آنچه در این مقاله می خوانید
در عرصه تحلیل تکنیکال بازارهای مالی، یکی از مفاهیم پرطرفدار و بنیادین، استفاده از نظریه امواج الیوت است. این نظریه بر اساس الگوهای تکرارشونده بازار عمل می‌کند که به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند: امواج ایمپالس و امواج اصلاحی. امواج ایمپالس (Impulse Waves) یا محرک، که موضوع اصلی ما هستند، نمایانگر حرکت‌های قوی و پرقدرت در جهت روند اصلی بازار هستند. این امواج شامل پنج موج فرعی هستند که سه موج آن‌ها (موج‌های 1، 3، و 5) در جهت روند و دو موج دیگر (موج‌های 2 و 4) در جهت مخالف روند اصلی حرکت می‌کنند.
تسلط بر شناسایی و تفسیر این امواج می‌تواند بینشی ارزشمند در پیش بینی حرکات آتی بازار ارائه دهد و به معامله‌گران کمک کند تا فرصت‌های سودآوری را شناسایی و از آن‌ها بهره‌برداری نمایند. این رویکرد نه تنها برای تحلیل‌گران باتجربه بلکه برای کسانی که تازه وارد این عرصه شده‌اند نیز می‌تواند ابزاری قدرتمند در اختیار آن‌ها قرار دهد. در این مقاله قصد داریم امواج ایمپالس را به طور کامل آموزش دهیم. با این که امواج الیوت بسیار کاربردی و دقیق هستند، تشخیص درست آن‌ها به تلاش و دقت زیادی نیاز دارد.
برای بهره‌مندی از اسپردهای رقابتی بروکر PCM کلیک کنید!
نظریه امواج الیوت و ارتباط آن با امواج ایمپالس
نظریه امواج الیوت توسط رالف نلسون الیوت در دهه 1930 معرفی شد و بر این فرض استوار است که حرکات قیمت در بازارهای مالی الگوهایی تکرارپذیر و پیش بینی‌پذیر دارند. این نظریه بیان می‌کند که حرکت قیمت‌ها در بازار به صورت موج‌هایی رخ می‌دهد که به طور کلی در پنج موج ایمپالس (پیشرو) و سه موج تصحیحی (بازگشتی) رخ می‌دهند.
امواج ایمپالس شامل سه موج صعودی (معمولاً شماره‌های 1، 3، و 5) و دو موج نزولی (معمولاً شماره‌های 2 و 4) هستند که در راستای روند کلی بازار حرکت می‌کنند. از طرف دیگر، امواج تصحیحی دو موج نزولی و یک موج صعودی را شامل می‌شوند که معکوس روند اصلی هستند.
نکته کلیدی در مفهوم امواج الیوت این است که هر موج از اجزای کوچکتری تشکیل شده و خود به صورت موج‌های الیوت قابل تشخیص هستند. این ویژگی، به نام خودشباهتی، بدین معناست که الگوها در همه‌ی مقیاس‌ها، از دوره‌های زمانی کوتاه گرفته تا دوره‌های طولانی‌تر، قابل مشاهده هستند.
ارتباط امواج ایمپالس با نظریه امواج الیوت در این است که این امواج نمایانگر حرکت‌های اصلی بازار در جهت روند کلی هستند و اغلب مواقع، سیگنال‌هایی قوی برای پیش بینی حرکات بعدی بازار فراهم می‌آورند. تشخیص درست این امواج و تفکیک آن‌ها از امواج تصحیحی می‌تواند به معامله‌گران کمک کند تا نقاط ورود و خروج مناسبی را در بازار شناسایی کنند و استراتژی‌های معاملاتی خود را بهینه سازی نمایند.
در نهایت، فهم و کاربرد موفقیت‌آمیز نظریه امواج الیوت نیازمند دقت زیادی در تجزیه و تحلیل الگوهای بازار و توانایی شناسایی صحیح فازهای مختلف امواج است. این نظریه بخشی از ابزارهای تحلیل تکنیکال است و به عنوان یک رویکرد مکمل در کنار سایر روش‌ها و اندیکاتورهای تحلیلی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
امواج ایمپالس یا محرک چیست؟
امواج الیوت شامل 8 موج است که 5 موج آن در مسیر روند اصلی حرکت کرده و به آن‌ها امواج ایمپالس یا محرک گفته می‌شود. 3 موج در انتهای 5 موج قبلی حرکت می‌کنند که به آن‌ها امواج اصلاحی (Correction Waves) گفته می‌شود.
امواج ایمپالس یا محرک با اعداد 1 تا 5 و امواج اصلاحی با حروف A، B و C نشان داده می‌شوند. الیوت نظریه خود را بر اساس این امواج ارائه کرد و با استفاده از آن‌ها توانست الگوهای قیمتی را تجزیه و تحلیل کند و حرکات قیمت در آینده را تا حد زیادی پیش بینی نماید. در این مقاله، قصد داریم تا به طور خاص، امواج ایمپالس نظریه الیوت را مورد بررسی قرار دهیم.
الیوت برای معرفی نظریه خود، از نظریه داو کمک گرفت که حرکات قیمت را به شکل امواج در نظر می‌گرفت، اما با ابداع نظریه خود موفق شد نسبت به نظریه داو، به اطلاعات بیشتری از الگوهای قیمتی دست یابد. در اینجا، پنج موج ایمپالس در سهام را مورد بررسی قرار می‌دهیم. امواج ایمپالس از 5 ریزموج تشکیل می‌شود که به راحتی قابل شناسایی هستند. در میان امواج ایمپالس، دو ریزموج اصلاحی وجود دارد و سه موج دیگر به عنوان امواج محرک در نظر گرفته می‌شوند. الیوت این امواج را 3، 5، 3، 5، 3 نام‌گذاری کرد. در این قسمت، هر یک از این امواج توضیح داده می‌شوند:
- موج 1: اولین موج با حرکتی صعودی رو به بالا آغاز می‌شود. این حرکت ناشی از حرکت تعداد اندکی از معامله‌گرانیست که به دلایلی واقعی یا بر اساس شایعات، گمان می‌کنند قیمت دارایی یا سهام خاصی کاهش یافته و وارد معامله خرید آن می‌شوند. به این ترتیب، با افزایش میزان تقاضا، قیمت افزایش یافته و این حرکت صعودی در این موج ایجاد می‌شود.
- موج 2: در موج دوم، تعداد زیادی از تریدرهایی که در روند اصلی قرار گرفته بودند، به این نتیجه خواهند رسید سهام بیش از ارزش واقعی آن ارزش گذاری شده و در نتیجه، وارد معامله فروش می‌شوند. این حرکت آن‌ها باعث می‌شود روندی نزولی در پیش گیرد. البته باید بدانید، به این دلیل برای معامله گران مناسب است که قیمت به کف قبلی نخواهد رسید.
- موج 3: موج سوم نشان می‌دهد سهام به شدت مورد توجه تریدرها قرار خواهد گرفت که باعث می‌شود این موج بسیار طولانی شود. به عبارت دیگر، در این موج معامله‌گران زیادی به معامله خرید وارد می‌شوند و باعث افزایش قیمت دارایی مورد نظر می‌گردند. این موج معمولاً از سقف تشکیل شده و در پایان، از موج 1 فراتر می‌رود.
- موج 4: مانند موج دوم، در این موج نیز قیمت بیش از حد واقعی آن در نظر گرفته می‌شود. البته این موج نسبت به موج دوم بسیار ضعیف‌تر است چون معامله‌گران در این موج عقیده دارند که سهام وارد روندی صعودی شود. به همین دلیل، منتظر می‌مانند تا در امواج اصلاحی، به معامله خرید وارد گردند.
- موج 5: موج پنجم نشان می‌دهد تعداد زیادی از معامله‌گران به خرید سهام روی می‌آورند. در مقابل، برخی از معامله‌گران مخالف آن‌ها هستند و وارد معامله فروش می‌شوند که این مسئله موجب می‌شود در قیمت سهام حباب ایجاد شود و در نتیجه امواج اصلاحی A، B و C به وجود خواهند آمد.
انواع امواج ایمپالس (Impulse)
همان طور که گفته شد، امواج ایمپالس از 5 ریز موج تشکیل شده‌اند و به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند:
- امواج ایمپالس رونددار
- امواج ایمپالس ترمینال
در امواج ایمپالس، هر موج دارای یک محدوده قیمتی است که در موج 2، بین بالاترین و پایین‌ترین قیمت قرار دارد. حال، در صورتی که موج 4 وارد محدوده قیمتی موج 2 شود، به آن موج ایمپالس ترمینال گفته می‌شود. اما در صورتی که موج 4 وارد محدوده موج 2 نشده و به حرکت خود ادامه دهد و سپس موج 5 آغاز شود، به آن موج ایمپالس روند دار گفته می‌شود.
امواج ایمپالس روند دار و ترمینال در سطوح فیبوناچی نیز با یکدیگر تفاوت دارند. به عبارت دیگر، موج 2 در امواج ایمپالس رونددار قادر است تا 61.8 درصد از موج 1 را اصلاح کند اما همین موج 2 در امواج ایمپالس ترمینال قادر است تا 99 درصد از موج 1 را اصلاح نماید. علاوه بر این، امواج ایمپالس روند دار در موج 4 قادر است تا 61.8 درصد از موج 3 را اصلاح کند. اگر این درصد بیشتر شود، دیگر موج ایمپالس روند دار محسوب نمی‌شود اما در امواج ایمپالس ترمینال، موج 4 قادر است تا 99 درصد از موج 3 را اصلاح کند.
اگر دو خط روند را در موج ایمپالس روند دار به گونه‌ای رسم کنیم که این دو خط روند از نقاط 0 و 2 عبور کنند، چنانچه امواج 1 و 3 بتوانند با این خطوط برخورد داشته باشند، به این معناست که امواج ایمپالس از نوع ترمینال هستند. اما اگر این امواج نتوانند با خطوط برخورد داشته باشند، بدین معناست که امواج ایمپالس از نوع رونددار هستند.
در موج 2، اگر این موج بتواند الگوی مثلث را شکل دهد، بدین معناست که از نوع ترمینال بوده اما اگر الگوی مثلث تشکیل نشود، به این معناست که امواج ایمپالس از نوع رونددار است. در امواج ایمپالس روند دار، طولانی‌ترین موج نسبت به موج شتابدار قبلی نسبت 161.8% را حفظ می‌کند در حالیکه در امواج ایمپالس ترمینال، این نسبت رعایت نخواهد شد.
در امواج ایمپالس روند دار، مدت زمان امواج 1 و 2 با هم برابر هستند در حالیکه در امواج ایمپالس ترمینال، مدت زمان این امواج با هم برابر نیست. به همین دلیل، برای تشخیص امواج ایمپالس رونددار از امواج ترمینال، لازم است تا زیرموج‌های آن را مورد بررسی قرار دهیم تا با تشخیص تفاوت‌های آن، متوجه شویم که امواج روند دار یا ترمینال هستند.
قوانین امواج ایمپالس
در امواج الیوت ایمپالس روند دار یا ترمینال، لازم است تا یک سری از قوانین به طور کامل رعایت شوند تا این امواج به عنوان ایمپالس شناخته شوند. این قوانین شامل موارد زیر هستند:
- در امواج الیوت ایمپالس، امواج 1، 3 و 5 باید از نوع محرک باشند، البته موج 5 ممکن است از نوع پایان مورب نیز باشد.
- امواج 1، 3 و 5 از نوع محرک هستند و یکی از این سه موج از دو موج دیگر طولانی‌تر است. در این حالت، اگر موج 3 طولانی‌تر باشد، موج 2 می‌تواند کمتر از 61.8% موج 1 را اصلاح کند و بازگشت داشته باشد؛ این مسئله در موج 4 نسبت به موج 3 نیز صادق است.
- موج 2 نباید به نقطه شروع موج 1 برسد؛ به عبارت دیگر، موج 2 نمی‌تواند بیشتر از 100 درصد موج 1 برگردد. این مسئله در مورد موج 4 نیز صادق است؛ به عبارت دیگر، موج 4 نمی‌تواند بیشتر از 100 درصد موج 3 بازگشت داشته باشد و هیچگاه به نقطه شروع موج 3 نمی‌رسد.
- در نمودار قیمتی لازم است که موج 3 نسبت به موج 2 طولانی‌تر باشد. به عبارت دیگر در میان امواج، میانه 3 از سایر ریزموج‌ها بلندتر است.
- امواج 2 و 4 از نوع اصلاحی هستند و هیچگاه نمی‌توانند با هم همپوشانی داشته باشند؛ موج 4 می‌تواند بدون هیچ گونه اصلاحی در نمودار قیمتی شکل بگیرد.
- موج 3 باید به اندازه 61.8% از نقطه پایان موج 1 عبور کرده باشد. موج 5 نیز باید به اندازه 38% از موج 4 بازگشت داشته باشد و باید حتما بیش از 23% موج 1 یا 3 باشد. مجموع مدت زمان تشکیل امواج 1 و 3 باید بیشتر از مدت زمان تشکیل موج 4 باشد.
در آخر، ریزموج‌ها نمی‌توانند از موجی که در درجه بالاتری از آن‌ها قرار گرفته، بیشتر باشند چون محدوده قیمتی آن‌ها پایین‌تر است. بنابراین، آن‌ها از نظر قیمت و زمان بیشتر نخواهند بود. برای مثال، ریز موج 1 نمی‌تواند از نظر قیمت و زمان، نسبت به ریزموج 2 بیشتر باشد.
نحوه شناسایی و تفسیر امواج ایمپالس در نمودارهای قیمتی
شناسایی و تفسیر امواج ایمپالس در نمودارهای قیمتی یکی از مهارت‌های کلیدی در تحلیل تکنیکال است. برای شناسایی امواج ایمپالس در نمودارهای قیمتی، نخست باید روند کلی بازار را تعیین کنید. این کار را می‌توان با بررسی نمودارهای با دوره‌های زمانی طولانی‌تر انجام داد. سپس، به دنبال الگوهایی با پنج موج حرکتی در جهت روند و دو موج اصلاحی در خلاف جهت آن باشید.
موج اول، آغاز حرکت جدید بازار است و امکان دارد در ابتدا کمتر مشهود باشد. موج دوم، اصلاحی در مقابل موج اول است و نباید فراتر از ابتدای موج اول حرکت کند. موج سوم، معمولاً قوی‌ترین و بزرگ‌ترین موج است که تأیید روند بازار را نشان می‌دهد. موج چهارم، دیگر اصلاحی است که نباید وارد حوزه قیمتی موج اول شود. نهایتاً، موج پنجم، حرکت نهایی در جهت روند است که پس از آن معمولاً یک اصلاح بزرگتر در بازار رخ می‌دهد.
تفسیر این امواج نیازمند درکی عمیق از دینامیک‌های بازار و توانایی تجزیه و تحلیل دقیق نمودارهای قیمتی است. ترکیب این دانش با سایر ابزارهای تحلیل تکنیکال می‌تواند به شما کمک کند تا تصمیمات معاملاتی آگاهانه‌تری اتخاذ کنید. برای بهبود مهارت‌های خود در شناسایی و تفسیر امواج ایمپالس، تمرین مداوم و مطالعه بیشتر در این زمینه‌ها ضروری است.
استراتژی‌های معاملاتی مبتنی بر امواج ایمپالس
استراتژی‌های معاملاتی مبتنی بر امواج ایمپالس، بر پایه تحلیل تکنیکال و الگوهای قیمتی در بازارهای مالی استوار هستند. امواج ایمپالس، که بخشی از نظریه موج الیوت محسوب می‌شوند، شامل حرکات قدرتمند قیمت در جهت روند اصلی بازار هستند. این نوع استراتژی‌ها می‌توانند به معامله‌گران کمک کنند تا نقاط ورود و خروج مطلوبی را برای معاملات خود شناسایی نمایند. در ادامه، به برخی از مهم‌ترین جنبه‌های استفاده از استراتژی‌های مبتنی بر امواج ایمپالس می‌پردازیم.
اولاً، تشخیص امواج ایمپالس و تفکیک آن‌ها از اصلاحات (امواجی که حرکت در جهت مخالف روند را نشان می‌دهند) اساسی است. امواج ایمپالس معمولاً شامل پنج موج فرعی هستند که سه موج آن‌ها در جهت روند اصلی (موج‌های ۱، ۳، و ۵) و دو موج دیگر به عنوان اصلاح (موج‌های ۲ و ۴) عمل می‌کنند.
دوماً، استفاده از نسبت‌های فیبوناچی برای تعیین اهداف قیمتی و سطوح اصلاح از جمله روش‌های متداول در این استراتژی‌ها است. معامله‌گران می‌توانند با استفاده از نسبت‌های فیبوناچی، سطوح حمایت و مقاومت احتمالی را پیش بینی کنند که ممکن است امواج ایمپالس یا اصلاح در آن‌ها واکنش نشان دهند.
سوماً، تعیین زمان‌بندی ورود و خروج از معاملات بر اساس الگوهای امواج ایمپالس نیازمند تجزیه و تحلیل دقیق بازار و شناسایی روندهای اصلی است. معامله‌گران باید به دنبال ایجاد امواج ایمپالس در جهت روند کلی بازار باشند و از ورود به معاملات در زمان‌هایی که بازار در حال اصلاح است، اجتناب کنند.
نهایتاً، مدیریت ریسک و تعیین حد ضرر مناسب برای حفاظت از سرمایه در برابر نوسانات ناخواسته بازار، جزء لاینفک هر استراتژی معاملاتی مبتنی بر امواج ایمپالس است. معامله‌گران باید همواره آماده باشند تا در صورت بروز حرکات قیمتی ناخواسته، معاملات خود را با تعیین حد ضرر ببندند.
در پایان، استراتژی‌های معاملاتی مبتنی بر امواج ایمپالس می‌توانند ابزاری قدرتمند برای تشخیص فرصت‌های معاملاتی در بازارهای مالی باشند، اما موفقیت در استفاده از آن‌ها نیازمند درک عمیقی از نظریه موج الیوت، تجزیه و تحلیل دقیق بازار، و اجرای مداوم یک برنامه مدیریت ریسک است.
نقاط قوت استفاده از امواج ایمپالس
- پیش بینی دقیق جهت حرکت بازار: استفاده از امواج ایمپالس به معامله‌گران این امکان را می‌دهد که با شناسایی الگوهای مختلف در نمودارهای قیمت، جهت بعدی حرکت بازار را با دقت بیشتری پیش‌بینی کنند. این روش با بررسی رفتار گذشته بازار، سعی در شناسایی الگوهایی دارد که احتمال تکرار آن‌ها در آینده نیز وجود دارد.
- فراهم آوردن چارچوبی برای تصمیم گیری: تحلیل‌گران می‌توانند با استفاده از نظریه امواج ایمپالس، چارچوبی منسجم برای تجزیه و تحلیل بازارها ایجاد کنند. این چارچوب به آن‌ها کمک می‌کند تا نقاط ورود و خروج مطلوب به بازار را شناسایی کرده و مدیریت ریسک خود را بهبود بخشند.
- انعطاف پذیری در بازه‌های زمانی مختلف: یکی از مزایای بزرگ این روش، قابلیت کاربرد آن در بازه‌های زمانی مختلف است. این امر به معامله‌گران اجازه می‌دهد استراتژی‌های معاملاتی کوتاه مدت، میان مدت و بلندمدت خود را بر اساس تحلیل امواج ایمپالس تنظیم کنند.
نقاط ضعف استفاده از امواج ایمپالس
- پیچیدگی و زمان‌بر بودن: فراگیری و کاربرد صحیح نظریه امواج ایمپالس نیازمند صرف زمان و تلاش قابل توجهی است. معامله‌گران باید با مفاهیم پایه و پیچیدگی‌های مختلف این روش آشنا شوند، که می‌تواند برای افراد مبتدی چالش‌برانگیز باشد.
- احتمال خطا در تفسیر: تفسیر امواج و الگوها مستلزم داشتن دانش و تجربه کافیست. حتی معامله‌گران با تجربه نیز ممکن است در تفسیر امواج ایمپالس دچار اشتباه شوند، که می‌تواند منجر به تصمیمات نادرست معاملاتی شود.
- وابستگی به شرایط بازار: عملکرد این روش می‌تواند به شدت تحت تأثیر شرایط خاص بازار و عوامل خارجی مانند تحولات اقتصادی و سیاسی قرار گیرد. در نتیجه، استفاده از امواج ایمپالس در شرایط بازار ناپایدار ممکن است کارآمد نباشد.
- نیاز به تأیید از سایر ابزارها: برای افزایش اعتبار پیش بینی‌های خود، معمولاً توصیه می‌شود تحلیل‌گران از امواج ایمپالس به همراه سایر ابزارهای تحلیلی استفاده کنند. این امر می‌تواند شامل ترکیب تحلیل‌های بنیادی و تکنیکال باشد تا یک دیدگاه جامع‌تر از بازار به دست آید.
در کنار امواج الیوت اگه ی استراتژی دیگه هم به کار برده بشه خیلی خوب جواب میده