پیش از شروع صحبت در مورد توکن سوزی بایننس باید به مفهوم توکن سوزی بپردازیم. توکن سوزی از پدیدههای رایج در دنیای ارز دیجیتال است و ممکن است در هر پروژهای به صورت دورهای یا موقت (به دلیل شرایط خاص) انجام بگیرد. اما توکن سوزی چیست؟
توکن سوزی
برخلاف نام ظاهراً منفی، توکن سوزی با اهداف مثبت و در جهت افزایش ارزش دارایی انجام میگیرد. طبق برنامه گاهی پروژه بخشی از توکنها و کوینهای خود را از چرخه بازار حذف میکند. چگونه این اتفاق میافتد؟
در این حالت، کوینهای مورد نظر (با تعداد مشخص و تأیید شده) به یک آدرس کیف پول متروکه ارسال میشوند. این کیف پول فقط دارای کلید عمومی است و کلید خصوصی ندارد.
کلید عمومی همچون شماره کارت بانکی شماست و کلید خصوصی حکم رمز کارت را دارد. با کلید عمومی میتوانید موجودی درون کیف پول را ببینید. اما بدون کلید خصوصی نمیتوان به داراییهای درون کیف پول دسترسی داشت و آنها را معامله کرد.
در نتیجه پس از ارسال کوینهای مربوطه به “آدرس خورنده” (Eater Address)، همه کاربران میتوانند از ارسال موفقیتآمیز کوینها مطمئن شوند و در عین حال نگران پرداختشدن آن نباشند.
کاربرد توکن سوزی
اساسیترین کاربرد توکن سوزی در کاهش عرضه است. بعد از حذف کوینها یا توکنها، طبعاً از میزان عرضه کاسته میشود. اگر سایر شرایط اقتصادی ثابت بمانند، کاهش عرضه باید موجب افزایش ارزش آن دارایی شود.

البته گاهی هم توکن سوزی برای تعدیل بازار صورت میگیرد تا شرایط بحرانی و نامطلوب بازار را مدیریت کند. همچنین در همین راستا، تیم توسعه میتواند از طریق توکن سوزی درصد کوینهای خود را نسبت به کل کوینها بالاتر ببرد. بدین ترتیب، توازن در توزیع کوینها رعایت میشود و لازم نیست نگران تأثیر بالای نهنگها (آشنایی با نهنگ های بیتکوین) به دلیل درصد داراییهایشان بر بازار آن کوین باشیم.
برخی پروژهها از همان ابتدا از مکانیزم اثبات سوزاندن (PoB) برای تحقق اجماع و تأمین امنیت شبکه استفاده میکنند. هر چه مقدار توکنهایی که کاربر در این روش میسوزاند بیشتر باشد، او شانس بیشتری برای استخراج رمزارزهای جدید خواهد داشت و در رقابت پیشتاز خواهد بود.
صرافی بایننس- موضوع بحث این مقاله- از جمله پروژههایی است که از استراتژی توکن سوزی برای کاهش عرضه نهایی کوینهای خود استفاده میکند که به صورت اتوماتیک منجر به کاهش تدریجی کوینهای بازار نیز خواهد شد.
صرافی بایننس و کوین BNB
به جرأت میتوان صرافی بایننس را بزرگترین صرافی متمرکز جهان دانست. بنیانگذار این پروژه چانگ پنگ ژائو ملقب به “CZ” است که از بستر اتریوم برای ساخت صرافی ارز دیجیتال خود استفاده کرد تا معاملات را تسهیل سازد.

بعد از مدتی تصمیم بر آن شد که بایننس از زنجیره بومی خود (زنجیره هوشمند بایننس: BSC) استفاده کند. این اتفاق باعث شد که توکن BNB تبدیل به کوین BNB شود، زیرا تفاوت اصلی توکن و کوین در این است که کوین دارای بلاکچین اصلی و بومی خود میباشد.
کوین بومی BNB دارای کاربرد خاص نیست. بایننس کوین در مقیاس بالاتر برای پیشبرد امور در محیط دیجیتال به کار میرود. این کوین برای پرداخت کارمزدها و انجام خدمات به کار میرود.
در ابتدا، حداکثر عرضه کوین BNB 200 میلیون در نظر گرفته شد. اما در سال 2017، تیم توسعه این پروژه تصمیم گرفتند که حداکثر عرضه بایننس کوین را براساس مقدار تراکنشها و کاربرد این صرافی کاهش دهند. بنابراین قرار شد که حداکثر عرضه بایننس 100 میلیون کوین BNB باشد.
توکن سوزی بایننس
توکن سوزی بایننس هر سه ماه (تقریباً در پایان هر فصل میلادی) انجام میشود. بدین ترتیب، صرافی بایننس بخشی از سود خود را صرف بازخرید تعدادی از کوینهای BNB میکند و سپس آنها را به آدرسی متروکه فرستاده و میسوزاند.
مقدار کوینهای سوزاندهشده توسط تیم توسعه و برحسب کارایی شبکه در سه ماهه گذشته از فرمول زیر به دست میآید.

در این فرمول، B همان مجهول اصلی است و تعداد کوینهایی است که باید در شبکه بایننس در مرحله بعدی توکن سوزی سوزانده شوند.
حرف N، تعداد بلاکهایی است که در بازه سهماهه ساخته شده است. زمان ساخت بلاک در بایننس به طور معمول 3 ثانیه است. K ضریب ثابتی است که از 1000 شروع میشود و بسته به قیمت BNB در آن دوره مشخص میشود. این ضریب از طریق رأیگیری تعیین میشود. P هم انحراف معیار از محدوده نوسان قیمت را در هر 10 هزار بلاک بایننس تعریف میکند.
در ابتدا، حداکثر عرضه بایننس 200 میلیون BNB در نظر گرفته شده بود. تصمیم گرفته شد که این تعداد به 100 میلیون برسد. هم اکنون، عرضه در گردش بایننس کوین کمی بیشتر از 163 میلیون است. به مرور زمان، این رقم به 100 میلیون خواهد رسید.
در پایان باید گفت که بخش کمی از توکن سوزی بایننس هم در پروتکل BEP-95 اتفاق میافتد. در این حالت، بخشی از کوینهای BNB بهعنوان کارمزد شبکه پرداخت شده و سپس سوزانده میشوند.
تأثیر توکن سوزی بایننس بر قیمت BNB
دورههای قبلی توکن سوزی بایننس معمولاً یک پروسه طبیعی را به همراه داشته است. معمولاً همیشه شاهد بودهایم که کوین کاربردی بایننس یک نرخ تقاضای مثبت (یا حداقل ثابت) به خود ببیند. پس با کاهش عرضه بهواسطه توکن سوزی باید انتظار داشت که قیمت این کوین بالا برود.
در دورههای اخیر توکن سوزی بایننس از چند روز قبل قیمت این کوین بالاتر رفته است. سپس بعد از انجام توکن سوزی، قیمت این کوین آرامآرام به شرایط سابق برمیگردد و حتی شاید کمتر از قبل شود. اما جای نگرانی نیست.
توجه داشته باشید که قرار نیست توکن سوزی بلافاصله باعث افزایش قیمت یک کوین یا توکن شود. اصولاً توکن سوزی با نگرش بلندمدت انجام میشود. به همین دلیل نیازی نیست که کاربران نگران کاهش قیمت BNB بعد از توکن سوزی باشند.
در واقع، تأثیر کوتاهمدت (قبل و بعد از انجام توکن سوزی بایننس) BNB صرفاً یک رویداد گذراست که تحتتأثیر هیجان کاذب به وجود میآید. پیش از توکن سوزی، همه تریدرها میخواهند کوین مورد نظر را بخرند. امید به افزایش قیمت باعث افزایش قیمت میشود. طبیعی است که پس از توکن سوزی، این افراد بلافاصله از سود کسبشده (افزایش قیمت حاصل از خرید مردم) استفاده میکنند و کوینهای خود را میفروشند. این فروش دستهجمعی پس از توکن سوزی هم باعث کاهش قیمتها میشود.

بههیچوجه نباید خیال کنید که توکن سوزی همیشه باعث افزایش ارزش یک دارایی دیجیتال میشود. توکن سوزی باید طبق اصول و برنامه و با یک هدف معین انجام پذیرد. اگر پروژه مورد نظر معتبر نباشد، حتی این احتمال وجود دارد که تیم توسعه پروژه کلاهبرداری کند و کوینهای سوزاندهشده را در واقع به آدرس کیف پول خودش ارسال کند.
تاریخچه توکن سوزی بایننس
تا زمان نگارش این مقاله، کوین BNB بیست بار دستخوش توکن سوزی شده است. اولین توکن سوزی در سهماهه سوم سال 2017 اتفاق افتاد و در آن نزدیک به یک میلیون کوین با ارزشی بالغ بر یک میلیون دلار سوزانده شد.

تا زمان نوشتن این مقاله، آخرین توکن سوزی بایننس (بیستمین مرحله) هم در 13 جولای 2022 رخ داده است. در این مرحله از توکن سوزی BNB، نزدیک به دو میلیون بایننس کوین با ارزش تقریبی 444 میلیون دلار سوزانده شدند و به آدرس متروکه ارسال گردیدند.
افزایش قیمت هر BNB در طی این چند سال بهخودیخود نشان میدهد که توکن سوزی BNB توانسته باعث ثبات این پروژه و بهبود چند برابری قیمت آن شود.

زمان توکن سوزی بعدی بایننس کوین
قرار است که مرحله بعدی (بیست و یکمین مرحله) در ماه اکتبر 2022 (بهعنوان سومین دوره توکن سوزی در سال 2022) انجام شود.
برای اطلاع از تاریخ دقیق توکن سوزی بعدی بایننس میتوانید بخش ” Announcement” را در سایت “بایننس” مرتباً چک کنید.
سخن پایانی
صرافی بایننس از جمله مشهورترین پروژههای ارز دیجیتال است. این صرافی که در ابتدا بهعنوان یک اپلیکیشن غیر متمرکز بر بستر اتریوم ساخته شده بود، حالا خودش را بهعنوان یک زنجیره بلاکچینی مستقل معرفی کرده است و روز به روز محبوبتر میشود.
طبعاً کوین این پروژه هم با نماد BNB از این محبوبیت استفاده کرده و جایگاه خود را در میان برترین کوینهای دنیای ارز دیجیتال محکم کرده است.
تیم توسعه این پروژه در میانه راه (سال 2017) تصمیم گرفتند که مقدار عرضه نهایی بایننس کوین را از طریق توکن سوزی از 200 میلیون به 100 میلیون کاهش دهند. اما قرار بر این شد که این اتفاق به یکباره رخ ندهد و به صورت دورهای (سه ماهه) و طبق فرمولهای خاص و به صورت شفاف رخ دهد.
در طول این مقاله به بررسی دلایل این توکن سوزی و سازوکار آن پرداختیم. باز هم باید اشاره کنیم که توکن سوزی الزاماً منجر به افزایش ارزش و قیمت یک کوین یا توکن نخواهد شد. اما واقعیت این است که با توجه به سابقه موفق پروژه بایننس میتوان امیدوار بود که این تصمیم هم در پایان به روند مثبت و موفقیتآمیز خود ادامه دهد و موجب افزایش ارزش بایننس در ادامه راه شود.