آلت کوین چیست به زبان ساده و چه تفاوتی با بیت کوین دارد؟ انواع آلتکوین ها کدامند و هدف آن‌ها چیست؟
آلت کوین‌ها بخش وسیعی از بازار کریپتوکارنسی را تشکیل می‌دهند. به صورت کلی به هر کوین یا توکنی، به جز بیت کوین، altcoin گفته می شود. این کوین‌ها و توکن‌ها انواع مختلفی دارند که در بخش‌های مختلف، مانند تبادلات فایل، بازی، توسعه نرم افزار و غیره کاربرد دارند. در این مقاله قصد داریم تا این دسته از رمز ارزها را به طور کامل بررسی کنیم.
آلت کوین چیست به زبان ساده
به زبان ساده، به تمامی ارزهای دیجیتال موجود در بازار کریپتوکارنسی به جز بیت کوین، آلت کوین گفته می‌شود. البته برخی از فعالان بازار کریپتو تمامی رمز ارزها به جز بیت کوین و اتریوم را آلت کوین در نظر می‌گیرند. واژه آلت کوین از ترکیب دو کلمه alternative (به معنی جایگزین) و coin (به معنی سکه) ساخته شده است. از آنجایی که بیشتر آلت کوین‌ها از فورک بیت کوین و اتریوم تشکیل شده‌اند و در تلاش هستند تا عملکرد بهتری نسبت به آن‌ها داشته باشند و جایگزین آن‌ها شوند؛ از اصطلاح altcoin برای معرفی آن‌ها استفاده می‌شود.
برخی از آلتکوین‌ها دارای شبکه بلاک چین و کوین منحصر به فرد هستند. به عنوان مثال رمز ارز دات (dot) کوین اختصاصی شبکه بلاک چین پولکادات است. برخی دیگر از آلت کوین‌ها هارد فورکی از شبکه‌های بیت کوین و اتریوم هستند. ارز دیجیتال بیت کوین کش BCH یکی از آلت کوین‌های معروف بازار کریپتوکارنسی محسوب می‌شود که از هارد فورک بلاک چین بیت کوین ایجاد شده است.
تاریخچه آلت کوین ها
بیت کوین با استفاده از تکنولوژی بلاک چین، توانست اولین ارز دیجیتال را در سال 2008 ایجاد کند. در آن زمان تمامی کاربران بازار از تکنولوژی این شبکه شگفت زده شده بودند و تمایل داشتند تا برحسب الگوریتم اثبات کار (pow)، در پردازش شبکه مشارکت کنند و پاداش بگیرند. این شرایط تا سال 2011 ادامه داشت تا اینکه مشکلاتی در شبکه بیت کوین همچون سرعت پایین تراکنش ها، شفافیت بیش از حد در اطلاعات و مقیاس پذیری پایین میزان کارایی و محبوبیت شبکه بیت کوین را کاهش داد.
به همین دلیل برخی از برنامه نویسان و توسعه دهندگان دنیای تکنولوژی به فکر ایجاد شبکه‌هایی با قابلیتی بالاتر از بیت کوین و بدون مشکلات آن افتادند. نیم کوین (namecoin) اولین آلتکوینی است که در سال 2011 وارد بازار کریپتوکارنسی شد. این آلتکوین برحسب کدهای شبکه بیت کوین طراحی شده و از الگوریتم اجماع اثبات کار پیروی می‌کند.
نیم کوین تلاش می‌کند تا کاربران با ثبت اطلاعات کمتر بتوانند به صورت ناشناس در شبکه فعالیت کنند. بعد از نیم کوین، ارز لایت کوین (Litecoin) دیگر آلت کوینی بود که با هدف حل مشکلات شبکه بیت کوین ایجاد شد. لایت کوین نیز در سال 2011 وارد بازار کریپتو شد. این شبکه سرعت تراکنش بالاتری نسبت به بیت کوین دارد.
همچنین تعداد کوین‌های لایت کوین 4 برابر تعداد کوین‌های بیت کوین، یعنی 84 میلیون است. از سال 2011 تا 2015 تقریبا تمامی آلتکوین‌ها با هدف حل مشکلات شبکه بیت کوین وارد بازار می‌شدند. در سال 2015 ویتالیک بوترین مسیر جدیدی در بازار کریپتوکارنسی ایجاد کرد. بوترین با ایده ایجاد بستری غیرمتمرکز برای توسعه نرم افزارها، شبکه اتریوم را معرفی کرد.
شبکه اتریوم (ethereum) برخلاف سایر پروژه‌ها تنها برای تبادلات مالی طراحی نشده بود و در آن کاربران شبکه می‌توانستند به صورت غیر متمرکز به توسعه نرم افزارها بپردازند. بعد از آن، شبکه‌ها و پروژه‌های دیگری برای اهدافی همچون انجام غیر متمرکز بازی، تبادل غیرمتمرکز فایل‌ها و غیره مطرح شد. اتریوم کاری کرد تا سایر توسعه دهندگان نگاهی عمیق به تکنولوژی بلاک چین و دنیای غیر متمرکز داشته باشند و بتوانند علاوه بر ایجاد شبکه‌ای برای تبادلات مالی، در زمینه‌های دیگر نیز ایده پردازی کنند.
توسعه دهندگان برجسته آلت کوین‌ها
برخی از توسعه دهندگان و سرمایه گذاران، تاثیر بسزایی در بازار کریپتوکارنسی داشتند و توانستند علاوه بر جذابیت در پروژه‌ها، محبوبیت بالایی برای خود کسب کنند. برجسته‌ترین چهره‌ها در دنیای آلت کوین‌ها موارد زیر هستند:
- ویتالیک بوترین
ویتالیک بوترین یک توسعه دهنده نرم افزار روسی-کانادایی است. ویتالیک از کودکی به توسعه نرم افزار علاقه داشت و در سن 17 سالگی با مفاهیم رمزنگاری و بلاک چین آشنا شد. او در سال 2015 توانست شبکه اتریوم را راه اندازی کند. اتریوم یکی از بزرگترین شبکه‌های بلاکچینی در دنیای کریپتوکارنسی است که توانسته تغییرات زیادی در این دنیا ایجاد کند. - چانگ پنگ ژائو
چانگ پنگ ژائو در کشور چین به دنیا آمد و در دهه 80 با والدین خود به کانادا مهاجرت کرد. او در سال‌های قبل از دانشگاه، در مک دونالد کار می‌کرد تا بتواند در هزینه‌های خانواده کمک کند. چانگ پنگ ژائو که به CZ معروف است، بعد از فارغ التحصیلی از دانشگاه وارد بازار بورس توکیو شد و به عنوان توسعه دهنده نرم افزار شروع به کار کرد. CZ در سال 2017 صرافی بایننس، بزرگترین صرافی بازار کریپتوکارنسی را ایجاد کرد. بعد از ساخت این صرافی، CZ توانست ارز بایننس کوین (BNB) را در بلاک چین بایننس اسمارت چین ایجاد و توسعه دهد. - جاستین سان
جاستین سان نماینده ارشد سابق پروژه ریپل بود. او بعد از خارج شدن از تیم ریپل، رمز ارز ترون (TRON) را ایجاد کرد. شبکه ترون بستری را برای تبادلات فایل‌ها و اطلاعاتی همچون فیلم و عکس فراهم می‌کند. سرعت بالای این شبکه و مقیاس پذیری مناسب آن باعث شد تا جاستین سان به یکی از چهره‌های مشهور بازار کریپتوکارنسی تبدیل شود. - چارلز هاسکینسون
چارلز هاسکینسون یکی از توسعه دهندگان رمز ارزها و کارآفرینان آمریکایی است. هاسکینسون در آمریکا متولد شد و در دانشگاه به تحصیل در رشته علوم ریاضیات مشغول شد. او در ابتدا در تیم توسعه اتریوم مشغول به فعالیت بود و همکاری او با ویتالیک بوترین تا سال 2014 ادامه داشت. هاسکینسون در سال 2014 از تیم اتریوم جدا شد و تلاش کرد تا بستری با مقیاس پذیری بالا و سرعت تراکنش بالاتر از اتریوم ایجاد کند. او در نهایت توانست در سال 2017 رمز ارز کاردانو، یکی از پرطرفدارترین رمز ارزهای بازار کریپتوکارنسی را ایجاد کند. - سرگی نازاروف
سرگی نازاروف یک کارآفرین روس است. او در زمان کودکی در دهه 90 به آمریکا مهاجرت و در دانشگاه در رشته‌های فلسفه و مدیریت تحصیل کرد اما علاقه او به سمت کارآفرینی بود. او در سال 2011 با دنیای کریپتوکارنسی و فناوری بلاک چین آشنا شد و تصمیم گرفت تا در این حوزه فعالیت کند. در آن زمان یکی از مشکلات بزرگ در صنعت بلاکچین، عدم برقراری ارتباط داده‌های بیرون با داخل بلاک چین بود.
سرگی نازاروف برای تمرکز بر روی این نقص، تلاش کرد تا بتواند راه حلی منطقی برای رفع این مشکل صادر کند. او در نهایت در سال 2017 توانست به کمک تیم توسعه دهنده خود چین لینک را برای حل این مشکل طراحی و ایجاد کند.
هدف آلت کوین ها چیست؟
به صورت کلی تمامی آلت کوین‌ها تلاش می‌کنند تا محدودیت‌های موجود در یک پروژه را برطرف کنند. در واقع آن‌ها سعی می‌کنند تا راه حلی برای مشکلات موجود در یک شبکه پیدا کنند. برخی دیگر از آلتکوین‌ها نیز با نگاهی خلاقانه تلاش می‌کنند تا یک ایده جدید را وارد بازار کریپتوکارنسی نمایند.
به عنوان مثال بیت کوین اولین شبکه بلاک چینی در بازار کریپتوکارنسی است که سعی دارد با ایجاد بستری همتا به همتا، تبادلات مالی را به صورت غیر متمرکز انجام دهد. این شبکه علاوه بر ویژگی‌های جذاب، دارای مشکلاتی همچون سرعت پایین و مقیاس پذیری کم است. پروژه‌هایی همچون لایت کوین سعی دارند با هدف برطرف کردن مشکلات شبکه بیت کوین، بتوانند شبکه‌ای بهتر از بیت کوین برای نقل و انتقالات دارایی باشند.
شباهت‌ها و تفاوت‌های آلت کوین و بیت کوین
برخی از فعالان بازار کریپتوکارنسی آلتکوین‌ها را با شبکه بیت کوین مقایسه می‌کنند. این مقایسه معمولا برای انتخاب سرمایه گذاری بر روی بیت کوین و آلت کوین‌ها انجام می‌شود. به صورت خلاصه مقایسه آن‌ها به شرح زیر است:
شباهت های آلتکوین و بیت کوین
- هردو تلاش می‌کنند تا با ایجاد شبکه‌ای غیر متمرکز و همتا به همتا امکان تبادل دارایی و اطلاعات را ممکن سازند.
- سرمایه گذاران برای خرید و فروش آن‌ها، به یک کیف پول ارز دیجیتال با کلید عمومی و خصوصی نیاز دارند. در واقع آن‌ها از اصول رمزنگاری استفاده می‌کنند و کاربران می‌توانند بدون وجود نهاد متمرکزی، آن‌ها را معامله کنند.
- در حال حاضر هردو نتوانسته‌اند در یک شرایط پایدار قرار گرفته و مورد پذیرش عموم مردم قرار بگیرند. در واقع آن‌ها دارای مشکلات مختلفی در شبکه بلاکچینی خود هستند و در حالت ناپایدار به سر می‌برند.
تفاوت های آلت کوین و بیت کوین
- میزان مارکت کپ بیت کوین بسیار بیشتر از آلت کوین‌ها است.
- قیمت بیت کوین بسیار بیشتر از آلتکوین ها است. در واقع بیت کوین گران‌ترین رمز ارز بازار کریپتوکارنسی به حساب می‌آید.
- شبکه بیت کوین با هدف ایجاد بستری غیر متمرکز برای تبادلات مالی ایجاد شد. در حالیکه آلت کوین‌ها دارای قابلیت‌ها و عملکردهای متفاوتی هستند و برای اهداف مختلفی طراحی و ایجاد می‌شوند.
انواع آلت کوین ها
تعداد پروژه‌های آلت کوین‌ها و ایده‌های موجود در آن‌ها به قدری وسیع است که نمی‌توان تمامی آن‌ها را در چند دسته بندی مشخص قرار داد؛ اما به صورت کلی اصلی‌ترین تقسیم بندی برای آلت کوین‌های بازار کریپتوکارنسی موارد زیر است:
- تبادلات مالی
اولین آلت کوین‌های ایجاد شده در حوزه تبادلات مالی است. این آلتکوین ها با هدف ایجاد شبکه‌ای غیر متمرکز برای نقل و انتقالات دارایی ایجاد شده‌اند. این رمز ارزها دقیقا هدف بیت کوین را دنبال می‌کنند و تلاش دارند تا با برطرف کردن مشکلات بیت کوین، جایگزین آن شوند. لایت کوین (litecoin) و بیت کوین کش (bitcoin cash) جزو همین دسته از آلت کوین‌ها هستند. - استیبل کوین
استیبل کوین‌ها (stablecoin) دسته دیگری از آلت کوین‌ها هستند که قیمت آن‌ها به یک دارایی فیزیکی مانند ارز فیات یا طلا وابسته است. در واقع استیبل کوین، نماینده یک ارز فیات در بازار کریپتوکارنسی است و کاربران به وسیله آن می‌توانند ارزهای فیات خود را به رمز ارز تبدیل کنند. همچنین استیبل کوین‌ها تلاش می‌کنند تا با انتقال ارزش خود به سبدهای دارایی مانند طلا و ارزهای فیات، نوسانات موجود در بازار کریپتوکارنسی را کنترل کنند. تتر معروف‌ترین استیبل کوین در بازار کریپتوکارنسی است. - آلت کوین‌های توسعه برنامه
آلت کوین‌های برنامه‌ای با هدف ایجاد بستری برای ساخت برنامه‌های غیرمتمرکز ایجاد شده‌اند. برنامه های غیرمتمرکز (Decentralized Applications) برنامه‌هایی هستند که در شبکه‌های غیر متمرکز توسعه پیدا می‌کنند و همانند این شبکه‌ها، به صورت غیر متمرکز اداره می‌شوند. ارزهای دیجیتالی همچون اتریوم و سولانا تلاش می‌کنند بستری مناسب برای توسعه اپلیکیشن‌های غیر متمرکز فراهم کنند. - توکن های امنیتی
توکن های امنیتی (security tokens) آلتکوین هایی هستند که برای انتقال ارزش یک دارایی به توکن ایجاد می‌شوند تا مورد دسترسی سایر سرمایه گذاران قرار گیرند. این توکن‌ها همانند اوراق بهادار عمل می‌کنند و نهادهای دولتی همچون کمیسیون بورس و اوراق بهادار بر روی آن ها نظارت می‌نمایند. - توکن های کاربردی
توکن های کاربردی (utility tokens) آلت کوین‌هایی هستند که برای ارائه یک خدمت ایجاد می‌شوند. به عنوان مثال شبکه فایل کوین یا filecoin شبکه‌ایست که برای خرید فضای ذخیره سازی و ایمن سازی شبکه‌های بلاک چینی استفاده می‌شود. - توکن های حاکمیتی
توکن های حاکمیتی (Governance Tokens) یکی از پرکاربردترین دسته بندی‌های آلتکوین‌ها هستند. توکن های حاکمیتی معمولا در اکوسیستم شبکه‌های بلاک چینی ایجاد می‌گردند و برای مشارکت کاربران در رای گیری و تصمیمات شبکه طراحی و ساخته می‌شوند. کاربران می‌توانند با دریافت توکن های حاکمیتی در تصمیمات شبکه مشارکت کنند و حق رای داشته باشند.
بیشتر بخوانید: فایل کوین چیست + تحلیل آینده قیمت ارز فایل کوین
عوامل مهم در ارزیابی یک آلت کوین Altcoin
- ایده پروژه
هدف پروژه باید شفاف، کابردی و قابل اجرا باشد. اگر پروژه به دنبال یک ایده جدید است، باید راه حل رسیدن به آن را به طور شفاف و واضح بیان کند. همچنین در بحث ایده پروژه، رقبای آن باید بررسی شوند. اگر آلت کوین مورد نظر دارای رقیب باشد، باید مزایا و معایب آن نسبت به رقبا سنجیده شود. - وب سایت پروژه
تمامی آلت کوین‌های موفق و مشهور در بازار کریپتو دارای یک وب سایت هستند. وب سایت پروژه باید به روز و استفاده از آن پیچیده نباشد. همچنین باید اطلاعاتی مانند اهداف تیم، نقشه راه، اعضای تیم و میزان مشارکت آن‌ها به صورت کامل در سایت درج شده باشد. - تیم توسعه دهنده
بررسی تیم توسعه دهنده و سابقه آن‌ها می‌تواند در ارزیابی یک آلت کوین موثر باشد. آلت کوین‌های موفق معمولا دارای افرادی با سابقه کاری موفق هستند. معمولا مهمترین بخش تیم توسعه، بخش بنیان گذار آن است.اگر شخص بنیان گذار سابقه کاری مرتبط و موفقیت آمیز در دنیای کریپتوکارنسی داشته باشد؛ می‌توان به عنوان مزیت پروژه آن را در نظر گرفت. - وضعیت فعالیت در شبکه‌های اجتماعی
یک پروژه آلت کوینی باید بتواند جامعه خود را در شبکه‌های اجتماعی ایجاد کند. در واقع پروژه باید بتواند با کابران و فعالان دنیای کریپتوکارنسی تعامل داشته باشد. معمولا پروژه‌های موفق در دنیای کریپتو در شبکه‌های توییتر، ردیت و دیسکورد فعالیت می‌کنند. سرمایه گذاران باید عملکرد آن‌ها را در شبکه‌های اجتماعی بررسی کنند. پروژه‌های موفق معمولا تعامل بالایی با مخاطبان خود دارند. - بررسی نقشه راه پروژه
نقشه راه (road map) نقشه‌ایست که برنامه‌های توسعه، آپدیت‌ها و پیشرفت‌های پروژه در آن مشخص می‌شود. نقشه راه یک پروژه باید واقع بینانه باشد و بتواند به درستی مسیر توسعه خود را در 6 ماه تا 2 سال آینده پیش بینی کند.
از کجا می‌توان آلت کوین خرید؟
خرید و فروش آلت کوین ها همانند بیت کوین، در صرافی‌های ارز دیجیتال انجام می‌شود. صرافی‌های ارز دیجیتال پلتفرمی آنلاین هستند که کاربران می‌توانند با ورود در آن‌ها، به خرید و فروش رمز ارزها بپردازند. صرافی‌هایی همچون بایننس (binance)، کوکوین (kucoin)، صرافی پنکیک سواپ (pancakeswap) و کوین بیس (coinbase) جزو بهترین صرافی‌ها برای خرید و فروش آلت کوین‌ها به حساب می‌آیند.
اگر قصد نگهداری بلندمدت یک altcoin را دارید، توصیه می‌شود تا کوین یا توکن مورد نظر خود را به کیف پول خود منتقل کنید. کیف پول‌ها بستری برای ذخیره کلیدهای عمومی و خصوصی هستند. کیف پول‌ها امنیت بالاتری نسبت به صرافی دارند و برای ذخیره و هودل کردن رمز ارزها بسیار مناسب هستند. به صورت کلی در دو دسته کیف پول سخت افزاری و نرم افزاری وجود دارند. کیف پول‌های سخت افزاری امنیت بالاتری نسبت به کیف پول‌های نرم افزاری دارند و برای ذخیره و نگهداری دارایی‌های سنگین مناسب هستند.
از بهترین کیف پول‌های سخت افزاری می‌توان به لجر (ledger) و ترزور (trezor) و از بهترین کیف پول‌های نرم افزاری می‌توان به تراست ولت (trustwallet)، اکسودوس (exodus) و متامسک (metamask) اشاره کرد.
ریسک‌های سرمایه گذاری در آلت کوین‌ها
یکی از نکات مهم در مدیریت سرمایه، شناخت ریسک‌های سرمایه گذاری است. بازار کریپتوکارنسی بازار جوان و پویایی است که هرروز با تغییرات و اتفاقات مختلفی مواجه می‌شود. این اتفاقات باعث می‌شوند تا آلت کوین و پروژه‌های کوچک با پامپ و دامپ‌های شدیدی همراه شوند. بنابراین در نگاه کلی سرمایه گذاری چه در بخش آلت کوین و چه بر روی بیت کوین با ریسک بالایی همراه است.
بنابراین توصیه می‌شود تا از همان ابتدا سرمایه ریسک پذیر خود را وارد بازار کریپتو کنید. تعداد پروژه‌های موجود در آلت کوین‌ها بسیار زیاد است و هر کدام ادعا می‌کنند که ایده‌ای جذاب برای رفع مشکلات خاصی دارند. اما متاسفانه اکثر آن‌ها با شکست مواجه می‌شوند و یا کلاهبردار هستند. علاوه بر این برای تحقق یک ایده چندین پروژه وجود دارد که هر کدام راه حل‌های مختلفی را ارائه می‌دهند.
معمولا در بلند مدت پروژه‌های رقیب که عملکرد ضعیف‌تری دارند حذف می‌شوند و تنها پروژه‌ای که بیشترین عملکرد مطلوب را داشته باشد، باقی می‌ماند. بنابراین ریسک رقیبان موجود برای هر پروژه بسیار مهم است و باید مورد بررسی قرار گیرد.
سخن پایانی
«آلت کوین چیست به زبان ساده؟» آلت کوین از دو کلمه alternative و coin تشکیل شده است. این رمز ارزها در ابتدا در تلاش بودند تا با رفع مشکلات شبکه بیت کوین جایگزین آن شوند. به همین دلیل به آن‌ها altcoin می‌گویند. تنوع آلت کوین‌ها در بازار ارزهای دیجیتال فراوان است و روزانه به شمار آن‌ها افزوده می‌گردد؛ با این حال، بسیاری از این پروژه‌ها ناموفق و گاهی اوقات کلاهبرداری هستند.
آلتکوین‌ها باید بتوانند علاوه بر استفاده از تکنولوژی مناسب، ایده جذاب و خلاقانه‌ای داشته باشند. سرمایه گذاری در حوزه آلت کوین‌ها نیازمند ریسک پذیری بالایی است و افراد باید خود را در برابر پامپ و دامپ‌های شدید آماده کنند. در این مقاله تلاش کردیم تا درباره آلت کوین‌ها و انواع آن‌ها صحبت کنیم.
