احساسات در بازارهای مالی تأثیر بالایی دارند. شاخص ترس و طمع بیت کوین از بهترین روشهای اندازه‌گیری احساسات است.
با توجه به عدم وجود سوابق تاریخی طولانی برای ارزهای دیجیتال نیاز است که تریدر همیشه به این شاخص توجه ویژه‌ای نشان دهد.
نکته اینجاست که دامیننس، شهرت، اعتبار رسانه‌ای و ارزش بالای بیت کوین باعث میشود که همه کوین‌های دیگر (آلت کوین‌ها) به بیت کوین وابسته باشند. بدین ترتیب، تریدرها به جای بررسی شاخص ترس و طمع هر کوین (به صورت جداگانه) معمولاً به بررسی شاخص ترس و طمع بیت کوین بسنده میکنند.
واقعیت این است که شاخص ترس و طمع بیت کوین می‌تواند تصویر خوب و جامعی از شرایط احساسی بازار ارائه دهد.
شاخص ترس و طمع
در دنیای پول و سرمایه، ترس و طمع دو صفت اصلی و غریزی هر سرمایه‌گذار هستند. اگر ترس در میان تریدرها بیشتر باشد، آن بازار به صورت نزولی خواهد بود. اگر طمع در میان تریدرها بیشتر باشد، احتمالاً بازار در حال صعود است و تریدرها می‌خواهند آن دارایی را هر چه زودتر خریداری کنند.
شاخص ترس و طمع اولین بار در برنامه “سی ان ان مانی” (CNNMoney) معرفی شد که به مسائل بازارهای مالی تمرکز داشت و از شبکه سی ان ان پخش می‌شد.
فرض بر این است که اندیکاتور ترس و طمع بیت کوین می‌تواند وضعیت ارزش لحظه‌ای یک رمز ارز را نسبت به ارزش واقعی آن نشان دهد.
ترس
داستان از این قرار است که زمانی که ترس زیاد باشد، تعداد متقاضیان برای فروش بیشتر میشود. آنها می‌خواهند هر چه زودتر دارایی نزول‌یافته خود را بفروشند. به همین دلیل باعث نزول بیشتر قیمت می‌شوند و صف فروش (رالی فروش) به وجود می‌آید.
از روی شاخص ترس و طمع نمی‌توانید بگویید که چه زمان بازار برگشت خواهد داشت و صف فروش به پایان خواهد رسید. بخش “ترس شدید” (Extreme Fear) فقط نشان می‌دهد که احتمال افزایش قیمت وجود دارد و ریسک کمتری را با خرید در این بازه می‌پذیرید.
طمع
زمانی که طمع زیاد باشد، تعداد متقاضیان برای خرید بیشتر میشود. آنها می‌خواهند هر چه زودتر دارایی ارزش‌یافته را بخرند. به همین دلیل باعث رشد بیشتر قیمت می‌شوند و صف خرید (رالی خرید) به وجود می‌آید.
از روی شاخص ترس و طمع نمی‌توانید بگویید که چه زمان بازار برگشت خواهد داشت و صف خرید به پایان خواهد رسید. بخش “طمع شدید” (Extreme Greed) فقط نشان می‌دهد که احتمال کاهش قیمت وجود دارد و ریسک کمتری را با فروش در این بازه می‌پذیرید.
وارن بافت (Warren Buffett)، از سرمایه‌گذاران برجسته آمریکایی، درباره شاخص ترس و طمع می‌گوید: «سعی کنید بر خلاف رویه کلی بازار رفتار کنید. اگر بازار ترسو است، طمع‌کار باشید. زمانی هم که بازار بیش از حد طمع‌کارانه و گاوی است، ترسو عمل کنید».
نحوه محاسبه شاخص ترس و طمع
شش عامل اصلی در شاخص ترس و طمع تأثیر می‌گذارند:
- نوسانات (25%): نوسانات غیر معمول بازار نشان می‌دهد که بازار سرشار از ترس است. برای تعیین تأثیر شاخص ترس و طمع به نوسانات 30 تا 90 روزه نگاه میشود.
- حجم بازار (25%): حجم بازار 30 تا 90 روزه گذشته نشان‌دهنده میزان ترس و طمع است. اگر حجم بازار در یک روند صعودی بالا باشد، به این معناست که حرص در میان تریدرها بالاست.
- رسانه‌ها و اخبار (15%): افزایش یا کاهش غیر عادی کامنت‌ها و پست‌های مربوط به یک کوین مطمئناً می‌تواند نشانه‌ای از افزایش طمع یا ترس باشد.
- بازخورد تریدرها (15%): اکثر صرافی‌ها و پلتفرمهای مالی به‌صورت هفتگی و ماهیانه از تریدرها بازخورد میگیرند.
- دامیننس (10%): دامیننس به سهم یک رمز ارز از کل بازار گفته میشود. ترس باعث خواهد شد که دامیننس بیت کوین بالا برود که به این معناست که تریدرها حاضر به سرمایه‌گذاری در آلت کوین‌ها نیستند. برعکس، برای افزایش طمع هم این موضوع صدق میکند.
- ترندها یا روندها (10%): بررسی کنسول‌های تحلیلی می‌تواند راهکار خوبی برای شناخت جذاب‌ترین موضوعات بازار باشند. برای مثال، افزایش جستجو عباراتی همچون “خرید بیت کوین” می‌تواند نشانگر افزایش حرص تریدرها باشد.
مقیاس شاخص ترس و طمع
شاخص ترس و طمع یک عدد میان صفر تا صد است. این بازه به پنج بخش تقسیم میشود:
- ترس شدید (Extreme Fear): اگر شاخص بین بازه صفر تا 25 باشد به معنای ترس شدید است. تریدرها این بازه را فرصت خوبی برای خرید می‌بینند.
- ترس (Fear): اگر بازه اندیکاتور ترس و طمع بین 25 تا 50 باشد، نشانه ترس است.
- خنثی (Neutral): زمانی که شاخص ترس و طمع دقیقاً 50 باشد که نشانه تعادل میان ترس و طمع است.
- طمع (Greed): اگر برآیند امتیازات پنج فاکتور بالا بین 50 تا 75 باشد، طمع سرمایه‌گذاران برای سرمایه‌گذاری بیشتر و ورود به بازار را نشان می‌دهد.
- طمع شدید (Extreme Greed): بازه 75 تا 100 بر حرص شدید دلالت دارد. معمولاً این بازه می‌تواند برای ورود خطرناک باشد زیرا تعداد خریداران بیشتر از فروشندگان است و باعث میشود که فروشندگان بتوانند تأثیر بیشتری بر قیمت داشته باشند.
شاخص ترس و طمع بیت کوین را از کجا ببینیم؟
پلتفرمهای زیادی وجود دارند که به صورت رایگان برای مشاهده شاخص ترس و طمع مورد استفاده قرار میگیرند. معتبرترین پلتفرم برای شاخص ترس و طمع بیت کوین مربوط به سایت “آلترنتیو” (Alternative) میشود.
جهت مشاهده نمودار شاخص ترس و طمع بیت کوین ” کلیک ” کنید.
استفاده از شاخص ترس و طمع بیت کوین
اگر شاخص ترس و طمع بیت کوین نشان‌دهنده ترس شدید باشد، حاکی از فشار فروش بالاست و می‌تواند سیگنال خرید خوبی باشد.
اگر شاخص ترس و طمع بیت کوین نزدیک به صد باشد و طمع شدید را نشان دهد، میتوان نتیجه گرفت که فشار خرید بالاست. در این حالت، قیمت احتمالاً روند نزولی بگیرد. پس شاخص ترس و طمع بالا می‌تواند سیگنال خوبی برای فروش باشد.
توصیه میشود که به دلیل تغییرات زیاد شاخص ترس و طمع حتی‌الامکان از این اندیکاتور برای تحلیل‌ها و معاملات بلندمدت استفاده نکنید. در بازه‌های بلندمدت شاهد نوسان مرتب این شاخص هستیم. معمولاً شاخص ترس و طمع بیت کوین به تریدرهای نوسان‌گیر توصیه میشود که مرتباً از این شاخص برای تحلیل سقف و کف‌های موقت استفاده میکنند.
تأثیر روانشناسی بر بازار
علاوه بر ترس و طمع، صفات دیگری هم هستند که می‌توانند بر روند بازار تأثیر بگذارند.
خستگی
زمانی که نوسانات کم باشد، تریدر ممکن است از روی خستگی و انتظار بیش از حد دست به یک ترید غیر هوشمندانه و عجولانه بزند.
هیجان
احتمالاً خبر ضرر یک تریدر را بعد از سود کلانش شنیده‌اید. تریدرهای مبتدی خیلی اوقات بعد از یک سود اولیه دچار این توهم می‌شوند که می‌توانند ریسک‌های خود را بالا ببرند.
امید
برخی تریدرها اشتباهات خود را قبول نمی‌کنند و با امید نتایج بهتر به تکرار اشتباهات خود می‌پردازند.
ناامیدی
ناامیدی زمانی پیش می‌آید که فومو (FOMO) بروز کند. فومو به پدیده “از دست دادن فرصت” گفته میشود و فرد به دلیل از دست دادن فرصت از ورود به بازار ناامید میشود.
نگرانی
اگر سبد سرمایه‌گذاری تریدر بیش از حد متنوع باشد، وی احتمالاً حس کند که تغییر شرایط بازار بر ضدّ او باشند.
شک و تردید
مفهوم “فاد” (FUD) در این جا حائز اهمیت است. این مفهوم به ترسی اشاره دارد که به‌واسطه شک و تردید پیش می‌آید و تأثیرات خاص خود را بر قیمت‌ها خواهد گذاشت.
مزایای شاخص ترس و طمع
مسلماً شاخص ترس و طمع بیت کوین از بهترین اندیکاتورهایی است که برای تحلیل احساسات بازار مورد استفاده قرار می‌گیرد. معمولاً اندیکاتورهای مختلف تکنیکال یا روشهای مختلف تحلیل فاندامنتال از محاسبات ریاضی و آماری استفاده میکنند. این در حالی است که شاخص ترس و طمع به طور اختصاصی بر احساسات تمرکز میکند.
تأثیر عوامل خارجی یا جهت‌گیری‌ها و اخبار بر این شاخص اندک است، زیرا شاخص ترس و طمع لزوماً از چند عامل مشخص (که در بالا اشاره شدند) به دست می‌آید.
با بررسی این دو احساس میتوان بهترین زمان برای ورود و خروج را پیدا و پیش‌بینی کرد.
معایب شاخص ترس و طمع
ترس شدید و طمع شدید الزاماً به معنای فرصت‌های خوب سرمایه‌گذاری نیستند. گاهی ترس شدید با نزول بیشتر بازار همراه است.
نکته مهم اینجاست که رویدادهای عجیب بازار (همچون اصلاح بازار) معمولاً تحت تأثیر عوامل اقتصادی و فنی به وجود می‌آیند. شاخص‌های احساسی در این مورد کمک چندانی نخواهند کرد.
ذاتاً شاخص ترس و طمع مربوط به احساسات میشود و به همین دلیل نمی‌تواند خیلی دقیق و علمی باشد. همین موضوع باعث میشود که این شاخص پتانسیل خطا را داشته باشد.
سخن پایانی
شاخص ترس و طمع بیت کوین از مهم‌ترین ابزارهای شناخت احساسات بازار است. اما به‌هیچ‌عنوان نباید به این اندیکاتور بسنده کرد.
بهتر است حتی بهترین اندیکاتورها را هم به صورت تکی استفاده نکنید و از تلفیق چند اندیکاتور برای تعیین استراتژی خود و اطمینان از آن استفاده کنید.
شاخص ترس و طمع هم به همین صورت است. این شاخص به عنوان یک ابزار جانبی برای شناخت وضعیت کلی روانشناسی بازار کارآمد است.
