در تحلیل تکنیکال، معمولا مووینگ اوریج ها یا میانگین متحرک (Moving Average) به عنوان مادر اندیکاتورها شناخته می‌شود و به عبارت دیگر، بسیاری از اندیکاتورها را زاده مویینگ اوریج‌ها می‌دانند. برای معامله‌گری در بازار بورس لازم است تا با میانگین‌های متحرک یا اندیکاتور مووینگ اوریج (MA) به خوبی آشنا شویم.
اندیکاتور مووینگ اوریج یا میانگین متحرک چیست؟
میانگین متحرک یا مووینگ اوریج که با نماد MA نشان داده می‌شود، یکی از اندیکاتورهای تعقیب‌کننده قیمت محسوب می‌شود که انواع زیادی دارند. انواع مختلف مووینگ اوریج بر اساس میانگین‌گیری و معدل‌گیری روی قیمت در یک بازه زمانی طراحی می‌شوند. از آن جا که در فرمول داخلی بیشتر اندیکاتورها، از این میانگین گیری استفاده شده است، به مووینگ اوریج‌ها مادر اندیکاتورها نیز گفته می‌شود.
شکل ظاهری مووینگ اوریج‌ها
شکل ظاهری اندیکاتور مووینگ اوریج به این صورت است که اگر یک مووینگ اوریج را بر روی نمودار قیمت یک سهم (یا دارایی) بیاندازیم، یک نمودار در کنار قیمت مشاهده می‌کنیم که تا حد زیادی نوسانات قیمت را فیلتر کرده و به دنبال قیمت حرکت می‌کند.
در تصویر زیر، دو مووینگ اوریج 25 و 100 روزه را بر روی نمودار دلار مشاهده می‌کنیم. مووینگ اوریج 25 روزه (منحنی قرمز) بسیار سریع‌تر از مووینگ اوریج 100 روزه (منحنی آبی) حرکت می‌کند. همان طور که مشخص است، این مووینگ اوریج‌ها به نوعی روند یک نمودار را مشخص و حرکت قیمت را اصلاح می‌کند. به عنوان مثال، هر دو روند بلندمدت (میانگین متحرک 100 روزه) و روند میانمدت (میانگین متحرک 25 روزه) در نمودار بالا صعودی هستند.
فرمول محاسبه میانگین متحرک
برای درک این نمودار، باید توجه داشته باشیم که هر نقطه روی اندیکاتور مووینگ اوریج چگونه تشکیل می‌شود. برای نمونه، یک نقطه روی نمودار قیمت را در نظر می‌گیریم. نقطه متناظر آن بر روی مووینگ اوریج، با استفاده از فرمول زیر مشخص می‌شود:
میانگین قیمت سهم در N روز گذشته
فرمول ریاضی محاسبه این اندیکاتور نیز به صورت زیر است:
SUM (CLOSE, N)/N
بر اساس این فرمول، جمع قیمت پایانی (یک سهم) در N روز بر N تقسیم می‌شود. این ساده‌ترین فرمول برای محاسبه میانگین متحرک است که در آن، SUM به معنی جمع و CLOSE به معنی قیمت پایانی سهم است. لازم است به خاطر داشته باشیم که N لزوماً به معنی تعداد روز نیست بلکه نشان‌دهنده تعداد کندل یا دوره است که بستگی به تایم فریم نمودار مورد نظر دارد. به عبارت دیگر، مووینگ اوریجی که در یک نمودار مورد استفاده قرار می‌گیرد، با تایم فریم آن نمودار نسبتی مستقیم دارد.
دوره زمانی اندیکاتور مووینگ اوریج به سبک تحلیل تحلیلگر بستگی دارد و می‌تواند متغیر باشد. اما برای روندهای کوتاهمدت، معمولا از میانگین‌های متحرک با دوره‌های زمانی بین 5 تا 20 روزه استفاده می‌شود. همچنین اگر قصد بررسی روند میانمدت بازار را داشته باشیم، باید از دوره زمانی 20 تا 60 کندل استفاده کنیم. برای تحلیل‌های بلندمدت هم بایستی از دوره زمانی بالای 100 کندل استفاده شود.
بعضی از دوره‌های زمانی محبوب‌تر از دوره‌های زمانی دیگر هستند. به عنوان مثال، بیشتر معامله‌گران از میانگین متحرک 200 برای ارزیابی روند بلندمدت استفاده می‌کنند. برای ارزیابی روندهای میانمدت، دوره 50 این اندیکاتور بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرد و برای روندهای کوتاهمدت هم بیشتر از دوره 10 کندلی استفاده می‌شود.
برای این که بفهمیم باید از چه مووینگ اوریجی برای بررسی نمودار خود استفاده کنیم، می‌توانیم مووینگ‌های اوریج‌های مختلف با دوره‌های گوناگون را روی نمودار امتحان کنیم و بررسی کنیم که کدام یک از آنها روی نمودار مورد نظر ما روندها و سطوح حمایتی و مقاومتی را بهتر نشان می‌دهند.
انواع مووینگ اوریج‌های مورد استفاده در تحلیل تکنیکال
مووینگ اوریج‌ها انواع مختلفی دارند که در ادامه، آنها را معرفی می‌کنیم:
- میانگین متحرک ساده (Simple Moving Average یا SMA)
- میانگین متحرک نمایی (Exponential Moving Average یا EMA)
- میانگین متحرک صاف شده (Smoothed Moving Average یا SMMA)
- میانگین متحرک خطی وزنی (Linear Weighted Moving Average یا LWMA)
در ادامه، دو نوع آن را مورد بررسی قرار می‌دهیم.
میانگین متحرک ساده
در میانگین متحرک ساده، قیمتهای چند دوره قبل با هم جمع شده و به تعداد روز تقسیم می‌شود. لازم به ذکر است ما می‌توانیم تعداد دوره‌ای که در محاسبات مورد استفاده قرار می‌گیرد را تغییر دهیم. هر چه این عدد از یک فاصله داشته باشد، روند کلی تغییرات را در سهم نشان میدهد.
برای مثال، فرض کنید قیمت یک سهم در پنج روز متوالی به ترتیب برابر با ۱۰۱، ۱.۲، ۱۰۳، ۱۰۴ و ۱۰۵ باشد. اگر در تنظیمات این ابزار، تعداد دوره را برابر با ۵ تعیین کنیم، میزان SMA برابر خواهد بود با:
۱۰۳ = ۵ / (۱۰۵ + ۱۰۴ + ۱۰۳ + ۱۰۲ + ۱۰۱)
نحوه رسم میانگین متحرک ساده در ایزی چارت
برای رسم میانگین متحرک ساده، بعد از ورود به بخش ایزی چارت سامانه ایزی تریدر، مطابق تصویر زیر را عمل می‌کنیم:
با کلیک روی گزینه «میانگین متحرک»، اندیکاتور به نمودار اضافه می‌گردد.
به منظور تغییر تنظیمات اندیکاتور «میانگین متحرک»، روی منحنی آن کلیک راست کرده و سپس گزینه «فرمت» را انتخاب می‌کنیم.
با انجام این کار، صفحه زیر نمایان می‌شود.
در صفحه «فرمت»، دو بخش «ورودی‌ها» و «نحوه نمایش» دیده می‌شود. همان طور که در تصویر مشخص است، سه قسمت در بخش «ورودی‌ها» وجود دارد:
- Length: این عدد نشان میدهد که قیمت چه تعداد دوره قبل، در محاسبه میانگین متحرک ساده در نظر گرفته می‌شود.
- Source: از این بخش می‌توانیم نوع قیمتی که در محاسبات استفاده می‌شود را تغییر دهیم.
- Offset: لازم است این بخش را با مثالی توضیح دهیم. تصور کنید عدد Offset برابر با ۲ باشد. در چنین حالتی، قیمت ۲ دوره قبل از هر نقطه، در محاسبه میانگین متحرک ساده آن نقطه در نظر گرفته نمی‌شود.
در «نحوه نمایش»، امکان تغییر رنگ، ضخامت منحنی، شکل منحنی و … نیز وجود دارد.
میانگین متحرک نمایی
در محاسبه میانگین متحرک نمایی، قیمتهای مربوط به تاریخ اخیر اثر بیشتری در محاسبه میانگین دارند. این معیار زمانی مورد استفاده است که بخواهیم نوسانات اخیر بازار را در بررسی سهم در اولویت قرار دهیم و این تغییرات را برابر با قیمت سهم در ادوار گذشته با دقت بیشتری بررسی کنیم.
در اینجا، برای همان مثالی که در بخش قبل، اندیکاتور میانگین متحرک ساده را محاسبه کردیم، اندیکاتور میانگین متحرک نمایی را محاسبه می‌کنیم. با استفاده از فرمول محاسبه «میانگین متحرک نمایی»، وزن هر یک از قیمت‌ها را محاسبه می‌کنیم.
وزن قیمت 105 | 0.38 |
وزن قیمت 104 | 0.26 |
وزن قیمت 103 | 0.17 |
وزن قیمت 102 | 0.11 |
وزن قیمت 101 | 0.08 |
بر اساس جدول بالا، اندیکاتور میانگین متحرک نمایی برابر است با:
۱۰۳.۸ = ۰.۰۸ × ۱۰۱ + ۰.۱۱ × ۱۰۲ + ۰.۱۷ × ۱۰۳ + ۰.۲۶ × ۱۰۴ + ۰.۳۸ × ۱۰۵
همانطور که مشخص است، در میانگین متحرک نمایی، وزن قیمت دوره‌های نزدیک‌تر، بیشتر از دوره‌های دور است.
کاربردهای میانگین متحرک نمایی و میانگین متحرک ساده:
1.جهت روند را مشخص می‌کند.
تشخیص روند بر اساس نمودار قیمت گاهی ممکن است دشوار باشد. با میانگین‌های متحرک ساده و نمایی، می‌توانیم روند قیمت یک نماد را به سرعت تشخیص دهیم. برای مثال، در بخش راست نمودار قیمت تصویر، در کوتاهمدت روند صعودی است در حالی که در بلندمدت، روند نزولی است.
2. از میانگین‌های متحرک ساده و نمایی می‌توانیم به عنوان خطوط حمایت و مقاومت استفاده کنیم.
گاهی اوقات، قیمت در مواجهه با میانگین متحرک واکنش نشان داده و روند آن تغییر می‌کند. بنابراین، از میانگین‌های متحرک نمایی و ساده می‌توانیم به عنوان خطوط حمایت و مقاومت استفاده کنیم. البته لازم به ذکر است که این مسئله همواره صادق نبوده و ممکن است قیمت هیچ واکنشی نسبت به این دو نوع میانگین متحرک نداشته باشد.
3. با میانگین متحرک، می‌توانیم آینده قیمت سهم را تحلیل کنیم.
برای استفاده از میانگین متحرک، معمولا به سه نمودار میانگین قیمتی نیاز داریم:
- منحنی ۱۵ روزه که نشان‌دهنده تغییرات سهم در کوتاهمدت است.
- منحنی ۴۵ روزه که نشان‌دهنده تغییرات میان مدت سهم است.
- منحنی ۹۰ روزه که نشان‌دهنده تغییرات بلند مدت سهم است.
پس از رسم هر یک از منحنی‌های ذکر شده، هنگامی که منحنی کوتاهمدت منحنی میانمدت و بلندمدت را به سمت پایین قطع کند، به معنای خروج از سهم و فروش آنها است.
علاوه بر این، زمانی که منحنی کوتاهمدت نمودار بلندمدت و یا میانمدت را به سمت بالا قطع کند، نشان‌دهنده سیگنال خرید برای سهم است.
لازم است توجه داشته باشیم که این معیار نشان‌دهنده این است که تغییرات کوتاهمدت در قیمت سهم به چه میزان از تغییرات میانمدت و یا بلندمدت آن انحراف دارد. با توجه به سهمی که مورد بررسی قرار داده‌اید، ممکن است این معیار با دیگر سهام متفاوت باشد.
افزون بر این، جز تغییرات تکنیکال، ممکن است دلایل دیگری نیز برای بر هم زدن فاصله کوتاهمدت و بلندمدت سهام وجود داشته باشد. از این معیار بهتر است به عنوان تکمیل کننده سایر معیارهای تکنیکال استفاده کنیم.
سوالات متداول
میانگین متحرک بر اساس دوره زمانی مشخص شده، میانگینی از قیمتهای گذشته نماد را محاسبه کرده و منحنی آن را نشان میدهد.
میانگین متحرک دو دسته میانگین متحرک ساده (SMA) و میانگین متحرک نمایی (EMA) تقسیم می‌شود.
در محاسبه میانگین متحرک نمایی، قیمتهای مربوط به تاریخ اخیر اثر بیشتری در محاسبه میانگین دارند. این معیار زمانی مورد استفاده است که بخواهیم نوسانات اخیر بازار یا سهم را برای بررسی سهم در اولویت قرار دهیم.
گاهی اوقات، قیمت در مواجهه با میانگین متحرک واکنش نشان داده و روند آن تغییر می‌کند. بنابراین، از میانگین‌های متحرک ساده و نمایی می‌توانیم به عنوان خطوط حمایت و مقاومت استفاده کنیم. لازم است توجه داشته باشیم که ممکن است این مسئله همیشه صادق نباشد.
