ریسک به ریوارد چیست و نحوه محاسبه آن در معاملات فارکس و ارز دیجیتال

ریسک به ریوارد چیست و چگونه محاسبه می‌شود؟ چرا Risk/ Reward Ratio در معاملات فارکس و ارز دیجیتال اهمیت دارد؟ استفاده از این نسبت چه مزایا و معایبی را به همراه دارد؟

یکی از روش‌های رایج برای ارزیابی پتانسیل سود یک معامله استفاده از نسبت ریسک به ریوارد (Risk/ Reward Ratio) یا RR است. در واقع، با بررسی این نسبت با هر روش معاملاتی، می‌توانیم میزان سود و ضرری که قرار است از یک معامله به ‌دست آوریم را متوجه شویم. با کمک این روش، میزان سود و ضرر در هر معامله مشخص شده و معامله‌گر با توجه به این موضوع، تصمیم به ورود در معامله جفت ارزها می‌گیرد.

هر معامله‌گر حرفه‌ای تلاش می‌کند ریسک به پاداش را در استراتژی خاص خود به عنوان یکی از مولفه‌های مهم در معامله در نظر بگیرد تا متوجه شود در مقابل پذیرش چه مقدار ضرر احتمالی، حاضر است میزان مشخصی از سود احتمالی را به دست آورد. نسبت RR در مدیریت سرمایه در فارکس کاربرد دارد و به تریدرها کمک می‌کند تا وارد معاملات پرریسک نشوند. در این مقاله، قصد داریم تا مفهوم ریسک به پاداش را به طور کامل مورد بررسی قرار دهیم، پس با ما همراه باشید.

ریسک به ریوارد چیست؟

معامله‌گران باتجربه و حرفه‌ای در هر معامله‌ای همیشه به دنبال کسب بیشترین سود و از دست دادن سرمایه در کمترین حد ممکن هستند. این معامله گران برای اینکه متوجه میزان سود و زیان در هر معامله شوند، از نسبت ریسک به ریوارد استفاده می‌کنند. معامله‌گر چه بلند مدتی، چه اسکالپر و چه نوسان‌گیر باشد، به هر حال لازم است تا از میزان سود و زیان معامله‌ای که قرار است انجام دهد، مطلع شود تا بر اساس آن تصمیم گیری کند.

اگر معامله‌گری هستید که به تازگی وارد بازار فارکس شده‌اید، پیش از اینکه وارد معامله‌ای شوید، باید بدانید که در مقابل به دست آوردن چه میزان سود، حاضر هستید که در یک معامله دچار زیان شوید.

برای درک بهتر این مفهوم، از مثالی خارج از فضای جفت ارزها استفاده می‌کنیم. تصور کنید وارد باغ وحشی می‌شویم و از ما درخواست می‌شود که در مقابل دریافت 10 میلیون تومان پول، وارد قفس پرنده‌ها شویم و به آن‌ها غذا دهیم. ریسک این کار تنها برخورد قانونی با ما است و ما با در نظر گرفتن آن، می‌توانیم وارد قفس شده و در مقابل، ده میلیون تومان پول دریافت کنیم.

حال، تصور کنید در همین باغ وحش، از ما خواسته می‌شود تا وارد قفس شیرها شویم و به آن‌ها غذا دهیم و در مقابل، ۲۰ میلیون تومان دریافت کنیم. در این شرایط باید ریسک این کار را ارزیابی کنیم که علاوه بر برخورد قانونی، با خطر جانی نیز روبرو هستیم. اگر نسبت ریسک به پاداش این دو کار را با هم مقایسه کنیم، متوجه می‌شویم ریسک کار اول، یعنی غذا دادن به پرندگان، بسیار کمتر از غذا دادن به شیرها است.

اگر فرد ریسک پذیری نباشیم، می‌توانیم وارد قفس پرنده‌ها شده و خطر برخورد قانونی را به جان بخریم. در مقابل، اگر فردی ریسک پذیر باشیم، می‌توانیم وارد قفس شیرها شده و حتی ریسک از دست دادن جان خود را به خاطر دریافت بیست میلیون تومان قبول کنیم. اینجا همه چیز بستگی به میزان ریسک پذیری ما دارد.

با این مثال بهتر می‌توانیم Riskreward Ratio را درک کنیم. برخی معاملات، مثل همان غذا دادن به پرندگان، ریسک پایینی دارند و در مقابل، برخی معاملات نیز، مثل غذا دادن به شیرها، ریسک بالایی دارند. بسته به استراتژی و میزان ریسک پذیری خود با توجه به ریسک به ریوارد، می‌توانیم تصمیم بگیریم که وارد معامله‌ای بشویم یا نه.

نحوه محاسبه نسبت ریسک به ریوارد (RR)

برای به دست آوردن نسبت ریسک به ریوارد یک معامله، لازم است تا تیک پروفیت (Take Profit) و استاپ لاس (Stop loss) یک معامله را مشخص کنیم. پس از تعیین آن، باید حد ضرر را بر حد سود تقسیم کنیم. نتیجه حاصل از آن، ریسک به پاداش معامله ما را نشان می‌دهد که باید با بررسی آن درمورد ورود یا عدم ورود به معامله تصمیم‌گیری کنیم.

در اینجا، حد سود به معنای بالاترین میزان سودی است که قصد داریم از یک معامله به دست آوریم و حد ضرر نیز به معنای بیشترین ضرری است که انتظار داریم یک معامله برای ما به همراه داشته باشد. هر چه عدد حاصل از این تقسیم پایین‌تر باشد، احتمال دریافت سود بیشتر در یک معامله بیشتر است و هر چه این عدد بیشتر شود، ریسک معامله و احتمال ضرر در آن نیز بیشتر می‌شود.

با ذکر یک مثال، نسبت RR را بهتر توضیح می‌دهیم. تصور کنید معامله‌گری می‌خواهد به معامله یک جفت ارز با دیدی بلندمدت وارد شود و بر اساس تحلیل نمودارها، حد سود خود را ۱۵ درصد و حد ضرر را ۵ درصد در نظر بگیرد. برای این کار، لازم است تا عدد 5 را بر 15 تقسیم کند:

0.33 = 15 ÷ 5

در این معامله، نسبت ریسک به ریوارد به صورت ۱:۳ نشان داده می‌شود. به عبارت دیگر، در مقابل هر واحد ریسکی که معامله‌گر به خاطر انجام این معامله می‌پذیرد، ۳ واحد سود نیز به دست می‌آورد. برای مثال، تصور کنید اگر معامله‌گر در یک معامله قرار است یک دلار از دست بدهد، در همان معامله انتظار به دست آوردن سه دلار را هم خواهد داشت.

اگر بخواهیم risk to reward در سبد دارایی خود را کاهش دهیم، لازم است تا حد ضرر را نزدیک به نقطه ورود در یک معامله قرار دهیم. همواره توصیه می‌شود که با ناآگاهی حد ضرر را به نقطه ورود نزدیک نکنیم و حتما این کار را با استفاده از تحلیل تکنیکال نمودار مربوط به دارایی مورد نظر انجام دهیم.

منظور از نسبت ریوارد به ریسک چیست؟

نسبت ریوارد به ریسک روی دیگر ریسک به ریوارد است. در این حالت، باید حد سود را بر حد ضرر تقسیم کنیم تا نسبت پاداش به ریسک به دست آید. در مثالی که در بالا ذکر کردیم، این نسبت با تقسیم عدد ۱۵ بر ۵ به دست می‌آید که برابر با عدد ۳ است. هر چه ریوارد به ریسک بیشتر باشد، سودبخش بودن معامله هم بیشتر خواهد بود.

رابطه مدیریت سرمایه و نسبت ریسک به پاداش

با به کار بردن مدیریت سرمایه در معاملات خود، همواره سود زیادی به دست خواهیم آورد. مدیریت سرمایه، ریسک وارد شده به هر معامله را کاهش می‌دهد و باعث می‌شود تا میزان بیشتری از سود حاصل از یک معامله را از آن خود کنیم. بهتر است از یک استراتژی معاملاتی قدرتمند در کنار دانش مدیریت سرمایه استفاده نماییم تا بتوانیم همیشه ریسک معاملات خود را کاهش داده و در مقابل، میزان سود حاصل را افزایش دهیم. مفهوم مدیریت سرمایه از جنبه‌های مختلفی حائز اهمیت است که در ادامه به بررسی هر یک از این جنبه‌ها خواهیم پرداخت:

• ریسک: پیش از ورود به هر معامله، حتما لازم است تا میزان ریسکی که می‌خواهیم در معامله خود بپذیریم را مشخص کنیم. ما باید میزان آن را تا پایان معامله ثابت نگه داریم، زیرا هرگونه هیجان‌زدگی و تغییر ریسک ممکن است باعث شود تا دچار زیان شویم.
• بازده: مبنای بازده یک سرمایه بر اساس دوره زمانی، شاخص‌های پولی و عملکرد دارایی‌ها مشخص می‌شود. منظور از بازده همان سودی است که می‌خواهیم از یک معامله به دست آوریم. هر چه دانش سرمایه گذاری خود را بیشتر افزایش دهیم، تصمیمات بهتری درمورد ورود و خروج از معاملات بگیریم و زمان مناسب برای ورود به معاملات را هم به درستی تشخیص دهیم، معاملات‌ ما بازدهی بیشتری خواهند داشت.
• حجم معاملات: هر چه میزان بیشتری از واحدهای یک سهم یا ارز را خریداری کنیم، حجم معاملات‌ ما در آن معامله بیشتر می‌شود و به همین میزان ریسک معامله نیز بیشتر خواهد شد. برای مدیریت ریسک بهتر است تمام دارایی خود را به واحدهای یک سهم اختصاص ندهیم و واحدهای مربوط به چندین سهم یا ارز را خریداری کنیم تا حجم معاملات‌ ما بین چند معامله تقسیم شود و ریسک‌ ما نیز کاهش یابد.
• نسبت بازده به ریسک: پیش از ورود به معامله، لازم است تا میزان سود خود را در مقابل ضرر در یک معامله مشخص نماییم تا دیدی کلی نسبت به اتفاقاتی که قرار است در آینده بیفتد، داشته باشیم.
• نسبت اُفت سرمایه: منظور از افت سرمایه اختلاف میزان سرمایه اولیه پیش از ضرر و میزان سرمایه فعلی است. هر چه مهارت بیشتری در زمینه ترید و معاملات به دست آوریم، نسبت افت سرمایه نیز به میزان بیشتری کاهش می‌یابد.

مشاهده نسبت ریسک به ریوارد در پلتفرم متاتریدر 4

اگر مدت‌ زمانی از معاملات شما در بازار فارکس می‌گذرد و تعداد زیادی معامله از طریق پلتفرم معاملاتی متاتریدر انجام داده‌اید، این نرم‌افزار آمارهای خوبی را از معامله‌هایی که تا کنون انجام داده‌اید، در اختیار شما قرار می‌دهد. برای مشاهده تاریخچه معاملات خود، ابتدا از تب View گزینه Terminal را انتخاب می‌کنیم. در پنجره مربوط به Terminal، گزینه Account history را انتخاب می‌کنیم. پس از آن، بر روی یکی از معاملات خود کلیک راست کرده و گزینه Custom period را انتخاب می‌کنیم.

حال، در این قسمت باید بازه زمانی معاملات خود را مشخص نماییم. سپس، روی OK کلیک می‌کنیم.

پس از آن، دوباره روی یکی از معاملات خود راست کلیک کرده و گزینه Save as Detailed Report را انتخاب می‌کنیم. پس‌ از این کار، برنامه از ما آدرسی می‌خواهد که در آن، گزارش معاملات ما را ذخیره کند. بعد از دادن آدرس، روی گزینه Save کلیک می‌کنیم. به این ترتیب، صفحه گزارش معاملات ما به ‌صورت خودکار باز می‌شود.

در قسمت پایین صفحه گزارش‌ها و در ردیف “Average”، می‌توانیم میانگین سودها و زیان‌های خود را مشاهده کنیم. برای محاسبه میانگین ریسک به ریوارد معاملات خود در بازه زمانی که مشخص کردیم، میزان Profit trade را بر Loss trade تقسیم می‌کنیم. عدد حاصل نسبت RR ما را نشان می‌دهد. هر چه میزان Profit trade ما بیشتر از Loss trade ما باشد، ریسک به پاداش معاملات ما بهتر خواهد بود.

اهمیت نسبت ریسک به ریوارد در معاملات

همانطور که پیش از این گفته شد، در نظر گرفتن نسبت ریسک به پاداش برای انجام معاملات در بازارهای مالی به خصوص فارکس و ارز دیجیتال ضروری است. در صورت عدم توجه به این نسبت، ممکن است زیان چشمگیری را متحمل شویم. برای اینکه همواره RR را در پایین‌ترین حد ممکن نگه داریم، باید دانش خود در زمینه تحلیل فاندامنتال (Fundamental Analysis) و تحلیل تکنیکال (Technical Analysis) را افزایش دهیم تا بتوانیم معاملاتی با بازده بالا داشته باشیم.

همچنین استفاده از این نسبت از آن جهت اهمیت دارد که به معامله گران اجازه می‌دهد تا بازدهی کلی پورتفوی خود را حتی در شرایطی که تعداد معاملات زیان‌ده بیش از معاملات سودده است، حفظ کنند. این امر به ویژه در بازارهای مالی همراه با نوسانات و عدم قطعیت‌های زیاد، حائز اهمیت است.

در نهایت، استراتژی‌های سرمایه گذاری که بر پایه ریسک به ریوارد ساخته شده‌اند، می‌توانند به کاهش احساساتی بودن تصمیم گیری‌ها کمک کنند و معامله گران را در مسیری منطقی و برنامه‌ریزی شده نگه دارند. این امر منجر به افزایش احتمال موفقیت در سرمایه گذاری‌ها و دستیابی به اهداف مالی بلندمدت می‌شود.

مزایا و معایب نسبت ریسک به ریوارد (R/R)

نسبت Risk to Reward یکی از مفاهیم کلیدی در تجزیه و تحلیل مالی و تصمیم‌گیری‌های سرمایه گذاری بوده و بیانگر مقدار سود مورد انتظار برای هر واحد ریسک پذیرفته شده است.

مزایای نسبت ریسک به پاداش

1. تصمیم گیری آگاهانه: این نسبت به سرمایه گذاران کمک می‌کند تا تصمیمات آگاهانه‌ای بگیرند و سرمایه گذاری‌هایی را انتخاب کنند که با سطح ریسک‌پذیری آن‌ها سازگار باشد.
2. مدیریت ریسک: با استفاده از این مفهوم، سرمایه گذاران می‌توانند ریسک‌های خود را مدیریت کنند و به این ترتیب احتمال ضررهای بزرگ را کاهش دهند.
3. مقایسه گزینه‌های سرمایه گذاری: این نسبت امکان مقایسه گزینه‌های مختلف سرمایه گذاری را فراهم می‌آورد و به ارزیابی بهتر فرصت‌ها کمک می‌کند.
4. تعیین حد ضرر و سود: ریسک به ریوارد می‌تواند در تعیین حد ضرر (Stop Loss) و حد سود (Take Profit) مفید باشد، بدین صورت که سرمایه گذاران می‌دانند چه زمانی باید از یک معامله خارج شوند.

معایب نسبت ریسک به پاداش

1. پیچیدگی در محاسبه: گاهی اوقات محاسبه دقیق ریسک و ریوارد به دلیل نیازمند بودن به دانش و تجربه در تحلیل بازار و داده‌های مالی دشوار است.
2. عدم قطعیت بازار: بازارها غیرقابل پیش بینی هستند و نسبت‌هایی که بر پایه داده‌های گذشته محاسبه شده‌اند، ممکن است در آینده متفاوت عمل کنند.
3. تمرکز بیش از حد بر ریسک: برخی از سرمایه گذاران ممکن است به خاطر تمرکز زیاد بر ریسک به ریوارد، فرصت‌های سرمایه گذاری با پتانسیل بالا را از دست بدهند.
4. عدم در نظر گرفتن عوامل دیگر: این نسبت نمی‌تواند تمام جنبه‌های مهم در تصمیم گیری سرمایه گذاری را در بربگیرد، مانند عوامل کیفی، روندهای اقتصادی، یا تغییرات سیاسی.

به طور کلی، استفاده از ریسک به پاداش می‌تواند به عنوان بخشی از یک رویکرد جامع در مدیریت سرمایه گذاری‌ها مفید باشد، به شرطی که همراه با سایر ابزارهای تحلیلی و درک عمیقی از بازارهای مالی به کار گرفته شود.

چه عواملی بر نسبت ریسک به پاداش تاثیر گذارند؟

برخی از عوامل وجود دارند که می‌توانند به صورت مستقیم و غیرمستقیم بر نسبت riskreward و تصمیم‌گیری‌های سرمایه گذاری تاثیرگذار باشند. این عوامل شامل موارد زیر هستند:

• وضعیت اقتصادی: تورم، نرخ بهره و رشد اقتصادی می‌توانند تاثیرات قابل توجهی بر ریسک به ریوارد داشته باشند.
• سیاست‌های دولتی: قوانین و مقررات دولتی، مانند مالیات و سیاست‌های تجاری، می‌توانند روی سطح ریسک و بازده انتظاری تاثیر بگذارند.
• تغییرات بازار: نوسانات بازار سهام، بازار ارز، و بازارهای کالایی می‌توانند نسبت ریسک به پاداش را تغییر دهند.
• رویدادهای جهانی: بحران‌های سیاسی، مناقشات نظامی، و بلایای طبیعی می‌توانند ریسک‌های سرمایه گذاری را افزایش دهند و بر بازده‌های انتظاری اثر بگذارند.
• تغییرات فناوری: پیشرفت‌های فناوری می‌توانند صنایع را دگرگون کنند و بر ریسک و پاداش شرکت‌های درگیر در این صنایع تاثیر بگذارند.
• رفتار سرمایه گذاران: رفتار جمعی سرمایه گذاران، مانند گرایش به ریسک یا اجتناب از آن، می‌تواند بر قیمت دارایی‌ها و نسبت riskreward تاثیر بگذارد.
• محیط زیستی و اجتماعی: عوامل زیست محیطی و تغییرات اجتماعی نیز می‌توانند بر ارزیابی‌های ریسک و پاداش اثر بگذارند.

سخن پایانی

«نسبت ریسک به ریوارد چیست؟» باید به این نکته توجه داشته باشید که مدیریت ریسک یکی از اساسی‌ترین اجزای هر تصمیم سرمایه گذاری است. این نسبت به ما کمک می‌کند تا درک بهتری از میزان پاداش مورد انتظار در قبال ریسکی که می‌پذیریم، داشته باشیم. این معیار نه تنها در انتخاب سرمایه گذاری‌ها بلکه در تعیین استراتژی‌های معاملاتی و مدیریت سبد دارایی‌ها نیز کاربرد دارد.

یک ریسک به پاداش بالا نشان دهنده فرصت های سرمایه گذاری است که پتانسیل بازگشت سرمایه بیشتری در برابر هر واحد ریسک پذیرفته شده را دارد. درواقع سرمایه گذاران باید به دنبال فرصت‌هایی باشند که این نسبت در آن‌ها بالاتر است. با این حال، توجه داشته باشیم گاهی اوقات فرصت‌های با ریسک به ریوارد بالا ممکن است به دلیل عدم قطعیت‌های بیشتر یا عوامل خارج از کنترل سرمایه گذار، واقع بینانه نباشند.

همچنین، مهم است سرمایه‌گذاران به تناسب اهداف و تحمل ریسک خود، riskreward ratio مناسب را انتخاب کنند. برخی ممکن است به دنبال حفظ سرمایه و سرمایه گذاری‌های کم‌ریسک باشند، در حالیکه دیگران ممکن است به دنبال بازده‌های بالاتر و متقبل شدن ریسک‌های بیشتری باشند. در هر صورت، این نسبت ابزاری قدرتمند برای کمک به سرمایه گذاران در تصمیم گیری‌های آگاهانه است.

در نهایت، ریسک به پاداش باید در کنار دیگر ابزارهای تحلیلی و در چارچوب یک برنامه ریزی مالی جامع مورد استفاده قرار گیرد. استفاده صحیح از این نسبت می‌تواند به بهینه سازی بازده‌ها و کاهش ضررهای احتمالی کمک کند و در نهایت منجر به تصمیم گیری‌های سرمایه گذاری موفق‌تری شود.

سوالات متداول

نسبت ریسک به ریوارد یعنی چه؟

نسبت ریسک به ریوارد نشان‌دهنده میزان سودی است که یک سرمایه‌گذار یا معامله‌گر برای هر واحد ریسک اتخاذ شده انتظار دارد. همچنین به معامله‌گران کمک می‌کند تا تصمیم‌گیری بهتری داشته باشند و معاملاتی که پتانسیل سود بالاتری نسبت به ریسک آن دارند را انتخاب کنند.

چگونه می‌توان نسبت ریسک به پاداش را محاسبه کرد؟

برای محاسبه، باید میزان سود مورد انتظار در یک معامله را بر میزان زیانی که حاضر به تحمل آن هستید، تقسیم کنید. به عنوان مثال، اگر انتظار دارید ۱۰۰ دلار سود کنید و حاضرید ۵۰ دلار زیان کنید، نسبت ریسک به ریوارد ۲:۱ خواهد بود.

چه نسبت ریسک به ریواردی ایده‌آل است؟

ایده‌آل بودن آن بستگی به استراتژی معاملاتی و تحمل ریسک شخصی هر سرمایه‌گذار دارد. با این حال، بسیاری از معامله گران به دنبال نسبت‌هایی مانند ۲:۱ یا بالاتر هستند، به این معنا که برای هر واحد ریسک، دو واحد سود انتظار می‌رود.

آیا همیشه باید به دنبال نسبت risk to rewrd بالا باشیم؟

لزوما خیر. در حالیکه یک ریسک به ریوارد بالا می‌تواند جذاب باشد، اما باید واقع‌بین بود و در نظر گرفت که آیا اهداف سود قابل دستیابی هستند یا خیر. گاهی اوقات، یک نسبت پایین‌تر ممکن است با توجه به شرایط بازار و استراتژی معاملاتی معقول‌تر باشد.