابر ارزش دستگاه به مراجع قانونی جریمه پرداخت کند. اگر شخص بار دیگر از دستگاه های قاچاق ماینر استفاده کند، باید معادل چهار برابر ارزش دستگاه جریمه پرداخت کند.
همچنین اگر شخص از برق خانگی یا انشعاب های برق غیر مجاز در فرآیند استخراج بیت کوین استفاده کند، مجرم شناخته می شود. در واقع در این حالت علاوه بر پرداخت جریمه به نهادهای قانون، احتمال قطعی برق یا 6 ماه تا یک سال مجازات زندان را تجربه می کنند.
آیا استخراج بیت کوین به صرفه است؟
پاسخ به این سوالات به شرایط مختلفی وابسته است. به صورت کلی استخراج بیت کوین نیازمند یک سرمایه اولیه است که کاربر باید آن را صرف خرید دستگاه های ماینر کند. همچنین ماینر باید شرایط کشور خود را بسنجد. در برخی از کشورها مانند چین استخراج بیت کوین ممنوع است و ماینر نمی تواند فعالیت کند. در حال حاضر کشور ایران جزو کشورهاییست که قوانین و چارچوب هایی برای ماین کردن بیت کوین تنظیم کرده است. اما این قوانین نامفهوم بوده و با محدودیت های زیادی مواجه است. به عنوان مثال جدیدترین دستگاه های استخراج بیت کوین به سختی وارد کشور می شوند و ماینر برای آن که بتواند به این دستگاه ها دسترسی پیدا کند؛ ناچار به قاچاق آن ها می شود. این موضوع برخلاف چارچوب قوانین است و در صورت گزارش، شخص جریمه و مجازات می شود.
همچنین نبود کارشناسان خبره و قوانین ناعادلانه باعث می شود تا ماینرها نتوانند به خوبی در این حوزه فعالیت کنند. علاوه بر این، ماینرها باید بتوانند دستگاه های پردازشی را آپدیت نگه داشته و آن ها را به روز کنند. قیمت های سرسام آور این دستگاه ها و هزینه گمرک باعث می شود تا حاشیه سود استخراج بیت کوین به شدت کاهش یابد و ماینر نتواند سود کافی دریافت کند.
با توجه به این موارد، توصیه می شود تا سرمایه گذاری زیادی در این حوزه انجام نشود. اگر تمایل دارید تا در این حوزه فعالیت کنید، توصیه می کنیم که با رعایت چارچوب موجود برای ماین کردن، دستگاه های خود را به استخرهای استخراج متصل کنید تا بتوانید در پاداش دریافتی توسط استخر شریک شوید.
بیت کوین یا اتریوم، کدام را استخراج کنیم؟
اتریوم، بعد از بیت کوین، بزرگترین رمز ارز بازار کریپتوکارنسی به شمار می آید. این رمز ارز نیز در ابتدا همانند بیت کوین از الگوریتم اثبات کار استفاده می کرد. به همین دلیل بسیاری از کاربران برای انجام فرآیند استخراج، شرایط این دو رمز ارز را بررسی و مقایسه می کنند. در حال حاضر اتریوم در آپدیت های اخیر، الگوریتم اجماع خود را تغییر داده و از اثبات کار به اثبات سهام (proof of stake) مهاجرت کرده است. در این الگوریتم دیگر کاربر نیازی به خرید دستگاه های ماینر ندارد و تنها با خرید رمز ارز اتریوم و استیک کردن آن، می تواند از شبکه پاداش دریافت کند.
اتریوم به دلیل مشکلات متعددی از جمله مصرف بالای انرژی، خطرات زیست محیطی و مقیاس پذیری پایین، الگوریتم اجماع خود را تغییر داد. مشکلاتی که در حال حاضر در شبکه بیت کوین وجود دارد و باید هرچه سریعتر برطرف شود.
سخن پایانی
«استخراج بیت کوین چیست به زبان ساده ؟» فرآینداستخراج (mining) در شبکه هایی که از الگوریتم اجماع اثبات کار پیروی می کنند، استفاده می شود. در این الگوریتم کاربران می توانند به صورت داوطلبانه در تایید و تراکنش های شبکه مشارکت کنند. نحوه مشارکت به این شکل است که کاربر، یا به اصطلاح ماینر، باید سیستم پردازشی خود را به شبکه وصل کند.
سیستم پردازشی ماینر باید معادلات پیچیده ریاضی شبکه را حل کند تا بتواند بلاک جدید ایجاد کند و تراکنش ها را تایید نماید. بعد از تایید تراکنش ها، ماینر از شبکه پاداش دریافت می کند. به دلیل سختی شبکه و تعداد بالای ماینرها، افراد باید هزینه های بسیار سنگینی را بابت خرید دستگاه های ماینر پرداخت کنند. علاوه بر این؛ آن ها نمی توانند به تنهایی به شبکه متصل شوند و مجبور هستند برای دریافت پاداش شبکه؛ به یک استخر استخراج وصل شوند.
فرآیند استخراج در حال حاضر با مشکلات زیادی همچون مصرف بالای انرژی و مشکلات محیط زیستی دست و پنجه نرم می کند. راه هایی همانند استفاده از برق یا انرژی خورشیدی برای رفع این مشکلات مطرح شده است اما هنوز نتوانسته آن ها را به صورت کامل برطرف کند. پایان استخراج بیت کوین در سال 2140 اتفاق می افتد و تا آن زمان شبکه بیت کوین باید بتواند ماینرهای خود را در شبکه نگه دارد. اگر مشکلات فرآیند استخراج برطرف نشود و تعداد ماینرهای شبکه افت کند؛ این شبکه ممکن است در آینده با مشکلات زیادی مواجه شود.
سوالات متداول
استخراج یعنی چی؟
فرآیند استخراج یا ماینینگ در شبکه هایی که الگوریتم اثبات کار دارند انجام می شود. در این فرآیند کاربر سیستم پردازش خود را به شبکه وصل می کند تا شبکه بتواند تراکنش ها را پردازش و تایید کند. در مقابل شبکه نیز به کاربر پاداش می دهد. بیت کوین اولین رمز ارزی است که از فرآیند استخراج استفاده می کند.
استخراج رمز ارز بیت کوین تا چه زمانی ادامه دارد؟
زمان اتمام استخراج btc بعد از آخرین هاوینگ بیت کوین و در سال 2140 اتفاق می افتد.
آیا استخراج بیت کوین در ایران غیر قانونی است؟
به صورت کلی استخراج رمز ارزها در ایران قانونی است و افراد باید مجوزهای لازم را از وزارت صنعت و نیرو دریافت کنند. همچنین افراد باید از دستگاه های ماینر قانونی استفاده کنند.
با برق خانگی می توان بیت کوین استخراج کرد؟
میزان قدرت ولتاژ برق های خانگی برای فرآیند استخراج بسیار پایین است و کاربران نمی توانند از این طریق به استخراج BTC بپردازند. همچنین استفاده از برق خانگی برای استخراج بیت کوین غیرقانونی است و در صورت گزارش، کاربران با جریمه و مجازات مواجه می شوند.
آیا از طریق بازی می توان بیت کوین استخراج کرد؟
در بازی های کریپتویی همچون Crypto Planet کاربران می توانند کریستال جمع کنند و سپس کریستال جمع شده را به بیت کوین تبدیل کنند. این نوع استخراج BTC رایگان است؛ اما مبلغ آن بسیار ناچیز و در حدود چند سنت است.
آیا پنل های خورشیدی در استخراج بیت کوین کاربرد دارند؟
دستگاه های استخراج بیت کوین میزان برق بسیار زیادی مصرف می کنند. برخی از ماینرها ترجیح می دهند برق مورد نیاز این دستگاه ها را با پنل خورشیدی و به کمک انرژی خورشیدی تامین کنند. برای این کار باید هزینه زیادی صرف پنل های خورشیدی شود. ضمنا این پنل ها تنها در مواقعی که خورشید بتابد، می تواند کمک کننده باشد.