هوش مصنوعی چیست ؟ چه کاربردی در دنیای بلاک چین دارد؟ آیا این تکنولوژی می تواند مشکلات شبکه های بلاک چینی را حل کند؟ بهترین پروژه های فعال در زمینه هوش مصنوعی کدامند؟
در سال های گذشته حوزه هوش مصنوعی (artificial intelligence) و کاربردهای آن بسیار مورد توجه فعالان دنیای تکنولوژی قرار گرفته است. زمانی که هوش مصنوعی ChatGPT منتشر شد؛ عموم مردم به پتانسیل های موجود در این حوزه پی بردند و انتظار دارند که در سال های آینده، این تکنولوژی نقش پر رنگی در زندگی آن ها ایفا کند. گرچه این فناوری بسیار کاربردی و هوشمند است؛ اما مشکلات و معایب زیادی دارد که باید آنها را در سال های پیش رو برطرف کند.
به عقیده بسیاری از کارشناسان، تکنولوژی شبکه های بلاک چینی می تواند مشکلات موجود در این فناوری را حل کند. علاوه بر این، بلاکچین ها می توانند به کمک فناوری artificial intelligence شبکه غیر متمرکزتری ایجاد کنند. در واقع کارشناسان معتقدند نسل بعدی شبکه های بلاک چینی با تکیه بر هوش مصنوعی است و می تواند تمامی مشکلات امروزی خود را برطرف کند. در این مقاله قصد داریم تا درباره نقش هوش مصنوعی در تکنولوژی بلاک چین صحبت کنیم.
هوش مصنوعی چیست ؟
هوش مصنوعی یک ماشین یا شبکه هوشمند است که می تواند برخی از کارهای یک انسان را انجام دهد. این فناوری به کمک استفاده از مجموعهای از پایگاه داده ها، دیتای مربوط به یک مسئله یا مشکل را جمع آوری کرده؛ سپس به کمک توابع آنها را تجزیه و تحلیل میکند و در نهایت برای یک مشکل یا سوال پاسخ ارائه میدهد. این فرآیند دقیقا همان چیزی است که در ChatGPT اتفاق می افتد. برنامه ChatGPT با یادگیری اطلاعات و استدلال آنها به سوالات پاسخ میدهد.
قدرت تجزیه و تحلیل artificial intelligence بسیار بالاست و به همین دلیل میتوانیم در مدت زمان کوتاهی، جواب سوال خود را پیدا کنیم. اما یک مشکل در این تکنولوژی وجود دارد. زمانی که این سیستم اطلاعات را جمع آوری میکند؛ تمامی منابع اطلاعات توسط شرکت های متمرکز ایجاد شده اند. از همین رو در همان قدم اول ممکن است سیستم artificial intelligence اطلاعات دستکاری شده یا نادرست را دریافت، تجزیه و تحلیل کند و جواب اشتباهی به سوال کاربر بدهد.
همچنین الگوریتم ها و توابع تعریف شده در سیستم هوش مصنوعی شفاف نیستند و تنها توسط تیم توسعه یک شرکت متمرکز نوشته شدهاند. بنابراین در این موضوع نیز امکان خطا در فرآیند تجزیه و تحلیل وجود دارد. همچنین به دلیل آنکه الگوریتم ها به صورت متمرکز یادداشت شدهاند؛ میتوانند در نحوه پاسخگویی جهت گیری کنند و جواب های مشخصی به کاربر بدهند.
در مجموع زمانیکه یک سیستم متمرکز یک هوش مصنوعی طراحی میکند؛ کاربران باید به این سوالات پاسخ دهند که “آیا میتوان به این سیستم اعتماد کرد؟” و “چه طور تشخیص دهم که جواب سوالاتم درست و شفاف باشند؟”. این مشکلات باعث می شود تا هوش مصنوعی به دنبال راه حلی برای ساخت شبکه ای با اعتماد بالا باشد. از همین رو تکنولوژی بلاک چین وارد می شود.
شبکه های بلاک چینی فعالیت خود را به صورت شفاف و غیر متمرکز ایجاد میکنند؛ به طوریکه هر کاربری می تواند عملکرد شبکه را زیر نظر بگیرد و بدون هیچگونه اعتمادی به شبکه، در آن فعالیت کند. بنابراین به صورت خلاصه ترکیب تکنولوژی بلاکچین و هوش مصنوعی برای ایجاد اعتماد کاربران است تا آنها با خیالی راحت بتوانند به پردازش برنامه و نتایج آن اعتماد کافی داشته باشند.
کاربردهای ترکیب هوش مصنوعی و بلاک چین
همانطور که اشاره شد، ترکیب هوش مصنوعی و بلاک چین باعث ایجاد اعتماد کاربران به یک سیستم یا حوزه میشود. در واقع این دو تکنولوژی با ایجاد شبکه غیر متمرکز برای ذخیره اطلاعات و تحلیل و آنالیز بهتر داده ها, عملکرد سیستم را بهبود میبخشند. این دو تکنولوژی در حوزه های مختلفی میتوانند مورد استفاده قرار گیرند. مهم ترین حوزه ها برای استفاده از این تکنولوژی ها موارد زیر هستند :
- حوزه سلامت
تکنولوژی هوش مصنوعی با بررسی سابقه هایدرمانی و آنالیز دادههای پزشکی میتواند کمک بسیار زیادی در تشخیص و درمان بیماران کند. در واقع این تکنولوژی با یادگیری علم پزشکی و شناخت الگوهای بیمار، می تواند نوع بیماری افراد را تشخیص دهد و در حوزه سلامت نقش موثری داشته باشد. از آنجایی که اطلاعات بیماران و افراد محرمانه است و نباید در سیستم های متمرکز قرار گیرد، شبکه های بلاک چینی نقش خود را در این زمینه ایفا می کنند. به کمک بلاک چین اطلاعات بیماران مثل پرونده های الکترونیک سلامت، سابقه بیماری و غیره به صورت غیر متمرکز در شبکه ذخیره شده و حریم خصوصی بیمار به صورت کامل حفظ می شود.
بلاک چین و AI در صنعت داروسازی نیز می توانند نقش مهمی داشته باشند. به کمک تکنولوژی AI می توان آزمایشات بالینی را با دقت بالاتری انجام داد. همچنین جمع آوری اطلاعات و تحلیل آن ها توسط هوش مصنوعی با سرعت و عملکرد بهتری انجام خواهد شد. همچنین داروسازان دیگر نگران ذخیره اطلاعات و بایگانی آن ها نخواهند بود؛ زیرا به کمک شبکه های بلاک چینی اطلاعات با امنیت بالا و به صورت غیر متمرکز ذخیره می شوند. علاوه بر موارد گفته شده، ترکیب بلاک چین و AI باعث یکپارچگی اطلاعات، شفافیت و دقت بالا و مدیریت آسان در این حوزه می شود. - خدمات مالی
تکنولوژی بلاک چین می تواند باعث تحول و انقلابی نوین در صنعت خدمات مالی شود. اکثر شرکت ها و موسسات مالی متمرکز هستند و شفافیت بالایی ندارند. آنها اغلب از اطلاعات کاربران سو استفاده کرده و یا به وسیله دسترسی خود به سیستم، رانت و فساد ایجاد می کنند. تکنولوژی بلاک چین با ساختن شبکه ای غیر متمرکز، میتواند حریم خصوصی کاربران را حفظ کرده و اطلاعات را به صورت شفاف در بلوک خود ذخیره کند. همچنین این شبکه امکان رانت و دستکاری را در سیستم های مالی غیر ممکن میکند و باعث میشود تا کاربران بتوانند به راحتی به عملکرد شبکه اعتماد کنند. در کنار تکنولوژی بلاک چین، هوش مصنوعی میتواند عملکرد شبکه را بهبود ببخشد و کارایی آن را افزایش دهد. - زنجیره تامین
زنجیره تامین (Supply Chain) بخش مهمی از کسب و کار است و در آن اطلاعات مربوط به موجودی کالا، فرآیند تبدیل مواد خام به محصول و نحوه ارسال کالا به مشتری مورد بررسی قرار میگیرد. supply chain یکی از بخشهای مهم هر کسب و کار است و باید با دقت بالایی اجرا شود. هوش مصنوعی میتواند با تحلیل داده های موجود یک کسب و کار و پیش بینی بازار، بهترین فرآیند را برای زنجیره تامین طراحی کند. علاوه بر این، به کمک شبکه های بلاک چینی میتوان اطلاعات را در بستری امن و غیر متمرکز ذخیره کرد. - احراز هویت
احراز هویت، یکی از بخشهای مهم و پرکاربرد در هر حوزهای به حساب می آید. سیستم های متمرکز به وسیله دریافت اطلاعات شخصی و ذخیره آن، احراز هویت افراد را انجام میدهند. ذخیره سازی به صورت متمرکز، امنیت اطلاعات را کاهش میدهد و امکان سو استفاده از اطلاعات را ممکن می سازد. بلاک چین با ذخیره اطلاعات به صورت غیر متمرکز، امنیت داده ها را تضمین میکند. همچنین به کمک هوش مصنوعی، نحوه احراز هویت کاربران با سرعت و دقت بالاتری انجام می شود.
مزایای ترکیب هوش مصنوعی و بلاک چین
- افزایش امنیت و حریم خصوصی داده ها
ادغام بلاک چین و هوش مصنوعی میتواند امنیت اطلاعات را به میزان قابل توجهی افزایش دهد. در حالیکه بلاک چین یک سیستم امن و غیر نفوذ را فراهم میکند، هوش مصنوعی میتواند هر رفتار غیر عادی یا فعالیتهای تقلبی را تشخیص دهد و سطح بالایی از امنیت و حریم خصوصی را فراهم سازد.
بهبود کارایی و خودکارسازی
ترکیب تکنولوژی AI با قراردادهای هوشمند عملکرد آنها را افزایش میدهد و باعث میشود تا الگوریتم ها و دستورات تعریف شده با دقت بالایی اجرا شوند. همین موضوع عملکرد کلی شبکه را بهبود میبخشد و میزان خطای بلاک چین را کم میکند.تصمیم گیری پیشرفته
هوش مصنوعی میتواند دادههای بسیار بزرگ را به صورت پیشرفته آنالیز و تحلیل کند. وجود بستری غیر متمرکز برای ذخیره اطلاعات و آنالیز پیشرفته توسط AI باعث میشود تا تصمیم گیری در شبکه به صورت دقیق و پیشرفته اتفاق بیفتد.
معایب ترکیب هوش مصنوعی و بلاک چین
- پیچیدگی فنی
ادغام بلاک چین و تکنولوژی AI نیازمند فرآیندهای پیچیده ایست و به تخصص فنی قابل توجهی نیاز دارد. این موضوع میتواند مانعی برای ورود بسیاری از کسب و کارها و سازمان ها به این حوزه شود. - مصرف انرژی بالا
تکنولوژی AI برای اجرای مدلهای مختلف و تحلیل دیتا انرژی زیادی مصرف میکند. این مقدار در بستر شبکه های بلاک چینی نیز بیشتر است؛ زیرا بلاک چین به صورت غیر متمرکز اطلاعات را ذخیره میکند و گاهی اوقات از فرآیندهایی مانند ماینینگ استفاده مینماید. این امر میتواند اثرات زیست محیطی زیادی داشته باشد و هزینه عملیاتی را افزایش دهد. - نبود قوانین مشخص
قوانین شفاف و مشخصی برای استفاده از بلاک چین و AI وجود ندارند. برخی از کشورها برای حفظ سیستم های متمرکز، قوانینی برای محدودسازی این تکنولوژیها وضع کردهاند. این موضوع باعث میشود تا سرمایه گذاران تمایل کمتری برای ورود به این تکنولوژیها داشته باشند.
نبود داده های کافی
تکنولوژی AI برای آنکه بتواند خروجی بهتری داشته باشد، به تعداد بالایی از اطلاعات یا داده نیاز دارد. دریافت اطلاعات با حفظ حریم خصوصی توسط کاربران کار ساده ای نیست و باعث میشود تا این تکنولوژی با سرعت کمتری پیشرفت کند.
برترین پروژه های کریپتویی در حوزه هوش مصنوعی
پروژه های زیادی در بازار کریپتوکارنسی وجود دارند که در حوزه AI فعالیت می کنند. متاسفانه اکثر این پروژه ها برنامه و هدف خاصی ندارند و صرفا با تبلیغات میخواهند سرمایه کاربران را جذب کنند. اما تعداد محدودی از پروژه ها به صورت اصولی و همراه با برنامه در این حوزه فعالیت میکنند. برترین پروژه های کریپتویی در حوزه هوش مصنوعی موارد زیر هستند :
1. FETCH.ai
Fetch یک شبکه بلاک چینی غیر متمرکز و متن باز است و قصد دارد بستری مناسب برای توسعه هوش مصنوعی و یادگیری ماشین (machine learning) فراهم کند. این پروژه توسط آزمایشگاه فناوری دانشگاه کمبریج ایجاد شده و قصد دارد با ایجاد یک دفتر کل غیر متمرکز، بتواند امکان ساخت و توسعه تکنولوژی AI را به صورت غیر متمرکز ممکن سازد. این پروژه با کوین بومی با نماد FETCH در اکثر صرافی های ارزهای دیجیتال لیست شده است. FETCH قصد دارد علاوه بر ایجاد بستری برای توسعه AI، از اینترنت اشیا در شبکه خود استفاده کند. این شبکه میخواهد اینترنت اشیا را با تکنولوژی AI ترکیب کند تا در آینده بتواند نیازهای کاربران را تشخیص دهد و بر اساس نیازها، محصولات و اشیا مورد نیاز کاربر را پیشنهاد و سفارش دهد.
2. Render Token
از دیگر پروژه های محبوب در حوزه ارزهای هوش مصنوعی، پروژه render torkn یا رندر توکن است. هدف این پروژه، ایجاد شبکه ای غیر متمرکز و رمزنگاری شده است که میتواند به کمک تکنولوژی AI خدمات پردازشی و محاسباتی کاربران را انجام دهد. فرض کنید برای اجرای یک برنامه، نیاز به یک سیستم رایانه ای قدرتمند دارید و باید هزینه زیادی پرداخت کنید. به کمک شبکه Render token میتوانید تنها با اتصال یک رایانه معمولی، پردازش سیستم خود را افزایش دهید و برنامه مورد نظر را اجرا کنید. در واقع رندر توکن امکان به اشتراک گذاری سیستمهای پردازشی قدرتمند را به صورت آنلاین برای کاربران فراهم میکند. این پروژه دارای توکن بومی با نماد RNDR است.
3. SingularityNET
سینگولاریتی نت (SingularityNET) یک پلتفرم غیر متمرکز است که به توسعه دهندگان اجازه میدهد به راحتی بتوانند سرویس های AI خود را ایجاد کرده، به اشتراک بگذارند و از آن کسب درآمد کنند. در واقع سینگولاریتی نت بستری برای پلتفرم های AI است و همچنین یک نوع بازار غیر متمرکز برای خرید و فروش پلتفرم های هوش مصنوعی به حساب میآید. توسعه دهندگان و کاربران میتوانند به وسیله توکن بومی AGIX، حق اشتراک پلتفرم های AI را خریداری کنند. سینگولاریتی نت بر روی شبکه کاردانو توسعه یافته است.
4. Ocean Protocol
اوشن پروتکل یک پلتفرم غیر متمرکز است که برای اشتراک گذاری و ذخیره داده های شبکه استفاده میشود. همانطور که اشاره شد، سیستم های AI برای ثبت عملکرد مناسب نیاز به تعداد زیادی دیتا دارند. جمع آوری و استفاده از این اطلاعات در سیستم های متمرکز انجام میشود؛ یعنی شرکت های متمرکز بدون اجازه از کاربر از دیتای آن استفاده میکنند. اما در بستر بلاک چین چنین حالتی وجود ندارد و شبکه ها نمی توانند از دیتای کاربران استفاده کنند. اوشن پروتکل با به اشتراک گذاری داده ها به برنامه های AI، نیاز این برنامهها را برطرف میکند. این پروتکل با رمزنگاری داده ها و حذف اطلاعات شخصی کاربران، دیتای مورد نیاز هر سیستم را تامین میکند. کاربرانی که دیتای خود را به شبکه واگذار میکنند، توکن بومی OCEAN را به عنوان پاداش دریافت مینمایند.
5. Graph
گراف یا graph یک نرم افزار متن باز و توسعه یافته در بستر شبکه اتریوم است. در این نرم افزار کاربران علاوه بر توسعه قراردادهای هوشمند، میتوانند از دادههای شبکه های بلاک چینی برای ساخت نرم افزار هوش مصنوعی خود استفاده کنند. گراف اطلاعات رمزنگاری شده شبکه های بلاک چینی را جمع آوری میکند و برای توسعه دهندگانی که به دیتای بزرگ احتیاج دارند، به اشتراک میگذارد. توکن بومی این نرم افزار با نماد GRT در اکثر صرافی های متمرکز و غیر متمرکز بازار کریپتوکارنسی لیست شده است. کاربران از طریق این توکن میتوانند داده های مورد نظر خود را بدست آورند. این توکن برای امور رای گیری و حاکمیت نرم افزار نیز استفاده میشود و کاربران با خرید آن میتوانند در تغییرات نرم افزار مشارکت کنند.
6. Cortex
Cortex یک شبکه غیر متمرکز و مبنی بر هوش مصنوعی (AI) است و قصد دارد بستری مناسب برای توسعه برنامه های هوش مصنوعی فراهم نماید. این شبکه از قراردادهای هوشمند مبتنی بر AI و مدل های مختلف هوش مصنوعی پشتیبانی می کند. کاربران می توانند برنامه های غیر متمرکز AI خود را در این شبکه ایجاد و توسعه دهند. بلاکچین Cortex دارای ماشین مجازی Cortex Virtual Machine است. این سیستم با ماشین مجازی اتریوم سازگار است و توسعه دهندگان شبکه اتریوم میتوانند برنامههای خود را به بلاک چین cortex منتقل کنند و آن را ارتقا دهند. این شبکه دارای کوین بومی با نماد CTXC است و برای پرداخت کارمزد تراکنش های شبکه مورد استفاده قرار میگیرد.
7. injective
Injective Protocol یک صرافی غیر متمرکز ارزهای دیجیتال و توسعه یافته بر روی لایه دوم اتریوم است. این صرافی قصد دارد به کمک تکنولوژی AI تمامی ابزارهای حرفهای معاملاتی مثل ابزار معاملات مشتقات و معاملات فیوچرز را به صورت غیر متمرکز به کاربران ارائه کند. در واقع این شبکه در نظر دارد به کمک الگوریتمهای پیچیده و سیستم هوش مصنوعی، داده های بزرگ مالی را تجزیه و تحلیل کرده و امکان انجام معاملات حرفهای را برای کاربران فراهم کند. این شبکه دارای توکن بومی با نماد INJ است و نوعی توکن حاکمیتی در این پلتفرم به حساب می آید.
8. Oasis Network
آسیس نتورک (oasis network) یک پلتفرم غیر متمرکز در بستر شبکه کازماس (cosmos) است و قصد دارد حریم خصوصی اطلاعات کاربران را افزایش دهد. این پلتفرم در برنامه های DeFi و توکن های NFT استفاده میشود. به کمک این پلتفرم کاربران میتوانند اطلاعات خود را رمزنگاری کنند و با خیالی راحت با برنامه تعامل داشته باشند. آسیس نتورک برای ایجاد حریم خصوصی کاربران از مدل های AI استفاده میکند. این پلتفرم دارای توکن بومی ROSE است که برای پرداخت کارمزد تراکنش ها و حاکمیت شبکه مورد استفاده قرار میگیرد.
سخن پایانی
«هوش مصنوعی چیست ؟» هوش مصنوعی نوعی فناوری و یک سیستم است که می تواند تعداد بسیار زیادی از اطلاعات را تجزیه و تحلیل کند و بر اساس آنها به مشکلات پاسخ دهد. بلاک چین شبکهای غیر متمرکز و همتا به همتا است که در آن می توان اطلاعات و تراکنشها را با امنیت بالا و حفظ حریم خصوصی کاربران به صورت شفاف ذخیره کرد. ترکیب این دو تکنولوژی باعث ایجاد سیستمی با امنیت و قدرت تجزیه و تحلیل بسیار بالا می شود.
به کمک هوش مصنوعی الگوریتم ها و برنامه ها به صورت دقیق اجرا میشوند و به کمک بلاکچین، ذخیره اطلاعات به صورت غیر متمرکز اتفاق می افتد. ترکیب این دو فناوری، آینده صنعت تکنولوژی است و میتواند تمامی حوزه ها و کسب و کارها را متحول کند. با این اوصاف ترکیب این دو فناوری با مشکلاتی مانند پیچیدگی های فنی، مصرف انرژی و مشکلات قانونی همراه است. با توجه به پیشرفت های اتفاق افتاده در این حوزه میتوان پیش بینی کرد در سالهای آینده مشکلات ذکر شده قابل حل هستند و میتوانیم شاهد ادغام این دو فناوری در پروژهها و حوزههای مختلف باشیم.
سوالات متداول
رمز ارز هوش مصنوعی چیست ؟
به پروژه ها و ارزهای دیجیتالی که از تکنولوژی AI در شبک خود استفاده می کنند؛ رمز ارز هوش مصنوعی گفته می شود.
از کجا می توان لیست ارزهای هوش مصنوعی را مشاهده کرد؟
در وب سایت کوین مارکت کپ به نشانی coinmarketcap.com و در بخش AI and big data می توان لیست ارزهای فعال در حوزه هوش مصنوعی را مشاهده کرد.
بلاک چین چه نقشی در تکنولوژی AI ایفا می کند؟
سیستم های هوش مصنوعی موجود توسط شرکت های متمرکز ساخته شده اند و امکان دستکاری اطلاعات در این سیستم ها وجود دارد. بلاک چین با ایجاد بستری غیر متمرکز، عملکرد AI را بهبود می بخشد. در واقع بلاک چین با شفاف سازی اطلاعات و عملکرد AI، اعتماد کاربران را جلب می کند.