تریگر (Trigger) واژه‌ای پیچیده در بورس و بازارهای مالی است که کاربرد آن در معاملات و تحلیل تکنیکال بازار فارکس هنوز برای بسیاری از افراد کاملا شناخته شده نیست. تحلیل تکنیکال یکی از روش‌های رایج تحلیل دارایی‌ها در بازارهای مختلف است. تحلیل‌گران و معامله‌گران با کمک ابزارهای گوناگون و زیادی که در این بستر وجود دارد، می‌توانند بهترین نقاط ورود و خروج از معاملات را شناسایی کنند.
در این مقاله، تلاش می‌کنیم تا به طور کامل، یکی از مفاهیم و ابزارهای مهم مورد استفاده در تحلیل تکنیکال با عنوان تریگر را مورد بررسی قرار دهیم، ابزاری که به طور خاص، به یافتن نقاط حساس برای خرید و فروش دارایی یا سهام مورد نظر ما کمک می‌کند.
مفهوم تریگر در معامله‌گری
تریگر یکی از مفاهیم رایج در بستر تحلیل تکنیکال است. واژه تریگر (Trigger) در لغت به معنی ماشه است اما در تحلیل تکنیکال و معامله‌گری، به نقاط یا سطوحی گفته میشود که ما بر اساس نوع استراتژی معاملاتی و تحلیل‌هایی که انجام داده‌ایم، در آن محدوده‌ها، به معاملات وارده شده یا از آنها خارج می‌شویم. به عبارت دیگر، تریگر همان نقاط حساس در نمودار دارایی‌های مختلف برای ورود و خروج سرمایه‌گذار است.
در واقع، فعالان بازارهای مالی مختلف، مانند بازار فارکس، تریگر را به عنوان مجموعه‌ای از نشانه‌ها تعریف می‌کنند که با شناسایی آن در روند معاملات دارایی مورد نظر، می‌توانند سیگنال ورود و خروج را دریافت کنند. به همین دلیل، توصیه میشود که هر کس مفهوم تریگر را بر اساس استراتژی معاملاتی خود تعریف کند تا در دوره‌های زمانی مشخص، بتواند از مزایای آن استفاده کند.
برای مثال، معامله‌گری پس از وقوع شرایط زیر، آن را به عنوان تریگری برای ورود به معامله و خرید در نظر می‌گیرد:
ایجاد شکست صعودی میان خط اندیکاتور RSI و سطح 30
آیا تریگر تنها برای ورود به معامله است؟
یکی از تصورات غلط رایج در مورد مفهوم تریگر این است که تنها برای ورود به معامله مورد استفاده قرار می‌گیرد. اما همان طور که پیش از این گفته شد، از تریگر هم برای ورود و هم برای خروج از معامله استفاده میشود.
در واقع، لازم است ما به عنوان معامله‌گری حرفه‌ای، مجموعه قوانین مشخصی برای تمام اقدامات خود داشته باشیم. چون ممکن است بعد از ورود به معامله در بهترین سطوح ممکن و حرکت بازار در جهت مورد نظر ما، روند قیمت پس از مدتی معکوس شده و معامله‌ای سودآور به پوزیشنی زیان‌ده تبدیل شود. بنابراین، لازم است برای خروج از معاملات نیز، تریگرهای مشخصی داشته باشیم.
پس تریگر بخش اجتناب‌ناپذیر هر استراتژی معاملاتی است. در دوره‌های مختلف آموزش فارکس، همواره بر لزوم تدوین یک استراتژی معاملاتی شخصی برای هر معامله‌گر در بازارهای مالی تأکید شده است. مولفه‌های اصلی یک استراتژی کامل معاملاتی شامل نقاط (تریگر) ورود، خروج و سیستم مدیریت سرمایه هستند. به بیان دیگر، تدوین یک استراتژی معاملاتی بدون در نظر گرفتن تریگرهای دقیق برای ورود و خروج بی معنی بوده و در این شرایط اصلا استراتژی معاملاتی محسوب نمی‌شود. پس اگر به دنبال تدوین یک استراتژی معاملاتی شخصی هستید، ناخودآگاه با مفهوم تریگر سر و کار دارید.
انواع تریگرها
امروزه، با توسعه و گسترش بازارهای مالی مختلف، ابزارهای گوناگون و متعددی در تحلیل تکنیکال مورد استفاده قرار می‌گیرند و معامله‌گران از روش‌های مختلفی برای تحلیل نمودار قیمت دارایی‌های مورد نظر خود استفاده می‌کنند؛ در نتیجه، تریگرهای آنها نیز با یکدیگر تفاوت دارد.
لازم به ذکر است از آنجا که معامله‌گران از ابزارهای مختلفی در تحلیل تکنیکال خود استفاده می‌کنند، ممکن است برخی از معامله‌گران به صورت همزمان، تریگرهای متفاوت و معکوسی نسبت به یکدیگر داشته باشند. برای مثال، شاید تریگر ورود ما برابر با تریگر خروج معامله‌گر دیگری باشد.
علاوه بر این، اگر معامله‌گری به صورت تحلیل چندزمانی (Multi Time Frame Analysis) اقدام به تحلیل و معامله کند، دوره زمانی کوچکتر به عنوان زمان تریگر در نظر گرفته میشود چون او در نموداری با چهارچوب زمانی بزرگتر اقدام به تحلیل کرده و تریگرهای معاملاتی را در نمودار با تایم‌فریم کوچکتر پیدا می‌کند.
در این قسمت، به نمونه‌هایی از تریگرهای ورود و خروج بر اساس ابزارهای مختلف و نمودارهای بازار سهام تهران اشاره می‌کنیم:
1. اندیکاتورها
اندیکاتورها یکی از محبوب‌ترین و رایج‌ترین ابزارهای مورد استفاده در تحلیل تکنیکال هستند. اندیکاتورها دارای انواع مختلفی هستند و معامله‌گران با استفاده از آنها می‌توانند بهترین نقاط ورود و خروج خود از معاملات را تشخیص دهند. برخی از اندیکاتورهای مهم مورد استفاده در بازارهای مالی عبارت هستند از اندیکاتور مکدی (MACD)، شاخص قدرت نسبی (اندیکاتور RSI)، اندیکاتور CCI، میانگین متحرک ساده (SMA)، باندهای بولینگر (Bollinger Bands)، و اندیکاتور پارابولیک اس ای آر (Parabolic SAR).
در نمودار زیر، از اندیکاتور میانگین متحرک ساده در بازه زمانی 9 روزه استفاده شده است. همان طور که مشخص است، دو نقطه یا سطح مناسب برای ورود و خروج از سهم در این دوره زمانی تعیین شده است که به عنوان تریگر ورود و تریگر خروج در نظر گرفته می‌شوند.
در این نمودار که به شرکت فولاد مبارکه اصفهان مربوط است، شکست صعودی قیمت اندیکاتور تریگر ورود می‌باشد. در طرف مقابل، شکست نزولی قیمت به عنوان اندیکاتور یا تریگر خروج از معامله در نظر گرفته میشود.
2. پولبک
بسیاری از تریدرها عقیده دارند که پولبک (Pullback) یکی از کم‌ریسک‌ترین روش‌های ورود به معامله محسوب میشود. به عبارت دیگر، پولبک به حالتی گفته میشود که معامله‌گر در شرایط ایده‌آل از نظر ریسک و بازده، وارد پوزیشن معاملاتی شود. در واقع، پولبک به معنی آغاز یک روند صعودی یا نزولی خفیف در روند قیمتی یک دارایی است. پولبک می‌تواند در روندهای صعودی یا نزولی ایجاد شود. پس از شروع یک روند صعودی، برخی سهامداران ممکن است آن را موقتی در نظر گرفته و شروع به فروش کنند. در این حالت، سهام یا دارایی دوباره نقطه حمایتی پیشین خود را لمس می‌کند و باز به روند صعودی برمی‌گردد. این رفتار قیمتی دارایی پولبک نامیده میشود.
چگونگی استفاده از پولبک به عنوان تریگر معاملاتی در نمودار شرکت ملی صنایع مس ایران نیز کاملاً مشخص است. با استفاده از دو فرصت پولبکی موجود، امکان ورود به معامله با کمترین حد زیان و بیشترین میزان سوددهی وجود دارد.
3. شکست
پولبک و شکست در نمودار دارایی‌های مختلف تا حدی شبیه به یکدیگر هستند. هنگامی که قیمت یک دارایی با شکست مواجه میشود، این شکست تحت شرایط خاص با سرعت زیادی به حرکت خود ادامه می‌دهد. البته ظهور الگوهای شکست جعلی هم غیر قابل‌انکار است. با این حال، بسیاری از معامله‌گران ترجیح می‌دهند که در زمان بروز شکست‌های قیمتی وارد معامله شده و منتظر بازگشت قیمت نشوند.
همان‌طور که در نمودار زیر مشخص است، پس از شکست قیمت، یک تریگر ورود قوی به دارایی ایجاد شده است.
نمودار بالا مربوط به نماد پالایش نفت اصفهان است. بعد از شکست خط روند سقف نسبتاً طولانی‌مدت، یک شکست صعودی ایجاد شده و تریگر ورود برای معامله‌گران مبتنی بر شکست فعال میشود. نکته قابل‌توجه این است که در جریان این شکست، یک پولبک هم ایجاد میشود.
4. الگوی قیمت
مانند اندیکاتورها، الگوهای قیمتی نیز از تنوع و طرفداران بسیاری برخوردار هستند. با استفاده از الگوی قیمتی، معامله‌گران می‌توانند روند تغییرات قیمت دارایی مورد نظر خود را پیش‌بینی کنند. برخی از این الگوها عبارت هستند از الگوی سر و شانه، الگوی سقف و کف دوقلو، الگوی پرچم، الگوی مستطیل و غیره.
در نمودار شرکت خدمات انفورماتیک (نماد: رانفور)، یک الگوی پرچم صعودی مشخص شده است. تریگر ورود به معامله بر اساس شکست صعودی بین قیمت و لبه بالایی پرچم ایجاد شده است. تریگر ورود به معامله بر اساس شکست صعودی بین قیمت و لبه بالایی پرچم ایجاد شده است. با وجودی که این نوع تریگر هم بر مبنای شکست قیمت ایجاد میشود، اما وجود یک الگوی قیمتی معتبر دلیل اصلی ورود به پوزیشن خرید است.
5. کندل استیک
معامله‌گران در بازارهای مالی مختلف می‌توانند از سه نوع نمودار خطی، میله‌ای و شمعی یا کندل استیک (Candle Stick) استفاده کنند. در میان این نمودارها، کندل استیک به خاطر برخورداری از مزایای متعدد، بیشتر مورد توجه معامله‌گران قرار گرفته است. از مزایای کندل استیک می‌توان به استفاده راحت و تشخیص روند صعودی یا نزولی سهم به طور مجزا اشاره کنیم.
برای استفاده از نمودارهای شمعی، چند شرط باید وجود داشته باشد. اولین شرط این است که تغییرات قیمتی سهم از روندی صعودی یا نزولی برخوردار باشد. به صورت کلی، کندل استیک‌ها از یک بدنه و سایه پایینی و بالایی تشکیل می‌شوند. کندل استیک‌ها دارای الگوهای گوناگونی هستند که برخی از آنها عبارت هستند از الگوی ماروبوزو، دوجی، دوجی پایه بلند، دوجی سنگ قبر، چکش و چکش معکوس. همان طور که در نمودار زیر مشخص است، یک الگوی پوشای صعودی در روند نمودار به عنوان تریگر ورود مشخص شده است.
مزایای استفاده از تریگر
همان طور که در ابتدای مقاله گفته شد، معامله‌گران فعال در بازارهای مالی تریگر را به عنوان مجموعه‌ای از نشانه‌ها تعریف می‌کنند که با شناسایی آن در روند معاملات دارایی مورد نظر، می‌توانند سیگنال ورود و خروج دریافت کنند. تریگرها از تنوع زیادی برخوردار هستند که هم برای ورود به معامله و هم برای خروج از آن مورد استفاده قرار می‌گیرند. برخی از مزایای استفاده از تریگر عبارت هستند از:
- افزایش قدرت تصمیم‌گیری و کاهش میزان ریسک: تریگر ورود و خروج به معامله‌گر کمک می‌کند تا با دقت بیشتری تصمیم‌گیری کرده و از گرفتن تصمیمات احساسی و هیجانی اجتناب کند. به این ترتیب، میزان ریسک سرمایه‌گذاری تا حد زیادی کاهش می‌یابد.
- به دست آوردن بازدهی بیشتر در معاملات: بر اساس آن چه تا کنون گفته شد، دریافتیم که تریگر نقطه یا سطحی امن برای معامله‌گر است که با شناسایی آن نقاط، بازدهی بیشتری در روند معاملات حاصل میشود.
- تعیین خط روند سهم: استفاده از تریگر ما را قادر می‌سازد تا خط روند سهم را برای روزهای آینده پیش‌بینی کنیم. با این وجود، می‌توانیم برای نگهداری یا فروش دارایی مورد نظر خود بهتر تصمیم‌گیری نماییم.
معایب استفاده از تریگر
گاهی اوقات، ممکن است نتایج مطلوبی از تریگرها حاصل نشود. برای مثال، زمانی که روند قیمت یک دارایی در حال اصلاح باشد، اندیکاتور مکدی تریگرهای ورود و خروج متعددی را به معامله‌گر نشان می‌دهد. در این شرایط، انتخاب تریگر ورود و خروج کار ساده‌ای نیست. به همین دلیل، بهتر است برای جلوگیری از تشکیل این حالت، معامله‌گر از اندیکاتورهایی استفاده کند که سیگنال خط تریگر را تایید می‌کند.
علاوه بر این، توصیه میشود که برای اطمینان بیشتر از تریگر ورود و خروج در فرآیند تحلیل تکنیکال، از سایر ابزارهای تحلیل تکنیکال نیز استفاده شود. به این ترتیب، نتایج نهایی از اعتبار بیشتری برخوردار خواهند بود.
سخن پایانی
در این مقاله، با انواع تریگرها در روند معاملات دارایی‌ها در بازارهای مالی مختلف آشنا شدیم. به بیان ساده، تریگرها مجموعه‌ای از نشانه‌ها هستند که با شناسایی آنها، می‌توانیم بهترین موقعیت‌های معاملاتی برای ورود و خروج از معاملات دارایی مورد نظر خود را پیش‌بینی کنیم. تریگرها از تنوع زیادی برخوردار هستند و معامله گران باید بر اساس نوع استراتژی معاملاتی خود، از انواع آنها بهره‌مند شوند.
لازم به ذکر است که استفاده از تریگرها برای انجام معامله در بازارهای مالی نظیر فارکس به تنهایی اعتبار زیادی ندارد؛ به همین خاطر، توصیه میشود برای کسب اطمینان بیشتر، حتما به صورت همزمان از سایر ابزارهای تحلیل تکنیکال نیز استفاده شود. افزون بر این، تریگرها در یک الگوی مشخص مثل الگوی قیمتی، از تنوع زیادی برخوردار هستند و برای تشخیص آنها، لازم است تا به تمام مفاهیم و تکنیک‌های تحلیل سهام یا دارایی در بازارهای مختلف مالی تسلط داشته باشیم.
عالی بود . یکی از مهمترین مباحث معامله گری هست