یکی از روشهای رایج برای ارزیابی پتانسیل سود یک معامله استفاده از نسبت ریسک به ریوارد (Risk/ Reward Ratio) است. در واقع، با بررسی نسبت ریسک به ریوارد با هر روش معاملاتی، میتوانیم میزان سود و ضرری که قرار است از یک معامله به دست آوریم را متوجه شویم. این نسبت به صورت R/R نیز شناخته میشود. با کمک این روش، میزان سود و ضرر در هر معامله مشخص میشود و معاملهگر با توجه به این موضوع، تصمیم به ورود معامله جفت ارزها می کند.
هر معاملهگر حرفهای تلاش میکند نسبت ریسک به ریوارد را در استراتژی خاص خود به عنوان یکی از مولفههای مهم در معامله در نظر بگیرد تا متوجه شود در مقابل پذیرش چه مقدار ضرر احتمالی، حاضر است میزان مشخصی از سود احتمالی را به دست آورد. نسبت ریسک به ریوارد در مدیریت سرمایه در بازار فارکس کاربرد دارد و به تریدرها کمک میکند تا وارد معاملات پرریسک نشوند. در این مقاله، قصد داریم تا نسبت ریسک به ریوارد را به طور کامل مورد بررسی قرار دهیم، پس با ما همراه باشید.
ریسک به ریوارد چیست؟
معاملهگران باتجربه و حرفهای در هر معاملهای همیشه به دنبال کسب بیشترین سود و از دست دادن سرمایه در کمترین حد ممکن هستند. این معاملهگران برای این که متوجه میزان سود و زیان در هر معامله شوند، از نسبت ریسک به ریوارد استفاده میکنند. معاملهگر چه بلند مدتی، چه اسکالپر و چه نوسانگیر باشد، به هر حال لازم است تا از میزان سود و زیان معاملهای که قرار است انجام دهد، مطلع شود تا بر اساس آن تصمیمگیری کند.
اگر معاملهگری هستید که به تازگی وارد بازار فارکس شدهاید، پیش از این که وارد معاملهای شوید، باید بدانید که در مقابل به دست آوردن چه میزان سود، حاضر هستید که در یک معامله دچار زیان شوید.

برای درک بهتر مفهوم نسبت ریسک به ریوارد، از مثالی خارج از فضای جفت ارزها استفاده میکنیم. تصور کنید وارد باغ وحشی میشویم و از ما خواسته میشود که در مقابل دریافت 10 میلیون تومان پول، وارد قفس پرندهها شویم و به آنها غذا دهیم. ریسک این کار تنها برخورد قانونی با ما است و ما با در نظر گرفتن این ریسک، میتوانیم وارد قفس شده و در مقابل، ده میلیون تومان پول دریافت کنیم.
حال، تصور کنید در همین باغ وحش، از ما خواسته میشود تا وارد قفس شیرها شویم و به آنها غذا دهیم و در مقابل، ۲۰ میلیون تومان دریافت کنیم. در این شرایط باید ریسک این کار را هم ارزیابی کنیم که علاوه بر برخورد قانونی، با خطر جانی هم روبرو هستیم. اگر نسبت ریسک به ریوارد این دو کار را با هم مقایسه کنیم، متوجه میشویم که ریسک کار اول، یعنی غذا دادن به پرندگان، بسیار کمتر از غذا دادن به شیرها است.
اگر فرد ریسکپذیری نباشیم، میتوانیم وارد قفس پرندهها شده و خطر برخورد قانونی را هم به جان بخریم. در مقابل، اگر فردی با ریسکپذیری بالا هستیم، میتوانیم وارد قفس شیرها شده و حتی خطر از دست دادن جان خود را نیز در مقابل بیست میلیون تومان پول بپذیریم. اینجا همه چیز بستگی به میزان ریسک پذیری ما دارد.
با این مثال بهتر میتوانیم نسبت ریسک به ریوارد را درک کنیم. برخی معاملات، مثل همان غذا دادن به پرندگان، ریسک پایینی دارند و در مقابل، برخی معاملات هم، مثل غذا دادن به شیرها، ریسک بالایی دارند. بسته به استراتژی و میزان ریسکپذیری خود با توجه به نسبت ریسک به ریوارد، میتوانیم تصمیم بگیریم که وارد معاملهای بشویم یا نه.
نحوه محاسبه نسبت ریسک به ریوارد
برای به دست آوردن نسبت ریسک به ریوارد یک معامله، لازم است تا حد سود و حد ضرر یک معامله را مشخص کنیم. پس از تعیین حد سود و ضرر، باید حد ضرر را بر حد سود تقسیم کنیم. نتیجه حاصل از آن، نسبت ریسک به ریوارد معامله ما را نشان میدهد که باید با بررسی آن در مورد ورود یا عدم ورود به معامله تصمیمگیری کنیم.
در اینجا، حد سود به معنای بالاترین میزان سودی است که قصد داریم از یک معامله به دست آوریم و حد ضرر نیز به معنای بیشترین ضرری است که انتظار داریم یک معامله برای ما به همراه داشته باشد. هر چه عدد حاصل از این تقسیم پایینتر باشد، احتمال دریافت سود بیشتر در یک معامله بیشتر است و هر چه این عدد بیشتر شود، ریسک معامله و احتمال ضرر در آن نیز بیشتر میشود.

با ذکر یک مثال، نسبت ریسک به ریوارد را بهتر توضیح میدهیم. تصور کنید معاملهگری میخواهد به معامله یک جفت ارز با دیدی بلندمدت وارد شود و بر اساس تحلیل نمودارها، حد سود خود را ۱۵ درصد و حد ضرر را هم ۵ درصد در نظر بگیرد. برای این کار، لازم است تا عدد 5 را بر 15 تقسیم کند:
0.33 = 15 ÷ 5
در این معامله، نسبت ریسک به ریوارد به صورت ۱:۳ نشان داده میشود. به عبارت دیگر، در مقابل هر واحد ریسکی که معاملهگر به خاطر انجام این معامله میپذیرد، ۳ واحد سود هم به دست میآورد. برای مثال، تصور کنید اگر معاملهگر در یک معامله قرار است یک دلار از دست بدهد، در همان معامله انتظار به دست آوردن سه دلار را هم خواهد داشت.
اگر بخواهیم نسبت ریسک به ریوارد در سبد دارایی خود را کاهش دهیم، لازم است تا حد ضرر را نزدیک به نقطه ورود در یک معامله قرار دهیم. همواره توصیه میشود که با ناآگاهی حد ضرر را به نقطه ورود نزدیک نکنیم و حتما این کار را با استفاده از تحلیل تکنیکال نمودار مربوط به دارایی مورد نظر انجام دهیم.
منظور از نسبت ریوارد به ریسک چیست؟
نسبت ریوارد به ریسک روی دیگر نسبت ریسک به ریوارد است. در این حالت، باید حد سود را بر حد ضرر تقسیم کنیم تا نسبت ریوارد به ریسک به دست آید. در مثالی که در بالا ذکر کردیم، نسبت ریوارد به ریسک با تقسیم عدد ۱۵ بر ۵ به دست میآید که برابر با عدد ۳ است. هر چه نسبت ریوارد به ریسک بیشتر باشد، سودبخش بودن معامله هم بیشتر خواهد بود.

رابطه مدیریت سرمایه و Risk/Reward Ratio
با به کار بردن مدیریت سرمایه در معاملات خود، همواره سود زیادی از معاملات به دست خواهیم آورد. مدیریت سرمایه ریسک وارد شده به هر معامله را کاهش میدهد و باعث میشود تا میزان بیشتری از سود حاصل از یک معامله را از آن خود کنیم. بهتر است از یک استراتژی معاملاتی قدرتمند در کنار دانش مدیریت سرمایه استفاده نماییم تا بتوانیم همیشه ریسک معاملات خود را کاهش داده و در مقابل، میزان سود حاصل را افزایش دهیم.

مفهوم مدیریت سرمایه از چند بُعد مورد توجه است که در ادامه، هر یک از آنها را مورد بررسی قرار میدهیم:
- ریسک: پیش از ورود به هر معامله، حتما لازم است تا میزان ریسکی که میخواهیم در معامله خود بپذیریم را مشخص کنیم. ما باید میزان ریسک را تا پایان معامله ثابت نگه داریم چون که هر گونه هیجانزدگی و تغییر ریسک ممکن است باعث شود تا دچار زیان شویم.
- بازده: مبنای بازده یک سرمایه بر اساس دوره زمانی، شاخصهای پولی و عملکرد داراییها مشخص میشود. منظور از بازده همان سودی است که میخواهیم از یک معامله به دست آوریم. هر چه دانش سرمایهگذاری خود را بیشتر افزایش دهیم، تصمیمات بهتری در مورد ورود و خروج از معاملات بگیریم و زمان مناسب برای ورود به معاملات را هم به درستی تشخیص دهیم، معاملات ما بازدهی بیشتری خواهد داشت.
- حجم معاملات: هر چه میزان بیشتری از واحدهای یک سهم یا ارز را خریداری کنیم، حجم معاملات ما در آن معامله بیشتر میشود و به همین میزان ریسک معامله نیز بیشتر خواهد شد. برای مدیریت ریسک بهتر است تمام دارایی خود را به واحدهای یک سهم اختصاص ندهیم و واحدهای مربوط به چندین سهم یا ارز را خریداری کنیم تا حجم معاملات ما بین چند معامله تقسیم شود و ریسک ما نیز کاهش یابد.
- نسبت بازده به ریسک: پیش از ورود به معامله، لازم است تا میزان سود خود را در مقابل ضرر در یک معامله مشخص نماییم تا دیدی کلی نسبت به اتفاقاتی که قرار است در آینده بیفتد، داشته باشیم.
- نسبت اُفت سرمایه: منظور از نسبت اُفت سرمایه اختلاف میزان سرمایه اولیه پیش از ضرر و میزان سرمایه فعلی است. هر چه مهارت بیشتری در زمینه ترید و معاملات به دست آوریم، نسبت اُفت سرمایه نیز به میزان بیشتری کاهش مییابد.
مشاهده نسبت ریسک به ریوارد در پلتفرم متاتریدر
اگر مدت زمانی از معاملات شما در بازار فارکس میگذرد و تعداد زیادی معامله از طریق پلتفرم معاملاتی متاتریدر انجام دادهاید، این نرمافزار آمارهای خوبی را از معاملههایی که تا کنون انجام دادهاید، در اختیار شما قرار میدهد.
برای مشاهده تاریخچه معاملات خود، ابتدا از تب View گزینه Terminal را انتخاب میکنیم.
در پنجره مربوط به Terminal، گزینه Account history را انتخاب میکنیم.
پس از آن، بر روی یکی از معاملات خود کلیک راست کرده و گزینهٔ Custom period را انتخاب میکنیم.

حال، در این قسمت باید بازهٔ زمانی معاملات خود را مشخص کنیم.

سپس، روی OK کلیک میکنیم.
پس از آن، دوباره روی یکی از معاملات خود راست کلیک کرده و گزینهٔ Save as Detailed Report را انتخاب میکنیم.

پس از این کار، برنامه از ما آدرسی میخواهد که در آن، گزارش معاملات ما را ذخیره کند.
بعد از دادن آدرس، روی گزینه Save کلیک میکنیم. به این ترتیب، صفحهٔ گزارش معاملات ما به صورت خودکار باز میشود.

در پایین صفحهٔ گزارشات و در ردیف Average، میتوانیم میانگین میزان سودها و ضررهای خود را مشاهده نماییم.
برای محاسبهٔ میانگین ریسک به ریوارد معاملات خود در بازهٔ زمانی که مشخص کردیم، میزان Profit trade را بر Loss trade تقسیم میکنیم. عدد حاصل نسبت ریسک به ریوارد ما را نشان میدهد. هر چه میزان Profit trade ما بیشتر از Loss trade ما باشد، نسبت ریسک به ریوارد معاملات ما بهتر خواهد بود.
اهمیت نسبت ریسک به ریوارد در هر معامله
همان طور که پیش از این گفته شد، در نظر گرفتن نسبت ریسک به ریوارد برای انجام معاملات در بازارهای مالی ضروری است. در صورت عدم توجه به نسبت ریسک به ریوارد، ممکن است زیان چشمگیری را متحمل شویم. برای این که همواره نسبت ریسک به ریوارد را در پایینترین حد ممکن نگه داریم، باید دانش خود در زمینه تحلیل فاندامنتال (Fundamental Analysis) و تحلیل تکنیکال (Technical Analysis) را افزایش دهیم تا بتوانیم معاملاتی با بازده بالا داشته باشیم.

سوالات متداول
منظور از نسبت ریسک به ریوارد این است که باید میزان سود و ضرر خود در یک معامله را مشخص کنیم تا بتوانیم با دیدی باز وارد یک معامله شویم.
برای به دست آوردن نسبت ریسک به ریوارد، لازم است تا میزان حد ضرر را بر حد سود تقسیم کنید. عددی که حاصل میشود، نسبت ریسک به ریوارد است. هر چه این نسبت کمتر باشد، میزان ریسک ما در معامله نیز کمتر خواهد بود.
در نسبت ریوارد به ریسک، حد سود بر حد ضرر تقسیم میشود و عددی که حاصل میشود، نسبت ریوارد به ریسک را نشان میدهد. هر چه این عدد بیشتر باشد، احتمال ریسک کمتر خواهد شد.
سلام مقالتون خیلی خوب و کامل خوب دمتون گرم یه سوال که داشتم این روش رو برای معامله های بلند مدت هم میشه انجام داد؟
سلام سپاس از همراهی شما
بله امکان پذیره