برای تبدیل شدن به معامله‌گری موفق در بازار فارکس، لازم است تا رابطه پیچیده بین نرخ بهره و معاملات فارکس را درک کنیم. نوسانات نرخ بهره مهم‌ترین عاملی است که بر بازار فارکس اثر می‌گذارند. این عوامل اغلب پاسخی غیرمستقیم به سایر عوامل اقتصادی بروز یافته در طول یک ماه هستند. برای درک بهتر این موضوع، لازم است تا در مورد نرخ بهره در فارکس اطلاعات بیشتری به دست آوریم.
نرخ بهره چیست؟
به عبارت ساده، نرخ بهره مبلغی است که وامدهنده از وامگیرنده دریافت میکند و به درصدی از اصل مبلغ وام داده شده، گفته میشود. نرخ بهره وام معمولا به صورت سالانه تعیین میشود که به عنوان نرخ درصد سالانه (APR) نیز شناخته میشود. همچنین، نرخ بهره ممکن است برای مبلغی که در یک بانک یا اتحادیه اعتباری از حساب پس انداز یا گواهی سپرده (CD) به دست می‌آید نیز اعمال شود.
درک نرخ های بهره
بهره هزینه‌ای است که برای استفاده از دارایی از وامگیرنده گرفته میشود. دارایی‌های وام گرفته شده ممکن است شامل وجه نقد، کالاهای مصرفی، وسایل نقلیه و غیره باشد. نرخ بهره در مورد بیشتر معاملات وام یا استقراضی اعمال میشود.
ما برای خرید خانه، تامین مالی پروژه‌های خود، راه‌اندازی یا تامین مالی مشاغل یا پرداخت شهریه دانشگاه، پول قرض می‌کنیم. صاحبان کسب و کارها نیز برای تامین مالی پروژه‌های سرمایه‌ای وام می‌گیرند و با خرید دارایی‌های ثابت و بلندمدت مانند زمین، ساختمان و ماشین‌آلات، تلاش می‌کنند تا فعالیت‌های خود را گسترش دهند. مبلغ وام گرفته شده یا به صورت یکجا در تاریخ از پیش تعیین شده و یا به صورت اقساط بازپرداخت میشود.
در مورد وام‌ها، نرخ بهره روی اصل پولی که مبلغ وام است، اعمال میشود. در واقع، نرخ بهره هزینه بدهی برای وام گیرنده و نرخ بازده برای وام دهنده است. معمولا مبلغی که باید بازپرداخت شود، بیشتر از مبلغ وام گرفته شده است چون وام‌دهندگان به خاطر قرض دادن پول در طول دوره وام، به جبران خسارت نیاز دارند چون که وامدهنده می‌توانست به جای دادن وام، سرمایه خود را در آن دوره سرمایه‌گذاری کند و با استفاده از دارایی خود، درآمد کسب کند. تفاوت بین کل مبلغ بازپرداخت و وام اصلی بهره شارژ شده محسوب میشود.
هنگامی که وامگیرنده از نظر وامدهنده کم‌ریسک در نظر گرفته شود، معمولا نرخ بهره کمتری از او گرفته میشود. اما اگر وامگیرنده با ریسک بالا در نظر گرفته شود، نرخ بهرهای که از او گرفته میشود، بیشتر خواهد بود که به وام با هزینه بالاتر منجر خواهد شد.
نمونه نرخ بهره
در صورتی که سیصد میلیون تومان وام مسکن از بانک دریافت کنیم و در قرارداد وام، قید شده که نرخ سود این وام ۴٪ است، ما باید مبلغ اصلی وام 300,000,000 تومان + (300,000,000 ضرب در ۴٪) را به بانک بپردازیم.
312,000,000 = 300,000,000 + 12,000,000
نرخ بهره ساده
نمونه فوق بر اساس فرمول بهره ساده سالانه محاسبه شده است که عبارت است از:
بهره ساده = اصل مبلغ وام × نرخ بهره × مدت زمان
با این فرض که این فقط یک قرارداد وام یک ساله است، کسی که وام مسکن گرفته است، باید دوازده میلیون تومان سود در پایان سال بپردازد. در صورتی که مدت وام 30 سال باشد، سودی که باید پرداخت شود، به صورت زیر محاسبه میشود:
بهره ساده = 300,000,000 × ۴٪ × ۳۰ = 360,000,000 تومان
نرخ بهره سالانه ۴٪ به پرداخت سود سالانه 12,000,000 تومان تبدیل میشود. بعد از گذشت 30 سال، وامگیرنده موظف است 12,000,000 تومان در ۳۰ سال (360,000,000) به عنوان بهره پرداخت کند.
نرخ بهره مرکب
برخی از وام‌دهندگان روش بهره مرکب را ترجیح می‌دهند چون در این روش، وامگیرنده موظف است حتی سود بیشتری را پرداخت کند. سود مرکب که به آن سود بهره نیز گفته میشود، به اصل و همچنین سود انباشته مربوط به دوره‌های قبلی اعمال میشود. بانک فرض میکند که در پایان سال اول، وامگیرنده اصل و سود مربوط به آن سال را بدهکار است. همچنین، بانک فرض را بر این قرار می‌دهد که در انتهای سال دوم، وامگیرنده اصل سرمایه، به علاوه سود سال اول، به علاوه سود بهره برای سال اول، را بدهکار است.
سود بدهی با استفاده از روش بهره مرکب بیشتر از سود بدهی با استفاده از روش بهره ساده است. سود شارژ شده به صورت ماهانه از اصل سرمایه که شامل سود تعلق گرفته از ماه‌های پیش است، محاسبه خواهد شد. برای دوره‌های زمانی کوتاه‌تر، محاسبه سود برای هر دو روش یکسان خواهد بود. با بیشتر شدن زمان وام‌دهی، تفاوت بین دو نوع بهره نیز بیشتر میشود. بر اساس مثالی که پیش از این ذکر شد، پس از گذشت 30 سال، تمام سود بدهی حدود 700,000,000 تومان در وام 300,000,000 تومانی با نرخ بهره 4% خواهد بود. از فرمول زیر می‌توانیم برای محاسبه بهره مرکب استفاده کنیم:
بهره مرکب = [1- n(1+نرخ سود)] × P
در این فرمول، P وام اصلی و n تعداد دوره‌های مرکب است.
بهره مرکب و حساب‌های پس انداز
زمانی که با استفاده از حساب پس انداز خود، پول پس‌انداز می‌کنیم، بهره مرکب گزینه‌ای مطلوب خواهد بود. سود حاصل از این حساب‌ها مرکب است و به عنوان غرامتی در نظر گرفته میشود که برای مجوز استفاده بانک از وجوه سپرده شده، به صاحب حساب تعلق می‌گیرد.
برای مثال، اگر ما پانصد هزار تومان را به یک حساب پس انداز با بازده بالا واریز کنیم، بانک می‌تواند سیصد هزار تومان از این وجوه را به عنوان وام رهنی استفاده نماید. بانک برای جبران خسارت ما، سالانه ۱% سود به حساب واریز میکند. به این ترتیب، در حالی که بانک چهار درصد از وامگیرنده می‌گیرد، یک درصد به صاحب حساب می‌دهد و سه درصد سود آن را خالص میکند. در حقیقت، پس‌انداز کنندگان به بانک پول قرض می‌دهند که تا بانک نیز به نوبه خود، وجوهی را در ازای بهره در اختیار وام‌گیرندگان قرار دهد.
هزینه بدهی وامگیرنده
در حالی که نرخ‌های بهره نشان دهنده درآمد حاصل از بهره برای وامدهنده است، آنها هزینه بدهی به وامگیرنده را نیز نشان می‌دهند. لازم است بدانیم که شرکت‌ها هزینه استقراض را در برابر هزینه حقوق صاحبان سهام، مانند پرداخت سود سهام، ارزیابی می‌کنند تا مشخص نمایند که کدام منبع تامین مالی هزینه کمتری خواهد داشت. از آن جا که بیشتر شرکت‌ها سرمایه خود را با پذیرش بدهی و یا انتشار سهام تأمین می‌کنند، هزینه سرمایه برای دستیابی به ساختار سرمایه بهینه ارزیابی میشود.
APR در مقابل APY
نرخ بهره وامهای مصرفی معمولا به عنوان نرخ درصد سالانه (APR) شناخته میشود. این نرخ بازدهی است که وام‌دهندگان برای توانایی وام گرفتن پول خود تقاضا می‌کنند. در مثال فوق، ۴% مربوط به APR برای وام مسکن یا وامگیرنده در نظر گرفته شده است. نرخ درصد سالانه بهره مرکب برای سال را در نظر نمی‌گیرد. بازده درصدی سالانه (APY) نرخ بهرهای است که در یک بانک یا اتحادیه اعتباری از یک حساب پس انداز حاصل میشود. این نرخ بهره مرکب را در نظر می‌گیرد.
عوامل تعیین کننده نرخ بهره در فارکس و در بانک‌ها
نرخ سودی که از سوی بانک‌ها در نظر گرفته میشود، با توجه به عوامل متعددی، نظیر وضعیت اقتصادی تعیین می‌گردد. هنگامی که بانک مرکزی نرخ بهره را در سطح بالایی تعیین میکند، هزینه بدهی نیز افزایش می‌یابد. وقتی هزینه بدهی بالا باشد، مردم از استقراض صرف نظر می‌کنند و تقاضای مصرف کننده را کند میکند. نرخ بهره نیز با تورم افزایش می‌یابد.
برای مقابله با تورم، ممکن است بانک‌ها الزامات ذخیره بالاتری را تعیین کنند، عرضه پول محدود شود، یا تقاضای بیشتری برای اعتبار وجود داشته باشد. در اقتصادی با نرخ بهره بالا، مردم به پس‌انداز پول خود روی می‌آورند چون از نرخ پس‌انداز بیشتر دریافت می‌کنند.
به این ترتیب، بازار سهام آسیب می‌بیند چون سرمایه‌گذاران ترجیح می‌دهند از نرخ بالاتر پس‌انداز استفاده کنند تا این که در بازار سهام با بازده کمتر سرمایه‌گذاری کنند. کسب و کارها نیز دسترسی محدودی به منابع مالی سرمایه از طریق بدهی دارند که به انقباض اقتصادی منجر میشود. اقتصادها معمولا در دوره‌هایی با نرخ بهره پایین تحریک می‌شوند چون وام‌گیرندگان به وام‌هایی با نرخ‌های ارزان دسترسی دارند.
از آنجا که نرخ بهره در پس‌انداز پایین است، بیشتر احتمال دارد که مشاغل و افراد دارایی‌های سرمایه‌گذاری پرریسک‌تری مانند سهام را خرید و فروش کنند. این هزینه‌ها باعث رشد اقتصاد میشود و به بازار سرمایه تزریق میشود که به توسعه اقتصادی منجر میشود. با وجودی که دولت‌ها نرخ‌های بهره پایین‌تر را ترجیح می‌دهند، اما در نهایت، به عدم تعادل بازار منجر می‌شوند که در آن، تقاضا بیش از عرضه است و تورم ایجاد میشود. زمانی که تورم ایجاد میشود، نرخ‌های بهره نیز افزایش می‌یابد.
اهمیت نرخ بهره برای معامله‌گران فارکس
مهم‌ترین عامل تأثیرگذار بر بازار ارز تغییرات نرخ بهره است که توسط هر یک از هشت بانک مرکزی جهانی ایجاد شده است. این تغییرات واکنشی غیرمستقیم به سایر شاخص‌های اقتصادی مشاهده شده است که به‌طور بالقوه می‌تواند بازار را بلافاصله و با قدرت کامل به حرکت درآورد. از آنجا که تغییرات قابل‌توجه نرخ معمولا بیشترین تأثیر را بر معامله‌گران می‌گذارد، درک نحوه پیش‌بینی و واکنش به این نوسانات ممکن است به سود بیشتر منجر شود.
مبانی نرخ بهره در فارکس
در بازار فارکس، نرخ بهره برای معامله‌گران روزانه از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است چون هر چه نرخ بازده بالاتر باشد، سود بیشتری به ارز سرمایه‌گذاری شده تعلق می‌گیرد و در نهایت، سود بیشتری حاصل خواهد شد. البته ریسک موجود در این استراتژی نوسانات ارزی، ممکن است به میزان قابل‌توجهی هرگونه پاداش سودآور را خنثی کند.
با وجودی که ممکن است همیشه بخواهیم ارزهایی با سود بالاتر را خریداری کنیم، اما چنین اقدامی همیشه عاقلانه نیست. همان طور که به هر خبری در مورد نرخ بهره که از سوی بانک‌های مرکزی منتشر میشود، توجه می‌کنیم، لازم است به نرخ‌های بهره با دیدی محتاطانه نگاه کنیم.
نحوه محاسبه نرخ‌ها
مقامات هر بانک مرکزی سیاست پولی کشور خود و نرخ بهره کوتاه‌مدتی را که بانک‌ها می‌توانند با آن از یکدیگر وام بگیرند، کنترل می‌کنند. بانک‌های مرکزی به منظور مهار تورم، نرخ‌ها را افزایش می‌دهند و برای تشویق به وام‌دهی و تزریق پول به اقتصاد، نرخ‌ها را کاهش می‌دهند. با بررسی شاخص‌های اقتصادی مرتبط، می‌توانیم تصویر قوی‌تری از نحوه تصمیم‌گیری بانک‌ها داشته باشیم. برخی از این شاخص‌ها عبارت هستند از:
- شاخص قیمت مصرف کننده (CPI)
- هزینه‌های مصرف کننده
- سطوح اشتغال
- بازار جایگزین قیمت
- بازار مسکن
بررسی نرخ بهره در فارکس با استفاده از بیانیه‌های اصلی
بیانیه‌های اصلی سران بانک مرکزی نقش مهمی در حرکت نرخ بهره بازی می‌کنند. با این وجود، آنها اغلب در واکنش به شاخص‌های اقتصادی نادیده گرفته می‌شوند. زمانی که قرار است یکی از مقامات ارشد هر یک از هشت بانک مرکزی به صورت رسمی صحبت کند، معمولا چشم‌اندازهای بانک را در مورد تورم اعلام میکند.
برای مثال، در 16 جولای سال 2008، بن برنانکی (Ben Shalom Bernanke)، رئیس فدرال رزرو، سند سیاست پولی شش ماهه خود را به کمیته مجلس نمایندگان ارائه کرد. در جلسه‌ای عادی، برنانکی بیانیه از پیش آماده شده در مورد ارزش دلار آمریکا را خواند و به سوالات اعضای کمیته پاسخ داد. در بیانیه و پاسخ‌های خود، برنانکی قاطعانه بر این نکته تاکید می‌کرد که با وجودی که ترس از رکود بر تمام بازارهای دیگر تأثیر گذاشته است، دلار آمریکا در وضعیت خوبی قرار دارد و دولت مصمم به تثبیت آن است.
جلسه بیانیه به‌طور گسترده مورد توجه معامله‌گران فعال در بازار قرار گرفت و به دلیل مثبت بودن آن، معامله‌گران پیش‌بینی کردند که فدرال رزرو، نرخ‌های بهره را افزایش می‌دهد، که در نهایت، باعث افزایش کوتاه‌مدت ارزش دلار برای آماده‌سازی برای تصمیم‌گیری بعدی در مورد نرخ شد.
پس از این جلسه، ارزش جفت ارز یورو/ دلار آمریکا (EUR/USD) در طول یک ساعت، ۴۴ پیپ کاهش یافت، که به سود ۴۴۰ دلاری برای معامله‌گرانی منجر شد که بر اساس بیانیه عمل کردند.
تاثیر نرخ بهره بر جفت ارزها
همان طور که پیش از این گفته شد، تغییر در پیش‌بینی‌های مربوط به نرخ بهره بیشترین تاثیر را بر بازارهای فارکس می‌گذارد که به تغییر در میزان تقاضا برای ارز منجر میشود. در جدول زیر، حالت‌های احتمالی تغییر در پیش‌بینی‌ها و انتظارات در مورد نرخ بهره ارائه شده است:
ارتباط نرخ بهره با معاملات فارکس
فرض کنید که شما سرمایه‌گذاری در انگلستان هستید که باید مقدار زیادی پول را در یک دارایی بدون ریسک، نظیر اوراق قرضه دولتی، سرمایه‌گذاری کند. نرخ بهره در ایالات متحده در حال افزایش است؛ به همین دلیل شما شروع به خرید دلار آمریکا برای سرمایه‌گذاری در اوراق قرضه دولتی ایالات متحده می‌کنید. شما که سرمایه‌گذاری در انگلستان هستید، در سرمایه‌گذاری در کشوری با نرخ بهره بالاتر تنها نیستید. بسیاری از سرمایه‌گذاران دیگر هم افزایش بازدهی را دنبال می‌کنند و بنابراین، میزان تقاضا برای دلار آمریکا افزایش می‌یابد که در نتیجه، باعث افزایش ارزش پول این کشور میشود.
ماهیت نحوه تأثیرگذاری نرخ بهره بر ارزها به همین صورت است. معامله‌گران قادر هستند که تغییراتی را در نرخ بهره پیش‌بینی کنند که می‌تواند تأثیر زیادی بر ارزش ارز داشته باشد. در این مثال، پیش‌بینی می‌شد که بانک مرکزی استرالیا نرخ بهره را روی ۲ درصد حفظ کند، اما در عوض آن را به ۱.۷۵ درصد کاهش داد. از آن جا که بازار از کاهش نرخ غافلگیر شد، ارزش جفت ارز دلار استرالیا/ دلار آمریکا (AUD/USD) کاهش یافت.
استراتژی‌های معاملاتی نرخ بهره در فارکس
- معامله‌گران بازار فارکس قادر هستند نتیجه انتشار اخبار نرخ بهره، خرید یا فروش ارز را در لحظه انتشار اخبار معامله کنند.
- معامله‌گران حرفه‌ای بازار فارکس ممکن است تلاش کنند تا تغییرات موجود در لحن مقامات بانک مرکزی را پیش‌بینی کنند، که ممکن است انتظارات بازار را تغییر دهد. معامله‌گران این کار را با نظارت بر متغیرهای کلیدی اقتصادی، مانند تورم و تجارت پیش از سخنرانی رئیس بانک مرکزی انجام می‌دهند.
- روش دیگر این است که پس از مشخص شدن تاثیر نرخ بهره، منتظر عقب‌نشینی جفت ارز باشیم. در صورتی که بانک مرکزی به صورت غیرمنتظره‌ای نرخ‌ها را افزایش داد، ارزش ارز نیز باید افزایش یابد. یک معامله‌گر می‌تواند قبل از اجرای پوزیشن خرید، منتظر کاهش ارزش پول باشد و پیش‌بینی کند که ارزش ارز افزایش خواهد یافت.
سخن آخر
بر اساس توضیحاتی که در این مقاله ارائه شد، به معامله‌گران ارز توصیه میشود که به طور دائم اخبار بازار را پیگیری کرده و اقدامات بانک‌های مرکزی را تحلیل نمایند. همچنان که بانک‌ها سیاست پولی منطقه خود را مشخص می‌کنند، نرخ ارز تمایل به حرکت دارد. با تغییر نرخ مبادله ارز، معامله‌گران قادر هستند که سود خود را به حداکثر برسانند. تجزیه و تحلیل و انجام تحقیقات کامل می‌تواند به معامله‌گر کمک کند تا از حرکت‌های غافلگیرکننده نرخ جلوگیری کند و در صورت وقوع، واکنش مناسبی را به آنها نشان دهد.
سلام مطالبتون خیلی عالی و مفید بودن ممنونم ازتون 🙏🙏
سلام سپاس از همراهی و توجه شما
درود بر شما و سپاس از مطالب مفیدتون.