امواج الیوت در تحلیل تکنیکال فارکس چیست؟

امواج الیوت یکی از روش‌های تکنیکالی محبوب در میان تحلیلگران است که اولین بار توسط فردی به نام رالف نلسون الیوت در دهه 1930 ارائه شد. در این مقاله به صورت اجمالی نگاهی به نظریه و انواع پترن‌های آن خواهیم داشت و شما را با این روش تحلیل تکنیکال کلاسیک، به صورت مقدماتی آشنا می‌کنیم.

امواج الیوت چیست؟

از گذشته تاکنون، روش‌های تحلیلی بسیاری مانند امواج الیوت ایجاد شدند. مبتکرین هر کدام بر اساس زاویه دیدی که داشتند، یک سری فرمول‌ها یا نظریه‌ها را اعلام کردند. یکی از آنها، مربوط به فردی به نام رالف نلسون الیوت است که در بخش بعدی به معرفی او می‌پردازیم.

در خصوص اینکه امواج الیوت چیست باید گفت نوعی تحلیل تکنیکال یا فنی است که معامله گران می‌توانند برای شناسایی روندهای بازار، سطوح قیمتی بالا و پایین یا جستجوی یک الگو از آن کمک بگیرند. ایده شکل گیری چنین نظریه‌ای، مشاهده امواج فراکتال بود. منظور از این نوع موج‌ها، ساختارهای هندسی هستند که اگر روی هر بخش از آن زوم کنید، ساختار مشابهی را با یک نسبت معین مشاهده می‌نمایید.

تعریف امواج الیوت به زبان ساده با مشاهده شکل زیر امکان پذیر است. همانطور که مشاهده می‌کنید، بر اساس این نظریه شاهد یک سری امواج ضربه‌ای و اصلاحی هستیم. در کنار این موضوع، هر مجموعه‌ای از امواج، شامل یک دسته‌ای دیگر از امواج هستند که به الگوی اصلی پایبند می‌باشند.

شناسایی امواج الیوت در 2 بخش انجام می‌شود. اولین مورد برای حرکات قیمت سهام و دومین حالت، برای رفتار تریدرها یا مصرف کنندگان. در حالت کلی، تئوری امواج الیوت به شما می‌گوید که سرمایه گذاران می‌توانند با سوار شدن بر موج‌ها، کسب سود کنند. حال که یک آشنایی اجمالی از این نظریه پیدا کردیم، بد نیست با سازنده آن آشنا شوید.

تاریخچه نظریه امواج الیوت و معرفی رالف نلسون الیوت

برای تکمیل آموزش امواج الیوت در تحلیل تکنیکال، بد نیست با مبتکر آن نیز آشنا شوید. رالف نلسون الیوت، متولد سال ۱۸۷۱ میلادی، حسابدار و نویسنده‌ای آمریکایی بود که با بهره‌گیری از مشاهدات خود درباره الگوهای طبیعی و نظریه داو، توانست دستاوردهای مهمی ارائه دهد.

در واقع الیوت تلاش می‌کرد با تشخیص الگوها و پیش بینی حرکت آنها، تحلیل عمیق‌تری در بازار داشته باشد. علاوه بر این، او روی رفتارهای بازار سهام و تعامل اجتماعی تریدرها نیز تمرکز می‌کرد. در نتیجه شاهد این بودیم که تئوری خود را برای اولین بار با عنوان اصل موج در سال 1938 منتشر نمود. الیوت معتقد بود که نظریه ارائه شده پیچیده است و به نوعی بیانگر رفتار جمعیت بوده و نشان می‌دهد که نوسانات دوگانه‌ای بین خوش بینی و بدبینی تریدرها وجود دارند. امروزه امواج الیوت در فارکس، بازار رمز ارزها و مارکت‌های مختلف استفاده می‌شوند و منابع آن همچنان معتبر می‌باشند.

جالب است بدانید که زمینه رسیدن الیوت به این نظریه، بیماری روده‌ای بود که منجر به بازنشستگی زودهنگام وی گشت. در این مدت، او مطالعات بسیاری را در زمینه شاخص‌های بورس، الگوها و نوسانات قیمتی انجام داد که منجر شد جرئت انتشار نظریه خود را در میان آشفتگی حرکات بازار سهام، منتشر نماید.

ساختار امواج الیوت: موج‌های انگیزشی و اصلاحی

حال می‌خواهیم اولین بخش از آموزش امواج الیوت را برای شما بیان کنیم. همانطور که در بخش اول هم گفتیم، در این نظریه شاهد امواج ضربه ای و اصلاحی هستیم که با عنوان موج های انگیزشی (تکانه) و اصلاحی شناخته می‌شوند. در رابطه با انواع امواج الیوت می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:

• امواج انگیزشی: زمانی که امواج الیوت در تحلیل تکنیکال ظاهر می‌شوند، به صورت پیوسته و در کنار هم قرار می‌گیرند. در ابتدا شاهد 5 ریزموج دنباله دار هستیم که هم راستای روند بازار حرکت می‌کنند. از میان این 5 موج، 3 مورد آنها اصلاحی می‌باشند.
• امواج اصلاحی: این نوع موج‌ها همچنین با عنوان مورب هم شناخته می‌شوند و اشاره به 3 موج خالص یا ترکیبی دارند. آنها خلاف جهت بازار و بعد از امواج انگیزشی ایجاد می‌گردند و ممکن است به شکل الگوی کنج در آیند.

شما می‌توانید با پیدا کردن چنین الگویی در تشخیص امواج الیوت بهتر عمل کنید. در شناسایی این امواج، 5 شماره اول برای قله‌ها (بالا و پایین) در راستای حرکت بازار هستند. سپس موج های اصلاحی با 3 حرف A,B و C نام گذاری می‌شوند.

نکته: این الگوها هم در چارت‌های بلند و نیز کوتاه قابل مشاهده هستند.

قوانین اصلی امواج الیوت

حال برای اینکه بتوانید امواج الیوت را بهتر تشخیص دهید، باید با قوانین مربوط به آن آشنا شوید. ابتدا راجع به مقررات موج های انگیزشی می‌توان گفت:

• موج 2 نباید پایین‌تر از ابتدای موج 1 قرار بگیرد و پایین بیاید.
• موج 3 نباید کوتاه‌ترین نوع موج بین شماره‌های 1 و 3 و 5 باشد.
• موج 4 نباید با محدوده افقی موج 1 دچار همپوشانی شود.
• در نهایت، موج 5 باید با یک واگرایی حرکتی به پایان ترند خود برسد.

قوانین امواج اصلاحی

قوانین مربوط به امواج اصلاحی در نظریه الیوت به شرح زیر هستند:

• امواج اصلاحی از پنج موج فرعی (ریز‌موج) تشکیل می‌شوند.
• امواج دیاگونال (مورب) به صورت اشکالی مثلثی، باز یا بسته، در نظر گرفته می‌شوند.
• ریزموج‌هایی که برای ساختارهای دیاگونال تعریف می‌شوند، الزاماً پنج تایی نیستند.
• نیازی نیست که موج سوم کوتاه‌ترین موج باشد. همچنین امواج اصلاحی معمولاً حرکت موج قبلی را به‌طور کامل جبران نمی‌کنند.

توجه: اگر موارد فوق رعایت نشده باشند، دو حالت ممکن است رخ دهد:

1. تریدر باید شماره‌گذاری امواج را مجدداً بررسی و اصلاح کند.
2. در غیر این صورت، آن ساختار باید به‌عنوان یک موج صعودی (نه اصلاحی) در نظر گرفته شود.

الگوهای رایج در امواج الیوت (elliott waves)

در تحلیل امواج الیوت، لازم است با انواع الگوهای مربوط به آن آشنا شوید. انواع امواج اصلاحی الیوت و انگیزشی را می‌توان در 5 بخش تعریف کرد که می‌توانند در شناسایی سریع این امواج به شما کمک کنند.

• Impulse: رایج‌ترین نمونه، الگویی است که می‌توانید آن را در امواج الیوت مشاهده نمایید. در امواج جنبشی الیوت، موج ضربه ای دارای 3 مرحله انگیزشی و نیز 2 موج اصلاحی می‌باشد. توجه کنید که اگر هر کدام از این قوانین نقض گردند، می‌بایست برای نشانه گذاری مجدد آن امواج اقدام نمایید.
• Diagonal: یکی دیگر از حالت‌هایی که می‌توان مشاهده کرد، موج مورب نام دارد. این مورد هم شامل 5 موج در راستای روند است. این الگو مانند یک سه گوش بوده که در حال انبساط یا انقباض می‌باشد. توجه کنید که امواج فرعی آن ممکن است شامل 5 ریزموج نباشند.
• Zig-Zag: در این حالت می‌توان 3 موج اصلاحی را مشاهده کرد که با شتاب بالایی به سمت بالا یا پایین حرکت می‌کنند. موج‌های A و C به‌عنوان امواج انگیزشی و موج B به عنوان اصلاحی هستند. الگوهای زیگ زاگ، شامل حرکت کاهشی شدید در یک ترند صعودی یا بالعکس در یک ترند نزولی می‌باشند.
• Flat: این مورد در دسته امواج اصلاحی الیوت قرار گرفته و دارای 3 موج می‌باشد که ریزموج‌های آن به صورت 3-3-5 هستند. دو موج A و B، با عنوان اصلاحی برچسب گذاری می‌شوند و موج C انگیزشی است. علت نامگذاری این الگو بدین نام، حرکت به صورت افقی می‌باشد.
• Triangle: این الگو با نام مثلث، شامل 5 ریزموج بوده که ساختار آن به صورت 3-3-3-3-3 است. معمولا حرکت به صورت افقی در تعادل نیروی فروش و خرید می‌باشد. الگوی حرکتی آن به گونه‌ایست که اگر حرکت انبساطی باشد، ریزموج‌های بعدی بزرگتر می‌شوند و اگر حرکت فشرده باشد، شکل یک سه گوشه را مشاهده می‌کنیم.

نسبت‌های فیبوناچی و ارتباط آن با امواج الیوت

نسبت های فیبوناچی، یک سری اعداد خاص هستند که از تقسیم عددهای دنباله فیبوناچی بر یکدیگر حاصل می‌شوند. کاربرد آنها در تحلیل تکنیکال برای شناسایی نقاط حمایتی، مقاومتی، محل اصلاح یا گسترش نمودار است. ارتباط امواج الیوت و فیبوناچی را می‌توان در شناسایی اهداف حرکتی امواج الیوت دانست. معمولا این امواج می‌توانند با نسبت‌های مربوط به فیبوناچی با یکدیگر در ارتباط باشند. مثلا می‌توان در این باره گفت:

• موج 2 به میزان 50%، 61.8%، 85.4% و یا 76.4% از موج 1 می‌باشد.
• موج 3 معمولا به میزان 161.8% از موج 1 است.
• موج 4 معمولا با نسبت‌های 14.6% و 23.6% یا 38.2% از موج 3 تعریف می‌شود.
• موج 5 معمولا به اندازه موج 1، در حدود 61.8% از تجمیع موج 1 و 3 و یا 1.236 تا 1.618% از موج 4 (با ضریب منفی) است.

کاربردهای امواج الیوت در تحلیل بازارهای مالی

دلایل استفاده از امواج الیوت در تریدینگ ویو یا دیگر پلتفرم‌های معاملاتی چیست؟ در چه جاهایی می‌توان از این امواج و نظریه استفاده کرد؟ برای پاسخ به این پرسش می‌توان گفت:

• پیش بینی حرکات آتی روند: اکثر نظریات و ترفندهای معاملاتی برای آن است که حرکات روند در آینده پیش بینی شوند.
• تعیین سقف ها و کف ها: همانطور که از تصاویر مشاهده کردید، خصوصیات امواج الیوت به شکلی است که یک سری قله‌ها و کف‌ها را نمایش می‌دهند. در نتیجه می‌توانید با کمک آن، اهداف روند صعودی یا نزولی را پیدا کنید.
• نمایش نقاط خروج و ورود: همچنین شما می‌توانید در نقاطی که موج‌ها به پایان می‌رسند، نقاط خروج یا ورود را بیابید.
• تعیین مقادیر اصلاح یا اوج گیری: شما می‌توانید با ترسیم امواج الیوت، مقادیر اصلاح یا اوج گیری نمودار را مشخص کنید.

مزایا و محدودیت‌های استفاده از امواج الیوت

در رابطه با مزیت‌ها و معایب امواج الیوت یا محدودیت‌هایی که این نظریه دارد، می‌توان به چند مورد زیر اشاره نمود که عبارتند از:

مزایای استفاده از موج های الیوت

• ایجاد یک دید اولیه در مورد بازار و احساسات معامله گران: همانطور که گفتیم، این نظریه بر مبنای رفتار بازار طراحی شده و می‌تواند نمایانگر آن باشد.
• قابلیت استفاده در بازارهای مختلف: شما می‌توانید از این روش در بازارها و مارکت‌های مختلف استفاده کنید. کافیست اندیکاتور امواج الیوت در تریدینگ ویو را روی نماد معاملاتی خود فعال نمایید.
• مشخص شدن نقاط مهم: امواج الیوت می‌توانند نقاط حساسی را برای ورود یا خروج مشخص کنند.

معایب استفاده از موج های الیوت

• نیاز به اصلاح: ممکن است به دلیل حرکات ادامه دار یا حرکات ناگهانی، نیاز به اصلاح مداوم لیبل‌ها برای تعیین حرکت امواج باشیم که اشتباهاتی را ایجاد می‌کنند.
• برداشت‌های متفاوت: تحلیلگران با استفاده از این نظریه، ممکن است دچار تضاد نتیجه گیری شوند که این مشکل در معامله گری بسیار رایج است.
• پیچیده بودن: به طور کلی، الیوت جزو ابزارهای پیشرفته تحلیلی به شمار می‌آید و برای تریدرهای مبتدی، سخت است.

مقایسه امواج الیوت با سایر روش‌های تحلیل تکنیکال

برخی از راهکارهای دیگر تحلیل تکنیکال، برخلاف امواج الیوت بر مبنای الگوهای روانشناسی نیستند. همچنین در برخی موارد، الیوت مانند روش‌های دیگر، نقاط دقیقی را ارائه نمی‌کند. برخی روش‌های تکنیکالی به تنهایی استفاده می‌شوند اما صرف تحلیل الیوت را نمی‌توان در نظر گرفت.