ارز FTT چیست؟ چرا قیمت رمز ارز FTX Token در سالهای گذشته به شدت سقوط کرد؟ آیا ارز دیجیتال اف تی ایکس ارزش سرمایه گذاری دارد؟ آینده پروژه FTT به چه صورت است؟
صرافیهای ارز دیجیتالی، فضایی برای معامله کوینها و توکنهای موجود در بازار کریپتوکارنسی هستند. صرافیها با ایجاد بستری ایمن و ارائه خدمات متنوع، تلاش میکنند تا کاربران را به خود جذب نمایند. یکی از صرافیهای بزرگ در چند سال گذشته، صرافی اف تی ایکس (FTX) است.
این صرافی متمرکز با ارائه ابزارهای معاملاتی متنوع توانسته بود تعداد زیادی از کاربران را به خود جذب کند. بسیاری از کاربران به دلیل حجم معاملات بالا و ابزارهای معاملاتی مختلف، تمایل داشتند در صرافی FTX احراز هویت کنند. این صرافی به دلیل کلاهبرداری و بدهیهای مالی در سال 2022 با ورشکستگی همراه شد و به مارکت کریپتوکارنسی، شوک بزرگی وارد کرد.
این صرافی دارای یک توکن بومی به نام ارز اف تی ایکس است که بعد از ورشکستگی این صرافی هنوز به کار خود ادامه میدهد و در برخی از پلتفرمها معامله میشود. در این مقاله قصد داریم تا ارز دیجیتال FTT و داستان سقوط صرافی اف تی ایکس را به صورت کامل مورد بررسی قرار دهیم.
ارز FTT چیست؟
رمز ارز اف تی تی، توکن بومی صرافی اف تی ایکس است که به ارز FTX نیز معروف بوده و با نماد FTT در اکثر صرافیها لیست شده است. این توکن با استاندارد ERC-20 اتریوم ساخته شده و تنها یک سال بعد از عرضه صرافی اف تی ایکس، در تاریخ 8 می سال 2019 در مارکت کریپتو عرضه اولیه شد. ارز دیجیتال FTT کاربردهای متنوعی در صرافی اف تی ایکس دارد. از جمله این کاربردها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- حاکمیت: FTT، یک توکن حاکمیتی است که کاربران به کمک آن میتوانند در تغییرات صرافی FTX مشارکت کنند و ایدهها و نظرات خود را با سایر کاربران به اشتراک بگذارند.
- استیکینگ (Staking): این رمز ارز به دلیل پیروی از استاندارد ERC-20، قابل استیک است و افراد میتوانند از طریق صرافیها و کیف پولها توکن FTT را خریداری کرده و آن را استیک کنند.
- تخفیف در کارمزد معاملات: کاربران با داشتن این توکن در پرتفولیوی خود، میتوانند کارمزد معاملاتی کمتری را نسبت به کاربران پرداخت کنند. این ویژگی در معاملات مشتقه و استفاده از ابزارهایی همچون لوریج (Leverage) بسیار کاربردی است؛ زیرا کاربران در این حالت هزینه کمتری را به صرافی پرداخت میکنند.
- توکن سوزی: صرافی از هر معامله انجام شده، مقداری توکن FTT به عنوان کارمزد تراکنشها از کاربران دریافت میکند. بخشی از این کارمزدها به آدرسهای مشخصی ارسال و سوزانده میشود. این کار برای افزایش ارزش FTT در بلندمدت انجام میشود.
به جز استیکینگ، تقریبا هیچ یک از کاربردهای رمز ارز اف تی تی دیگر در دسترس نیست. بعد از سقوط صرافی FTX، این پلتفرم از دسترس خارج شده و کاربران دیگر نمیتوانند در این صرافی معاملهای انجام دهند. در حال حاضر کاربران تنها میتوانند از طریق سایر صرافیها و کیف پولها، این توکن را استیک کنند.
بنیان گذاران رمز ارز FTT
صرافی ارز دیجیتال FTX توسط سم بنکمن فراید (Sam Bankman-Fried) در سال 2018 راه اندازی شد. بنکمن بنیان گذار و مدیر عامل صرافی FTX است. او همچنین به عنوان مدیر عامل در شرکت Alameda Research نیز فعالیت میکند. بنکمن فارغ التحصیل رشته فیزیک از دانشگاه ماساچوست امریکا است. او تا قبل از راه اندازی صرافی اف تی ایکس به عنوان معامله گر در JANE STREET CAPITAL در سالهای 2014 تا 2017 فعالیت میکرد.
بنکمن تنها یکسال بعد از راه اندازی صرافی FTX، تصمیم گرفت توکن بومی برای این پلتفرم طراحی کند. به گفته بنکمن، هدف از ساخت ارز FTT، امکان سرمایه گذاری بر روی صرافی اف تی ایکس و استفاده از تخفیفات معاملاتی بود. اگرچه با سقوط این صرافی، این اهداف میسر نشدند!
از دیگر بنیان گذاران صرافی FTX میتوان به گری وانگ (Gary Wang) اشاره کرد. وانگ فارغ التحصیل رشتههای ریاضیات و علوم کامپیوتر از دانشگاه ماساچوست است و به عنوان مدیر ارشد فناوری در صرافی FTX فعالیت میکرد. او علاوه بر فعالیت در این صرافی، به عنوان مدیر ارشد در شرکت Alameda Research نیز همراه با بنکمن فعالیت میکرد.
وانگ قبل از ورود به این صرافی در شرکت گوگل و فیسبوک به عنوان مهندس نرم افزار مشغول به کار بود. در حال حاضر گری وانگ به همکاری در کلاهبرداریهای صرافی FTX اعتراف کرده و توسط دولت ایالات متحده آمریکا دستگیر شده است.
مرگ تدریجی یک صرافی!
آینده و قیمت ارز دیجیتال FTT به صورت کامل به شرایط صرافی FTX وابسته است. تا قبل از فاش شدن ماجرای کلاهبرداری صرافی FTX، بسیاری از سرمایه گذاران ارز FTT را به عنوان یکی از رمز ارزهای موفق مارکت کریپتوکارنسی میشناختند. در واقع به دلیل حجم بالای معاملات، عضویت بیش از 1 میلیون کاربر در صرافی اف تی ایکس و وجود ابزارهای معاملاتی پیشرفته، بسیاری این صرافی را رقیب اصلی صرافیهای بایننس و کوکوین میدانستند. اما ماجرای سقوط این صرافی از کجا شروع شد؟ همه چیز در نوامبر سال 2022 شروع شد.
سایت CoinDesk طی یک گزارشی میزان ارزش و گردش مالی شرکت Alameda Research را مورد بررسی قرار داد. این شرکت که تحت نظارت بنیان گذار صرافی FTX، یعنی سم بنکمن مدیریت میشود؛ دارای تراکنشهای مالی غیرمعمولی است. برطبق این گزارش ارزش این شرکت 5 میلیارد است و سرمایه گذاران آن تعداد غیرمعقولی رمز ارز FTT را بدون پشتوانه در این شرکت معامله میکردند.
در واقع تیم توسعه صرافی FTX بدون هیچ پشتوانهای و بدون ثبت اسناد مالی، توکنهای این صرافی را در شرکت Alameda Research معامله میکردند. بعد از ثبت این گزارش و ثبت شکایات متعدد از این صرافی، مشخص شد که به مقدار کافی ارز FTT در پلتفرم خود ندارد و تقریبا تمامی معاملات اهرم بدون پشتوانه مالی انجام شده است! بعد از آشکار شدن این موضوع و مشخص شدن میزان بدهی بزرگ این پلتفرم، در نهایت در همان سال 2022 صرافی FTX اعلام ورشکستگی کرد.
بایننس، رفیق نیمه راه صرافی FTX
تا قبل از اعلام ورشکستگی صرافی FTX، این پلتفرم یکی از رقیبان جدی بایننس بود. هر دو صرافی در تلاش بودند تا با ارائه ابزارهای متنوع معاملاتی، کاربران بیشتری را به خود جذب کنند. بعد از اعلام ورشکستگی صرافی اف تی ایکس، تیم توسعه بایننس در بیانیهای اعلام کرد که قصد دارد پلتفرم رقیب خود را خریداری کند.
این موضوع باعث شد تا کاربران این صرافی به نجات این پلتفرم از بحران پیش آمده امیدوار شوند. اما این وعده تیم بایننس هیچگاه محقق نشد و تنها چند روز بعد از اعلام خبر خریداری صرافی FTX، بایننس اعلام کرد که قصد ندارد این پلتفرم را خریداری کند. به گفته برخی از کارشناسان، تیم بایننس به شرایط فاجعه بار این صرافی پی برده بود و میدانست که هیچ راهی برای نجات این پلتفرم وجود ندارد.
هک صرافی FTX، تیر خلاص بر ارز FTT
بعد از اعلام ورشکستگی صرافی FTX، هکرها حمله سنگینی بر روی این پلتفرم انجام دادند. الگوریتمهای امنیتی پلتفرم FTX نتوانست در برابر این حمله مقاومت کند و در نهایت این صرافی به صورت کامل هک شد. طبق گزارشات ثبت شده، در این هک بیش از 500 میلیون دلار از حساب کاربران به سرقت رفت. این هک به مدت چند روز انجام شد و طبق ردیابیهای انجام شده در معاملات رمز ارزها، هکرها بعد از سرقت داراییهای کاربران، ارزهای دیجیتال را به اتر (ETH) تبدیل کردهاند.
هکرها از طریق تقلب در زنجیره صرافی FTX (On Chian Spoofing) توانستند به داراییهای کاربران دسترسی پیدا کنند. البته برخی از کارشناسان معتقدند که این هک به صورت برنامه ریزی شده و با هماهنگی تیم توسعه FTX انجام شده است. در حال حاضر وزارت دادگستری آمریکا در تلاش است تا افراد متهم در این هک را شناسایی و دستگیر کند.
جان جی ری، ناجی ارز FTT
بعد از ورشکستگی صرافی FTX، سم بنکمن از سمت خود استعفا داد. بعد از آن جان جی ری (John Jey Rey) مدیریت این صرافی را بر عهده گرفت. جان جی ری یک چهره شناخته شده در بحث مدیریت شرکتها است. او تا قبل از مدیریت این صرافی، شرکتهای ورشکسته زیادی را مدیریت کرده است. برطبق گزارشات ثبت شده، جان جی ری در تلاش است تا به وسیله فصل 11 قانون ورشکستگی ایالات متحده آمریکا، بحران این صرافی را کنترل و حل کند.
فصل 11 یک قانون در ایالات متحده آمریکا است که بر طبق آن شرکتهای ورشکسته میتوانند بعد از ورشکستگی، مجدد به فعالیت خود ادامه دهند و بدهیهای ایجاد شده را پرداخت کنند.
آیا میتوان ارز FTT را خرید و فروش کرد؟
اگرچه پلتفرم صرافی FTX به صورت کامل از دسترس خارج شده؛ اما کاربران میتوانند از طریق صرافیهای دیگر رمز ارزهای موجود در کیف پولهای خود را خرید و فروش کنند. افراد میتوانند از طریق صرافیهای کوکوین (Kucoin)، کوینکس (coinEx)، بای بیت (ByBit)، کوین بیس (coinbase)، هیوبی (Huobi)، Gate.io و صرافی پنکیک سواپ (pancakeswap) ارز FTT را معامله کنند.
علاوه بر این کاربران اگر قصد ذخیره سازی و استیک این رمز ارز را داشته باشند؛ میتوانند از کیف پولهای تراست والت (Trustwallet)، اتمیک والت (Atomic wallet)، مای اتر والت (MyEtherwallet)، کیف پول لجر (Ledger) و ترزور (Trezor) استفاده نمایند. این کیف پولها در حال حاضر از توکن FTT پشتیبانی میکنند.
تحلیل تکنیکال ارز اف تی ایکس (FTX)
تصویر زیر، نمودار ارز FTT را در تایم فریم روزانه نشان میدهد. بعد از سقوط 97 درصدی قیمت از 26.8 به 0.83 دلار، بیشتر تریدرها از معاملات ارز دیجیتال FTT خارج شدند. بعد از حضور جان جی ری برای مدیریت صرافی FTX قیمت ارز مجدد با رشد همراه شد و به سطح 6 دلار رسید. اگرچه به دلیل بدهیهای زیاد و شرایط بحرانی این صرافی، این رشد چندان دوام نداشت و قیمت مجدد با افت همراه شد.
در زمان نگارش مقاله قیمت در محدوده 2.4 تا 1.7 دلار قرار دارد. در صورتی که ریزش ادامه پیدا کند، احتمال افت قیمت تا سطح 1.3 تا 1 دلار وجود دارد. اما در صورتی که تغییر و تحولات مثبتی در این صرافی اتفاق بیافتد، احتمال رشد قیمت تا سطح 2.3 تا 3 و 4.5 تا 5 دلار وجود دارد.
آیا امیدی به احیای صرافی FTX هست؟
زمانی که جان جی ری (john jay ray) مدیریت صرافی FTX را به دست گرفت، در اولین اظهارات خود شرایط این صرافی را چنین توصیف کرد: “تا به حال در حرفه کاریام چنین وضعیت بدی را در مدیریت یک شرکت ندیدهام”. واقعیت این است که این صرافی از تمامی جهات شکست خورده است و تنها تلاش میکند تا بدهیهای خود را پرداخت کند.
این صرافی هیچ مدیریتی در پرداخت وجوه کاربران نداشت. تیم توسعه صرافی اف تی ایکس به طور عمد اسنادی مکتوب برای مدیریت نقل و انتقالات داخل صرافی تنظیم نکرده بودند تا بتوانند از داراییهای کاربران در جهت منافع شخصی خود سوء استفاده کنند.
بیشتر کارمندان این صرافی با برداشت داراییهای کاربران، چندین مسکن در باماها خریداری کرده بودند. آنها بدون ثبت تراکنشهای کاربران در اسناد مالی، تلاش میکردند تا حجم زیادی از داراییهای موجود در صرافی را صرف خرید ملک و کالاهای مختلف کنند. علاوه بر این موارد، تیم توسعه این صرافی هیچ تلاشی در بحث امنیت این پلتفرم انجام نداده است.
بعد از اعلام ورشکستگی این صرافی، هکرها به راحتی توانستند بخش زیادی از حجم معاملات کاربران را به سرقت ببرند. البته به گفته برخی از خبرگزاریهای مارکت کریپتو، ممکن است این هک با هماهنگی کارکنان صرافی FTX انجام شده باشد. در مجموع صرافی FTX را میتوان یک پلتفرم منقضی شده دانست. این پلتفرم هیچ امنیت و اعتمادی برای کاربران خود باقی نگذاشته و به نظر میرسد که دیگر هیچ شانسی برای جبران خسارات وارد شده نداشته باشد.
تاثیر صرافی FTX بر بازار کریپتو
جدا از تاثیر صرافی اف تی ایکس بر روی قیمت ارز FTT، این صرافی بر روی کل بازار کریپتوکارنسی نیز تاثیر منفی گذاشت. این صرافی در سال 2022 و قبل از ورشکستگی، در بین 5 پلتفرم برتر معاملات ارزهای دیجیتال قرار گرفته بود. اما سقوط آن باعث شد تا بازار کریپتوکارنسی تحت تاثیر موارد زیر قرار گیرد:
- سقوط قیمتها: با اعلام ورشکستگی صرافی FTX، بسیاری از کاربران این پلتفرم تصمیم گرفتند تا هرچه سریعتر داراییهای خود را نقد کرده و از این صرافی فرار کنند! حجم بالای فروش کاربران در این صرافی باعث شد تا تقریبا تمامی رمز ارزها با ریزش شدیدی مواجه شوند.
- بی اعتمادی کاربران: علاوه بر ریزش قیمت رمز ارزها، با ورشکستگی صرافی FTX بسیاری از کاربران اعتماد خود را نسبت به مارکت کریپتوکارنسی از دست دادند. صرافی FTX به خاطر تبلیغات فراوان و پشتیبانی از ابزارهای معاملاتی متنوع، توانسته بود تعداد کاربران زیادی را به خود جلب کند. ایجاد بی اعتمادی در بین این کاربران باعث شد تا موج زیادی از افراد و سرمایه گذاران تصمیم بگیرند از بازار کریپتوکارنسی به صورت دائم یا موقت خارج شوند.
- نظارت بیشتر مراجع قانونی: سقوط صرافی FTX باعث حساسیت بیشتر نهادهای قانونی بر روی بازار کریپتوکارنسی شد. تا قبل از فاجعه صرافی اف تی ایکس، دولتها سعی داشتند تا چارچوبها و قوانینی برای محدودیت معاملات رمز ارزها تنظیم کنند. سقوط این صرافی بهانه خوبی شد تا مراجع قانونی با دقت و سختگیری بیشتری بر روی این بازار نظارت کرده و قوانین محکمی را برای آن وضع کنند.
سخن پایانی
«ارز FTT چیست؟» صرافی FTX یک پلتفرم متمرکز برای معاملات ارزهای دیجیتال است. این پلتفرم به وسیله تبلیغات مختلف و ارائه ابزارهای مالی متنوع توانست حدود 1 میلیون کاربر فعال را به خود جذب کند. این صرافی همچنین برای تخفیفهای معاملاتی و جذب سرمایه، ارز دیجیتال FTT را ایجاد کرده است. این ارز یک توکن با استاندارد ERC-20 است که امکان سرمایه گذاری در این صرافی به کمک این رمز ارز وجود دارد.
صرافی FTX در نوامبر سال 2022 به علت معاملات غیرمعقول و بدون پشتوانه از طریق توکن FTT، بسته شد. بعد از بررسی معاملات این صرافی با شرکت Alameda Research مشخص شد که معاملات اهرمی این صرافی بدون پشتوانه انجام میشود و این پلتفرم با بدهی مالی بسیار سنگینی مواجه است. بعد از آن صرافی FTX اعلام ورشکستگی کرد و بیشتر اعضای تیم توسعه این پلتفرم توسط دادگاه ایالات متحده آمریکا دستگیر شدند.
در حال حاضر این صرافی از دسترس همه کاربران خارج شده و هیچ شخصی نمیتواند در این پلتفرم فعالیت کند. جان جی ری، مدیر جدید این پلتفرم تلاش میکند تا بتواند بدهیهای موجود و شناسایی شده برای این صرافی را پرداخت کند. به نظر میرسد که این پلتفرم دیگر نتواند به کار خود ادامه دهد. از همین رو هیچ آینده مشخص و مثبتی برای رمز ارز FTT وجود ندارد.
سوالات متداول
آیا صرافی FTX برای ایرانیان در دسترس است؟
خیر. در حال حاضر صرافی FTX به آدرس ftx.com از دسترس تمامی کاربران خارج شده است. هنوز مشخص نیست که این صرافی قرار است چه زمانی بازگشایی شود اما در حال حاضر هیچ یک از کاربران نمیتوانند از این پلتفرم استفاده کنند.
آینده ارز FTT به چه صورت خواهد بود؟
در مارکت کریپتوکارنسی، بحث اعتماد در صرافیها بسیار اهمیت دارد. صرافیها علاوه بر ارائه خدمات متنوع معاملاتی، باید بستری شفاف و ایمن برای کاربران فراهم کنند تا آنها بتوانند با خیالی راحت از امکانات صرافی استفاده نمایند. در حال حاضر صرافی FTX هم در بحث امنیت و هم در بحث اعتماد شکست خورده است. کلاهبرداری و هک شدن این صرافی باعث شده تا به آینده این صرافی امیدی نداشته باشیم. همین شرایط برای ارز FTT نیز وجود دارد. قیمت این رمز ارز به صرافی اف تی ایکس وابسته است و بعید به نظر میرسد که این ارز بتواند به شرایط سابق خود بازگردد.
چرا صرافی FTX سقوط کرد؟
شروع سقوط صرافی FTX را میتوان از زمان انتشار گزارش سایت CoinDesk دانست. سایت کوین دسک که یک خبرگزاری معتبر در مارکت کریپتو است؛ در گزارشی فاش کرد که شرکت Alameda Research با مدیریت سم بنکمن حجم غیر قابل توجیهی از ارز FTT را خریداری میکند. بعد از انتشار این گزارش و ثبت شکایات علیه این صرافی، مشخص شد که مالک صرافی اف تی ایکس به صورت غیر قانونی مقدار زیادی از سرمایههای جذب شده در این صرافی را بدون هیچ پشتوانهای صرف خرید ارز FTT کرده است. موضوعی که در نهایت منجر به ورشکستگی این صرافی و دستگیری سم بنکمن شد.
آیا میتوان ارز دیجیتال FTT را استخراج کرد؟
خیر. ارز FTT قابل استخراج نیست و به دلیل پیروی از استانداردهای شبکه اتریوم قابل استیک است. کاربران با خرید این ارز و استیک آن میتوانند سود مشخصی دریافت کنند. البته به دلیل جذابیت سایر کوینها برای استیکینگ و بحث ورشکستگی صرافی FTX، استیک کردن این رمز ارز مناسب نیست.