ارز زیلیکا چیست و چگونه کار می‌کند؟ پروژه رمز ارز zilliqa با چه هدفی ساخته شده است؟ ارز دیجیتال ZIL چه مزایا و معایبی دارد؟

بیت کوین و اتریوم، به ترتیب بلاک چین‌های نسل اول و دوم هستند که بستری مناسب برای پرداخت‌های غیر متمرکز و توسعه برنامه‌های غیر متمرکز DApp فراهم کرده‌اند. این شبکه‌ها عملکرد منحصر به فردی دارند و سرمایه گذاران زیادی را به خود جذب کرده‌اند. اما بلاکچین‌های نسل اول و دوم با مشکلاتی همچون مصرف بالای انرژی و مقیاس پذیری مواجه هستند.

بیت کوین به دلیل مصرف انرژی بالا، در آینده می‌تواند خطرات زیست محیطی ایجاد کند. اتریوم به دلیل ترافیک بالا در شبکه خود، مقیاس پذیری پایینی دارد و نمی‌تواند با کارمزد پایین و سرعت بالا تراکنش‌ها را پردازش نماید. بلاک چین‌های نسل سوم قصد دارند مشکلات موجود در دو نسل قبلی را برطرف کرده و سازوکاری طراحی کنند تا بلاک چین‌ها بتوانند با مصرف پایین انرژی و مقیاس پذیری بالا، تراکنش‌ها را پردازش کنند.

یکی از اولین بلاک چین‌های نسل سوم، زیلیکا یا zilliqa است که توانسته مکانیزمی کارآمد برای بلاک چین‌ها طراحی کند. در این مقاله قصد داریم همه چیز درباره پروژه ارز دیجیتال زیلیکا به صورت کامل بررسی کنیم.

ارز زیلیکا چیست؟

ارز بومی شبکه زیلیکا یا zilliqa با نماد ZIL در سال 2017 ساخته شد و در ابتدا به‌عنوان توکن بومی زیلیکا در شبکه اتریوم با استاندارد ERC-20 عرضه شده بود. اما با بزرگ شدن شبکه، تیم توسعه این ارز تصمیم گرفت توکن‌های موجود در بستر اتریوم را به کوین‌های اختصاصی این شبکه با استاندارد ZRC-2 (یکی از استانداردهای این شبکه) تبدیل کند.

تعداد کل توکن‌های آن 21 میلیارد است. این ارز برای رشد قیمت خود در بلندمدت، از فرآیند توکن سوزی استفاده می‌کند. فرآیند توکن سوزی در این شبکه از طریق کارمزد تراکنش‌ها انجام می‌شود؛ یعنی در بازه‌های زمانی مشخصی، درصدی از کارمزد تراکنش‌ها به آدرس‌های معینی ارسال و از شبکه حذف می‌شود.

شبکه زیلیکا یک بلاکچین غیر متمرکز است که قصد دارد بستری همتا به همتا برای افزایش مقیاس پذیری بلاک چین‌ها ایجاد کند. همچنین به کمک الگوریتم‌ها و ساختار منحصر به فرد خود، می‌تواند تنها در چند ثانیه، هزاران تراکنش را پردازش کند. این شبکه از قرارداد هوشمند در بلاک چین و توسعه برنامه‌های غیرمتمرکز پشتیبانی می‌کند.

زمانی‌که ترافیک یک بلاک چین افزایش یابد و مقیاس پذیری آن کم شود، توسعه دهندگان می‌توانند برنامه‌های خود را به شبکه zilliqa انتقال داده و آن را توسعه دهند. این شبکه با استفاده از فرآیند شاردینگ (sharding) تراکنش‌ها را با سرعت زیادی پردازش می‌کند و امکان توسعه سریع برنامه‌های غیرمتمرکز (DApp) را فراهم می‌سازد. به کمک شاردینگ، فعالیت نودها یا گره‌ها در چندین فرآیند تقسیم می‌شود و آن‌ها می‌توانند به صورت همزمان تراکنش‌های متعددی را پردازش کنند.

در واقع برخلاف اکثر بلاک چین‌ها که نودها تنها وظیفه اجرای یک فرآیند را دارند؛ در این شبکه به کمک شاردینگ نودها می‌توانند فعالیت‌های مختلفی را انجام داده و در چند ثانیه، چندین تراکنش را بررسی و پردازش کنند. شبکه zilliqa برای ساخت قراردادهای هوشمند و توسعه برنامه های DApp از زبان برنامه نویسی سیلا (scilla) استفاده می‌کند.

scilla زبان برنامه نویسی منحصر به فرد این شبکه و مخفف عبارت Smart Contract Intermediate Level Language است. زبان scilla با الگوریتم‌های امنیتی شبکه زیلیکا سازگار است و توسعه دهندگان به راحتی می‌توانند در بستری با امنیت بالا، قراردادهای هوشمند خود را توسعه دهند. کاربران شبکه برای توسعه برنامه‌های خود، باید از طریق کوین بومی آن، به بلاک چین zilliqa کارمزد پرداخت کنند.

تاریخچه ارز دیجیتال زیلیکا

تاریخچه ارز دیجیتال زیلیکا

ایده ارز زیلیکا اولین بار توسط پراتک ساکسنا (Prateek Saxena)، استادیار دانشکده محاسبات دانشگاه سنگاپور مطرح شد. ساکسنا در سال 2016 به کمک چند دانشجوی دیگر مقاله‌ای با عنوان “چگونه یک بلاک چین متمرکز می‌تواند کارایی و سرعت شبکه را بهبود ببخشد” را منتشر کرد و در آن ایده شبکه zilliqa را به صورت کامل شرح داد.

بعد از آن ساکسنا به کمک مکس کانتلیا (Max Kantelia)، کارآفرین حوزه فناوری و جوزار موتیولا (Juzar Motiwalla)، مدیر سابق انجمن ملی رایانه سنگاپور، توانست شرکت Anquan capital را تاسیس کند. Anquan capital با هدف توسعه و سرمایه گذاری بر روی فناوری‌های پیش رو تاسیس شد. این شرکت در سال 2017 برای ساخت ایده زیلیکا، تیم zilliqa research را ایجاد کرد. اعضای این تیم از محققان دانشکده محاسبات دانشگاه سنگاپور تشکیل شده‌اند.

دونگ جین شو (Dong Xinshu) به عنوان مدیر پروژه، یائوکی جیا (Yaoqi Jia) به عنوان مدیر ارشد فناوری و آرمیت کومار (Amrit Kumar) به عنوان مدیر ارشد تحقیقات در این تیم فعالیت می‌کنند. تیم zilliqa research در همان سال 2017 توانست نسخه اولیه این شبکه را پیاده سازی کند. بلافاصله بعد از آن، رمز ارز زیلیکا در بستر اتریوم عرضه اولیه شد و توانست حدود 22 میلیون دلار سرمایه را برای توسعه این پروژه جمع آوری کند.

رمز ارز زیلیکا چگونه کار می‌کند؟

در بلاک چین زیلیکا، سه نوع نود shard، DS و lookup وظیفه پردازش و تایید تراکنش‌ها را در شبکه دارند. نود شارد (shard node) وظیفه دارد اطلاعات تراکنش را ثبت کند. نودهای شارد در هر مجموعه از تراکنش‌ها حضور دارند و بعد از ثبت آن‌ها، میکروبلاک‌ها را ایجاد می‌کنند. میکرو بلاک‌ها، بلوک‌هایی هستند که بخشی از اطلاعات تراکنش‌ها را در خود ثبت کرده و در مرحله بعد توسط نودهای DS یا Directory Service node پردازش می‌شوند.

علاوه بر این، نودهای DS بر روی عملکرد نودهای شارد نیز نظارت می‌کنند و در صورت بروز خطا، نود شارد خطاکار را حذف و نود جدیدی به شبکه اضافه می‌کند. نودهای DS معمولا از بین نودهایی که عملکرد مناسبی داشته‌اند و وفاداری خود را به شبکه ثابت کرده‌اند، انتخاب می‌شوند. نودهای DS و شارد در نهایت بعد از انجام وظایف خود، از شبکه ارز زیلیکا پاداش می‌گیرند.

بعد از ترکیب میکروبلاک‌ها و پردازش تراکنش‌ها توسط نودهای DS، نودهای lookup وظیفه نگهداری و ذخیره اطلاعات را بر عهده می‌گیرند. نودهای lookup تمامی اطلاعات موجود در تراکنش‌ها و میکروبلاک‌ها را ذخیره و محافظت می‌کنند. علاوه بر این نودهای lookup وظیفه دارند تراکنش‌های جدید را به نودهای شارد و DS ارسال کنند.

به غیر از نود lookup، نود دیگری به نام seed وجود دارد که تراکنش‌های داخل بلاکچین را ذخیره کند. نود seed برخلاف lookup تراکنشی به نودهای DS و شارد ارسال نمی‌کند و تنها به عنوان یک نود بک آپ (backup) تراکنش‌های ثبت شده در شبکه را ذخیره می‌کند.

نودهای بلاک چین زیلیکا برای اجرای وظایف خود، از چندین الگوریتم استفاده می‌کنند. در ابتدا نودها به کمک الگوریتم اثبات کار، شاردها را ایجاد می‌کنند تا بتوانند تراکنش‌ها را به بخش‌های کوچکتر تقسیم کنند. الگوریتم اثبات کار در این شبکه به عنوان الگوریتم اجماع در بلاک چین استفاده نمی‌شود و تنها برای ساخت شاردها به کار می‌آید.

به عبارتی دیگر، فرآیند استخراج که به کمک الگوریتم PoW در شبکه انجام می‌شود، در پردازش تراکنش‌ها نقشی ندارد و تنها وظیفه دارد شاردهای جدید را ایجاد کند. این موضوع باعث می‌شود نودها با مصرف انرژی بسیار کمی شاردها را ایجاد کنند. بعد از ساخت شاردها، نودها به کمک الگوریتم اثبات سهام (proof of stake) تراکنش‌های شبکه را پردازش و تایید می‌کنند. در نهایت بعد از تایید تراکنش‌ها، به وسیله الگوریتم تحمل خطای عملی بیزانسی (pBFT) فرآیند پردازش تراکنش بررسی و بلاک ایجاد شده در شبکه ثبت می‌شود.

نحوه استخراج رمز ارز زیلیکا

نحوه استخراج ارز زیلیکا (Zilliqa)

همان‌طور که اشاره شد، نودها برای ایجاد شاردها در بلاکچین، از الگوریتم اثبات کار استفاده می‌کنند. این الگوریتم در پردازش تراکنش‌ها نقشی ندارد و تنها به کمک فرآیند استخراج، شاردهای شبکه ساخته می‌شوند. نودها برای شرکت در پردازش تراکنش‌ها می‌توانند ارز ZIL را خریداری و در صرافی‌ها و کیف پول آن را استیک کنند.

همچنین نودها می‌توانند به کمک سیستم‎‌ها و دستگاه‌های پردازشی، در ساخت شاردها مشارکت کرده و از شبکه پاداش دریافت کنند. کاربران برای شرکت در فرآیند استخراج ارز دیجیتال زیلیکا باید حداقل سیستم زیر را داشته باشند:

  1. سیستم عامل لینوکس 64 بیتی
  2. رم 8 گیگابایت DDR3
  3. حافظه 550 گیگابایت SSD
  4. پردازنده دو هسته‌ای با فرکانس 2.2 گیگاهرتزی
  5. پردازنده گرافیکی 2 گیگابایتی
  6. آدرس IP ثابت عمومی
  7. پهنای باند 100 مگابایت بر ثانیه

نودها با داشتن حداقل سیستم ذکر شده، می‌توانند از طریق پلتفرم‌های زیلیکا، به بلاک چین این شبکه متصل شوند و فرآیند استخراج را شروع کنند. برای دریافت پلتفرم‌های آن می‌توانید به آدرس سایت zilliqa.com مراجعه کنید.

مزایای رمز ارز زیلیکا

  • مقیاس پذیری بالا: بلاک چین این ارز برای ارائه مقیاس پذیری بالا از مکانیزم شاردینگ استفاده می‌کند. این شبکه با تقسیم کردن تراکنش‌ها به گروه‌های کوچکتر، امکان پردازش موازی آن‌ها را برای نودها ممکن می‌سازد. به کمک این مکانیزم، نودها می‌توانند تعداد زیادی از تراکنش‌ها را در چند ثانیه پردازش کنند و مقیاس پذیری مناسبی برای شبکه فراهم آورند.
  • مصرف پایین انرژی: رمز ارز زیلیکا به کمک الگوریتم اثبات کار و تحمل خطای عملی بیزانسی، امکان ساخت شاردها و پردازش تراکنش‌ها را فراهم می‌کند. فرآیند استخراج، تنها شاردهای شبکه را ایجاد می‌کند و در پردازش تراکنش‌ها نقشی ندارد. به این ترتیب، میزان پیچیدگی و پردازش در فرآیند استخراج بسیار پایین است و نودها نیازی به دستگاه‌های پردازشی پیچیده با مصرف انرژی بالا ندارند.
  • امنیت بالا: این شبکه از یک مکانیزم اجماع قوی به نام تحمل خطای عملی بیزانس (pBFT) استفاده می‌کند که به کمک آن یکپارچگی و امنیت شبکه افزایش می‌یابد. این مکانیزم به گونه‌ای طراحی شده که در صورت اجرای یک خطا در فرآیند پردازش، آن را اصلاح کرده و از حملات مخرب هکرها جلوگیری کند.
  • امکان توسعه قراردادهای هوشمند: این شبکه از اجرای قراردادهای هوشمند پشتیبانی می‌کند و توسعه دهندگان می‌توانند برنامه‌های غیر متمرکز خود را بر طبق الگوریتم‌های این شبکه ایجاد کرده و توسعه دهند. توسعه دهندگان همچنین می‌توانند از ارز دیجیتال زیلیکا برای پرداخت‌های داخل اپلیکیشن خود استفاده کنند.

معایب رمز ارز زیلیکا

  • رقابت شدید: این پروژه در بازار بسیار رقابتی فعالیت می‌کند. پلتفرم‌های متعددی برای رسیدن به مقیاس پذیری بالا با این پروژه در حال رقابت هستند. رقیبان این ارز، پروژه‌هایی همچون کاردانو، اتریوم، سولانا و غیره هستند. در حال حاضر این پروژه‌ها از نظر جذب سرمایه گذار و سرعت تراکنش‌ها عملکرد بهتری نسبت به ارز دیجیتال ZIL ثبت کرده‌اند.
  • نوپا بودن پروژه: بلاک چین زیلیکا، یک شبکه جوان بوده و در حال حاضر عملکرد آن در شبکه‌هایی با ترافیک بالا قابل قیاس نیست. سرمایه‌گذاران زمانی می‌توانند به این پروژه اطمینان کنند که این ارز قادر باشد تعداد زیادی تراکنش را با سرعت مطلوب پردازش کند.
  • مقیاس پذیری پایین در برخی از نودها: با وجود آنکه به کمک فرآیند شاردینگ، تراکنش‌ها در بخش‌های کوچک تقسیم می‌شوند و نودها می‌توانند با سرعت بالایی آن‌ها را پردازش کنند؛ اما برخی از نودها باید تمامی تراکنش‌های ثبت شده در بلاک چین را ذخیره کنند. این موضوع باعث می‌شود تا این نودها نتوانند با سرعت بالایی وظیفه خود را اجرا کنند و در نتیجه باعث کاهش مقیاس پذیری شبکه می‌شوند.

پیش بینی قیمت ارز زیلیکا (Zilliqa)

یکی از بهترین ابزارها برای پیش بینی آینده رمز ارز زیلیکا، تحلیل تکنیکال است. نمودار زیر، چارت قیمت ارز ZIL را در تایم فریم هفتگی نشان می‌دهد. در حال حاضر قیمت در محدوده 0.019 تا 0.023 قرار گرفته و نواحی مقاومتی 0.026 تا 0.036 و حمایتی  0.015 تا 0.01 را پیش روی خود دارد. قیمت در حال حرکت به سمت ناحیه مقاومتی ذکر شده است.

در صورتی‌که این ارز دیجیتال بتواند ناحیه مقاومتی را به سمت بالا بشکند، می‌تواند تا محدوده 0.047 تا 0.052 دلار رشد کند. در این حالت قیمت در یک روند صعودی قرار می‌گیرد و می‌تواند تا سال 2025 به سطح 0.065 دلاری برسد. اما در صورتی‌که قیمت به ناحیه مقاومتی واکنش منفی نشان دهد، امکان ریزش قیمت تا ناحیه حمایتی 0.015 تا 0.01 وجود دارد. اگر ریزش قیمت با شتاب شدیدی اتفاق بیفتد، ممکن است ناحیه حمایتی نیز از دست برود و قیمت تا سطح 0.002 ریزش کند.

پیش بینی قیمت ارز دیجیتال زیلیکا

نحوه خرید و فروش ارز دیجیتال زیلیکا

رمز ارز زیلیکا جزو محبوب ترین رمز ارزهای بازار شناخته می‌شود و در اکثر صرافی‌ها لیست شده است. کاربران برای خرید و فروش این ارز می‌توانند به صرافی های بایننس، هیوبی، کوکوین، بای بیت، OKX و پنکیک سواپ مراجعه کنند. کاربران در این صرافی‌ها علاوه بر خرید و فروش ارز دیجیتال ZIL، می‌توانند آن را استیک کنند.

همان‌طور که اشاره شد این ارز از الگوریتم اثبات سهام استفاده می‌کند و به همین دلیل قابلیت استیکینگ ارز دیجیتال در آن فعال است. اگر قصد نگهداری یا هولد بلندمدت این ارز را دارید، توصیه می‌شود کوین‌های ZIL خود را به کیف پول یا ولت‌ها انتقال دهید.

کیف پول‌ها امنیت بالاتری نسبت به صرافی‌ها دارند و کاربران به راحتی می‌توانند حجم بالایی از دارایی‌های خود را در آن‌ها ذخیره کنند. ولت های متامسک (metamask)، تراست ولت (trust wallet)، اتمیک والت (atomic wallet)، گواردا (guarda)، کیف پول لجر (ledger) و ترزور (trezor) بهترین کیف پول‌ها برای نگهداری ارز ZIL به حساب می‌آیند. البته علاوه بر موارد گفته شده، این شبکه ولت‌های متعددی برای نگهداری ارز ZIL ایجاد کرده است. بهترین ولت‌های ارز دیجیتال زیلیکا موارد زیر هستند:

  1. Zilliqa Light: کیف پول زیلیکا لایت، یک ولت نرم افزاریست که به صورت افزونه مرورگر کروم در اختیار کاربران قرار می‌گیرد. این کیف پول غیرحضانتی است و کاربران باید خود از اطلاعات محرمانه‌ای مانند کلیدهای خصوصی و عبارات بازیابی محافظت کنند.
  2. moonlet: کیف پول moonlet از دیگر والت‌های ایمن شبکه زیلیکا است. به کمک این کیف پول، کاربران می‌توانند این ارز را خرید و فروش و استیک کنند. این کیف پول در سیستم عامل‌های اندروید و IOS قابل اجرا است.

سخن پایانی

«ارز زیلیکا چیست؟» یک شبکه بلاکچینی غیر متمرکز است که قصد دارد بستری مناسب برای توسعه برنامه‌های DApp فراهم کند. همچنین از مکانیزم شاردینگ برای افزایش مقیاس پذیری خود استفاده می‌کند. شاردینگ تراکنش‌های شبکه را به بخش‌های کوچکتری تقسیم می‌کند تا نودها بتوانند همزمان چندین تراکنش را پردازش کنند.
از نظر تحلیل فاندامنتال، این پروژه از فناوری‌های مناسبی برای ایجاد مقیاس پذیری بالا استفاده کرده اما به دلیل رقابت شدید با سایر بلاک چین‌هایی همچون سولانا و کاردانو نتوانسته اعتماد کاربران را به خوبی جلب کند. علاوه بر این، رمز ارز زیلیکا یک پروژه جوان محسوب می‌شود و هنوز عملکرد آن توسط کاربران به خوبی سنجیده نشده است. این پروژه اخیرا در رویدادهای خود از برنامه متاورسی Metapolis یا متاپولیس رونمایی کرد.
متاپولیس در بستر بلاک چین zilliqa توسعه پیدا کرده است. این پروژه یک دنیای مجازی و غیرمتمرکز برای معرفی برندها و شرکت‌های مختلف است. توسعه دهندگان در این برنامه می‌توانند محصولات خود را معرفی کنند و کاربران از طریق توکن های NFT می‌توانند آن‌ها را خریداری کنند. اگر این پروژه بتواند عملکرد مناسبی در حوزه متاورس از خود ثبت کند، می‌توانیم در سال‌های آتی شاهد رشد قیمت ارز دیجیتال زیلیکا باشیم.

سوالات متداول