آربیتروم چیست ؟ شبکه آربیتروم چگونه کار میکند؟ مزایا و معایب ارز دیجیتال ARB چه مواردی هستند؟ چگونه می‌توان رمز ارز بومی arbitrum را خریداری کرد؟
شبکه اتریوم بعد از بیت کوین، بزرگترین بلاک چین حال حاضر در دنیای کریپتوکارنسی است. در بلاکچین این شبکه توسعه دهندگان می‌توانند قراردادهای هوشمند تنظیم کنند و برنامه های DApp خود را توسعه دهند. به دلیل وجود ترافیک بالا در اتریوم، تعداد تراکنش‌های بسیار زیادی در شبکه ثبت می‌شود. از آنجایی که نودهای اتریوم پاداش خود را از طریق کارمزد تراکنش‌ها دریافت می‌کنند؛ با افزایش تعداد تراکنش‌ها، نودها به سراغ تراکنش‌هایی می‌روند که کارمزد بیشتری پرداخت کرده است. در نتیجه با افزایش تعداد تراکنش‌ها، کارمزد شبکه نیز زیاد می‌شود و توسعه دهندگان باید برای ساخت برنامه‌های غیرمتمرکز و قراردادهای هوشمند، هزینه زیادی پرداخت کنند.
شبکه آربیتروم یا Arbitrum قصد دارد با ایجاد بلاک چینی جداگانه، حجم پردازش تراکنش‌ها در شبکه اتریوم را کاهش دهد تا بتواند مقیاس پذیری اتریوم را بهبود ببخشد. این ارز یکی از پروژه‌های موفق در بحث راه حل‌های لایه دوم شبکه اتریوم به حساب می‌آید. در ادامه قصد داریم تا همه چیز درباره آربیتروم را بررسی کنیم.
شبکه آربیتروم چیست ؟
آربیتروم (arbitrum) با نماد ARB یک شبکه بلاک چینی غیر متمرکز است که با هدف حل مشکلات مقیاس پذیری و کاهش میزان کارمزد تراکنش‌های اتریوم ایجاد شده است. معماری این شبکه به گونه‌ای طراحی شده که می‌تواند مشکلات موجود در قراردادهای هوشمند شبکه اتریوم را شناسایی و برطرف کند. این شبکه یک بلاکچین بسیار ایمن و سازگار با الگوریتم‌های امنیتی شبکه اتریوم است و بلاک چینی شفاف و ایمن برای پردازش تراکنش‌های اتریوم فراهم میکند.
شبکه آربیتروم با استفاده از روش رول آپ (Rollup)، حجم زیادی از تراکنش‌های شبکه اتریوم را پردازش میکند و قدرت عملکرد آن را بهبود می‌بخشد. رول آپ (Rollup) یک راه حل لایه دومی برای افزایش مقیاس پذیری شبکه اتریوم است که در آن تراکنش‌های لایه اول اتریوم به یک شبکه خارج از زنجیره منتقل شده و در همان‌جا پردازش می‌شوند. به کمک این راه حل، بخش زیادی از ترافیک شبکه اتریوم کاهش پیدا میکند. همچنین قدرت محاسباتی شبکه زیاد می‌شود و نودها با مقدار کارمزد کمتری می‌توانند تراکنش‌ها را پردازش کنند.
معماری بلاکچین این شبکه به گونه‌ایست که می‌تواند با تمامی قراردادهای هوشمند و برنامه های DApp شبکه اتریوم سازگار باشد. درواقع ماشین مجازی آربیتروم (AVM) با ماشین مجازی اتریوم (EVM) کاملا سازگار است و می‌تواند تراکنش‌های شبکه را بدون هیچ تغییری در خود پردازش و ثبت کند.
ارز دیجیتال آربیتروم (ARB)
شبکه آربیتروم دارای توکن بومی با نماد ARB است. ارز ARB یک توکن در بستر شبکه اتریوم با استاندارد ERC-20 است که در شبکه arbitrum برای پرداخت کارمزد تراکنش‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. علاوه بر این ARB یک توکن حاکمیتی است که کاربران با خرید آن می‌توانند در نظرسنجی‌ها و رای گیری‌های شبکه مشارکت کنند. تعداد توکن های ARB محدود و 10 میلیارد بوده که در زمان نگارش مقاله، حدود 1.2 میلیارد از آن در بازار عرضه شده است. شبکه arbitrum در 23 مارس سال 2023 ایردراپ جدیدی را انجام داد و مقداری از توکن های ARB را بین کاربران تازه وارد شبکه تقسیم کرد. اطلاعاتی از ایردراپ جدید این شبکه در دسترس نیست؛ اما به نظر می‌رسد با آپدیت بعدی این شبکه، ایردراپ جدیدی در آن اجرا شود.
تیم توسعه آربیتروم (Arbitrum)
شبکه آربیتروم توسط شرکت Offchain Labs طراحی و توسعه یافته است. این شرکت در نیویورک مستقر است و در زمینه توسعه شبکه‌های همتا به همتا فعالیت میکند. بنیان‌گذاران این شرکت اِد فلتن (Ed Felten)، استیون گلدفدر (Steven Goldfeder) و هری کالودنر (Harry Kalodner) محققان سابق دانشگاه پرینستون آمریکا (Princeton University) هستند که سال‌های زیادیست در حوزه علوم کامپیوتر، رمزنگاری و بلاک چین تجربه دارند.
اِد فلتن استاد علوم کامپیوتر در دانشگاه پرینستون است و در سال‌های گذشته به عنوان معاون بخش تکنولوژی در دولت باراک اوباما فعالیت می‌کرد. او جزو دانشمندان ارشد شرکت offchain labs است و در بنیاد علمی مهندسان ایالات متحده آمریکا نیز فعالیت میکند. استیون گلدفدر مدیر ارشد اجرایی شرکت offchain labs، مدرک دکترای خود را از دانشگاه پرینستون دریافت کرده است. هری کالودنر دانشمند کامپیوتر و فعال در حوزه اقتصاد و رمز ارزهاست. او به عنوان مدیر ارشد تکنولوژی در شرکت offchain labs فعالیت میکند.
شبکه آربیتروم چگونه کار میکند؟
همان‌طور که اشاره شد، شبکه آربیتروم با استفاده از مکانیزم rollups یک بریج یا پل بین شبکه اتریوم و بلاک چین خود ایجاد میکند و داده‌ها و تراکنش‌های لایه اول اتریوم را به بلاک چین arbitrum منتقل کرده و در آنجا پردازش میکند. این شبکه به کمک تکنیک رول آپ خوشبینانه (Optimistic Rollup) چندین تراکنش اتریوم را در دسته بندی‌های بزرگی تقسیم میکند و سپس با پردازش همزمان آن‌ها، مقیاس پذیری شبکه اتریوم را بالا می‌برد. در رول آپ خوشبینانه مقدار دیتای شبکه اتریوم فشرده می‌شود تا اعتبارسنج‌ها بتوانند با سرعت بالاتری تراکنش‌ها را پردازش کنند. از طرفی چون تراکنش‌ها در چند گروه تقسیم شده‌اند، شبکه می‌تواند به طور همزمان چندین تراکنش را بررسی کند.
در رول آپ خوشبینانه، فرض بر این است که تراکنش‌ها به درستی ثبت شده‌اند و خطایی در آن‌ها وجود ندارد. با این پیش فرض، اعتبارسنج‌ها با سرعت بالاتری تراکنش‌ها را پردازش و تایید می‌کنند. شبکه arbitrum برای افزایش امنیت و جلوگیری از خطا، در بازه‌های زمانی مشخصی، زمان چالش (challenge period) را برای تراکنش‌ها در نظر می‌گیرد. در این مدت زمان، نودهای شبکه تراکنش‌های پردازش شده را بررسی می‌کنند و به کمک الگوریتم اثبات تقلب (fraud proof)، ایرادات موجود در تراکنش‌ها را پیدا می‌کنند. در صورتی‌که نودها بتوانند تراکنش‌های ناقص و غلط را پیدا کنند، از سمت شبکه پاداش می‌گیرند.
مکانیزم رول آپ خوشبینانه در لایه آربیتروم وان (Arbitrum One) انجام می‌شود. اخیرا این شبکه در آپدیت خود، لایه جدیدی به نام آربیتروم نوا (arbitrum nova) را در بلاک چین خود ایجاد کرده است. این لایه برخلاف arbitrum one از رول آپ خوشبینانه استفاده نمی‌کند. این لایه دسترسی بیشتری به اعتبارسنج‌های شبکه می‌دهد تا بتوانند تراکنش‌ها را به صورت کامل پردازش و بررسی کنند. در این لایه فرض صحیح بودن تراکنش مطرح نیست و به کمک سازوکارهای جدید، تراکنش‌های اتریوم دقیق‌تر بررسی می‌شوند.
مزایای شبکه آربیتروم (arbitrum)
- مقیاس پذیری بالا
فناوری بلاک چین آربیتروم ظرفیت پردازش شبکه اتریوم را به میزان قابل توجهی افزایش می‌دهد. شبکه arbitrum تراکنش‌های اتریوم را به چندین دسته تقسیم و آن‌ها را به لایه بلاکچینی خود منتقل میکند. با این کار میزان ترافیک اتریوم به شدت کاهش پیدا میکند و اتریوم می‌تواند تعداد تراکنش‌های بیشتری را پردازش کند. پردازش بیشتر شبکه اتریوم باعث می‌شود تا تراکنش‌های برنامه های DApp سریعتر انجام شوند و در نتیجه مقیاس پذیری شبکه بهبود پیدا کند. در حال حاضر بلاک چین arbitrum قادر است 40 هزار تراکنش را در یک ثانیه پردازش نماید و این رقم مقیاس پذیری بالایی در اتریوم ایجاد میکند. - کاهش کارمزد تراکنش‌ها در اتریوم
یکی از نقاط ضعف اصلی شبکه اتریوم، هزینه بالای کارمزدهای شبکه یا همان گس شبکه است. به کمک شبکه آربیتروم کاربران می‌توانند با هزینه کمتری، تراکنش‌های خود را در اتریوم ثبت کنند. arbitrum با جمع آوری حجم بالایی از تراکنش‌های اتریوم و پردازش آن‌ها در یک لایه خارج از زنجیره، ترافیک اتریوم را کم میکند و هزینه‌های مرتبط با اجرای یک تراکنش را کاهش می‌دهد. با این کار کاربران و توسعه دهندگان بیشتری می‌توانند با سرمایه کم، برنامه‌ها و قراردادهای هوشمند را توسعه دهند. - سازگاری بالا با شبکه اتریوم
آربیتروم به واسطه معماری بلاکچینی که دارد می‌تواند با الگوریتم‌ها و قراردادهای هوشمند موجود در شبکه اتریوم سازگار باشد و آن‌ها را توسعه دهد. Arbitrum سازگاری بالایی با ماشین‌های مجازی اتریوم (EVM) دارد. این ویژگی باعث می‌شود تا توسعه دهندگان بتوانند برنامه های غیر متمرکز خود را در بستر بلاک چین شبکه arbitrum ایجاد کنند یا برنامه را از بلاک چین اتریوم به این شبکه منتقل کنند. همچنین این شبکه می‌تواند با تمامی برنامه های DApp شبکه اتریوم سازگار باشد و الگوریتم‌های طراحی شده در آن‌ها را در خود اجرا کند.
معایب شبکه آربیتروم (arbitrum)
- تعداد محدود اعتبارسنج‌ها
پردازش تراکنش‌ها در بلاک چین آربیتروم توسط تعداد محدودی از اعتبارسنج‌ها انجام می‌شود. اعتبارسنج‌ها مسئولیت تایید و ثبت تراکنش‌ها در بلاک چین را بر عهده دارند. در arbitrum تعداد اعتبارسنج‌ها محدود بوده و این موضوع برخلاف بحث تمرکززدایی در دنیای کریپتوکارنسی است. در واقع به دلیل محدود بودن اعتبارسنج‌ها، میزان غیر متمرکز بودن شبکه کاهش پیدا میکند و احتمال دستکاری و تبانی در تراکنش‌ها افزایش می‌یابد. - تاخیر زمانی در تایید تراکنش‌ها
در شبکه آربیتروم ، یک دوره زمانی تعریف شده وجود دارد که در آن نودهای شبکه می‌توانند اعتبار تراکنش‌ها را به چالش بکشند. نودها اگر بتوانند مشکلی در پردازش تراکنش‌ها پیدا کنند، از شبکه پاداش می‌گیرند. در مقابل الگوریتم‌های داخل بلاک چین نیز با شناسایی تراکنش‌های اشتباه، آن‌ها را اصلاح کرده و شبکه را توسعه می‌دهند. معمولا دوره زمانی بررسی تراکنش‌ها طولانی مدت است و باعث تاخیر در عملکرد برنامه های DApp می‌شود. در این حالت برنامه‌هایی که نیاز به تسویه سریع و فوری تراکنش‌ها دارند، با مشکل مواجه می‌شوند و ممکن است کاربران و مخاطبان خود را از دست بدهند. - سازگاری محدود قراردادهای هوشمند
معماری رول آپ این شبکه ممکن است محدودیت‌های خاصی را در نحوه تعامل با قراردادهای هوشمند ایجاد کند. همان‌طور که اشاره شد، بلاکچین arbitrum با ماشین مجازی اتریوم سازگار است و می‌تواند قراردادهای هوشمند آن را پیاده سازی کند. اما در برخی موارد، اگر برنامه غیرمتمرکز دارای قراردادهای هوشمند پیچیده باشد، ممکن است اربیتروم نتواند کدهای قرارداد را به صورت کامل در شبکه خود پیاده سازی کند. بنابراین توسعه دهندگان مجبور می‌شوند پروژه‌های خود را مجدد در این شبکه پیاده سازی کنند تا بتوانند عملکرد مورد نظر خود را از پروژه دریافت نمایند.
سخن پایانی
«آربیتروم چیست ؟» شبکه‌هایی مانند بیت کوین و اتریوم بلاکچین‌های لایه اولی هستند که به دلیل ترافیک بالا در بلاک چین خود، نمی‌توانند مقیاس پذیری بالایی داشته باشند. در مقابل، شبکه‌هایی مانند آربیتروم تلاش می‌کنند به کمک راه حل لایه دوم، یک بلاکچین مجزا برای پردازش تراکنش‌های این شبکه‌ها فراهم کنند. با این کار ترافیک بلاکچین‌هایی همچون اتریوم کاهش پیدا میکند و آن‌ها می‌توانند با میزان کارمزد پایین تر، تراکنش‌ها را در شبکه ثبت کنند. شبکه arbitrum با استفاده از رول آپ خوشبینانه (Optimistic Rollup) تراکنش‌های شبکه اتریوم را به چند دسته تقسیم میکند و به صورت همزمان آن‌ها را پردازش می‌نماید.
این شبکه در آپدیت اخیر خود به نام arbitrum nitro، تلاش کرده تا بخش زیادی از مشکلات موجود در بلاک خود را (مانند تمرکز بالای اعتبارسنج‌ها و عدم سازگاری با قراردادهای هوشمند پیچیده) برطرف کند. در حال حاضر این شبکه یکی از بهترین شبکه‌ها برای حل مشکلات مقیاس پذیری است. توکن این شبکه با نماد ARB در اکثر صرافی‌های ارز دیجیتال لیست شده است. کاربران برای سرمایه گذاری بر روی این پروژه، می‌توانند توکن بومی این بلاکچین را خریداری کنند.
