هیکن آشی چیست؟ کندل Heikin Ashi چگونه محاسبه می‌شود؟ استفاده از این کندل چه مزایا و معایبی دارد؟ تفاوت بین هیکین آشی و کندل‌های شمعی ژاپنی در چیست؟

در بازار فارکس، بورس و کریپتوکارنسی تحلیل تکنیکال یکی از بهترین روش‌ها برای پیش بینی قیمت است. به کمک این تحلیل کاربران می‌توانند روند قیمت دارایی مورد نظر خود را بررسی و برطبق آن آینده قیمت را پیش بینی کنند. معمولا چارت قیمت ارزها از طریق کندل‌های شمعی ژاپنی نمایش داده می‌شود. در این کندل‌ها قیمت‌های پایانی، آغازین و بیشترین و کمترین قیمت معامله شده ثبت می‌شوند.

به جز کندل‌ها، روش‌های دیگری برای نمایش قیمت ارزها وجود دارد. یکی از این روش‌ها استفاده از کندل‌های هیکن آشی (Heikin Ashi) است. در این مقاله قصد داریم تا این دسته از کندل‌ها را به صورت کامل مورد بررسی قرار دهیم.

کندل هیکن آشی چیست؟

کندل‌های هیکن آشی یا heikin ashi یکی از روش‌های نمای تغییرات قیمت در چارت‌ قیمت دارایی‌ها است. در این روش میانگین قیمت‌های ثبت شده در معاملات دارایی‌ها محاسبه شده و برطبق آن، این کندل‌ها رسم می‌شوند. با این کار نویزها و نوسانات بی‌رویه قیمت از نمودار حذف شده و معامله‌گر با دقت بالاتری می‌تواند جهت حرکت قیمت را تشخیص دهد. به عبارت ساده‌تر، کندل‌های هیکین آشی نمودار قیمت را صاف کرده و روندهای صعودی و نزولی را با دقت بیشتری نمایش می‌دهند.

کلمه هیکن آشی از دو کلمه ژاپنی Heikin به معنی میانگین و ashi به معنی سرعت تشکیل شده که در کل به معنای سرعت متوسط قیمت است. علت نام گذاری این کندل‌ها به این اسم، محاسبه میانگین قیمت‌ها در فرمول این ابزار است. در این نوع کندل، میانگین رفتار قیمت مورد بررسی قرار می‌گیرد و کاربران می‌توانند سرعت متوسط تغییرات قیمت را در چارت تکنیکال ارزها مشاهده کنند.

برای نمایش این کندل‌ها باید در تنظیمات پلتفرم‌های تکنیکال، به بخش Candles مراجعه و بر روی گزینه Heikin Ashi کلیک کنید. به عنوان مثال تصویر زیر نحوه فعالسازی این کندل را در تریدینگ ویو نشان می‌دهد. این تنظیمات در پلتفرم‌های دیگری همچون متاتریدر 4 و 5 نیز به همین صورت است و کاربران باید در بخش Candles، کندل‌های heikin ashi را فعال کنند.

فعال سازی کندل هیکن آشی

تاریخچه هیکن آشی (Heikin-Ashi)

ایده ساخت کندل‌های هیکن آشی اولین بار در قرن هجدهم و توسط میونهیسا هوما (Munehis Homma) مطرح شد. هوما به دلیل معرفی نمودار‌های قیمت شمعی ژاپنی، به پدر کندل‌های ژاپنی در دنیای ترید معروف است. او بعد از طراحی کندل‌های ژاپنی قصد داشت سازوکاری را طراحی کند که به کمک آن بتواند رفتار قیمت را بدون در نظر گرفتن نوسانات هیجانی زیر نظر داشته باشد. همچنین تصمیم گرفت تا با محاسبه میانگین قیمت‌های ثبت شده در هر کندل، heikin ashi را برای درک متوسط سرعت قیمت دارایی‌ها ایجاد کند.

این تکنیک در ژاپن برای مدت طولانی مورد استفاده قرار می‌گرفت. همین موضوع باعث شد تا بیشتر تریدرهای کشورهای غربی تمایل داشته باشند تا از این ابزار استفاده کنند. اگرچه این محبوبیت چندان دوام نداشت و بیشتر تریدرهای کشورهای غربی این ابزار را کنار گذاشتند. با این حال امروزه بسیاری از تریدرها از کندل‌های هیکین آشی در تحلیل تکنیکال خود استفاده می‌کنند.

نحوه محاسبه کندل هیکن آشی

کندل‌های هیکن آشی همانند نمودار‌های شمعی ژاپنی، از 4 بخش قیمت پایانی (close)، قیمت آغازین (open)، بیشترین (High) و کمترین قیمت (Low) تشکیل می‌شوند. هر کدام از کندل‌های ایجاد شده در ابزار heikin ashi چهار اطلاعات ذکر شده را در خود دارند؛ اما با این تفاوت که هر کدام از این کندل‌ها از طریق میانگین قیمت‌های گذشته ایجاد می‌شوند. فرمول محاسبه هر کدام از اجزای کندل‌های heikin ashi به شرح زیر است:

نحوه محاسبه کندل هیکن آشی

همان طور که ملاحظه می‌کنید؛ قیمت‌های پایانی و آغازین از طریق دیتای ثبت شده در کندل‌های قبلی به وجود می‌‎آیند. همچنین بیشترین و کمترین کندل‌های heikin ashi برابر با ماکزیمم و مینیمم نرخ‌های ثبت شده در معاملات کندل‌های گذشته است.

مزایا و معایب هیکن آشی

مزایای هیکن آشی (Heikin ashi)

  1. شناسایی بهتر روندها: این ابزار با میانگین‌گیری قیمت‌های ثبت شده در کندل‌ها، نوسانات ایجاد شده در قیمت را حذف کرده و روندهای دقیق‌تری را به کاربران نشان می‌دهد. با این کار تریدرها می‌توانند به راحتی روندهای شکل گرفته در معاملات را شناسایی و تحلیل کنند.
  2. کاهش سیگنال‌های کاذب: میانگین‌گیری قیمت‌ها در هیکن آشی می‌تواند برخی از نوسانات کوتاه مدت که سیگنال‌های اشتباه و فریبنده‌ای برای کاربران ارسال می‌کنند را فیلتر یا حذف کند. این موضوع برای معامله‌گران با دیدگاه بلندمدت بسیار مناسب است؛ زیرا در آن سرمایه گذاران با نوسانات کوچک سروکار ندارند و می‌توانند تحلیل‌های بلندمدت خود را در چارت پیاده سازی کنند.
  3. نمایش بصری ساده: نحوه نمایش و کار با کندل‌های heikin ashi بسیار ساده است. افراد مبتدی به راحتی می‌توانند این ابزار را در پلتفرم‌های خود فعال کرده و به کمک آن، پوزیشن معاملاتی بلندمدت خود را ایجاد کنند.
  4. کاهش معاملات احساسی: در زمانی که نوسانات معاملات یک قیمت افزایش پیدا می‌کند، برخی از معامله‌گران نمی‌توانند احساسات خود را کنترل کنند و در نتیجه در معاملات خود متضرر می‌شوند. با استفاده از این کندل، نوسانات کوتاه مدت در معاملات فیلتر می‌شود و افراد بدون هیچگونه تصمیم احساسی، می‌توانند با منطق بیشتری معاملات خود را انجام دهند.

معایب هیکن آشی (Heikin ashi)

  1. تاخیر در نمایش اطلاعات: به دلیل میانگین‌گیری قیمت‌ها، نمودارهای heikin ashi اطلاعات را با تاخیر و خطا نسبت به زمان‌های واقعی نمایش می‌دهند. در واقع این ابزار نمی‌تواند همانند کندل‌های ژاپنی تغییرات لحظه‌ای قیمت را به درستی نشان دهد.
  2. از دست رفتن جزییات قیمت: در فرآیند محاسبه کندل‌های هیکین آشی، جزییاتی همچون شکاف قیمت‌ها از بین می‌رود و تریدرها نمی‌توانند چنین تغییراتی را در قیمت مشاهده کنند.
  3. ابزاری ناقص برای تحلیل: برخی تصور می‌کنند که تنها به کمک heikin ashi می‌توان روند قیمت را تحلیل و بررسی کرد. این ابزار همانند تمامی اندیکاتورها به تنهایی نمی‌تواند سیگنال‌های درستی را به کاربران ارائه کند. از این ابزار باید در کنار پارامترهای دیگری همچون تحلیل بنیادی و روانشناسی بازار برای تحلیل و پیش بینی قیمت ارزها استفاده کرد.

تفاوت هیکن آشی با کندل‌های شمعی ژاپنی

تصویر زیر چارت قیمت جفت ارز EUR/USD را به وسیله کندل‌های ژاپنی نشان می‌دهد:

چارت قیمت جفت ارز EUR/USD به وسیله کندل‌های ژاپنی

و تصویر زیر چارت قیمت جفت ارز EUR/USD را به وسیله کندل‌های Heikin Ashi نشان می‌دهد:

چارت قیمت جفت ارز EUR/USD به وسیله کندل‌های Heikin Ashi

نمودارهای شمعی ژاپنی محبوب‌ترین روش برای نمایش تغییرات قیمت در معاملات هستند. ابزارهای هیکن آشی و کندل‌های ژاپنی هر دو به منظور نمایش قیمت‌ها برای کاربران استفاده می‌شوند و از نظر شکل ظاهری تقریبا شبیه به یکدیگر هستند. اما تفاوت‌های بسیاری بین این دو ابزار وجود دارد. این تفاوت‌ها به صورت خلاصه موارد زیر هستند:

  1. در نمودار شمعی ژاپنی، قیمت معامله شده دارایی در هر دوره زمانی (هفتگی، روزانه، ساعتی، دقیقه‌ای) ثبت می‌شود. هر کندل اطلاعاتی همچون قیمت آغازین، پایانی، بیشترین و کمترین قیمت را در خود ثبت می‌کند. در مقابل در نمودارهای heikin ashi کندل‌ها به وسیله اطلاعات کندل‌های قبلی به وجود می‌آیند و نمی‌توانند دیتای لحظه‌ای قیمت را به صورت شفاف نشان دهند. در این اندیکاتور، کاربران می‌توانند سرعت متوسط تغییرات قیمت را مشاهده کرده و بدون در نظر گرفتن نوسانات قیمت، روند کلی معاملات را بررسی کنند.
  2. در نمودار شمعی ژاپنی، به دلیل نمایش لحظه‌ای قیمت‌ها، نوسانات قیمت به صورت کامل نمایش داده می‌شود و کاربران می‌توانند رفتار لحظه‌ای قیمت دارایی را زیرنظر بگیرند. همین موضوع باعث می‌شود تا کندل‌ها به صورت مداوم تغییر رنگ دهند و در زمان افزایش قیمت، سبز و کاهش قیمت، قرمز شوند.
    در مقابل در نمودار hekin ashi به دلیل میانگین گیری قیمت‌ها، کندل‌های ثبت شده در یک روند معمولا همرنگ هستند و تنها در روندهای نوسانی بلندمدت کاربران می‌توانند تغیر رنگ کندل‌ها را به صورت مداوم مشاهده کنند. این موضوع به تریدرها کمک می‌کند تا بتوانند به آسانی روند قیمت‌ها را تشخیص دهند.
  3. از نمودارهای شمعی ژاپنی برای شناسایی الگوهای کندل استیک (مانند الگوی کندل چکش و اینگالفینگ) استفاده می‌شود. الگوهای کندل استیک می‌توانند برای شناسایی نقاط بازگشت روند استفاده شوند. الگوهای کندل استیک تنها در نمودارهای شمعی ژاپنی قابل تشخیص هستند و افراد نمی‌توانند در کندل‌های heikin ashi این الگوها را شناسایی کنند. این کندل‌ها اغلب برای تشخیص روند قیمت و میزان قدرت آن استفاده می‌شوند.
  4. استفاده از نمودار شمعی ژاپنی در بازارهای پرنوسان سخت است. در بازار پرنوسان به دلیل وجود رفتارهای هیجانی در بین کاربران، افراد نمی‌توانند روند قیمت را به درستی شناسایی کنند. اما این موضوع در نمودارهای هیکن آشی کاملا متفاوت است. در این نمودارها نوسانات قیمت کاهش پیدا می‌کند و با محاسبه میانگین قیمت‌های معامله شده، کندل‌های heikin ashi می‌توانند روند قیمت را به صورت شفاف نمایش دهند.

استراتژی‌های استفاده از هیکن آشی در معاملات

هیکن آشی یکی از ابزارهای پرکاربرد در طراحی استراتژی‌های معاملاتی افراد است. کاربران از طریق این ابزار می‌توانند پوزیشن‌های معاملاتی مختلفی را در معاملات باز کنند. در این بخش قصد داریم تا به صورت کامل برخی از استراتژی‌های معاملاتی به کمک این کندل را به شما آموزش دهیم. مهم‌ترین استراتژی‌ها برای کندل‌های heikin ashi موارد زیر هستند:

  • تشخیص روندهای صعودی و نزولی

مهم‌ترین کاربرد کندل‌های هیکین آشی تشخیص روندهای صعودی و نزولی است. هنگامی که کندل‌هایی سبز و بدون بدنه پایینی در نمودارها ایجاد شود، روند صعودی قدرتمندی در معاملات ارز شکل گرفته است. برعکس این موضوع نیز وجود دارد. هنگامی که کندل‌های قرمز و بدون بدنه بالایی در نمودار شکل گیرد، یک روند نزولی در معاملات ایجاد شده است. تصویر زیر چارت قیمت رمز ارز بیت کوین را نشان می‌دهد. همان طور که مشخص است در یک روند صعودی قدرتمند، کندل‌های سبز و بدون بدنه پایین ایجاد می‌شود.

تشخیص روندهای صعودی و نزولی در هیکن آشی
  • بازگشت روندها

معمولا کندل‌های heikin ashi در روندهای صعودی بدنه پایینی و در روندهای نزولی بدنه بالایی ندارند. به کمک این نکته تریدرها می‌توانند زمان تغییر روندها را تشخیص و آن‌ها را شناسایی کنند. هنگامی که کندل‌هایی با بدنه بالایی و پایینی در معاملات شکل گیرد؛ به این معناست که روند قبلی دیگر قدرت قبلی خود را از دست داده و در حال تغییر روند است. این تغییر روند زمانی انجام می‌شود که بعد از کندل با بدنه بالایی و پایینی؛ کندل‌هایی مخالف روند قبلی تشکیل شوند.

به عنوان مثال در چارت زیر قیمت در یک روند صعودی قرار گرفته بود که بعد از ایجاد کندل‌هایی با بدنه بالایی و پایینی، روند صعودی به پایان رسیده و یک روند نزولی در معاملات ارز آغاز می‌شود.

تغییر روندها در هیکن آشی
  • شناسایی نقاط ورود و خروج به کمک RSI

از دیگر استراتژی‌های کندل هیکین آشی، ترکیب آن با اندیکاتور RSI است. شاخص قدرت نسبی (RSI) یکی از اندیکاتورهای معروف بازارهای مالی است که به کمک آن افراد می‌توانند محدوده‌های اشباع خرید و اشباع فروش را تشخیص دهند. ترکیب اندیکاتور RSI با کندل‌های heikin ashi می‌تواند سبب شناسایی نقاط ورود و خروج شود.

هنگامی که اندیکاتور RSI وارد محدوده اشباع خرید می‌شود، اگر این کندل‌ها در حالت صعودی قرار گرفته باشند، قیمت با رشد بالایی همراه می‌شود. برعکس زمانی که اندیکاتور RSI در حال ورود به ناحیه اشباع فروش است، در صورتی که کند‌ل‌های heikin ashi در حالت نزولی باشند، قیمت ریزش پیدا می‌کند. علاوه بر این دو حالت، هنگامی که قیمت از ناحیه اشباع خرید به سمت پایین حرکت کند و وارد ناحیه تعادل شود، اگر این کندل‌ها در حالت نزولی قرار گرفته باشند، قیمت افت پیدا می‌کند.

به عنوان مثال در چارت زیر هنگامی که اندیکاتور RSI وارد ناحیه اشباع خرید می‌شود، کندل‌های heikin ashi در حالت صعودی قرار گرفته و قیمت افزایش یافته است. برعکس این ماجرا نیز اتفاق افتاده است؛ یعنی زمانی که اندیکاتور RSI وارد ناحیه اشباع فروش شده، کندل‌های نزولی خبر از شروع یک روند نزولی را در قیمت می‌دهند.

ترکیب کندل هیکن آشی با اندیکاتور RSI
  • کاربرد هیکن آشی در ایچیموکو

قابلیت ترکیب کندل‌های هیکین آشی با ایچیموکو را می‌توان یکی از رموز این کندل دانست. ایچیموکو یکی از بهترین و کامل‌ترین اندیکاتورها در بازارهای مالی است. به کمک heikin ashi و ایچیموکو می‌توان نواحی بازگشت روند را شناسایی کرد. برای شناسایی بازگشت روند تنها باید خط کیجونسن (base line) و ابر کومو را فعال کرده و نمودار را به حالت heikin ashi تغییر دهیم.

هنگامی که کندل‌های صعودی در داخل ابر کومو تشکیل شوند، اگر خط کیجونسن بتواند ابر کومو را به سمت بالا بشکند؛ روند نزولی پایان یافته و یک روند صعودی قدرتمند در قیمت ایجاد می‌شود. برعکس هنگامی که کندل‌های نزولی قدرتمند بر روی ابر کومو ایجاد شوند، در صورتی که خط کیجونسن بتواند ابر کومو را به سمت پایین بشکند، یک روند نزولی در معاملات ایجاد می‌گردد.

به عنوان مثال در چارت زیر، زمانی که کندل‌های مثبت وارد ابر کومو شده‌اند و خط کیجونسن ابر را به سمت بالا شکسته، یک روند صعودی در قیمت ایجاد شده است. عکس این ماجرا نیز در کندل‌های قبلی اتفاق افتاده است. زمانی که کندل‌های نزولی هیکن آشی در ابر کومو تشکیل شده و خط کیجونسن ابر را به سمت پایین شکسته، یک روند نزولی در معاملات ارز ایجاد شده است.

ترکیب کندل‌های heikin ashi با ایچیموکو

سخن پایانی

«هیکن آشی چیست؟» استفاده از کندلهای heikin ashi یکی از روش‌های پرطرفدار برای نمایش نمودار قیمت است. کلمه heikin به معنی متوسط و ashi به معنی سرعت است. این کندل‌ها برای محاسبه سرعت متوسط تغییرات قیمت دارایی‌ها استفاده می‌شوند. به کمک این کندل‌ها افراد می‌توانند به سادگی روندهای شکل گرفته در قیمت‌ها را تشخیص دهند و برحسب آن پوزیشن‌های معاملاتی خود را باز کنند.
یکی از ویژگی‌های مثبت این کندل‌ها، عدم نمایش نوسانات کوتاه مدت قیمت است. این کندل‌ها بر طبق میانگین قیمت‌های معامله شده ایجاد می‌شوند و افراد نمی‌‌توانند نویزها و نوسانات کوتاه مدت را مشاهده کنند. این موضوع سبب می‌شود تا تریدرها با تمرکز و دقت بالاتری بتوانند روندها را شناسایی کرده و برطبق آن معاملات خود را انجام دهند.
ناگفته نماند که heikin ashi همانند تمامی ابزارهای معاملاتی، دارای خطا است. این ابزار تغییرات قیمت را با تاخیر زمانی به کاربران نشان می‌دهد. همچنین در این کندل‌ها، اطلاعات کمتری از قیمت نسبت به کندل‌های ژاپنی ثبت می‌شود. با این حال معامله‌گران با ترکیب کندل‌های هیکین آشی با ابزارهایی همچون RSI، MACD و ایچیموکو می‌توانند استراتژی‌های معاملاتی پیشرفته‌ای طراحی کرده و سودهای خوبی را از بازارهای مالی به دست آورند.

سوالات متداول