آنچه در این مقاله می خوانید
لیمیت اوردر چیست و چگونه کار میکند؟ سفارش محدود چه کاربردی در بازارهای مالی دارد؟ چه تفاوتی بین مارکت اوردر، لیمیت اردر و استاپ اوردر وجود دارد؟ Limit Order چه نقشی در مدیریت ریسک ایفا میکند؟
در دنیای پرتلاطم معاملات مالی، تکنیکها و استراتژیهای مختلفی برای مدیریت ریسک و بهینهسازی بازده وجود دارد. یکی از این رویکردها که در میان معاملهگران و سرمایهگذاران اهمیت فزایندهای پیدا کرده، استفاده از لیمیت اوردر یا سفارش محدود است. این سفارش، یک نوع دستور خرید یا فروش سهام یا سایر داراییها در بازارهای مالی است که با قیمت مشخصی تعریف میشود.
این روش نه تنها به معاملهگران اجازه میدهد تا قیمت مطلوب خود را برای خرید یا فروش تعیین کنند، بلکه به آنها کمک میکند تا در مواقع نوسان بازار، کنترل بیشتری بر معاملات خود داشته باشند. همانطور که میدانید در سفارش بازار (Market Order)، معامله در قیمت فعلی بازار انجام میشود که بسته به بازار مورد نظر، ممکن است تفاوت چشمگیری با قیمت مورد انتظار معاملهگر داشته باشد.
سفارش محدود بیشتر برای آن دسته از سرمایهگذارانی مناسب است که نمیخواهند برای خرید یک دارایی مشخص در یک بازار بیشتر از حد مشخصی بپردازند و یا قصد دارند یک دارایی را در قیمتی بالاتر از سطح مشخصی بفروشند و سفارش آنها در قیمتی پایینتر از آن انجام نشود. هدف این مقاله بررسی جامعی از مفهوم لیمیت اوردر، کاربردها، مزایا و معایب آن در بازارهای مالی است.
منظور از لیمیت اوردر چیست؟
لیمیت اردر یکی از انواع سفارش در بازار فارکس است که برای خرید و فروش یک دارایی با یک قیمت مشخص و یا قیمتی بهتر از آن مورد استفاده قرار میگیرد. برای بای لیمیت (Buy Limit)، سفارش ما تنها در قیمت حد و با قیمتی کمتر از آن انجام خواهد شد و برای سل لیمیت (Sell Limit)، با قیمت مشخص و یا قیمتی بالاتر از آن انجام خواهد شد. این شرایط در سفارشات محدود باعث میشود تا معاملهگران کنترل بیشتری بر قیمت تحقق یافته داراییهای خود داشته باشند.
با این حال، استفاده از سفارش محدود در بازارهای سریع ممکن است منجر به از دست رفتن فرصت سرمایه گذاری شود. به عنوان مثال، فرض کنید برای خرید توکن اتر با قیمت 1,990 دلار، سفارش بای لیمیت را قرار دادهایم. پس از مدتی، ارزش اتر به 1995 دلار کاهش مییابد و برای لحظهای، حتی به 1990 دلار هم میرسد. اما به صورت ناگهانی، به مسیر صعودی باز میگردد و سفارش خرید ما انجام نمیشود که احتمالا باعث از دست دادن یک فرصت سرمایهگذاری عالی میشود.
لیمیت اردر چگونه کار میکند؟
این دستور به گونهای طراحی شده است که تنها در صورت رسیدن بازار به قیمت مورد نظر معاملهگر، معامله انجام میشود. هنگامی که قیمت اوردر بوک (Order Book) به قیمت سفارش محدود ما میرسد، سفارش ما برای اجرا به پلتفرم معاملات ارسال میشود. تا جاییکه در محدوده قیمت مشخص، نقدینگی کافی برای انجام سفارش معامله وجود داشته باشد، سفارش با بهترین قیمت ممکن انجام میشود. البته با خارج شدن قیمت از آن محدوده، سفارش ما لغو شده و به طور کامل انجام نمیشود.
برای مثال، اگر شما به عنوان یک سرمایهگذار تصمیم بگیرید که سهمی را که در حال حاضر با قیمت 100 دلار معامله میشود، با قیمت 95 دلار خریداری کنید، شما میتوانید یک لیمیت اوردر خرید با قیمت 95 دلار تنظیم کنید. در این حالت، دستور خرید شما تنها در صورتی اجرا میشود که قیمت سهم به 95 دلار یا کمتر برسد. همینطور برای فروش، اگر شما بخواهید سهمی را که دارید فقط در صورتی بفروشید که قیمت آن به 110 دلار برسد، میتوانید یک لیمیت اردر فروش با قیمت 110 دلار تنظیم کنید. این دستور فروش تنها زمانی فعال میشود که قیمت سهم به 110 دلار یا بالاتر برسد.
علاوه بر این، لیمیت اردر یا سفارش محدود زمانی کاربرد دارد که معاملهگران به صورت پیوسته، بازار را رصد نمیکنند و قیمت خاصی را به عنوان قیمت مطلوب برای خرید یا فروش یک دارایی در نظر دارند. در واقع، معاملهگر حداکثر یا حداقل قیمت را که در آنها حاضر به خرید یا فروش دارایی است، مشخص میکند و سفارش خود را قرار میدهد. او میتواند حتی برای این سفارشها تاریخ انقضا نیز مشخص نماید.
کاربرد سفارش محدود (Limit Order)
کاربرد اصلی لیمیت اوردر (Limit Order) در کنترل بهتر ریسک و مدیریت مالی است. معاملهگران با استفاده از این نوع سفارش میتوانند مطمئن شوند که معامله تنها در صورت رسیدن قیمتها به سطح مورد نظرشان انجام میشود. این امر به آنها کمک میکند تا از خرید با قیمت بالاتر یا فروش با قیمت پایینتر از حد انتظارشان جلوگیری کنند.
یکی دیگر از کاربردهای لیمیت اردر، امکان برنامهریزی معاملات بدون نیاز به حضور دائمی در بازار است. معاملهگر میتواند دستور خرید یا فروش را با قیمت مورد نظر تنظیم کند و منتظر بماند تا بازار به آن قیمت برسد. این ویژگی به ویژه برای کسانی که نمیتوانند به طور مداوم بازار را رصد کنند، مفید است.
با این حال، این اوردر همیشه بدون نقص نیست. در صورتی که بازار به قیمت تعیین شده نرسد، سفارش انجام نخواهد شد. همچنین، در بازارهای با نوسان شدید، ممکن است قیمت به سرعت از سطح تعیین شده عبور کند و فرصت معامله از دست برود. به همین دلیل، معاملهگران باید در استفاده از این اوردرها دقت کنند و استراتژیهای معاملاتی خود را با در نظر گرفتن شرایط بازار تنظیم نمایند.
در چه مواقعی میتوانیم از لیمیت اوردر استفاده کنیم؟
استفاده از سفارش محدود زمانی مناسب است که بخواهیم دارایی را با یک قیمت از پیش تعیینشده خرید یا فروش کنیم. به عنوان مثال، زمانی که معاملهگران در شرایط پرنوسان بازار، تمایلی به قرار دادن مارکت اوردر ندارند، استفاده از سفارش محدود کار آنها را آسان میکند. در هر معامله، این امکان برای معاملهگر وجود دارد که برای قیمت مورد نظر خود، لیمیت اوردر ثبت کند.
به عنوان مثال، اگر ما قصد خرید بیت کوین را داشته باشیم و قیمت آن 5.000 دلار باشد، ما میتوانیم در این معامله یک اوردر محدود ثبت کنیم. این سفارشات برای مدیریت ریسک و کنترل بهتر بر روی قیمتهای خرید و فروش مفید هستند. آنها به سرمایهگذاران این امکان را میدهند که استراتژیهای معاملاتی دقیقتری داشته باشند و از انجام معاملات ناخواسته در قیمتهای نامطلوب جلوگیری کنند.
تفاوت بین مارکت اوردر و لیمیت اردر چیست؟
برخلاف سفارش محدود، در مارکت اوردر یا همان سفارش بازار (Market Order) که رایجترین نوع سفارش در بازارهای مالی، به ویژه بازار فارکس، است، حدی برای قیمت مشخص نمیشود و سفارش ما با قیمت فعلی بازار انجام میشود. در این سفارش، این قیمت معامله است که در اولویت قرار دارد اما در سفارش بازار، تکمیل سفارش و انجام سریع معامله مهمترین هدف است.
در مواقعی که نقدینگی دارایی مورد نظر کم است، نوسانات بازار بالا باشد و یا با وجود شکاف قیمتی (bid-ask spread)، احتمال دهیم که لغزش قیمتی زیادی وجود داشته باشد، استفاده از مارکت اوردر عاقلانه نیست. به بیان دیگر، قیمت مورد انتظار ما برای معامله با قیمت تحققیافته معامله تفاوت چشمگیری خواهد داشت.
درواقع، تفاوت اصلی بین این دو نوع دستور در نحوه اجرای آنها و کنترل قیمت است. مارکت اوردر برای اجرای فوری است، در حالیکه لیمیت اوردر برای دستیابی به قیمت دلخواه در آینده استفاده میشود. هر دو نوع دستور کاربردها و مزایای خاص خود را دارند و انتخاب بین آنها بستگی به استراتژی و اهداف تجاری فرد دارد.
تفاوت بین استاپ اوردر و لیمیت اوردر چیست؟
نمیتوانیم سفارش محدود فروش را با قیمتی پایینتر از قیمت فعلی بازار ثبت کنیم زیرا قیمت بهتری در دسترس است، همچنین در مورد خرید نیز همینطور است. در اینجا، مفهوم سفارش توقف (Stop Order) و انواع مختلف آن مطرح میشود. در سفارش توقف یا همان استاپ اوردر، تریدر قیمتی را مشخص میکند که در صورت تحقق آن، یک سفارش بازار یا لیمیت اردر فعال میشود:
- در حالت اول، در صورت تحقق قیمت توقف، یک مارکت اردر فعال میشود که مطابق با آن، دارایی مورد نظر با قیمت جاری معامله خواهد شد. این نوع از سفارش احتمال انجام شدن یا انجام نشدن تنها بخشی از معامله را از بین میبرد اما ممکن است قیمت تحقق یافته معامله با قیمت آخرین معامله دفتر سفارش، تفاوت چشمگیری داشته باشد.
- در حالت دوم که به عنوان سفارش حد ضرر (Stop Limit) شناخته میشود، در صورت تحقق قیمت توقف، یک سفارش لیمیت فعال میشود. در چنین نوعی از سفارش، این ریسک وجود دارد که بعد از تحقق قیمت توقف، قیمت از قیمت سفارش محدود ما عبور کرده و سفارش به طور کامل انجام نشود.
معاملهگر با استفاده از سفارش توقف، میتواند شانس خود را برای انجام معامله در قیمتهای ورود و خروج مورد انتظار، محدود کردن ضرر و یا تیک پروفیت (Take Profit) از حرکتهای قیمتی، افزایش دهد. البته استفاده از سفارش توقف ممکن است به راحتی ما را از موقعیت سرمایهگذاری خارج کند. در سفارش محدود، معاملهگر قیمتی را مشخص میکند که در واقع حداقل ارزش قابل قبول برای معامله است.
در سفارش توقف، معاملهگر قیمتی را مشخص میکند که در صورت رسیدن قیمت به آن، یک سفارش واقعی فعال شود. تفاوت دوم این است که سفارش محدود برای بازار قابل مشاهده بوده اما سفارش توقف تنها زمانی که فعال شود، قابل مشاهده خواهد بود.
چگونه از انواع سفارش استفاده کنیم؟
انواع مختلف سفارش به ما امکان میدهند تا به صورت دقیقتری برای پلتفرم معاملات مشخص کنیم که دوست داریم معامله ما به چه صورتی انجام شود. زمانی که ما از لیمیت اوردر (Limit Order) یا استاپ اوردر (Stop Order) استفاده میکنیم، به طور ضمنی نشان میدهیم که حاضر به معامله با قیمت فعلی بازار (سفارش بازار) نیستیم. در این بخش از مقاله، تلاش میکنیم تا با ارائه دو مثال مختلف، اهمیت استفاده از این ابزارها و ترکیب آنها با یکدیگر را نشان دهیم.
- در حالت اول، فرض کنید سهام (الف) را با قیمت 75 دلار خریدهایم. برای پوشش ریسک، یک سفارش توقف فروش را در قیمت 70 دلار قرار میدهیم. در این حالت، اگر قیمت به سطحی کمتر از 70 دلار برسد، سفارش بازار ما ارسال شده و معامله انجام میشود. حال، فرض کنید پس از اینکه سفارش توقف خود را گذاشتیم، شرکت مربوط به دارایی (الف)، در پایان روز کاری، گزارش فصلی خود را منتشر کند و در میان ناامیدی سرمایهگذاران، قیمت سهم با 60 دلار باز شود. در این شرایط، چه اتفاقی میافتد؟
دارایی ما با قیمت 60 دلار، بسیار کمتر از قیمت توقف زیان مشخصشده، معامله شده است. فرض کنید طی چند روز آینده، قیمت این دارایی به 80 دلار برسد. حال، آرزو میکردیم که به جای سفارش توقف فروش، یک سفارش توقف محدود در قیمت 65 دلار قرار داده بودیم. - در حالت دوم، فرض کنید دارایی (ب) را خریدهایم و حالا به ناحیه مقاومت خود که از آن اطلاع داریم، وارد شده و خط مقاومت آن در 179 دلار رسم شده است. ما احتمال میدهیم که ارزش این دارایی میتواند منطقه مقاومت را شکست داده و از آن فراتر رود. به همین دلیل، ما برای کسب سود، یک سفارش توقف محدود خرید را با قیمت توقف 180 و قیمت حد 185 دلار مشخص میکنیم.
در این حالت، با رسیدن قیمت به 180 دلار، سفارش محدود ما ارسال میشود و در صورت موجود بودن نقدینگی کافی، با قیمتی بهتر از 185 دلار انجام میشود. در کنار این سفارش، ما میتوانیم یک سفارش توقف فروش نیز در قیمت مشخص شده تعیین کنیم تا درصورت بازگشت قیمت بعد از برخورد به خط مقاومت، از ضرر احتمالی جلوگیری کنیم.
مزایای لیمیت اوردر (Limit Order)
- کنترل بهتر قیمتها: لیمیت اوردر به معاملهگر این امکان را میدهد تا قیمت خرید یا فروش دقیق خود را تعیین کند. این امر بهویژه در بازارهای نوسانی که قیمتها به سرعت تغییر میکنند، اهمیت دارد.
- مدیریت ریسک: با استفاده از Limit Order، سرمایه گذاران میتوانند ریسک خود را مدیریت کنند و از خرید یا فروش در قیمتهای نامطلوب جلوگیری نمایند.
- برنامهریزی مالی دقیقتر: سفارش محدود امکان برنامهریزی دقیقتر برای معاملات را فراهم میکند، زیرا سرمایه گذاران میتوانند قیمتهای مورد نظر خود را از قبل تعیین کنند.
- جلوگیری از تصمیمات هیجانی: از آنجایی که لیمیت اردر از قبل تعیین شده، احتمال کمتری وجود دارد که سرمایهگذاران تحت تأثیر هیجانات لحظهای تصمیمات نادرست بگیرند.
معایب لیمیت اوردر (Limit Order)
- عدم تضمین اجرای سفارش: یکی از معایب اصلی لیمیت اردر این است که اگر بازار به قیمت مورد نظر نرسد، سفارش اجرا نمیشود. این موضوع میتواند باعث از دست رفتن فرصتهای معاملاتی شود.
- نیاز به نظارت دائمی بازار: این سفارش ممکن است نیاز به نظارت دائمی بازار داشته باشد تا از فرصتهای مناسب برای قرار دادن سفارشات استفاده شود.
- از دست دادن فرصتهای سریع: در بازارهایی که سریعاً حرکت میکنند، سفارش محدود ممکن است باعث شود سرمایهگذاران فرصتهای سریع برای خرید یا فروش را از دست بدهند.
- پیچیدگی بیشتر در معاملات: برای کسانی که تازه کار هستند، استفاده از لیمیت اوردر میتواند پیچیدهتر از انواع دیگر سفارشات باشد و نیاز به درک دقیقتری از بازار دارد.
نقش لیمیت اردر در مدیریت ریسک
لیمیت اردر به معاملهگران امکان میدهد تا استراتژیهای خود را با دقت بیشتری پیادهسازی کنند و از انجام معاملات ناخواسته در قیمتهای نامطلوب جلوگیری نمایند. به عنوان مثال، یک معاملهگر میتواند یک لیمیت اوردر خرید تعیین کند تا سهامی را تنها زمانی خریداری نماید که قیمت آن به زیر سطح مورد نظر او برسد. این امر به او کمک میکند تا از پرداخت قیمت بیشتر برای سهام جلوگیری کرده و سود بیشتری کسب کند.
از طرف دیگر، سفارش محدود فروش به معاملهگران امکان میدهد تا سهام در اختیار خود را تنها زمانی بفروشند که قیمت به سطح مورد نظرشان برسد. این امر به آنها کمک میکند تا از فروش سهام با قیمت پایینتر از انتظار و در نتیجه از دست دادن سود بالقوه جلوگیری کنند. همچنین، استفاده از این اوردرها در بازارهای بسیار نوسانی میتواند به کاهش خطر انجام معاملات در قیمتهای بسیار دور از انتظار کمک کند.
در این شرایط، قیمتها ممکن است به سرعت تغییر کنند و بدون استفاده از لیمیت اوردر (Limit Order)، معاملهگران ممکن است در قیمتهای بسیار بالاتر یا پایینتر از حد انتظار خرید یا فروش کنند. در نهایت، سفارشات محدود ابزاری انعطافپذیر و موثر در مدیریت ریسک هستند که به معاملهگران اجازه میدهند تا با کنترل بیشتری روی معاملات، استراتژیهای خود را به بهترین شکل پیادهسازی کنند. این رویکرد نه تنها به بهبود پتانسیل سودآوری کمک میکند، بلکه به کاهش خطرات ناشی از نوسانات بازار و تصمیمات عجولانه نیز کمک شایانی مینماید.