اندیکاتور مکدی (MACD) یکی از اسیلاتورهای محبوب و از مهمترین اندیکاتورها در بین معامله گران برای تحلیل تکنیکال محسوب میشود که در اواخر سال ۱۹۷۰، توسط جرالد اپل (Gerald Apple)، فیزیکدان و محقق آمریکایی، طراحی شد. MACD مخفف عبارت Moving Average Convergence Divergence به معنی «همگرایی و واگرایی میانگین متحرک» است.
همانطور که از اسم این اندیکاتور مشخص است، از میانگین متحرک در محاسبات این اندیکاتور استفاده شده است؛ به همین دلیل، بر خلاف برخی از نوسانگرها از فرمول محاسباتی پیچیده‌ای برخوردار نیست. اندیکاتور مکدی شامل سه میانگین متحرک است و سرمایه گذاران با استفاده از آن می‌توانند قدرت روند، جهت گیری روند و شتاب روند نزولی یا صعودی در بازار بورس را شناسایی کنند.
میانگین‌های متحرک مورد استفاده در اندیکاتور مکدی، به ترتیب، شامل میانگین‌های متحرک 9، 12 و 26 روزه هستند که پراستفاده ترین زمان‌ها در اندیکاتور مکدی در نظر گرفته می‌شوند.
معرفی اندیکاتور MACD
اندیکاتور مکدی (MACD) یکی از معروف‌ترین اندیکاتورهای بازار ارز و سهام است که در تحلیل تکنیکال بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد. این اندیکاتور بیشتر به عنوان یک اندیکاتور تایید‌کننده مورد استفاده قرار می‌گیرد و بهتر است برای اطمینان از تحلیل خود از آن بهره ببریم. مقدار اندیکاتور MACD از تفریق میانگین متحرک نمایی (EMA) 26 دوره‌ای از میانگین متحرک نمایی 12 دوره‌ای به صورت خطی به دست می‌آید.
در واقع، اندیکاتور مکدی دو خط میانگین متحرک با بازه‌های زمانی ۱۲ و ۲۶ روزه را رسم می‌کند. خط با میانگین متحرک ۱۲ روزه را اصطلاحا خط مکدی و خط با میانگین متحرک ۲۶ روزه را خط سیگنال (Signal) می‌نامند. خط مکدی تند و پرنوسان است اما خط سیگنال بسیار کُند و کم‌تلاطم است که دلیل این تمایز، متفاوت بودن میانگین‌گیری در خطوط مکدی و سیگنال است.
جزء سوم مکدی هیستوگرام است که به شکل خطوطی عمودی اختلاف خط مکدی و خط سیگنال را نشان می‌دهد. این خطوط به صورت یک‌سری نمودار میله‌ای از بالا و پایین خطی فرضی خارج شده‌اند. قسمت‌هایی که از قسمت مثبت خارج شده‌اند، معمولا آبی رنگ و قسمت‌هایی که از قسمت منفی خارج شده‌اند، معمولا قرمز رنگ هستند. در نقاط تلاقی خطوط نیز، شاهد صفر شدن مقادیر هیستوگرام خواهیم بود.
لازم به ذکر است که اندیکاتور مکدی با دو ظاهر متفاوت و با نام‌های مکدی کلاسیک و مکدی در بین تحلیلگران مورد استفاده قرار می‌گیرد. عملکرد هر دو شکل یکسان است و تنها در ظاهر، تفاوتهایی با هم دارند که ما میتوانیم با سلیقه خود یکی از آنها را انتخاب کرده و از آن استفاده نماییم.
در نمودار بالا، مکدی کلاسیک را مشاهده می‌کنیم که از سه بخش تشکیل شده است. با توجه به آشنایی بیشتر تحلیلگران قدیمی با ظاهر کلاسیک این اندیکاتور، بیشتر پلتفرم‌های تحلیلی مکدی کلاسیک به صورت پیش‌فرض ارائه می‌شوند.
در نمودار دوم، که مکدی جدید را نشان می‌دهد، هیستوگرام به عنوان خط مکدی نقش بازی می‌کند که باز هم خاطرنشان می‌کنیم که در محاسبات یا عملکرد اندیکاتور، هیچ تفاوتی وجود ندارد.
فرمول محاسبه اندیکاتور مکدی
خط مکدی به شکل یک خط پُرنوسان و سریع، همواره با خط سیگنال در حرکت است که گاهی اوقات، همدیگر را قطع نیز می‌کنند که در این حالت و در شرایطی خاص، سیگنال‌های مهمی را به تحلیلگران ارائه می‌کنند.
از سوی دیگر، حرکات خط مکدی با پیروی از نمودار قیمت، پیوت هایی را تشکیل می‌دهند که در بررسی هماهنگی یا ناهماهنگی رفتار نمودار قیمت و خط مکدی سیگنال‌های مهم دیگری نیز صادر میشود.
محاسبه خط مکدی بسیار ساده است و آشنایی با نحوه محاسبه آن ما را قادر می‌سازد تا اندیکاتور را بر اساس رفتار نمودار مدنظر خود بهینه‌سازی کنیم تا سیگنال‌های بهتری را دریافت کنیم. برای محاسبه خط مکدی، به دو میانگین متحرک نمایی (EMA) نیاز داریم. نحوه محاسبه اندیکاتور مکدی به صورت زیر است:
- ابتدا، میانگین متحرک نمایی ۱۲ دوره‌ای قیمت را محاسبه می‌کنیم.
- سپس، میانگین متحرک نمایی ۲۶ دوره‌ای را محاسبه می‌کنیم.
- تفاضل میانگین ۱۲ دوره‌ای از میانگین ۲۶ دوره‌ای خط مکدی ما را ترسیم می‌کند.
میانگین متحرک 26 روزه – میانگین متحرک 12 روزه= MACD
اما خط سیگنال چگونه محاسبه میشود؟ محاسبه این خط ارتباط مستقیمی با خط مکدی دارد. در واقع، خط سیگنال میانگین نمایی ۹ روزه خط مکدی است.
خط سیگنال= میانگین متحرک نمایی 9 روزه
هیستوگرام نیز که در اندیکاتور مکدی کلاسیک، به اختلاف بین خط مکدی و خط سیگنال اشاره می‌کند، زمانی که خط مکدی و خط سیگنال با هم اختلاف زیادی داشته باشند، بزرگ خواهد شد و زمانی که این دو به هم نزدیک شده و یا با هم برابر شوند، هیستوگرام کوچکتر شده و یا حتی به یک خط تبدیل میشود.
تحلیل تکنیکال روی نمودار مکدی (MACD)
در زمان بررسی نمودار مکدی برای انجام تحلیل تکنیکال، باید نکات زیر را در نظر داشته باشیم:
- بالاتر بودن میانگین متحرک نمایی 12دوره‌ای یا آبی رنگ از میانگین متحرک نمایی 26 دوره ای قرمز رنگ، نشان‌دهنده مثبت بودن مقدار اندیکاتور مکدی است.
- پایین تر بودن میانگین متحرک نمایی 12 دوره ای یا آبی رنگ از میانگین متحرک نمایی 26 دوره ای قرمز رنگ، نشان‌دهنده منفی بودن مقدار اندیکاتور مکدی است.
- فاصله گرفتن مکدی به هر میزان از بالا یا پایین نسبت به خط مبنا، نشان‌دهنده تفاوت بیشتر میانگین‌های متحرک نمایی (EMA) است.
همانطور که در نمودار قیمتی زیر مشخص است، دو میانگین متحرک نمایی با خط مکدی (خط آبی رنگ) تطابق داشته و خط مبنا از بالا و پایین توسط خط مکدی قطع میشود.
تحلیل تکنیکال با اندیکاتور مکدی
برای تحلیل تکنیکال نمودار، لازم است ما دو خط سیگنال و خط مکدی را مورد بررسی قرار دهیم چون این دو خط روی نمودار می‌توانند نشان‌دهندۀ تغییر وضعیت و قیمت روز بازار باشد. بر خلاف خط سیگنال که روی نمودار به آرامی در حرکت است، خط مکدی هنگام حرکت سرعت بسیار زیادی دارد.
دلیل این مسئله این است که محاسبات این دو خط با یکدیگر تفاوت دارند. در زمان تحلیل تکنیکال نمودار، باید به این نکته توجه داشته باشیم که آیا خط سیگنال و خط مکدی با یکدیگر برخورد داشتند یا نه.
نقاط تقاطع این دو خط کاملاً باید مشخص شوند چون زمان برخورد خط مکدی و خط سیگنال، میتوانیم سیگنال‌های خرید و فروش را دریافت کنیم. به همین دلیل، در مرحله بعد، ابتدا باید نقطه‌هایی که خط سیگنال و خط مکدی با یکدیگر برخورد کرده‌اند را مشخص کنیم.
در مرحله بعد، لازم است تا واگرایی و همگرایی خطوط را تعیین کنیم. زمانی که خطوط به شکل واگرا رسم شوند، نشان‌دهنده این است که گاوها قدرت بیشتری در بازار پیدا کرده‌اند. به عبارت دیگر، بازار روندی صعودی در پیش گرفته است و زمانی که خطوط همگرا شوند، نشان‌دهنده این است که خرس‌ها قدرت بیشتری پیدا کرده‌اند.
تنظیم اندیکاتور MACD
همانطور که گفته شد، اندیکاتور مکدی دارای یک سری تنظیمات پیش‌فرض است که عبارت هستند از:
- خط مکدی (Fast Length): میانگین متحرک نمایی ۱۲ روزه
- خط سیگنال (Slow Length): میانگین متحرک نمایی ۲۶ روزه
- طول سیگنال (Signal Length): عدد 9
اگر بخواهیم نمودار را برای بازه‌های زمانی کوتاه مدت‌تر بررسی کنیم، بهتر است از تنظیمات زیر استفاده کنیم:
- خط مکدی (Fast Length): میانگین متحرک نمایی 6 روزه
- خط سیگنال (Slow Length): میانگین متحرک نمایی 13 روزه
- طول سیگنال (Signal Length): عدد 1
اگر هم بخواهیم در یک دوره طولانی‌تر از اندیکاتور مکدی استفاده کنیم، بهتر است از تنظیمات زیر استفاده کنیم:
- خط مکدی (Fast Length): میانگین متحرک نمایی 24 روزه
- خط سیگنال (Slow Length): میانگین متحرک نمایی 52 روزه
- طول سیگنال (Signal Length): عدد 9
مقایسه اندیکاتور MACD و RSI
همانطور که گفته شد، اندیکاتور مکدی در حقیقت رابطه بین دو میانگین متحرک نمایی را به ما نشان می‌دهد. این اندیکاتور در دسته اندیکاتورهای مومنتوم قرار می‌گیرد، به این معنی که این اندیکاتور ابعاد حرکت بازار را به ما نشان می‌دهد.
اندیکاتور RSI (Relative Strength Index به معنی شاخص مقاومت نسبی) نیز در دسته اندیکاتورهای مومنتوم قرار می‌گیرد، با این تفاوت که خرید بیش از حد (overbought) و فروش بیش از حد (oversold) را به تحلیلگران نشان می‌دهد. به صورت پیش‌فرض، بازه زمانی اندیکاتور RSI ۱۴ روزه است و می‌تواند بین صفر تا ۱۰۰ نوسان داشته باشد در حالی که در اندیکاتور مکدی، یک خط میانی با ارزش صفر برای هیستوگرام وجود داشت که می‌توانست دارای مقادیر منفی نیز باشد.
زمانی که اندیکاتور RSI در بازار یک خرید بیش از حد را به نمایش می‌گذارد، اندیکاتور مکدی در آن لحظه ممکن است همچنان افزایش خرید بازار را نشان دهد. به همین دلیل است که توصیه میشود در کنار اندیکاتور مکدی، حتما از ابزار تحلیلی دیگری، مانند اندیکاتور RSI، نیز برای انجام معاملات استفاده کنیم.
مشکلات استفاده از اندیکاتور مکدی
مانند سایر الگوریتم‌های مورد استفاده برای پیش‌بینی در بازار، اندیکاتور مکدی نیز ممکن است سیگنال‌هایی کاذب را در اختیار تحلیلگران قرار دهد. برای مثال، پس از یک تلاقی بین خطوط سیگنال و مکدی، در حالی که انتظار افزایش قیمت داریم، ناگهان قیمت سقوط می‌کند. در اینجا، مدیریت دقیق سهام، اعمال فیلترها و استفاده از سایر تاییدیه‌ها برای ورود به معامله اهمیت زیادی می‌یابد. به عنوان مثال، یکی از فیلترهای تایید معامله، بالا ماندن قیمت پس از گذشت سه روز از تقاطع صعودی است. اگر بعد از عبور خط مکدی از خط سیگنال، این روند سه روز تداوم یابد، آنگاه میتوانیم از تغییر روند بازار مطمئن شده و وارد پوزیشن خرید شویم.
علاوه بر این، میتوانیم هر سه روش معاملاتی با استفاده از اندیکاتور MACD را با هم ترکیب کرده و سیستم دقیق‌تری برای انجام معاملات به وجود آوریم. برای مثال، بهتر است در صورت مشاهده واگرایی، منتظر دریافت تاییدیه تقاطع خطوط سیگنال و مکدی نیز برای دریافت تایید صعود یا نزول قیمت باشیم. استفاده از این تاییدیه‌ها احتمال تاثیر سیگنال‌های کاذب را کاهش می‌دهد، اما از سوی دیگر، همین کاهش ریسک پذیری ممکن است باعث کاهش سود در معاملات نیز بشود.
چه اندیکاتوری برای انجام معامله مطمئن‌تر است؟
هیچ اندیکاتوری نسبت به اندیکاتورهای دیگر برتری قابل‌توجهی ندارد. آن چه که ممکن است در نهایت به ایجاد تفاوت در نتیجه تحلیل‌ها و معاملات منجر شود، به استفاده به جا و مناسب از اندیکاتورها مربوط میشود. هر اندیکاتور ابزاری کمکی برای تحلیل نمودار محسوب میشود و به تنهایی نمی‌تواند سیگنال مناسبی به ما بدهد. بسیاری از معامله‌گران در شرایط نامناسب و یا به نادرستی از انواع اندیکاتورها استفاده می‌کنند. برای مثال، هیچ‌کس نمی‌تواند از پیچ‌گوشتی برای کوبیدن میخ استفاده کند و ابزار مناسب برای این‌کار چکش است. مطمئناً، اگر از پیچ‌گوشتی برای کوبیدن میخ استفاده کنیم، نتیجه مطلوبی را به دست نخواهیم آورد.
نکته مهم استفاده از ابزارهای درست در موقعیت مناسب است. این مسئله در مورد اندیکاتورهای مورد استفاده در تحلیل تکنیکال نیز صادق است. مهمترین نکته پیش از استفاده از اندیکاتورها و انجام هر معامله‌ای بررسی شرایط کلی بازار و اخبار پیرامون سهام مورد نظر است. لازم است بدانیم که بازار در فازی خنثی یا در آستانه یک شوک و یا ایجاد روندی طبیعی است. پس از اطمینان از شرایط بازار، میتوانیم از یک اندیکاتور مناسب مانند اندیکاتور مکدی استفاده کنیم.
علاوه بر این، هیچ اندیکاتوری نمی‌تواند سیگنال‌های معاملاتی مستقل و کاملی را به ما نشان دهد و تنها می‌تواند نشانه‌های نموداری خاصی که از دید ما پنهان است را نمایان سازد. بنابراین، باید به خاطر داشته باشیم که بهترین کاربرد اندیکاتورها دریافت تاییدیه برای ورود یا خروج از بازار است.
واگرایی و همگرایی در اندیکاتور مکدی
همانطور که از نام کامل اندیکاتور MACD (همگرایی و واگرایی میانگین متحرک) مشخص است، یکی از کاربردهای اصلی این اندیکاتور بررسی واگرایی و همگرایی است که برای تحلیلگران از اهمیت زیادی برخوردار است. از ویژگی‌های مثبت اندیکاتور مکدی ارائه سیگنال واگرایی به بهترین شکل ممکن است. اگر بین مجموعه اسیلاتورها یا نوسانگرها مقایسه‌ای انجام دهیم، متوجه خواهیم شد که اندیکاتور مکدی در تشخیص ضعف روند بسیار هوشمندانه عمل می‌کند و به گفته جرالد اپل، بهترین اندیکاتور برای بررسی قدرت روند است.
نقاط ضعف اندیکاتور مکدی (MACD)
از میان مهمترین محدودیت‌ها و نقاط ضعف اندیکاتور مکدی، می توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
- مهمترین مشکل واگرایی اندیکاتور مکدی این است که سیگنال بازگشتی احتمالی را نشان می‌دهد اما بازگشتی روی نمی‌دهد.
- این اندیکاتور نمی‌تواند تمام بازگشت‌ها را پیش‌بینی کند.
- بازگشت‌های واقعی قادر به پیش بینی قیمت سهم در بورس نیستند.
- این اندیکاتور بازگشت‌های مثبت کاذب زیادی را می تواند حدس بزند که در نهایت، باعث ایجاد مشکل در تحلیل تکنیکال خواهد شد.
در حالتی که قیمت به صورتی یک‌طرفه حرکت کند، مانند زمانی که یک دامنه یا الگوی مثلثی در یک روند باشد، واگرایی مثبت کاذب روی می‌دهد. حرکت اندیکاتور مکدی از بالاترین مقادیر قبلی خود به سمت صفر ناشی از حرکت یک طرفه یا آهسته قیمت است. این در حالی است که بازگشت واقعی روی نمی‌دهد.
اندیکاتور مکدی و سیگنال گاوی و خرسی
همانطور که در بخش قبلی گفته شد، با استفاده از سیگنال‌هایی که در اثر برخورد خطوط مکدی و خطوط سیگنال حاصل می‌شوند، میتوانیم اطلاعات بسیار زیادی در مورد وضعیت نزولی و صعودی بازار به دست آوریم.
بعد از این که روند بازار را مشخص کردیم، لازم است تا نقاط حمایت و مقاومت و همچنین عملکرد خریداران و فروشندگان را بررسی کنیم تا بتوانیم نتایج دقیق‌تری را به دست آوریم. برای این که بتوانیم راحت‌تر سیگنال‌های خطوط گاوی و خرسی را به دست آوریم، میتوانیم بررسی کنیم خطوط مکدی که روی نمودار در حال حرکت هستند، در قسمت بالای صفر قرار دارند یا در قسمت پایینی آن.
قرار گرفتن این خطوط موازی در قسمت بالایی صفر نشان می‌دهد که قدرت خریداران و گاوها در حال افزایش است و بازار روند صعودی در پیش گرفته است. همچنین اگر این خطوط پایین صفر قرار بگیرند، نشان می‌دهد قدرت خرس‌ها در حال افزایش است و آنها با فروش بیشتر سهام تلاش می‌کنند تا به کاهش قیمت کمک کنند. بنابراین بازار روندی نزولی در پیش می‌گیرد.
اما چگونه میتوانیم متوجه شویم که قدرت روند نزولی و صعودی در بازار تا چه حد افزایش پیدا کرده است؟ برای مشخص شدن این موضوع، باید به ابعاد میله‌ها یا خطوط نگاه کنیم. هر چه سایز آنها بیشتر باشد، در هر مسیری که باشند، نشان‌دهنده افزایش قدرت در همان مسیر هستند. برای مثال، اگر در مسیر صعودی قرار بگیرند، نشان می‌دهد که قدرت گاوها بیش از پیش افزایش پیدا کرده است.
نحوه سیگنال‌گیری با اندیکاتور MACD
بر اساس فرمول اندیکاتور، هر زمان که میانگین متحرک ۱۲ روزه از میانگین متحرک ۲۶ روزه کمتر باشد، میزان اندیکاتور منفی است و هر زمان که بیشتر باشد، اندیکاتور مثبت است.
برای دریافت سیگنال با استفاده از اندیکاتور MACD، معمولا به چندین اتفاق باید توجه کنیم:
- تقاطع خط اندیکاتور با خط سیگنال
- تقاطع خط اندیکاتور به خط مبنا یا خط صفر
- واگرایی بین اندیکاتور و پرایس اکشن
- ترکیب اندیکاتور مکدی با اندیکاتوری دیگر، مثل RSI
زمانی که به هیستوگرام توجه می‌کنیم، متوجه می‌شویم که گاهی بالاتر از خط مبنا و گاهی پایین‌تر از آن قرار می‌گیرد. هر زمان که خط اندیکاتور مکدی بالاتر از خط سیگنال باشد، هیستوگرام نیز بالاتر از خط مبنا است. هر زمان که خط اندیکاتور مکدی پایین‌تر از خط سیگنال باشد، هیستوگرام پایین‌تر از خط مبنا است. در اندیکاتور مکدی، زمانی که مقدار هیستوگرام رو به کاهش باشد، رنگ آن قرمز و زمانی که رو به افزایش باشد، رنگ آن سبز میشود. البته، برخی نسخه‌های دیگر اندیکاتور ممکن است این گونه رنگ‌بندی نشده باشند.
نقش اصلی هیستوگرام این است که به ما بگوید چه زمانی روند در حال شتاب گرفتن است. هر چه میزان هیستوگرام بیشتر باشد، شتاب روند نیز بیشتر است. لازم است توجه داشته باشیم که هیستوگرام چندان برای فهمیدن جهت روند مناسب نیست و نقش اصلی آن تشخیص شتاب روند است.
انواع سیگنال‌های اندیکاتور MACD
تقاطع خط اندیکاتور با سیگنال:
ساده‌ترین نحوه دریافت سیگنال از اندیکاتور مکدی به این صورت است که هر زمان مقدار اندیکاتور از خط سیگنال بالاتر باشد، زمان خوبی برای خرید است، چون احتمالا قرار است روند صعودی باشد. در مقابل، هر زمان که اندیکاتور مکدی از خط سیگنال پایین‌تر برود، زمان مناسبی برای فروش است چون احتمالا روند نزولی خواهد شد.
در تصویر زیر، چند نمونه از تقاطع خط اندیکاتور مکدی (آبی) با خط سیگنال (قرمز) را مشاهده می‌کنیم.
تقاطع منحنی اندیکاتور با خط مبنا (خط صفر):
زمانی که میانگین‌های متحرک ۱۲ و ۲۶ روزه تفاوت زیادی با همدیگر نداشته باشند، ممکن است منحنی اندیکاتور مکدی از خط صفر خود عبور کرده و بالا یا پایین آن برود. در این صورت، اگر منحنی اندیکاتور از خط مبنا پایین‌تر باشد، آن را به عنوان سیگنال خرید یا گاوی و اگر از خط مبنا پایین‌تر باشد، آن را سیگنال فروش یا خرسی تعبیر می‌کنند.
به طور کلی، تقاطع اندیکاتور با خط صفر می‌تواند بیشتر به ما تغییر جهت روند را نشان دهد، اما سرعت آن را مشخص نمی‌کند.
واگرایی بین اندیکاتور مکدی و پرایس اکشن:
زمانی که رفتار قیمت یا پرایس‌اکشن عکس رفتار اندیکاتور باشد، واگرایی روی داده است. برای مثال، اگر اندیکاتور مکدی دو سقف ثبت کند، به گونه‌ای که سقف دومی از قله اولی بالاتر باشد، اما در همان بازه، پرایس‌اکشن دو سقف ثبت کند، به گونه‌ای که سقف دومی پایین‌تر از سقف اولی باشد، واگرایی سیگنال خرید می‌دهد.
از سوی دیگر، اگر اندیکاتور دو کف ثبت کند، به گونه‌ای که کف دومی پایین‌تر از اولی باشد اما در همان بازه زمانی، پرایس‌اکشن دو کف ثبت کند، به گونه‌ای که کف دومی بالاتر از اولی باشد، واگرایی سیگنال فروش می‌دهد.
البته بسیاری از تحلیلگران عقیده دارند که هنگام استفاده از اندیکاتور مکدی، واگرایی بین اندیکاتور و پرایس‌اکشن ممکن است بسیاری اوقات سیگنال‌های کاذب بدهد.
سخن آخر
در این مقاله، متوجه شدیم که اندیکاتور مکدی برای تعیین سرعت روندها استفاده میشود و می‌تواند به ما کمک کند تا بررسی کنیم که آیا این سرعت در حال کم شدن یا زیاد شدن است. علاوه بر این، متوجه شدیم که مانند تمام اندیکاتورهای دیگر، اندیکاتور مکدی هم می‌تواند سیگنال‌های کاذب انتقال دهد. به همین دلیل، برخی از معامله‌گران و تحلیلگران ترجیح می‌دهند تنها به سیگنال‌هایی توجه کنند که با روند طولانی‌تر قیمت هم راستا هستند.
یکی دیگر از راه‌های کاهش سیگنال‌های کاذب استفاده از چندین اندیکاتور و یا استفاده از تحلیل پرایس‌اکشن در کنار اندیکاتورها است.
سوالات متداول
شاخص واگرایی یا همگرایی میانگین متحرک.
خط مکدی خطی روی اندیکاتور است که به صورت خودکار از کم کردن دوره‌های زمانی 26 روزه از 12 روزه حاصل میشود.
این شاخص از سه قسمت تشکیل شده است: سه میانگین متحرک و یک عدد هیستوگرام.
