ارز گراف چیست و چگونه کار میکند؟ چه کسانی پروژه Graph را توسعه میدهند؟ مزایا و معایب ارز دیجیتال گراف (GRT) چه مواردی هستند؟ آینده این رمز ارز بر اساس تاریخچه نمودار قیمت آن چگونه پیش بینی میشود؟
ساخت اینترنت غیر متمرکز یا WEB 3.0 یکی از اهداف اصلی دنیای کریپتوکارنسی است. پروژههای مختلفی تلاش میکنند تا با ارائه خدمات غیر متمرکز، نقشی در ساخت وب 3.0 ایفا کنند. یکی از مشکلات موجود در ساخت اینترنت غیر متمرکز، بحث جستجو داده و فهرست بندی آن است. در اینترنت متمرکز، فهرستبندی یا ایندکس دادهها توسط شرکتهای متمرکزی همچون گوگل انجام میشد.
این شرکتها با بررسی دادههای موجود در شبکه متمرکز اینترنت، آنها را طبقه بندی یا ایندکس میکنند. پروژه گراف (the graph) قصد دارد ایندکس غیرمتمرکز دادهها را برای کاربران فراهم سازد. این پلتفرم قصد دارد ابزارهایی ساده و کاربردی برای جستجوی دادهها در بلاکچینها ایجاد کند. در این مقاله قصد داریم همه چیز درباره این پروژه را مورد بررسی قرار دهیم.
پلتفرم گراف چیست؟
قبل از معرفی رمز ارز گراف، بهتر است با پلتفرم آن آشنا شوید. گراف، پلتفرمی غیر متمرکز در شبکه اتریوم است و قصد دارد بستری غیرمتمرکز برای جستجوی اطلاعات فراهم کند. همچنین قصد دارد پلتفرمی مشابه گوگل راه اندازی کند؛ با این تفاوت که عملکرد آن کاملا غیرمتمرکز است و توسط الگوریتم های هوش مصنوعی اجرا میشود. پلتفرم GRAPH میتواند دادهها و اطلاعات موجود در قراردادهای هوشمند در بلاک چین شبکهها را دریافت و پردازش کند.
همچنین این پلتفرم میتواند با برنامههای DApp تعامل داشته باشد و اطلاعات موجود در آنها را پردازش و بررسی کند. به کمک این پلتفرم توسعه دهندگان میتوانند در مدت زمان کوتاهی، اطلاعات مورد نظر خود را در شبکههای بلاکچینی مختلف جستجو کنند. این پلتفرم با بیش از 30 بلاک چین، از جمله اتریوم، کازماس، آربیتروم، پالیگان، بایننس اسمارت چین و فانتوم در ارتباط است و میتواند به راحتی دادههای مورد نظر توسعه دهندگان را در اختیار آنها قرار دهد.
در حال حاضر بیش از 3 هزار توسعه دهنده در پلتفرم GRAPH فعالیت میکنند. این توسعه دهندگان توانستهاند از این پلتفرم در برنامههای غیر متمرکزی همچون Uniswap ،Synthetix ،Aragon، AAVE، Gnosis، Balancer، Livepeer ،DAOstack و Decentraland استفاده کنند.
ارز دیجیتال گراف چیست؟
رمز ارز گراف، توکن بومی پلتفرم GRAPH است که با نماد GRT در اکثر صرافیهای ارز دیجیتال لیست شده است. تعداد ارز GRT نامحدود بوده و در حال حاضر حدود 10 میلیارد و 780 میلیون از این توکن در بازار کریپتوکارنسی عرضه شده است. ارز دیجیتال GRT در پروتکل گراف کاربردهای مختلفی دارد. مهمترین کاربردهای این رمز ارز موارد زیر هستند:
- حاکمیت: رمز ارز GRT، یک توکن حاکمیتی به حساب میآید. کاربران با دریافت این توکن میتوانند در نظرسنجیهای شبکه شرکت کنند و ایدهها و نظرات خود را درباره تغییرات شبکه بیان کنند. این ارز همانند سهام یک شرکت عمل میکند؛ به این معنا که هرچه کاربران تعداد رمز ارز GRT بیشتری داشته باشند؛ قدرت رای آنها بالاتر است.
- استیک: کاربران با خرید ارز GRT، میتوانند آن را استیک کنند و سود مشخصی دریافت نمایند. در واقع کاربران برای مشارکت در فرآیند پردازش دادهها، باید توکن GRT را خریداری کرده و سپس در آدرسهای مشخصی، آنها را قفل یا استیک کنند.
- پرداخت خدمات: محصولات و خدمات متنوعی در پروتکل GRAPH ساخته شده است. کاربران و توسعه دهندگان برای دریافت این خدمات، باید حق اشتراک پرداخت کنند. این حق اشتراک از طریق ارز گراف پرداخت میشود.
- کارمزد تراکنشها: برای پرداخت و دریافت خدمات از این پلتفرم، کاربران باید مبلغی را بابت کارمزد تراکنش پرداخت کنند. کارمزد تراکنشها از طریق ارز GRT محاسبه و پرداخت میشوند. رمز ارز GRT برای افزایش ارزش خود در بلندمدت، از فرآیند توکن سوزی استفاده میکند. پلتفرم گراف در بازههای زمانی مشخصی، بخشی از کارمزد تراکنشها را از پروتکل حذف میکند. با این کار تعداد ارزهای GRT موجود در بازار کاهش پیدا میکند و ارزش آن در بلندمدت بیشتر میشود.
تاریخچه ارز گراف (GRAPH)
پروتکل GRAPH در سال 2018 و توسط سه کارآفرین یانیو تال (Yaniv Tal)، برندن رامیرز (brandon ramirez) و جانیس پلمن (jannis pohlmann) ایجاد شد. این سه کارآفرین قبلا یک استارت آپ برای توسعه APIهای غیر متمرکز ایجاد کرده بودند. آنها در ابتدا در تلاش بودند تا بتوانند یک چارچوب غیرمتمرکز برای ساخت پایگاه دادهها ایجاد کنند.
آنها در ابتدا پروتکل Datomic را برای ساخت APIهای غیر متمرکز طراحی کردند. اما به دلیل مشکلات متعدد نتوانستند آن را به صورت کاربردی در اختیار کاربران قرار دهند. در نهایت آنها به کمک زبان GraphQL و الگوریتمهای هوش مصنوعی توانستند پروژه GRAPH را ایجاد کنند. ساخت این پروتکل حدود 3 سال زمان برد و در نهایت این سه کارآفرین موفق شدند بستری غیرمتمرکز برای توسعه APIها و ایندکس کردن دیتاهای داخل بلاک چینها طراحی کنند.
تیم توسعه گراف بعد از لانچ این پلتفرم، در سال 2020 ارز دیجیتال GRT را به بازار عرضه کردند. یانیو تال به عنوان سرپرست یا مدیر پروژه در پروتکل GRAPH فعالیت میکند. وی علاوه بر سرپرستی در این پلتفرم، در پروژه TapSavvy به عنوان مدیر ارشد اجرایی مشغول به کار است. برندن رامیرز سرپرست تحقیق و توسعه پلتفرم گراف است و علاوه بر این، در پروژههای دیگری نیز فعالیت میکند.
در حال حاضر او به عنوان سرپرست محصول و محقق در شرکت Edge and Node مشغول به کار است. جانیس پلمن سرپرست بخش تکنولوژی در پروتکل GRAPH بوده و همانند برندن رامیرز، در شرکت Edege and Node به عنوان سرپرست تیم مشغول به کار است.
رمز ارز گراف چگونه کار میکند؟
همانطور که اشاره شد، ارز دیجیتال گراف بستری برای ایندکس کردن دادههای بلاکچینها است. این پلتفرم با جمع آوری دادهها از شبکههای مختلف، آنها را فهرست بندی میکند تا کاربران بتوانند به سادگی دادههای مورد نظر خود را پیدا کنند. دادههای بلاک چینها توسط ساب گرافها (subgraph) جمع آوری شده و در GRAPH ذخیره میشود.
ساب گرافها APIهای غیر متمرکز هستند که توسط زبان برنامه نویسی graphQL ایجاد و توسعه پیدا میکنند. در واقع ساب گراف یک رابط نرم افزاری هستند که به کمک قوانین مشخص و تعریف شده، با شبکهها و سیستمهای نرم افزاری ارتباط برقرار کرده و دیتای آنها را دریافت میکنند. توسعه دهندگان به کمک زبان graphQL میتوانند APIهای منحصر به فردی برای برنامههای خود طراحی کنند تا بتوانند به سادگی با سایر شبکهها تعامل داشته باشند.
پلتفرم GRAPH از فرآیند استیکینگ برای پردازش دادهها استفاده میکند. ارز گراف به دلیل توسعه در بلاکچین اتریوم، از الگوریتمها و فرآیندهای این شبکه برای دریافت و پردازش دادهها بهره میبرد. به صورت کلی 6 نوع بازیگر اصلی در اکوسیستم این ارز وجود دارد که هر کدام وظایف مختلفی را بر عهده دارند. نام این بازیگران و وظایف آنها به شرح زیر است:
- indexers: ایندکسرها نودهایی هستند که وظیفه فهرست بندی دادهها را بر عهده دارند. ایندکسرها با دریافت دادهها از ساب گرافها، آنها را پردازش و ایندکس میکنند. نودها باید حداقل 100 هزار توکن GRT در صرافی یا والت خود استیک کنند تا بتواند به عنوان ایندکسر در پروتکل GRAPH شناخته شوند.
- Delegators: نمایندگان یا delegators نودهایی هستند که ارز گراف را به ایندکسرها واگذار میکنند. نمایندگان معمولا حجم بسیار کمی از ارزهای GRT را دارند. آنها با استیک ارز GRT و واگذاری آنها به ایندکسرها، در عملکرد بهتر شبکه مشارکت میکنند.
- Curators: سرپرستان یا curators نودهایی هستند که بر عملکرد ساب گرافها نظارت میکنند. آنها سابگرافها را بررسی کرده و به آنها امتیاز میدهند تا کاربران بتوانند بهترین APIها را انتخاب کنند.
- fisherman: فیشرمنها یا بازرسان، نودهایی هستند که عملکرد ایندکسرها را بررسی میکنند. فیشرمنها بر روی پردازش ایندکسرها نظارت دارند و در صورت بروز خطا، آنها را گزارش میکنند. نودها برای اجرای نقش فیشرمن باید حداقل 10 هزار ارز گراف استیک کنند.
- arbitrators: داوران یا arbitrators به گزارشهای فیشرمنها نظارت میکنند. آنها تصمیم میگیرند که فعالیت یک ایندکسر مخرب بوده است یا خیر. داوران درصورت شناسایی رفتارهای مخرب نودها، میتوانند آنها را جریمه کنند.
- مصرف کنندگان: کاربران و توسعه دهندگانی هستند که برای ایجاد و توسعه برنامه های غیرمتمرکز DApp به دیتا نیاز دارند. آنها با پرداخت حق اشتراک در پروتکل گراف، داده مورد نظر خود را جستجو میکنند.
مزایای ارز دیجیتال گراف
- غیر متمرکز بودن: یکی از پروژههای موفق در زمینه تمرکززدایی، ارز گراف است. این پروژه به کمک معماری منحصر به فرد خود توانسته اکوسیستمی غیرمتمرکز برای نودهای شبکه ایجاد کند.
- قابلیت همکاری: این پلتفرم به کاربران اجازه میدهد تا بتوانند به راحتی با برنامههای غیر متمرکز ارتباط برقرار کنند. ارز گراف در حال حاضر با بیش از 30 شبکه بلاکچینی در ارتباط است و کاربران به کمک آن میتوانند دادههای مختلفی را از انواع شبکهها انتقال دهند و دریافت کنند.
- امنیت بالا: این شبکه از الگوریتمهای بلاک چین اتریوم برای ایجاد شبکهای ایمن استفاده میکند. الگوریتمهای اتریوم امنیت بالایی دارند و در نتیجه ایمنی مناسبی برای پروتکل GRAPH ایجاد میکنند.
- استفاده از ML: تکنیک ML یا یادگیری ماشین (machine learning) یکی از فرآیندهای محبوب در دنیای هوش مصنوعی است. پلتفرم گراف از تکنیک ML استفاده میکند. به کمک این تکنیک، کاربران میتوانند حجم بالایی از دادهها را پردازش نمایند.
- یافتن بهترین مسیر: به کمک الگوریتمهای هوش مصنوعی در پلتفرم گراف، کاربران میتوانند بهترین مسیر را برای جستجو و دریافت دادهها پیدا کنند.
بیشتر بخوانید: هوش مصنوعی چیست به زبان ساده و چه کاربردی دارد؟
معایب ارز دیجیتال گراف
- محدودیت در نمایش دادهها: پلتفرم GRAPH میتواند روابط موجود بین دادهها را نمایش دهد؛ اما نمیتواند ویژگیها و خصوصیات هر داده را به صورت جداگانه برای کاربر مشخص کند. در این شرایط ممکن است کاربر برای دریافت اطلاعات کامل، به ابزارهای بیشتری نیاز داشته باشد. ابزارهایی که در حال حاضر در این پلتفرم ایجاد نشده است.
- مشکلات مقیاس پذیری: میزان مقیاس پذیری پلتفرم GRAPH به اتریوم وابسته است. زمانی که تعداد نودها و ترافیک این پلتفرم افزایش یابد، عملکرد این پروتکل کاهش پیدا میکند و نمیتواند به درستی دادههای پیچیده را تجزیه و تحلیل کند.
- نگرانیهای مربوط به حریم خصوصی: این پروتکل میتواند اطلاعات حساس درمورد افراد یا سازمان را دریافت کرده و در شبکه خود منتشر کند. الگوریتم های هوش مصنوعی در این پروتکل میتوانند دادههای شخصی را تجزیه و تحلیل کنند و در اختیار سایر کاربران قرار دهند. موضوعی که باعث میشود تا حریم خصوصی کاربران در معرض خطر قرار گیرد.
- هزینه بالای خدمات: توسعه دهندگان و کاربران برای استفاده از محصولات پروتکل گراف، باید هزینه زیادی پرداخت کنند. این موضوع باعث میشود تا برخی از کاربران نتوانند از این پلتفرم استفاده کنند.
محصولات رمز ارز گراف (The Graph)
در حال حاضر برنامههای DApp متنوعی در پروتکل گراف طراحی و ساخته شدهاند تا بتوانند خدمات متنوعی به کاربران ارائه کنند. بهترین برنامههای ساخته شده در این پلتفرم موارد زیر هستند:
- graph explorer: مرورگر گراف، یکی از پرکاربردترین محصولات این پلتفرم به حساب میآید. این برنامه با دریافت دادهها از ساب گرافها، امکان جستجوی دیتا را برای کاربران فراهم میکند. مرورگر گراف با دریافت دیتا از شبکههای بلاکچینی و تجزیه و فهرست بندی آنها، بستری ساده و غیرمتمرکز را برای جستجوی کاربران ایجاد مینماید.
- hosted service: سرویس میزبانی به کاربران اجازه میدهد تا بتوانند از طریق نودهای گراف، از چند شبکه منحصر به فرد دیتا دریافت کرده و آنها را ایندکس یا فهرست بندی کنند. کاربران به کمک این محصول، میتوانند اطلاعات چندین شبکه را دریافت و آنها را تجزیه و تحلیل کنند.
- subgraph studio: این برنامه بستری برای توسعه و ساخت ساب گرافهای منحصر به فرد است. توسعه دهندگان به کمک این برنامه میتوانند ساب گرافهای مختص خود را طراحی نمایند و به کمک برنامه hosted service با شبکههای دیگر ارتباط برقرار کنند.
پیش بینی قیمت ارز دیجیتال گراف (GRT)
یکی از بهترین ابزارها برای پیش بینی ارز گراف، تحلیل تکنیکال است. تصویر زیر چارت قیمت ارز GRT را در تایم فریم هفتگی نشان میدهد. این ارز از دسامبر سال 2020 وارد مارکت کریپتو شد و توانست تا فوریه سال 2021 به میزان 7600 درصد رشد کند و از قیمت 0.039 به 2.87 دلار برسد. این نرخ بالاترین قیمت ثبت شده برای این ارز است.
بعد از آن قیمت وارد یک روند نزولی بلندمدت شد و تا اکتبر سال 2023، با ریزش شدید 90 درصدی به سطح 0.088 دلار رسید. در حال حاضر قیمت در محدوده 0.14 تا 0.16 دلار قرار دارد و در چند هفته گذشته، با رشد خوبی همراه بوده است. اگر رشد قیمت ادامه پیدا کند و بتواند مقاومت 0.17 تا 0.22 را بشکند، ارز گراف وارد یک روند صعودی جدید میشود و میتواند تا محدوده 0.32 تا 0.37 رشد کند.
اما اگر قیمت نتواند در ماههای آتی با افزایش روبرو شود، احتمال کاهش آن تا سطح حمایتی 0.08 تا 0.06 دلار افزایش مییابد. در چارت زیر، اندیکاتور RSI نیز مشخص شده است. در حال حاضر در این اندیکاتور قیمت در ناحیه اشباع خرید است و احتمالا در هفتههای آتی، شاهد اطلاح قیمت این ارز باشیم. بعد از اصلاح قیمت، واکنشهای آن به سطوح حمایت و مقاومت، آینده آن را برای چند ماه آتی مشخص میکند.
سخن پایانی
«ارز گراف چیست؟» یک پروتکل غیر متمرکز در بستر شبکه اتریوم است که قصد دارد بستری غیرمتمرکز برای فهرست بندی و ایندکس دادههای داخل بلاکچینها ایجاد کند. این پروتکل به کمک الگوریتم های هوش مصنوعی و subgraphها، دادههای موجود در بلاکچینها را دریافت و پردازش میکند. نودها در این شبکه با دریافت دادهها، آنها را ایندکس میکنند تا توسعه دهندگان بتوانند به سادگی به دیتای مورد نظر خود دسترسی داشته باشند.
در حال حاضر (زمان نگارش مقاله) ارز گراف با مشکلاتی همچون مقیاس پذیری پایین، هزینه و پیچیدگی بالا مواجه است. اگر در سالهای آتی مشکلات و معایب ذکر شده برطرف شوند؛ پروتکل GRAPH میتواند به یکی از بزرگترین و موفقترین پروژههای مارکت کریپتوکارنسی تبدیل شود.
سوالات متداول
آیا میتوان ارز گراف را استخراج کرد؟
خیر. فرآیند استخراج یا mining در ارزهای دیجیتالی اجرا میشوند که بلاک چین آنها از الگوریتم اثبات کار (proof of work) پیروی کند. ارز GRT در بستر شبکه اتریوم ایجاد شده و از الگوریتم اثبات سهام پیروی میکند. بنابراین کاربران برای مشارکت در این پروتکل، نیازی به دستگاههای ماینینگ ندارند. کاربران میتوانند با خرید رمز ارز GRT و استیک آن، در شبکه مشارکت کنند و سود مشخصی دریافت نمایند.
هدف اصلی ارز گراف چیست؟
پروژه GRAPH قصد دارد بستری غیر متمرکز برای ایندکس دادههای بلاکچینی ایجاد کند. همچنین با استفاده از الگوریتم های هوش مصنوعی خود، در تلاش است تا دادههای موجود در تمامی بلاک چینها را دریافت و بعد از پردازش، آنها را ایندکس یا فهرست بندی کند.
علاوه بر این، این پروژه قصد دارد بستری غیر متمرکز برای توسعه و ساخت APIها ایجاد کند. APIها دستورات و قوانین تعریف شده هستند که به کمک آنها برنامه نویسان میتوانند با سیستمهای نرم افزاری دیگری تعامل داشته باشند. ارز گراف در تلاش است تا به کمک برنامههای خود، بستری غیر متمرکز برای توسعه APIها ایجاد کند.
ارز هش گراف چیست؟
برخی از کاربران ارز گراف (GRT) را با ارز هدرا (HBAR) اشتباه میگیرند. ارز هدرا توکن بومی شبکه هدرا هش گراف است. این شبکه به کمک مدل دفتر کل توزیع شده گراف، در تلاش است تا شبکهای با مقیاس پذیری بالا طراحی کند. پروژه هش گراف کاملا از پروتکل THE GRAPH جداست و توکنهای بومی این دو شبکه ارتباطی با یکدیگر ندارند.