سفارش استاپ لیمیت یا سفارش با حد ضرر ابزاری است که معاملهگران با تعیین بالاترین یا پایینترین قیمت سهامی که مایل به پذیرش آن هستند، برای کاهش ریسکهای معاملاتی استفاده میکنند. معامله گر با تعیین قیمت توقف (سفارش خرید یا فروش سهام پس از رسیدن قیمت به یک نقطه خاص) و قیمت محدود (سفارش خرید یا فروش تعداد مشخصی از سهام هنگامی که قیمت به یک نقطه خاص می رسد) کار خود را شروع میکند.
سفارش Stop Limit با تعیین حداکثر یا حداقل قیمت برای هر سفارش، کنترل بیشتری را برای سرمایه گذاران فراهم میکند. هنگامی که قیمت سهام به قیمت توقف تعیین شده رسید، یک لیمیت اوردر یا سفارش محدود صادر میشود که به بازارساز دستور می دهد سهام را با قیمت محدود خریداری کرده یا به فروش برساند. این سفارش با تعیین نقطهای که سرمایه گذار تمایلی به تحمل ضرر ندارد، به محدود کردن ضرر کمک می کند.
در واقع، سفارشات استاپ لیمیت به معاملهگران امکان میدهند تا حداقل میزان مطلوب سود یا حداکثر میزان قابل ضرر خود در معامله را تعیین کنند. بعد از مشخص کردن این سفارش و رسیدن قیمت به نقطه مورد نظر، حتی در صورت خروج از پلتفرم معاملاتی، یک سفارش استاپ لیمیت به طور خودکار، ثبت میشود. برای تعیین این سفارش، لازم است تا سطوح حمایت و مقاومت و نوسان سهام مورد نظر را در نظر بگیریم.
سفارش استاپ لیمیت چیست؟
در یک سفارش با حد ضرر، قیمت استاپ (Stop Price) همان قیمت فعالسازی یا تریگر (Trigger) است که صرافی سفارش استاپ لیمیت را برای آن ثبت میکند. قیمت لیمیت هم توسط معاملهگر تعیین میشود که در یک سفارش خرید، معمولا باید بالاتر از قیمت استاپ و در سفارش فروش، پایینتر از آن باشد.
اگر به جای نگهداری از سهام و دارایی خود، به فکر ترید با آن باشیم، باید از سفارشاتی به غیر از سفارش مارکت (Market Order) استفاده کنیم. سفارش Stop Limit قابلیت کنترل و شخصیسازی بیشتری را برای معاملهگران فراهم میکند. از آنجا که ممکن است درک این مفهوم کمی برای معاملهگران تازهکار دشوار باشد، در ادامه تفاوت بین سفارشات لیمیت، استاپ لیمیت و استاپ لاس را توضیح میدهیم.

تفاوت بین لیمیت اوردر با استاپ لیمیت و استاپ لاس
لیمیت اوردر، استاپ-لاس (Stop-Loss) و استاپ لیمیت برخی از انواع اوردرهای رایج در بازار هستند. لیمیت اوردر سفارشی است که به ما امکان میدهد رِنج قیمتهای مطلوب برای ترید را مشخص نماییم. در سفارش استاپ-لاس، یک قیمت استاپ مشخص میشود که فعالکننده یک سفارش مارکت است. سفارش با حد ضرر هم آنها را با هم ترکیب میکند.
سفارش لیمیت
در سفارش لیمیت، ما بالاترین قیمت خرید یا پایینترین قیمت فروش را انتخاب میکنیم. با رسیدن به قیمت مارکت یا حالتی بهتر از قیمت لیمیت، صرافی به طور خودکار سفارش لیمیت ما را اجرا میکند. در صورت داشتن یک نقطه ورود یا خروج و مهم نبودن مدت زمان انتظار برای برآوردهسازی شرایط تعیینشده، این سفارشها مناسب هستند.
معاملهگران سفارش لیمیت فروش را معمولا بالاتر از قیمت فعلی مارکت و اوردر لیمیت خرید را پایینتر از آن قرار میدهند. در صورت تعیین سفارش لیمیت در قیمت فعلی مارکت، احتمالا اوردر در طول چند ثانیه اجرا خواهد شد (مگر اینکه لیکوییدیتی پایین باشد).
به عنوان مثال، اگر قیمت مارکت بیت کوین 34,000 دلار باشد، ما میتوانیم اوردر لیمیت خرید را روی 33,000 دلار قرار دهیم تا به محض رسیدن قیمت به این سطح، معامله ما فعال شود. برای تعیین سفارش لیمیت فروش هم مثلا سطح 35,000 دلار مناسب است که با رسیدن قیمت به آن، اوردر کامل میشود.

سفارش استاپ لیمیت
همان طور که گفته شد، سفارش استاپ لیمیت یک سفارش استاپ و یک اوردر لیمیت را با هم ترکیب میکند. در واقع، سفارش استاپ تعیینکننده یک قیمت فعالسازی برای صرافی است تا سفارش لیمیت ما را ثبت کند.
سفارش استاپ لیمیت چگونه عمل میکند؟
برای درک بهتر نحوه عملکرد این سفارش، بهتر است آن را به چند بخش تقسیم کنیم. قیمت استاپ به عنوان محرکی برای ثبت سفارش لیمیت عمل میکند. وقتی که بازار به قیمت استاپ برسد، به طور خودکار یک سفارش لیمیت به همراه یک قیمت مشخص را میسازد.
با وجودی که قیمتهای لیمیت و استاپ میتوانند یکسان باشند، اما این مسئله ضروری نیست. در واقع، بهتر است در سفارشات فروش، قیمت استاپ، یعنی همان قیمت فعالسازی، را کمی بالاتر از قیمت لیمیت قرار دهیم. برای سفارشات خرید، قیمت استاپ باید کمی پایینتر از قیمت لیمیت باشد. این مسئله احتمال تکمیل اوردر لیمیت را افزایش میدهد.

مواردی از سفارشات استاپ لیمیت خرید و فروش
به منظور درک بهتر نحوه عملکرد استاپ لیمیت، نمونههایی از سفارش خرید و فروش آن را بررسی میکنیم.
سفارش خرید استاپ لیمیت
فرض کنید قیمت BNB اکنون 300 دلار باشد و با ورود آن به یک روند صعودی، قصد خرید آن را داریم. با این حال، در صورت رشد شدید و ناگهانی هم علاقهای به خرید در قیمت بالا نداریم. بنابراین، لازم است تا قیمت مطلوب برای خرید را محدود کنیم.
حال، با تحلیل تکنیکالی که انجام میدهیم، پیشبینی میکنیم که با شکست سطح 310 دلار، روند صعودی آغاز میشود. بنابراین، در صورت شکست این سطح، برای باز کردن پوزیشن خرید به یک سفارش Stop Limit نیاز داریم. برای این اوردر، قیمت استاپ را باید مثلا روی 310 دلار و قیمت لیمیت را روی 315 دلار قرار دهیم. به محض رسیدن قیمت BNB به سطح 310 دلار، سفارش لیمیت ما روی 315 دلار ثبت میشود. در این صورت، امکان کامل کردن سفارش روی 315 دلار یا پایینتر از آن وجود دارد. لازم است توجه داشته باشیم که در صورت رشد سریع قیمت، سفارش ممکن است ما به صورت کامل تکمیل نشود.
اوردر استاپ لیمیت فروش
فرض کنید ما در سطح 285 دلار BNB خریدهایم و اکنون قیمت آن به 300 دلار رسیده است. حال، برای جلوگیری از ضرر، تصمیم میگیریم که در صورت ریزش قیمت به نقطه ورود (یعنی 285 دلار)، از یک سفارش استاپ لیمیت برای فروش استفاده کنیم. برای این کار، لازم است تا قیمت استاپ را مثلا روی 289 دلار و قیمت لیمیت را روی 285 دلار قرار دهیم. در این زمان، با رسیدن قیمت به 289 دلار، یک سفارش لیمیت روی 285 دلار ثبت میشود. این سفارش با قیمت 285 دلار یا بیشتر از آن اجرا خواهد شد.
مزایا و معایب
سفارش Stop Limit امکان شخصیسازی و برنامهریزی معاملات را برای ما فراهم میکند. با وجودی که بازار فارکس به صورت شبانهروزی فعال است، ما نمیتوانیم به طور دائم در حال بررسی قیمتها باشیم. یکی دیگر از مزایای این نوع اوردر امکان تعیین میزان برداشت سود به میزان دلخواه است. بدون تعیین محدودیت، سفارش در قیمت فعلی بازار کامل خواهد شد. برخی از معاملهگران نیز ترجیح میدهند که به جای فروش، دارایی خود را به هر قیمتی نگهدارند.
سفارشات با حد ضرر اغلب به خاطر عدم تضمین اجرا، همان معایب سفارش لیمیت را در خود دارند. سفارش لیمیت فقط در صورتی فعال میشود که قیمت آن به یک سطح مشخص یا بهتر از آن رسیده باشد. با این حال، این قیمت شاید هیچگاه ظاهر نشود. با این که امکان ایجاد گپ و فاصله بین قیمتهای لیمیت و استاپ وجود دارد، اما گاهی اوقات این فاصله کافی نیست. از سوی دیگر، داراییهایی که نوسان بالا دارند، میتوانند اسپرد (تفاوت بین قیمت خرید و فروش) معاملات ما را به شدت افزایش دهند.
از دیگر مواردی که در صورت کمبود آن، اوردرها تکمیل نخواهد شد، لیکوئیدیتی است. اگر نگران اجرای ناقص سفارشات خود باشیم، میتوانیم استفاده از گزینه “Fill or Kill” را در نظر داشته باشیم. با استفاده از این گزینه، فقط در صورت امکان، اجرای کامل اوردر سفارش ما فعال خواهد شد. با این حال، باید توجه داشته باشیم که با افزودن شروط بیشتر به سفارش، احتمال انجام نیز کمتر خواهد شد.

استراتژیهای استفاده از سفارش Stop-limit
حالا که با چگونگی عملکرد این نوع سفارش آشنا شدیم، باید ببینیم که بهترین استراتژی استفاده از آن چیست؟ در این قسمت، به برخی از استراتژیهای تریدینگ برای افزایش تاثیر سفارشات Stop Limit و جلوگیری از معایب آن اشاره میکنیم.
- بررسی نوسان داراییهایی که مایل به ثبت سفارش Stop-limit روی آن هستیم: همان طور که میدانید، تعیین اسپرد کوچک بین نقطه استاپ و سفارش لیمیت، احتمال تکمیل آن را افزایش میدهد. با این وجود، اگر دارایی مورد نظر ما نوسان بالایی داشته باشد، احتمالا به اسپرد بزرگتری نیازمند خواهیم بود.
- باید قدرت نقدینگی دارایی را در نظر داشته باشیم: سفارشات با حد ضرر برای معامله داراییهایی با اسپرد بزرگ bid و ask یا لیکوئیدیتی پایین مناسب هستند.
- برای تعیین سطوح قیمتی، بهتر است از تحلیل تکنیکال استفاده کنیم: تعیین قیمت استاپ روی سطوح حمایت و مقاومت ایده مناسبی است. یکی از روشهای شناسایی این سطوح، تحلیل تکنیکال است. برای مثال، ما میتوانیم با استفاده از یک سفارش استاپ لیمیت خرید و قرار دادن استاپ پرایس درست بالای یکی از سطوح مقاومتی مهم، از شکست آن سود به دست آوریم. علاوه بر این، در یک سفارش Stop-limit فروش، ما میتوانیم قیمت استاپ را درست زیر یک سطح حمایتی قرار داده تا پیش از ریزشهای بیشتر از بازار خارج شویم.

سخن آخر
سفارش استاپ لیمیت یا سفارش با حد ضرر ابزاری قدرتمند است که نسبت به اوردر مارکت ساده، قابلیتهای معاملاتی ما را بهبود میدهد. علاوه بر این، با استفاده از این نوع سفارش دیگر نیازی به بررسی دائمی بازار و قیمتها نداریم. با ترکیب چند سفارش Stop Limit با همدیگر، بهتر میتوانیم داراییهای خود را مدیریت کنیم.