“ایردراپ” یکی از استراتژیهای بازاریابی است که توسط پروژههای نوپا در دنیای کریپتو برگزار میشود تا توکن بومی جدید خود را تبلیغ کنند. کاربران در ازای دریافت رایگان این توکنها معمولاً باید وظایفی همچون کمک به تبلیغ پروژه را انجام دهند.
ایردراپها دارای انواع مختلف میباشند و الزامات خاص خودشان را پیش روی کاربران میگذارند. اما هدف اصلی در همه آنها واحد است: افزایش آگاهی و پذیرش عمومی پروژه. این توکنها معمولاً به صورت خودکار وارد کیف پول دیجیتال کاربر میشود، هر چند گاهی نیاز است که کاربر به صورت دستی پاداش خود را درخواست کند.
در هنگام تعامل با پروژههای نوپا باید مطمئن شوید که آن ایردراپ کلاهبرداری نباشد. پروژههای اسکم یا کلاهبرداری قادرند که سرمایه شما را هنگام دریافت توکنهای جدید به سرقت ببرند. به دلیل استفاده از فناوری رمزنگاری، این کلاهبرداری (ورود به کیف پول شما) چندان ساده نخواهد بود، اما همیشه باید احتمال آن را بدهید. پس حتماً مشروعیت یک پروژه را پیش از ثبت نام برای ایردراپ در نظر بگیرید. خصوصاً زمانی که نیاز به اتصال کیف پولتان به وبسایت پروژه است، حتماً باید با احتیاط رفتار کنید.
پروژههای نوپا در دنیای کریپتو
روز به روز بر تعداد توکنهای جدید بازار افزوده میشود. در این بازار رقابتی طبیعتاً پروژهها سعی دارند تا توکن خود را بیشتر به مردم معرفی کنند. این رمز ارزها به دلیل عرضه رایگان مورد اقبال عمومی هستند، اما باید توجه داشت که این توکنها همیشه قانونی نیستند و ممکن است در دام کلاهبرداری بیفتید. در ادامه مقاله به ساز و کار آنها و نحوه اعتبارسنجی پروژهها خواهیم پرداخت.
ایردراپ
ایردراپ در حوزه رمزارزها به انتقال دارایی دیجیتال از یک پروژه کریپتو به چند آدرس کیف پول گفته میشود. انتخاب والتها معمولاً در ازای انجام وظایف تبلیغاتی یا ثبت نام در پروژه مورد نظر انجام میگیرد. گاهی اوقات هم توکنها به صورت تصادفی میان دارندگان کیف پول دیجیتال توزیع میشود. این شیوه بازاریابی در سال 2017 و همزمان با محبوبیت عرضههای اولیه کوین (ICO) به شهرت رسید. اما همچنان هم خیلی از پروژههای کریپتویی از این روش مارکتینگ برای تبلیغات استفاده میکنند.
ساز و کار ایردراپ
شیوههای مختلفی برای ایردراپ وجود دارد، اما معمولاً در همگی آنها مقدار کمی رمز ارز میان چندین والت (اغلب از طریق شبکه اتریوم یا زنجیره هوشمند بایننس) توزیع میگردد. برخی پروژهها هم از توکنهای غیر قابل معاوضه (NFT) در ایردراپهای خود استفاده میکنند. بعضی اوقات حتی نیاز به انجام امور تبلیغاتی و فالو پیج اینستا پروژهها هم نیست و ثبت نام ساده یا داشتنِ کیف پول دیجیتال کافی است. هیچگاه تضمینی برای تصاحب توکنهای ایر دراپ نیست.

پروژههایی همچون یونی سواپ و وان اینچ هم از روش دیگری برای ایردراپ استفاده میکنند. این گونه پروژهها توکنهایشان را به کیف پولهایی میفرستند که در یک بازه زمانی مشخص از آن شبکه استفاده کرده باشند یا از هولدرهای قدیمی آن پروژه باشند.
دلیل ایردراپ
همان طور که گفته شد، پروژههای بلاکچینی اصولاً برای گسترش شبکه خود و افزایش پذیرش عمومی از ایردراپ استفاده میکنند. تعداد بالای دارندگان توکن میتواند تمرکز زدایی شبکه را افزایش دهد و دلیلی بر محبوبیت و اقبال عمومی پروژه باشد. پروژه با اجبار متقاضیان به انجام تبلیغات همچنین میتواند کاربران خود را پیش از ثبت در صرافی افزایش دهد.
البته نباید فقط به آمار بالای کاربران یک پروژه توجه کنید و صرفاً به این دلیل شیفته یک پروژه شوید. پروژهای با صد هزار کاربر را در نظر بگیرید که هر کدام مقداری توکن در اختیار دارند. اگر هیچکدام از دارندگان این توکن به خرید و فروش و کار با آن توکن نمیپردازند، پس احتمالاً این پروژه ارزش ذاتی و کاربردی ندارد و یک پروژه کلاهبرداری است.
تفاوت ایردراپ و عرضه اولیه کوین (ICO)
دو مفهوم ایردراپ و عرضه اولیه کوین شبیه به هم هستند و پروژههای جدید کریپتو را شامل میشوند. تفاوت اینجاست که ایردراپ نیاز به سرمایهگذاری اولیه ندارد، در حالی که عرضه اولیه کوین اساساً برای همین کار (جذب سرمایه جمعی) برگزار میشود.
در سال 2014، اتریوم برای جذب سرمایه از عرضه اولیه استفاده کرد. از آن پس بود که این روش شهرت یافت. در 2017 بود که با افزایش محبوبیت رمز ارز ها و رشد صرافیها، پروژههای بسیاری شکل گرفتند که همگی از ICO برای جذب سرمایه استفاده کردند.
انواع ایردراپ
همان طور که گفته شد، سادهترین و بدیهیترین حالت آن از طریق انتقال رمز ارز به کیف پول کاربران است. اما روشهای متعدد دیگری نیز برای انجام ایردراپ و اهدای پاداش به کاربران وجود دارد.
پاداش بانتی (Bounty airdrop)
ایردراپ بانتی از کاربران میخواهد که برخی الزامات را در رسانههای مجازی تکمیل کنند. آنها برای مثال باید پستی در توییتر یا اینستاگرام از آن پروژه جدید بازنشر دهند یا در صفحه تلگرام آن عضو شوند. برای دریافت پاداش بانتی احتمالاً باید یک فرم را با ثبت آدرس کیف پول خود پر کنید و ثابت کنید که الزامات مربوطه را محقق کردهاید.

ایردراپ اختصاصی (Exclusive airdrop)
در “ایردراپ اختصاصی”، رمز ارزها تنها به برخی کیف پولهای مشخص ارسال میگردد که قبلاً با آن پروژه یا شبکهاش در ارتباط بودهاند. آنها ممکن است عضوی فعال بوده باشند یا از حامیان اولیه پروژه بودهاند.
در سپتامبر 2020، صرافی غیر متمرکز یونی سواپ مقدار 400 UNI را به هر والتی که تا تاریخی مشخص با پروتکل آنها در ارتباط بوده است اهدا کرد. میتوان از این توکنهای حاکمیتی برای حضور در فرآیند رأیگیری به منظور تصمیمگیری در خصوص آینده این پروژه استفاده کرد.
ایردراپ هولدر (Holder airdrop)
در “ایردراپ هولدر”، توکنهای رایگان به کسانی اهدا میشود که حداقل یک مقدار رمز ارز مشخص را در زمان معین در اختیار داشته باشند. در این حالت، تیم پروژه مقدار دارایی کیف پولهای مختلف را در زمان معین بررسی میکند.
اکثر پروژههای جدید بر حسب مقدار دارایی کوینهای معروف (همچون BTC، ETH یا BNB) به انتخاب دارندگان ممتاز خود میپردازند. برای مثال، پروژه استلار در سال 2016 مقدار 3 میلیارد کوین XLM را بین دارندگان کوین BTC ایردراپ کرد.
روش دریافت پاداش ایردراپ
فرآیند دریافت پاداش از یک پروژه تا پروژهای دیگر متفاوت است. دارا بودنِ یک کیف پول دیجیتال از مهمترین الزامات هر ایردراپ است. معمولاً این فرآیند به صورت خودکار انجام میگیرد و تنها باید چک کنید که توکن پاداش به کیف پولتان واریز شده باشد. در غیر این صورت باید به وب سایت پروژه پیام دهید و با تیم پشتیبانی مشورت کنید.
پیشگیری از دام کلاهبرداران
راهی قطعی برای اطلاع از قانونی بودنِ یک ایردراپ وجود ندارد. در نتیجه خصوصاً در وب سایتهایی که نیاز به اتصال کیف پول دارند باید خودتان همیشه هوشیار باشید و تحقیقات لازم را انجام دهید. کلاهبرداران گاهی اوقات توکن رایگان را به کیف پول شما ارسال میکنند، اما در هنگام انتقال توکنها به صرافی یا کیف پول دیگر تمام دارایی شما را بیرون میکشند.
روش “فیشینگ” (phishing) هم برای کلاهبرداری در شیوه ایردراپ استفاده میشود. در این روش، سایتی مشابه (یا پیجی مشابه) با سایت معتبر اصلی ایجاد میشود تا کاربر متقاعد شود که کیف پول خود را به آن وصل کند. پس از امضای اولین تراکنش، هکر قادر خواهد بود که حساب فرد را خالی کند.

در برخی موارد از فرد خواسته میشود که برای آزاد کردن توکن ایردراپ خود باید مقداری رمز ارز را به یک آدرس کیف پول ارسال کند. فراموش نکنید که ایردراپ هیچگاه نیاز به ارسال سرمایه ندارد. حواستان به ایمیلها یا پیامهای ناشناس باشد.
برای جلوگیری از خطر کلاهبرداری حتماً وب سایت و کانالهای مجازی پروژه را بررسی کنید تا لینکهای معتبر ایردراپ را دریافت کنید. همچنین خود پروژه، نقشه راه آن و کاربرانش را هم بشناسید و تحقیقات لازم را به عمل آورید.
میتوانید برای امنیت بیشتر از یک کیف پول و آدرس ایمیل خاص استفاده کنید تا مطمئن شوید که در معرض خطرات فیشینگ قرار نمیگیرید. از همه مهمتر، کلیدهای خصوصی خود را هیچ وقت به اشتراک نگذارید.
سخن پایانی
ایردراپهای ارز دیجیتال برای افزایش آشنایی کاربران با یک پروژه جدید به کار گرفته میشوند. در این روش، پروژههای نوپای توکنهای بومی خود را به صورت رایگان به کیف پول برخی کاربران ارسال میکنند. معمولاً لازم است که کاربر پیش از ایردراپ به تبلیغ آن پروژه بپردازد و برای مثال صفحه رسمی آن پروژه را در رسانههای مجازی به اشتراک بگذارد.
البته تعداد ایردراپهای کلاهبرداری هم به شدت افزایش یافته است و باید پیش از ثبت نام از مشروعیت آن پروژه و وب سایت مطمئن شوید.