مووینگ اوریج یا Moving Average چیست و چگونه محاسبه می‌شود؟ انواع میانگین متحرک MA کدامند؟ مووینگ اوریج ها چه کاربردی در تحلیل تکنیکال دارند؟

در دنیای پرتلاطم امروز، توانایی درک و پیش بینی روندها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. اینجاست که میانگین متحرک به عنوان یک ابزار آماری کلیدی وارد می‌شود و به ما کمک می‌کند تا از داده‌های گذشته درس بگیریم و آینده را بهتر ببینیم. این رویکرد، که در بسیاری از حوزه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد، با حذف نوسانات کوتاه مدت و تأکید بر روند کلی، به ما امکان می‌دهد تا تصویری واضح‌تر از داده‌ها به دست آوریم.

در تحلیل تکنیکال، معمولا اندیکاتور میانگین متحرک یا Moving Average به عنوان مادر اندیکاتورها شناخته می‌شود و به عبارت دیگر، بسیاری از اندیکاتورها را زاده‌ مووینگ اوریج‌ها می‌دانند. برای معامله‌گری در بازار بورس لازم است تا با انواع اندیکاتور MA به خوبی آشنا شویم. در ادامه این مقاله به بررسی این اندیکاتور و معرفی انواع مووینگ اوریج خواهیم پرداخت.

اندیکاتور مووینگ ‌اوریج یا میانگین متحرک چیست؟

میانگین متحرک یا مووینگ اوریج که با نماد MA نشان داده می‌شود، یکی از ابزارهای محبوب و پرکاربرد در تحلیل تکنیکال بازارهای مالی است که برای صاف کردن نوسانات قیمتی و شناسایی روند بازار به کار می‌رود. این اندیکاتور با محاسبه میانگین قیمت‌های گذشته در یک بازه زمانی معین، نمایانگر جهت کلی حرکت بازار است. دو نوع اصلی از این اندیکاتور وجود دارد: میانگین متحرک ساده (SMA) و میانگین متحرک نمایی (EMA).

انواع مختلف Moving Average بر اساس میانگین‌گیری و معدل‌گیری روی قیمت در یک بازه زمانی طراحی می‌شوند. از آنجا که در فرمول داخلی بیشتر اندیکاتورها، از این میانگین گیری استفاده شده، به مووینگ اوریج‌ها مادر اندیکاتورها نیز گفته می‌شود.

مووینگ اوریج‌ها به عنوان حمایت یا مقاومت در نمودارهای قیمتی عمل می‌کنند. زمانی که قیمت‌ها بالای میانگین متحرک قرار دارند، معمولا نشان‌دهنده روند صعودی است و وقتی قیمت‌ها زیر میانگین متحرک هستند، می‌توان آن را نشانه‌ای از روند نزولی دانست. تقاطع قیمت با آن‌ها نیز می‌تواند سیگنال‌هایی برای خرید یا فروش ارائه دهد.

شکل ظاهری مووینگ اوریج ها

وقتی میانگین متحرک را روی نمودار قیمت یک سهم یا دارایی دیگر اعمال می‌کنیم، خطی را مشاهده خواهیم کرد که کنار خط قیمت قرار می‌گیرد و تغییرات قیمت را تا حدی فیلتر و پیروی می‌کند.

در تصویر زیر، دو مووینگ اوریج 25 و 100 روزه را بر روی نمودار دلار مشاهده می‌کنیم. میانگین متحرک 25 روزه (منحنی قرمز) بسیار سریع‌تر از 100 روزه (منحنی آبی) حرکت می‌کند. همانطور که مشخص است، این میانگین‌ها به نوعی روند یک نمودار را مشخص و حرکت قیمت را اصلاح می‌کنند. به عنوان مثال، هر دو روند بلندمدت (100 روزه) و روند میان مدت (25 روزه) در نمودار بالا صعودی هستند.

شکل ظاهری مووینگ اوریج ها

فرمول محاسبه اندیکاتور میانگین متحرک MA

برای درک این نمودار، باید توجه داشته باشیم که هر نقطه روی اندیکاتور مووینگ ‌اوریج چگونه تشکیل می‌شود. برای نمونه، یک نقطه روی نمودار قیمت را در نظر می‌گیریم. نقطه متناظر آن بر روی MA، با استفاده از فرمول زیر مشخص می‌شود:

میانگین قیمت سهم در N روز گذشته

فرمول ریاضی محاسبه این اندیکاتور نیز به صورت زیر است:

SUM (CLOSE, N)/N

بر اساس این فرمول، جمع قیمت پایانی (یک سهم) در N روز بر N تقسیم می‌شود. این ساده‌ترین فرمول برای محاسبه میانگین متحرک بوده که در آن، SUM به معنی جمع و CLOSE به معنی قیمت پایانی سهم است. باید به خاطر داشته باشیم، N لزوماً به معنی تعداد روز نیست بلکه نشان‌دهنده تعداد کندل یا دوره است که بستگی به تایم فریم نمودار مورد نظر دارد. به عبارت دیگر، مووینگ اوریجی که در یک نمودار مورد استفاده قرار می‌گیرد، با تایم فریم آن نمودار نسبتی مستقیم دارد.

دوره‌ زمانی این اندیکاتور به سبک تحلیل تحلیلگر بستگی دارد و می‌تواند متغیر باشد. اما در تحلیل روندهای کوتاه‌مدت، تمایل داریم که از میانگین‌های متحرک با دوره‌های زمانی کوتاه مابین 5 تا 20 روز استفاده کنیم. همچنین اگر قصد بررسی روند میان مدت بازار را داشته باشیم، باید از دوره زمانی 20 تا 60 کندل استفاده کنیم. برای تحلیل‌های بلندمدت هم بایستی از دوره زمانی بالای 100 کندل استفاده شود.

بعضی از دوره‌های زمانی محبوب‌تر از دوره‌های زمانی دیگر هستند. به‌ عنوان مثال، بیشتر معامله‌گران از میانگین متحرک 200 برای ارزیابی روند بلندمدت استفاده می‌کنند. برای ارزیابی روندهای میان مدت، دوره 50 این اندیکاتور بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرد و برای روندهای کوتاه مدت هم بیشتر از دوره 10 کندلی استفاده می‌شود. برای اینکه بفهمیم باید از چه میانگین متحرکی برای بررسی نمودار خود استفاده کنیم، می‌توانیم میانگین‌های مختلف با دوره‌های گوناگون را روی نمودار امتحان کنیم و بررسی نماییم کدام یک از آن‌ها روی نمودار مورد نظر ما روندها و سطوح حمایت و مقاومت را بهتر نشان می‌دهند.

انواع مووینگ اوریج در تحلیل تکنیکال

مووینگ اوریج‌ها انواع مختلفی دارند که در ادامه، آن‌ها را معرفی می‌کنیم:

1. میانگین متحرک ساده (Simple Moving Average یا SMA)

در میانگین متحرک ساده (SMA)، قیمت‌های چند دوره قبل با هم جمع شده و به تعداد روز تقسیم می‌شوند. لازم به ذکر است ما می‌توانیم تعداد دوره‌ای که در محاسبات مورد استفاده قرار می‌گیرد را تغییر دهیم. هر چه این عدد از یک فاصله داشته باشد، روند کلی تغییرات را در سهم نشان می‌دهد. برای مثال، فرض کنید قیمت یک سهم در پنج روز متوالی به ترتیب برابر با ۱۰۱، ۱۰۲، ۱۰۳، ۱۰۴ و ۱۰۵ باشد. اگر در تنظیمات این ابزار، تعداد دوره را برابر با ۵ تعیین کنیم، میزان SMA برابر خواهد بود با:

۱۰۳ = ۵/(۱۰۵ + ۱۰۴ + ۱۰۳ + ۱۰۲ + ۱۰۱)

نحوه رسم میانگین متحرک ساده در ایزی چارت

برای رسم SMA، بعد از ورود به بخش ایزی چارت سامانه ایزی تریدر، مطابق تصویر زیر عمل می‌کنیم:

نحوه رسم میانگین متحرک ساده در ایزی چارت

با کلیک روی گزینه میانگین متحرک ma، اندیکاتور به نمودار اضافه می‌گردد.

اضافه کردن اندیکاتور میانگین متحرک به نمودار

به منظور تغییر تنظیمات «اندیکاتور میانگین متحرک»، روی منحنی آن کلیک راست کرده و سپس گزینه فرمت را انتخاب می‌کنیم.

تغییر تنظیمات اندیکاتور میانگین متحرک

با انجام این کار، صفحه زیر نمایان می‌شود.

بخش ورودی ها در تنظیمات اندیکاتور مووینگ اوریج

در صفحه “فرمت”، دو بخش “ورودی‌ها” و “نحوه نمایش” دیده می‌شود. همانطور که در تصویر مشخص است، سه قسمت در بخش “ورودی‌ها” وجود دارد:

  • Length: این عدد نشان می‌دهد قیمت چه تعداد دوره قبل، در محاسبه SMA در نظر گرفته می‌شود.
  • Source: از این بخش می‌توانیم نوع قیمتی که در محاسبات استفاده می‌شود را تغییر دهیم.
  • Offset: لازم است این بخش را با مثالی توضیح ‌دهیم. تصور کنید عدد Offset برابر با ۲ باشد. در چنین حالتی، قیمت ۲ دوره قبل از هر نقطه، در محاسبه میانگین متحرک ساده آن نقطه در نظر گرفته نمی‌شود.

در “نحوه نمایش”، امکان تغییر رنگ، ضخامت منحنی، شکل منحنی و … نیز وجود دارد.

میانگین متحرک 20 روزه و 5 روزه

2. میانگین متحرک نمایی (Exponential Moving Average یا EMA)

در محاسبه میانگین‌ متحرک‌ نمایی (EMA)، قیمت‌های مربوط به تاریخ اخیر اثر بیشتری در محاسبه میانگین دارند. این معیار زمانی مورد استفاده است که بخواهیم نوسانات اخیر بازار را در بررسی سهم در اولویت قرار دهیم و این تغییرات را برابر با قیمت سهم در ادوار گذشته با دقت بیشتری بررسی کنیم. در اینجا، برای همان مثالی که در بخش قبل، اندیکاتور SMA را محاسبه کردیم، اندیکاتور EMA را محاسبه می‌کنیم. با استفاده از فرمول محاسبه EMA، وزن هر یک از قیمت‌ها را محاسبه می‌کنیم.

اندیکاتور میانگین متحرک نمایی EMA

بر اساس جدول بالا، اندیکاتور EMA برابر است با:

۱۰۳.۸ = ۰.۰۸ × ۱۰۱ + ۰.۱۱ × ۱۰۲ + ۰.۱۷× ۱۰۳ + ۰.۲۶ × ۱۰۴ + ۰.۳۸ × ۱۰۵

همانطور که مشخص است، وزن قیمت دوره‌های نزدیک‌تر، بیشتر از دوره‌های دور است.

3. میانگین متحرک صاف شده (Smoothed Moving Average یا SMMA)

Smoothed Moving Average یا SMMA یک نوع خاص از اندیکاتور میانگین متحرک است که برای کاهش نوسانات قیمت و ارائه یک تصویر واضح‌تر از جهت حرکت بازار به کار می‌رود. SMMA مشابه EMA است، اما با این تفاوت که تاثیر داده‌های قدیمی‌تر را به آرامی کاهش می‌دهد، در نتیجه به یک خط صاف‌تر و کم نوسان‌تر منجر می‌شود.

برای محاسبه SMMA، ابتدا یک دوره زمانی مشخص (مثلاً ۵ روز، ۱۰ روز و غیره) را انتخاب می‌کنید. سپس SMA اولیه را برای این دوره محاسبه نمایید. بعد از آن، برای هر دوره جدید، SMMA را با استفاده از قیمت بسته شدن جدید و مقدار SMMA قبلی محاسبه کنید. فرمول محاسبه SMMA به شکل زیر است:

فرمول محاسبه SMMA

که در آن:

  • قبلیSMMA میانگین متحرک هموار شده قبلی است.
  • N تعداد دوره‌ها یا شمع‌های مورد نظر برای محاسبه است.
  • قیمت جدید آخرین قیمت یا قیمت بسته شدن جدید است.

یکی از مزایای اصلی این اندیکاتور این است که با کاهش تأثیر نوسانات قیمت کوتاه مدت، یک خط صاف و مداوم ایجاد می‌کند که می‌تواند برای شناسایی روندهای بلند مدت و نقاط ورود و خروج معاملات مفید باشد. با این حال، به دلیل همین صافی، ممکن است به تغییرات سریع قیمت، کُند پاسخ بدهد و می‌تواند سیگنال‌های تأخیری ایجاد کند.

معامله‌گران و تحلیل‌گران از SMMA برای تایید روندهای بازار، شناسایی سطوح حمایت و مقاومت و همچنین تعیین نقاط ورود و خروج استفاده می‌کنند. SMMA می‌تواند با سایر ابزارهای تحلیل تکنیکی ترکیب شود تا یک استراتژی معاملاتی جامع‌تر ایجاد کند. همچنین، این شاخص برای بازارهای مختلف مانند سهام، کالاها، ارزها و سایر دارایی‌ها قابل استفاده است.

میانگین متحرک خطی وزنی (Linear Weighted Moving Average یا LWMA)

4. میانگین متحرک خطی وزنی (Linear Weighted Moving Average یا LWMA)

میانگین متحرک خطی وزنی (LWMA) یک اندیکاتور تکنیکال است که برای تحلیل داده‌های سری زمانی، به خصوص قیمت‌های سهام یا کالاها در بازارهای مالی به کار می‌رود. این اندیکاتور با دادن وزن‌های بیشتر به داده‌های جدیدتر، سعی در کاهش تاخیر و افزایش حساسیت به تغییرات اخیر دارد. در میانگین متحرک خطی وزنی، قیمت‌های جدیدتر وزن بیشتری دارند. به عبارت دیگر، اگر داده‌ها را به صورت روزانه در نظر بگیریم، قیمت دیروز وزن بیشتری نسبت به دو روز پیش دارد و به همین ترتیب ادامه می‌یابد.

فرمول محاسبه LWMA به این شکل است که هر قیمت در وزن آن (که معمولاً برابر با فاصله زمانی از آخرین داده است) ضرب شده و سپس مجموع این مقادیر تقسیم بر مجموع وزن‌ها می‌شود. این اندیکاتور به ویژه برای تشخیص روندهای کوتاه مدت و نقاط ورود و خروج بهینه به بازار مفید است. معامله‌گران و سرمایه‌گذاران از LWMA برای شناسایی جهت روند فعلی بازار و تصمیم‌گیری‌های معاملاتی استفاده می‌کنند.

با این حال، مانند سایر اندیکاتورها، LWMA نیز دارای محدودیت‌ها و نقاط ضعف است. برای مثال، در بازارهای بسیار پرنوسان ممکن است سیگنال‌های گمراه کننده‌ای ایجاد کند. به همین دلیل، توصیه می‌شود که از LWMA به همراه سایر ابزارهای تحلیلی و در چارچوب یک استراتژی معاملاتی جامع استفاده شود.

کاربردهای انواع میانگین متحرک ma

  1. جهت روند را مشخص می‌کند.
    تشخیص روند بر اساس نمودار قیمت گاهی ممکن است دشوار باشد. با میانگین‌های متحرک ساده و نمایی، می‌توانیم روند قیمت یک نماد را به سرعت تشخیص دهیم. برای مثال، در بخش راست نمودار قیمت تصویر، در کوتاه مدت روند صعودی است در حالیکه در بلندمدت، روند نزولی است.
    تشخیص جهت روند بر اساس میانگین متحرک
  2. از میانگین‌های متحرک ساده و نمایی می‌توانیم به عنوان خطوط حمایت و مقاومت استفاده کنیم.
    گاهی اوقات، قیمت در مواجهه با اندیکاتور میانگین متحرک ma واکنش نشان داده و روند آن تغییر می‌کند. بنابراین، از میانگین‌های نمایی و ساده می‌توانیم به عنوان خطوط حمایت و مقاومت استفاده کنیم. البته لازم به ذکر است که این مسئله همواره صادق نبوده و امکان دارد قیمت هیچ واکنشی نسبت به این دو نوع MA نداشته باشد.
  3. با میانگین متحرک، می‌توانیم آینده قیمت سهم را تحلیل کنیم. برای استفاده از میانگین متحرک، نیاز به سه نوع نمودار مختلف برای نمایش میانگین‌های قیمتی است:
  • منحنی ۱۵ روزه که نشان‌دهنده تغییرات سهم در کوتاه‌مدت است.
  • منحنی ۴۵ روزه که نشان‌دهنده تغییرات میان مدت سهم است.
  • منحنی ۹۰ روزه که نشان‌دهنده تغییرات بلند مدت سهم است.

پس از رسم هر یک از منحنی‌های ذکر شده، هنگامی که منحنی کوتاه‌مدت منحنی میان‌مدت و بلندمدت را به سمت پایین قطع کند، به معنای خروج از سهم و فروش آن‌هاست. علاوه بر این، زمانی که منحنی کوتاه‌مدت نمودار بلندمدت و یا میان‌مدت را به سمت بالا قطع کند، نشان‌دهنده سیگنال خرید برای سهم است.

تحلیل آینده قیمت سهم با مووینگ اوریج

باید توجه داشته باشیم این معیار نشان‌دهنده این است که تغییرات کوتاه‌مدت در قیمت سهم به چه میزان از تغییرات میان‌مدت و یا بلندمدت آن انحراف دارد. با توجه به سهمی که مورد بررسی قرار داده‌اید، ممکن است این معیار با دیگر سهام متفاوت باشد. افزون بر این، جز تغییرات تکنیکال، ممکن است دلایل دیگری نیز برای بر هم‌ زدن فاصله کوتاه‌مدت و بلندمدت سهام وجود داشته باشد. از این معیار بهتر است به عنوان تکمیل کننده سایر معیارهای تکنیکال استفاده کنیم.

مزایای استفاده از مووینگ اوریج

  • کاهش نویز: Moving Average با صاف کردن داده‌ها، تأثیر نوسانات کوتاه‌مدت و غیرمعمول را کاهش می‌دهد. این کار باعث می‌شود تا تحلیلگران بتوانند تصویری واضح‌تر از روند کلی بازار داشته باشند و تصمیمات بهتری بگیرند.
  • تشخیص روند: با استفاده از میانگین متحرک، تحلیلگران می‌توانند جهت حرکت بازار را تشخیص دهند. به این صورت که اگر در حال افزایش باشد، نشان‌دهنده روند صعودی بوده و برعکس، اگر در حال کاهش باشد، نشان‌دهنده روند نزولی است.
  • سادگی و کاربردی بودن: میانگین متحرک ma به دلیل سادگی در محاسبات از محبوبیت زیادی برخوردار است و کاربرد آن آسان است. همچنین، این ابزار قابل استفاده در انواع مختلف بازارها مانند سهام، ارز، کالا و … است و می‌تواند در تحلیل‌های مختلف به کار رود.
  • سیگنال‌های معاملاتی: اندیکاتور MA می‌تواند برای تولید سیگنال‌های خرید و فروش استفاده شود. برای مثال، زمانی که یک میانگین متحرک کوتاه‌تر از یک میانگین متحرک بلندتر عبور می‌کند، می‌تواند نشانه‌ای از شروع یک روند صعودی باشد.

معایب استفاده از مووینگ اوریج

  • تاخیر: چون Moving Average از داده‌های گذشته استفاده می‌کند، همیشه دارای تاخیر است. این تاخیر می‌تواند باعث شود تحلیلگران فرصت‌های معاملاتی را دیرتر از زمان واقعی متوجه شوند و از سود کافی بهره‌مند نشوند.
  • حساسیت به دوره زمانی: انتخاب دوره زمانی مناسب برای این اندیکاتور بسیار مهم است. دوره‌های کوتاه ممکن است بیش از حد به نوسانات کوچک واکنش نشان دهند و دوره‌های طولانی‌تر ممکن است تاخیر بیشتری داشته باشند و فرصت‌های معاملاتی را از دست بدهند.
  • عدم کارایی در بازارهای خنثی: در بازارهایی که نوسانات محدود و بدون روند واضح دارند، MA ممکن است کمتر کارا باشد. در برخی مواقع، میانگین متحرک ممکن است سیگنال‌های اشتباه تولید کند که به خطاهای تصمیم‌گیری منجر شود.
  • نیاز به تأیید: استفاده از مووینگ اوریج به تنهایی برای تصمیم‌گیری‌های معاملاتی کافی نیست. اغلب توصیه می‌شود که از آن به همراه سایر ابزارهای تحلیلی مانند نمودارهای قیمت، حجم معاملات و دیگر شاخص‌های فنی استفاده شود تا تصمیم‌گیری دقیق‌تر و مطمئن‌تری صورت گیرد.

سخن پایانی

«مووینگ اوریج چیست؟» Moving Average یا اندیکاتور میانگین متحرک که به اختصار با MA نیز نمایش داده می‌شود، ابزاری قدرتمند برای تجزیه و تحلیل داده‌ها و سیگنال‌ها در زمینه‌های متنوعی است. این روش با هموارسازی نوسانات کوتاه مدت، به ما امکان می‌دهد الگوهای بلندمدت‌تر و روندهای مهم را در داده‌ها شناسایی کنیم. این اندیکاتور به دو دسته اصلی تقسیم می‌شود: ساده و نمایی. هر کدام از این روش‌ها مزایا و کاربردهای منحصر به فرد خود را دارند و انتخاب بین آن‌ها به نوع داده‌ها و هدف تحلیل بستگی دارد.
استفاده از میانگین متحرک ma در تحلیل‌های فنی بازارهای مالی بسیار محبوب است، جایی‌که معامله‌گران از آن برای شناسایی سطوح حمایت و مقاومت و همچنین برای تعیین روندهای صعودی یا نزولی استفاده می‌کنند. در نهایت، مووینگ اوریج ابزاری انعطاف‌پذیر و کارآمد است که با درک صحیح از ویژگی‌ها و محدودیت‌های آن، می‌تواند بینش‌های ارزشمندی را در اختیار محققان و تحلیلگران قرار دهد. مهم است که کاربران همواره در نظر داشته باشند هیچ ابزار تحلیلی به تنهایی کامل نیست و باید در کنار سایر روش‌ها و داده‌ها برای دستیابی به نتایج دقیق‌تر و جامع‌تر استفاده شود.

سوالات متداول