رمز ارزها و دنیای بلاک چین در تلاش هستند که یک اکوسیستم برای ارائه امور مالی غیر متمرکز یا دیفای (DeFi) به وجود بیاورند و یونی سواپ هم در همین راستا به عنوان یک صرافی غیر متمرکز (DEX) به وجود آمده است.
دیفای می‌خواهد خدمات مالی غیر متمرکز را در اختیار همه اعضای شبکه قرار دهد تا تمام فرآیندهای اجرا، پردازش، ثبت و نظارت بر این امور بدون واسطه‌های مرکزی انجام بگیرد. این خدمات شامل وام‌دهی، بیمه و بازارهای مشتقه می‌شوند.
یونی سواپ در سال 2018 برای حذف مشکلات یک صرافی متمرکز ساخته شد. در ادامه این مقاله به بررسی انواع صرافی‌های ارز دیجیتال می‌پردازیم و سپس یونی سواپ را به عنوان یکی از بهترین صرافی‌های غیر متمرکز حال حاضر بازار کریپتو معرفی خواهیم کرد. در ادامه هم به ویژگی‌های جذاب و نقاط ضعف این پروژه اشاره خواهیم کرد و تاریخچه قیمتی و آینده این ارز را بررسی می‌کنیم.
انواع صرافی‌های ارز دیجیتال
صرافی‌های متمرکز
صرافی های متمرکز پلتفرم‌هایی هستند که به عنوان واسطه یک بستر واسطه برای خرید و فروش رمزارزها فراهم می‌سازند تا کاربران بتوانند با ارزهای رایج (ارزهای فیات) یا سایر رمزارزها اقدام به ترید کنند.
بایننس شاید معروف‌ترین صرافی متمرکز ارز دیجیتال در جهان باشد. این نوع صرافی‌ها اصولاً نیاز به احراز هویت دارند و به همین دلیل کار با آن‌ها برای کاربران ایرانی چندان مورد پسند نیست.
از لحاظ عملکرد، صرافی‌های متمرکز شبیه به سایر بازارهای مالی (همچون بازار سهام) عمل میکنند و دارای یک اوردر بوک (order book) می‌باشند که خریداران و فروشندگان در آن به ثبت سفارش می‌پردازند. صرافی‌های متمرکز باعث اتصال خریداران به فروشندگان می‌شود و کار آن‌ها را تسهیل می‌کند و به همین دلیل بخشی از تراکنش را به عنوان کارمزد برمی‌دارند.
صرافی‌های غیر متمرکز
صرافی غیر متمرکز به کمک قرارداد های هوشمند کار می‌کند. این قراردادها توسط کدهای برنامه‌نویسی شده به صورت خودکار اجرا می‌شوند. کافی است که مفاد قرارداد محقق شود تا نتیجه آن در دستور کار قرار بگیرد.
مشکل اصلی صرافی‌های غیر متمرکز به واسطه همین ساختار غیر متمرکز آن‌ها به وجود می‌آید. در صرافی‌های متمرکز یک نهاد مرکزی وجود دارد که تا حد زیادی با سرمایه خود به پیشبرد تراکنش‌ها کمک میکنند. صرافی‌های غیر متمرکز هم ممکن است به جذب سرمایه بپردازند و برخی شرکت‌ها یا صندوق‌های سرمایه‌گذاری به آن‌ها کمک کنند، اما در مجموع برای تأمین نقدینگی خود نیاز به خود کاربران دارند تا به استخر های نقدینگی (Liquidity Pools) کمک کنند.
به دلیل عدم نیاز به احراز هویت در صرافی‌های غیر متمرکز، شما فقط کافی است که یک کیف پول ارز دیجیتال و مقداری رمز ارز در حساب خود (برای پرداخت کارمزدهای تراکنش) داشته باشید. در واقع، این گونه صرافی‌ها نیازی به ثبت نام و افتتاح حساب کاربری ندارند.
صرافی‌های غیر متمرکز، به جای استفاده از دفاتر سفارش یا اوردر بوک، از مدل الگوریتمی «بازارساز خودکار» (automated market maker: AMM) استفاده میکنند.
بازارسازهای خودکار در بستر غیر متمرکز هستند و قراردادهای هوشمند را برای انتقال خودکار و بدون نیاز به اعتماد به کار می‌برند. صرافی‌های غیر متمرکز از این بازارسازها برای شناخت کمبود توکن‌هایشان و تأمین نقدینگی خود استفاده میکنند.
مزایای صرافی‌های غیر متمرکز نسبت به متمرکز
صرافی‌های متمرکز برای کاربران مبتدی بسیار خوب است و نیازی به کسب تجربه ندارد. در صورتی که در این صرافی‌ها دچار مشکل شوید می‌توانید با تیم پشتیبانی ارتباط برقرار کنید.
اما در سوی دیگر، صرافی‌های غیر متمرکز نیاز به تجربه و دانش بالاتر نسبت به دنیای کریپتو دارند و بیشتر برای استفاده از خدمات تخصصی دیفای به کار می‌روند.
اکثر صرافی‌های غیر متمرکز مجموعه گسترده‌ای از خدمات دیفای را در اختیار کاربران بلاک چین قرار می‌دهند. این صرافی‌ها همچنین جای مناسبی برای معامله ارزهای کوچک‌تر هستند که شاید در سایر صرافی‌های ارز دیجیتال نباشند.
یکی از مزایای صرافی‌های غیر متمرکز مربوط به قابلیت تأمین نقدینگی می‌شود. این قابلیت دقیقاً شبیه به فرآیند استیک عمل می‌کند و فقط هدف نهایی آن متفاوت است. همان طور که گفته شد، صرافی‌های غیر متمرکز نیاز به تأمین نقدینگی از درگاه‌های بیرونی دارند. کاربران در پروسه تأمین نقدینگی باید توکن‌های یک استخر نقدینگی را تأمین کنند و در عوض به پاداش می‌رسند. این روش کسب درآمد مطمئناً باعث افزایش علاقه کاربران به این نوع پلتفرم‌های غیر متمرکز می‌شود.
از لحاظ کارمزدها هم صرافی‌های غیر متمرکز مطمئناً نسبت به نمونه‌های متمرکز خود بهتر هستند. بهترین مزیت این صرافی‌ها مربوط به شفافیت کارمزدهاست که به صورت مستبدانه و لحظه‌ای (همچون صرافی‌های متمرکز) اعمال نمی‌شود.
ارز دیجیتال یونی سواپ
یونی سواپ یک پروتکل بر بستر شبکه اتریوم است که دارای توکن بومی UNI با استاندارد ERC-20 (استاندارد توکن‌های اتریوم) می‌باشد. این پلتفرم برای سواپ (مبادله) توکن‌های ERC-20 به کار می‌رود.
اکثر صرافی‌هایی که در این حوزه فعالیت دارند صرفاً برای کسب کارمزد کاربران ایجاد شده‌اند. این در حالی است که یونی سواپ به صورت غیر انتفاعی راه‌اندازی شده است و هدف اصلی آن کمک به تریدرها برای جابجایی توکن‌های خود (بدون پرداخت کارمزد و بدون واسطه) است.
یونی سواپ یک صرافی غیر متمرکز است. همان طور که اشاره شد، در چنین صرافی‌هایی از اوردر بوک برای ایجاد توازن میان خریداران (میزان تقاضا) و فروشندگان (میزان عرضه) استفاده نمی‌شود و از یک معادله ساده ریاضی بر استخر نقدینگی این صرافی حاکم است که قیمت‌ها و روند ترید را مدیریت می‌کند.
یونی سواپ توسط هیدن آدامز (Hayden Adams) توسعه یافت که از یکی از پست‌های ویتالیک بوترین (Vitalik Buterin)، سازنده شبکه اتریوم، الهام گرفت تا این پلتفرم را بسازد. آدامز حدود یک سال برای شرکت بزرگ زیمنس (Siemens) کار کرد و در اواخر 2017 از ویتالیک ایده گرفت تا یک صرافی غیر متمرکز ارز دیجیتال را با محوریت بازارسازهای خودکار ایجاد کند که توسط کدهای الگوریتمی هدایت می‌شد.
پروژه یونی سواپ در سال 2018 راه‌اندازی شد و خیلی زود بر سر زبان‌ها افتاد. در هنگام نگارش این مقاله، یونی سواپ با سرمایه بازار 4.5 میلیارد دلاری جایگاه برترین صرافی غیر متمرکز را با اقتدار در اختیار دارد و از این منظر در جایگاه 18م ارزهای دیجیتال هم قرار می‌گیرد.
ویژگی‌های ممتاز و ساختار پلتفرم یونی سواپ
صرافی غیر متمرکز یونی سواپ از مکانیزم قیمت‌گذاری «مدل دائم بازارسازی برای محصولات» (Constant Product Market Maker Model) استفاده می‌کند. کاربران می‌توانند هر توکنی را با ارائه مقدار مشابه از کوین اتریوم یا توکن‌های ERC-20 در یونی سواپ تزریق کنند.
در مجموع باید گفت که به جای اتصال مستقیم خریداران و فروشندگان به منظور تعیین قیمت یک توکن، یونی سواپ از یک معادله همیشگی و ساده استفاده می‌کند:
X * Y = K
این فرمول برای قیمت‌گذاری توکن‌های درون استخر نقدینگی به کار می‌رود. در این فرمول، X به تعداد توکن‌های موجود در استخر گفته می‌شود. مجهول Y هم همان تعداد کوین ETH یا توکن ERC-20 دیگری است که به توکن اصلی پیوند خورده‌اند. در این فرمول، مجهول K یک مقدار ثابت است که از طریق نوسان قیمت به ایجاد توازن در میان توکن‌ها می‌پردازد.
با یک مثال باید بگوییم که اگر کاربران بخواهند توکن اولیه را با ETH خریداری کنند، آن گاه عرضه توکن اول در استخر طبیعتاً کاهش می‌یابد (زیرا این توکن از استخر بیرون کشیده شده است) و موجودی ETH بیشتر می‌شود (زیرا خریدار این کوین را به استخر تزریق کرده است). بدین ترتیب، قیمت توکن اولیه بالا می‌رود.
به صورت کلی باید بگوییم که قیمت توکن‌های موجود در استخرهای نقدینگی یونی سواپ فقط زمانی تغییر خواهد کرد که ترید و معاملاتی در این صرافی شکل بگیرد. در واقع، پلتفرم یونی سواپ با استفاده از این فرمول به صورت دائمی در حال ایجاد تعادل میان ارزش توکن‌هاست.
آربیتراژ در پلتفرم یونی سواپ
ترید از نوع «آربیتراژ» (Arbitrage) از عناصر اصلی اکوسیستم یونی سواپ است. تریدرهای آربیتراژ از تفاوت قیمت‌های اندک و لحظه‌ای میان دو صرافی استفاده میکنند تا به سود برسند. معمولاً سود چنین تریدهایی بسیار اندک است و شاید به ظاهر صرفه اقتصادی نداشته باشد، اما در حجم بالای سرمایه به‌صرفه است. مزیت این نوع ترید برای تریدرهایی با سرمایه هنگفت در این است که تقریباً یک سود قطعی خواهند داشت. این نکات مربوط به مزیت آربیتراژ برای تریدرهاست.
نکته اینجاست که آربیتراژ برای صرافی‌ها هم مناسب است و به سود آن‌ها عمل می‌کند. برای مثال در یک صرافی همچون یونی سواپ، تریدرهای آربیتراژ به دنبال موقعیتی هستند که قیمت توکن‌های موجود در یک استخر نقدینگی از قیمت متوسط بازار کمتر یا بالاتر باشد. بدین ترتیب، آن‌ها اقدام به خرید یا فروش آن توکن میکنند تا یک سود اندک را برای خود قطعی کنند. آن‌ها اینقدر این کار را انجام می‌دهند تا قیمت توکن در آن صرافی متناسب با صرافی‌های دیگر شود و نتوان سود بیشتری از تفاوت قیمت صرافی‌ها کسب کرد. همین اتفاق باعث خواهد شد که تعادل در استخرهای نقدینگی برقرار شود.
استفاده از صرافی یونی سواپ
به کمک صرافی یونی سواپ می‌توانید کوین ETH یا هر توکن ERC-20 را خریداری کنید. این قابلیت برجسته به این معناست که شما به طیف عظیمی از توکن‌ها دسترسی خواهید داشت.
توجه داشته باشید که برای استفاده از خدمات پلتفرم یونی سواپ نیاز است که حتماً مقداری ETH در کیف پول خود داشته باشید تا از آن برای پرداخت کارمزدها استفاده کنید. همچنین اگر برای خرید یک توکن ERC-20 خاص از صرافی یونی سواپ استفاده می‌کنید، باز هم نیاز به ETH برای تکمیل تراکنش خرید دارید. البته برای خرید می‌توانید سایر توکن‌های ERC-20 را هم به کار ببرید. البته توجه داشته باشید که در این حالت هم برای پرداخت کارمزد نیاز به ETH دارید.
یونی سواپ دارای دو کاربرد اصلی است: سواپ و تأمین نقدینگی.
چگونه در یونی سواپ توکن‌های خود را سواپ کنیم؟
کاربران کریپتو در پلتفرم یونی سواپ از گام‌های زیر باید برای سواپ توکن‌های خود استفاده کنند. توجه داشته باشید که شما در این صرافی غیر متمرکز فقط می‌توانید توکن‌های ERC-20 را مبادله کنید.
- ابتدا لازم است که کیف پول اتریوم خود (مانند متامسک) را به پلتفرم یونی سواپ وصل کنید.
- توکن‌هایی که می‌خواهید سواپ کنید را انتخاب نمایید.
- مقدار توکن مورد نظر خود برای ارسال و دریافت را انتخاب کنید.
- این تراکنش و انتقال را در کیف پول خود تأیید نمایید.
در پشت پرده، همه اتفاقات (از جمله تعیین قیمت مبادله، میزان توکن‌های منتقل‌شده و روند مبادله) کاملاً از طریق الگوریتم‌ها کنترل می‌شود. برای مثال، قیمت توکن‌ها به واسطه مقدار توکن موجود در استخرهای نقدینگی تعیین می‌گردد.
نحوه شرکت و کسب درآمد از استخرهای نقدینگی یونی سواپ
کاربران می‌توانند با افزودن سرمایه به استخر نقدینگی به پاداش برسند و درآمد جانبی کسب کنند. تأمین‌کنندگان نقدینگی یک درصد مشخص از کارمزدهای ترید آن استخر را به خود اختصاص می‌دهند. این پروسه به دلیل درآمد جانبی مطمئناً بسیار جذاب است و به همین دلیل خالی از لطف نیست که به نحوه تأمین نقدینگی برای یونی سواپ اشاره کنیم. مراحل ساده زیر به شما کمک میکنند که بتوانید در این پروسه شرکت داشته باشید.
- کیف پول اتریوم خود را به پلتفرم یونی سواپ وصل کنید.
- به سربرگ “Pool” بروید و بر روی “Add Liquidity” کلیک کنید.
- توکن‌هایی را که می‌خواهید به نقدینگی آن‌ها کمک کنید انتخاب نمایید و مقدار توکن هر کدام را هم وارد کنید.
- پلتفرم یونی سواپ مقدار ارزش توکن‌های کمکی شما را محاسبه خواهد کرد و به همان اندازه به شما توکن‌های نقدینگی (LP tokens) خواهد داد.
- در نهایت باید این تراکنش را در کیف پول خود هم تأیید نمایید.
تأمین‌کنندگان نقدینگی هر وقت خواستند می‌توانند توکن‌های نقدینگی خود را بسوزانند و نقدینگی خود را از استخر نقدینگی برداشت کنند.
انجام ترید در یونی سواپ
اگر با همه توضیحات بالا به انجام ترید در این صرافی غیر متمرکز علاقه‌مند شده‌اید، در این بخش به ارائه یک راهنمای جامع در مورد نحوه ترید در یونی سواپ می‌پردازیم.
در اینجا برای نمونه می‌خواهیم توکن UNI را با کوین ETH خریداری کنیم. طبق مراحل زیر به راحتی قادر خواهید بود که تراکنش مربوطه را انجام دهید.
مرحله اول: ابتدا به پلتفرم صرافی یونی سواپ بروید. در بالا سمت راست بر روی گزینه ” Connect to a wallet” کلیک کنید تا کیف پول خود را به پلتفرم وصل کنید. سه کیف پول متامسک (MetaMask)، کوین بیس والت (Coinbase Wallet) و والت کانکت (WalletConnect) از معروف‌ترین و معتبرترین کیف پول‌هایی هستند که در این صرافی پشتیبانی می‌شوند.
مرحله دوم: پس از اتصال کیف پول، وارد محیط ترید خواهید شد. در این صفحه لازم است که توکن خود را انتخاب کنید و در پایین آن هم توکنی را انتخاب کنید که می‌خواهید خریداری کنید. در نتیجه در این مثال، در بخش بالا کوین ETH را ثبت می‌کنیم و در قسمت پایین هم توکن UNI را خواهیم داشت.
مرحله سوم: همه چیز برای انجام سواپ و خرید توکن UNI آماده است. کافی است که یکی از مقادیر خرید یا فروش خود را انتخاب کنید تا پلتفرم یونی سواپ به صورت لحظه‌ای و الگوریتمی به شما نشان دهد که چه میزان از توکن مقابل به شما خواهد رسید. در این مثال، ما به اندازه 0.1 ETH توکن یونی سواپ خریداری می‌کنیم.
مرحله چهارم: در پایین صفحه انتقال، برخی آمار و اعداد به شما نشان داده می‌شود. مهم‌ترین و اصلی‌ترین شاخص مربوط به «کارمزد تأمین نقدینگی» (Liquidity Provider Fee) است که برحسب ETH نشان داده می‌شود و به همین صورت هم پرداخت می‌گردد. یکی دیگر از شاخص‌های مهم نمایش داده‌شده هم «حداقل میزان دریافتی» (Minimum received) است که همان طور که از اسمش پیداست به حداقل میزان توکنی اشاره دارد که حتی با وجود اسلیپیج قیمتی و نوسانات لحظه‌ای این استخر نقدینگی می‌توانید روی آن حساب کنید.
مرحله پنجم: اگر از همه اطلاعات ورودی و خروجی و میزان کارمزد و جزئیات دیگر انتقال راضی بودید، بر روی گزینه “Swap” کلیک کنید. شاید بعد از این مرحله (بسته به نوع کیف پولتان)، تعرفه‌های مختلف کارمزد نمایش داده شود تا به‌صرفه‌ترین آن را انتخاب کنید. در صورت تأیید (confirm)، معامله به اتمام می‌رسد و توکن‌های خریداری‌شده وارد کیف پول اتریوم شما می‌شوند.
مزایای صرافی یونی سواپ
یونی سواپ به عنوان یک صرافی غیر متمرکز فعالیت می‌کند و هیچ نهاد مرکزی بر آن نظارت ندارد. پروسه تأمین نقدینگی در این صرافی توسط خود کاربران انجام می‌شود.
در ادامه به ویژگی‌های ممتاز یونی سواپ خواهیم پرداخت:
- جامعه غیر متمرکز: پلتفرم یونی سواپ کاملاً بر بستر شبکه اتریوم راه‌اندازی شده است و نیاز به هیچ نهاد مرکزی ندارد. تراکنش‌ها توسط شبکه کاربران تأیید می‌گردند و به کمک قراردادهای هوشمند اجرا می‌شوند. بدین ترتیب، یک اجتماع امن و بدون نیاز به اعتماد طرفین به وجود می‌آید.
- بدون نیاز به احراز هویت: اصولاً صرافی‌های غیر متمرکز نیاز به احراز هویت ندارند. همین موضوع باعث می‌شود که حریم خصوصی افراد تا حد زیادی رعایت شود.
- تأمین نقدینگی توسط خود کاربران: یونی سواپ کاربران را تشویق می‌کند که درصدی از کارمزدهای ترید استخر را با تأمین نقدینگی به دست آورند. در این مکانیزم، ما شاهد یک بازار باثبات همراه با اسلیپیج اندک خواهیم بود.
- کارمزد اندک: کارمزدهای یونی سواپ بسیار کمتر از صرافی‌های متمرکز است و به حدی است که تقریباً می‌توان از آن صرف نظر کرد.
محدودیت‌ها و معایب یونی سواپ
با وجود تمام مزایا و ویژگی‌های جذاب یونی سواپ، باید خاطر نشان کرد که این صرافی غیر متمرکز مشکلات و معایبی هم دارد.
در این بخش به برخی از محدودیت‌های این صرافی می‌پردازیم:
- نقدینگی محدود: یونی سواپ به عنوان یک صرافی غیر متمرکز برای تأمین نقدینگی خود نیاز به تأمین اعتبار از سوی خود کاربران دارد. میزان شهرت و اعتبار در چنین صرافی‌هایی کمک زیادی به آن‌ها خواهد کرد. با همه این‌ها و اگر چه یونی سواپ معتبر است، باز هم میزان نقدینگی آن نسبت به صرافی‌های متمرکز بسیار کمتر است.
- نوسانات قیمت و اسلیپیج (Slippage): از آنجا که قیمت توکن‌ها برحسب الگوریتم و میزان موجودی لحظه‌ای توکن‌ها در استخر نقدینگی تعیین می‌شود، نوسانات قیمت توکن‌ها در صرافی یونی سواپ بالاتر از صرافی‌های متمرکز معمولی است.
- ضرر ناپایدار (Impermanent loss): تأمین‌کنندگان نقدینگی ممکن است با ضرر ناپایدار مواجه شوند. نوسان قیمت یک توکن (در صورت کاهش یا افزایش موجودی آن توکن در استخر نقدینگی) می‌تواند به ضرر تأمین‌کننده نقدینگی باشد. این اتفاق مطمئناً از سود نهایی تریدر خواهد کاست.
- محدودیت توکن: صرافی یونی سواپ فقط از توکن‌های ERC-20 پشتیبانی می‌کند که مسلماً یک محدودیت بزرگ به حساب می‌آید. تریدرها قادر نیستند سایر توکن‌ها و کوین‌های معروف (حتی مثلاً بیت کوین) را برای انجام معاملات خود به کار بگیرند.
نسخه 3 یونی سواپ (Uniswap v3)
تا به حال، صرافی یونی سواپ دستخوش چندین آپدیت جامع شده است. آخرین آپدیت این پلتفرم در ماه می 2021 رخ داد.
موارد زیر از جمله ویژگی‌هایی هستند که در نسخه جدید صرافی یونی سواپ افزوده شده یا بهبود یافته‌اند.
راه‌حل‌های لایه 2 در یونی سواپ
کارمزدهای اتریوم، معروف به «گس» (Gas)، از جمله چالش‌های کاربران شبکه اتریوم است. با توجه به گسترش روزافزون خدمات در شبکه اتریوم بدیهی است که نرخ کارمزد در این شبکه مرتباً افزایش یابد و تریدرها برای پرداخت این مبالغ هنگفت دچار مشکل شوند.
برای حل این مشکل، نسخه 3 صرافی یونی سواپ از راه حل های مقیاس‌پذیری لایه 2 استفاده می‌کند تا حجم بیشتری از قراردادهای هوشمند را پردازش کند. این قابلیت منجر به کاهش کارمزدها و افزایش سرعت شبکه (بدون آسیب به امنیت) می‌شود.
استفاده از توکن‌های نقدینگی شبیه به توکن‌های غیر قابل تعویض (NFT)
هر توکن نقدینگی دارای ارزش و قیمت خاص خود است و به نمایندگی از توکن‌های کاربران (بسته به سپرده آن‌ها) اهدا می‌شود. به همین دلیل و با توجه به خاصیت منحصر به فرد این توکن واضح است که آن‌ها شبیه به توکن های NFT خواهند بود و مشخصاتی همچون اطلاعات جفت رمزارز مورد بحث را نشان می‌دهند.
توکن بومی UNI
در سپتامبر 2020، پروژه یونی سواپ اقدام به راه‌اندازی توکن بومی خود تحت عنوان UNI کرد. این توکن حاکمیتی در ابتدا به صورت ایردراپ (airdrop) عرضه شد. هر کیف پولی که تا 1 سپتامبر 2020 به پلتفرم یونی سواپ وصل شده و تراکنش انجام داده بود، 400 توکن UNI پاداش می‌گرفت.
توکن UNI قرار شد تا ظرف 4 سال به حداکثر عرضه 1 میلیارد برسد. طبق برنامه، 60 درصد از این عرضه به اجتماع کاربران این ارز می‌رسد، 21.5 درصد به کارمندان و توسعه‌دهندگان یونی سواپ خواهد رسید و 18.5 درصد باقیمانده هم به سرمایه‌گذاران و مشاوران پروژه اهدا خواهد شد.
همان طور که گفتیم، توکن UNI از نوع حاکمیتی است. این نوع توکن‌ها به دارندگان خود حق رأی می‌دهند تا در خصوص مسائل مختلف شبکه نظر دهند. از جمله این مسائل می‌توانیم به نحوه مدیریت خزانه یونی سواپ، تغییر در نرخ کارمزد و غیره اشاره کنیم.
دو سال از راه‌اندازی پلتفرم یونی سواپ گذشته بود که توکن UNI معرفی شد. دلیل معرفی این ارز تا حد زیادی به واسطه شهرت‌یافتن پروژه سوشی سواپ (SushiSwap) بود که بخشی از بازار یونی سواپ را به خود اختصاص داد و بازار ارز یونی را به خطر انداخت.
تاریخچه قیمتی توکن UNI
عوامل زیادی بر قیمت UNI تأثیر دارند که از آن جمله می‌توان به وضعیت شبکه و پروژه یونی سواپ (فاندامنتال)، روند قیمتی این توکن و کل بازار کریپتو (تکنیکال)، شرایط عرضه و تقاضا و میزان محبوبیت در میان تریدرها (سنتیمنتال) اشاره کرد.
توکن UNI، همچون سایر ارزهای دیجیتال، مستقیماً از میزان عرضه و تقاضا به ارزش می‌رسد. از سوی دیگر، اگر از تریدرهای قدیمی بازار کریپتو باشید مطمئناً می‌دانید که همه ارزهای دیجیتال تا حد زیادی از یکدیگر (و از بیت کوین) تأثیر می‌گیرند.
در هنگام نگارش این مقاله، قیمت توکن UNI 5.91 دلار است. این توکن در بالاترین حد ارزش خود در تاریخ 3 می 2021 به 44.97 دلار رسید. جالب اینجاست که بدانید یک سال پیش از این اتفاق (17 سپتامبر 2020)، توکن UNI در کمترین میزان ارزش خود قرار داشت و با قیمت 0.419 دلار مبادله می‌شد.
سال 2021 بهترین سال برای ارز دیجیتال یونی سواپ به حساب می‌آمد و این توکن نهایتاً به 15 دلار رسید که باز هم ارزش پایینی به حساب نمی‌آمد.
اگر چه شهرت یونی سواپ از سال 2022 به طرز فزاینده‌ای رو به افزایش بود و به عنوان برترین صرافی غیر متمرکز جهان شناخته می‌شد، اما ارزش آن همزمان با بازار خرسی کریپتو مرتباً کاهش یافت.
امید می‌رود که با بازگشت بازار کریپتو، یونی سواپ بتواند با توجه به حجم بازار عالی خود در میان صرافی‌های غیر متمرکز بلافاصله به قله‌های مرتفع قیمتی برگردد و سود خوبی را نصیب تریدرهای خود کند. همان طور که گفته شد در زمان تدوین این مقاله، حجم بازار توکن UNI 4.5 میلیارد دلار است که این ارز را در جایگاه 18م برترین رمزارزها و در جایگاه اول برترین صرافی‌های غیر متمرکز قرار می‌دهد.
مقایسه یونی سواپ با پنکیک سواپ
یونی سواپ و پنکیک سواپ (PancakeSwap) هر دو صرافی‌های غیر متمرکزی هستند که مبادله ارزهای دیجیتال را تسهیل میکنند. هر دو پلتفرم دارای توکن بومی خود هستند. یونی سواپ از توکن UNI و پنکیک سواپ از توکن CAKE برای پیشبرد خدمات خود استفاده می‌کند. هر دو پلتفرم از کارمزدهای ترید استخر نقدینگی به عنوان یک انگیزه جانبی استفاده میکنند تا کاربران تشویق شوند که در استخرهای نقدینگی سرمایه‌گذاری کنند.
تفاوت این دو پلتفرم صرافی در آن است که هر کدام از آن‌ها در یک بلاک چین مجزا ساخته شده‌اند. صرافی غیر متمرکز یونی سواپ از پلتفرم اتریوم استفاده می‌کند، اما صرافی پنکیک سواپ از بلاکچین «زنجیره هوشمند بایننس» (Binance Smart Chain: BSC) استفاده می‌کند. در نتیجه، پلتفرم یونی سواپ برای انتقال توکن‌های استاندارد ERC-20 استفاده می‌شود و صرافی پنکیک سواپ برای مبادله توکن‌های بایننس به کار گرفته می‌شود که همان توکن‌های استاندارد BEP-20 است.
سخن پایانی
پروژه یونی سواپ یک صرافی غیر متمرکز است که بر بستر شبکه اتریوم راه‌اندازی شد. هر کسی با یک کیف پول اتریوم می‌تواند توکن‌های استاندارد ERC-20 را بدون نیاز به واسطه مبادله (خرید و فروش) کند.
در طول مقاله به مزایا و معایب این ارز دیجیتال پرداختیم. مهم‌ترین تفاوت این نوع صرافی با صرافی‌های معمولی متمرکز در این است که نقدینگی در صرافی‌های غیر متمرکز توسط خود اعضا تأمین می‌شود و خدمات هم کاملاً به صورت غیر متمرکز بین اعضا (بدون واسطه) ثبت و انجام می‌شود.
کارمزدهای یونی سواپ باید در قالب کوین ETH پرداخت شود و نسبت به صرافی‌های معمولی آنقدر کم است که قابل صرف نظر باشد. اگر چه سرعت انجام تراکنش‌ها و کمبود نقدینگی گاهی اوقات باعث به وجود آمدن ترافیک یا اسلیپیج بالا می‌شد، اما در نسخه سوم یونی سواپ با استفاده از راه‌حل‌های لایه دوم بسیاری از این مشکلات حل شده است.
صرافی‌های غیر متمرکز، و در رأس آن‌ها صرافی یونی سواپ، یکی از عناصر اصلی حوزه دیفای هستند و نقش بسزایی در رشد و توسعه امور مالی غیر متمرکز خواهند داشت. به همین دلیل است که می‌توانیم نگاه مثبتی به یونی سواپ (به عنوان برترین صرافی غیر متمرکز) داشته باشیم که با ارائه بهترین و سریع‌ترین خدمات بر بستر اتریوم و به کمک راه‌حل‌های لایه 2 بتواند یک مدل غیر متمرکز عالی و با کارمزدهای اندک را به کاربران عرضه کند و موجب افزایش تقاضا (و ارزش توکن بومی UNI) شود.
سوالات متداول
بله، هر توکن ERC-20 می‌تواند در صرافی یونی سواپ فهرست شود. هر کدام از این توکن‌ها دارای قرارداد هوشمند و استخر نقدینگی خاص خود خواهند شد. حتی اگر این توکن از قبل در لیست نبود هم شما می‌توانید آدرس آن توکن را به راحتی به صرافی اضافه کنید.
زمانی که توکن مد نظر خود را اضافه کردید و دارای استخر نقدینگی خاص خود شد، هر کسی قادر به ترید آن توکن و یا کمک به استخر نقدینگی آن خواهد بود. توجه داشته باشید که تأمین‌کنندگان نقدینگی 0.3 درصد از کارمزدهای استخر را تصاحب خواهند کرد که یک انگیزه خوب برای آن‌هاست.
با توجه به استفاده یونی سواپ از فناوری بلاکچین می‌توان به صورت قاطع گفت که این شبکه غیر متمرکز صرافی غیر قابل نفوذ است. با این حال، قراردادهای هوشمند قابل هک هستند و چندان در برابر هک مصون نیستند. باید تذکر داد که پلتفرم یونی سواپ در سال 2019 یک روزنه امنیتی داشت که منجر به سرقت 340 هزار دلار از دارایی کاربران شد.
در طول مقاله به سه مورد از این کیف پول‌ها اشاره کردیم. علاوه بر این کیف پول‌ها، شما می‌توانید از کیف پول نرم‌افزاری تراست ولت (Trust Wallet) هم برای استفاده از خدمات یونی سواپ استفاده کنید. همچنین کیف پول‌های سخت‌افزاری لجر (Ledger) و ترزور (Trezor) هم قابلیت تعامل با این صرافی دارند.
یونی سواپ حالت فیوچرز هم داره؟
بله داره
صرافی یونی سواپ در حال حاضر اپ موبایلی هم داره؟
خودش نه اما اپ های دیگه ای هستند که پشتیبانی میکنند
صرافی پنکیک سواپ داره؟
بله داره
مطالبتون عالی بود
مقدرا کارمزدی که صرافی یونی سواپ میگیره با صرافی پنکیک سواپ یکیه؟
یونی سواپ کمترین کارمزد را داره بین صرافی ها