فعالیت در بازار فارکس امتیازات و در عین حال، ریسک‌های زیادی می‌تواند به دنبال داشته باشد. برای به دست آوردن سود از معاملات فارکس ضروری است تا با استفاده از دوره‌های آموزش فارکس، با تمام مفاهیم مربوط به آن آشنا شویم. دو مفهوم مهم که در تمام معاملات فارکس کاربرد داشته و تاثیر مستقیمی بر چگونگی معاملات ما خواهند داشت، لوریج (Leverage) و مارجین (Margin) هستند. در این مقاله، قصد داریم تا ضمن تعریف دو مفهوم لوریج و مارجین، تفاوت‌های بین آنها را نیز مورد بررسی قرار دهیم.
لوریج در فارکس
زمانی که یک حساب فارکس را در یک بروکر باز می‌کنیم، در مقابل هر میزان مبلغی که به حساب خود واریز می‌کنیم، بروکر به ما اعتبار اولیه می‌دهد. برای مثال، در صورتی که ما 1000 دلار به حساب خود واریز کنیم، در مقابل هر واحد دلاری که واریز کرده‌ایم، بین 1:25 و 1:100 اعتبار به ما تعلق می‌گیرد. این اعتبار اولیه لوریج یا اهرم نامیده میشود. اگر لوریج بروکر ما 1:25 باشد، 25 واحد از همان ارز به حساب ما اضافه میشود. یعنی اگر ما 20 دلار به حساب خود واریز کنیم، حدود 500 دلار لوریج به آن تعلق می‌گیرد.
لوریج یکی از مزیت‌های مهم بازار فارکس است که این امکان را به معامله‌گران می‌دهد تا بتوانند با سرمایه‌هایی اندک کار خود را آغاز کنند. با وجود مزیت‌های مهمی که لوریج در بازار فارکس دارد، می‌تواند عامل خطرناکی برای معامله‌گران تازه‌کار نیز باشد.
کاربرد لوریج
برای این که بتوانیم از لوریج مربوط به حساب فارکس خود به درستی استفاده کنیم و از آن سود ببریم، راه‌حل‌های فراوانی وجود دارد که در اینجا، به چند مورد از آنها اشاره می‌کنیم:
- در ابتدا، بهتر است با ضریب لوریج‌های پایین در معاملات شرکت کنیم.
- لازم است تا میزان سرمایهگذاری خود را کاهش دهیم تا در صورت ضرر، بتوانیم بخشی از سرمایه خود را حفظ کنیم.
- لازم است از استاپ لاس (Stop Loss) برای معاملات خود استفاده کنیم. استاپ لاس یا حد ضرر یکی دیگر از قابلیت‌های بازار فارکس است که به کمک آن، می‌توانیم حد ضرر معاملات را مشخص کنیم و از زیان‌های بیشتر جلوگیری کنیم. مشخص کردن استاپ لاس در معاملات هر بازار مالی لازم است.
چگونگی محاسبه لوریج
مقدار لوریج یا اهرم به قوانین و شرایط بروکر فارکس ما بستگی خواهد داشت. بروکرهای مختلف، معمولاً بین 25 تا 1000 واحد ارز واریز شده توسط معامله‌گران، لوریج می‌دهند. ممکن است تصور کنید که بروکری مناسب‌تر است که مقدار لوریج بیشتری به معامله‌گران خود ارائه می‌دهد، اما با در نظر گرفتن این نکته که لوریج می‌تواند به صورت شمشیری دو لبه عمل کند، استفاده از مقدار کمتر لوریج برای معامله‌گران تازه‌کار مناسب‌تر است.
در صورتی که معامله‌گران بتوانند معاملات صحیح و پرسودی را آغاز کنند، می‌توانند از این اعتبار به خوبی استفاده کرده و سود بسیاری را به دست آورند. اما اگر معامله‌گری با مقدار لوریج بالایی وارد معاملات پرریسک شود، ممکن است دچار ضررهای زیادی در حساب فارکس خود شود.
مارجین در فارکس
در معاملات فارکس، ما نمی‌توانیم تمام موجودی خود را وارد معامله کنیم. اگر ما وارد معامله در فارکس شویم، پول باقی مانده روی حساب ما به دو بخش تقسیم میشود:
- قسمتی از حساب خود را که نمی‌توانیم وارد معامله کنیم، مارجین یا حاشیه اطمینان نامیده میشود.
- قسمت دیگر باقیمانده حساب ما که می‌توانیم آن را در معاملات دیگر استفاده کنیم، فری‌مارجین (Free Margin) یا مارجین آزاد نامیده میشود.
با در نظر گرفتن این تقسیم‌بندی، می‌توانیم مارجین را وثیقه‌ای در نظر بگیریم که بروکر فارکس ما، آن را برای یک معامله نگه می‌دارد. به غیر از مارجین و فری مارجین، انواع دیگری از مارجین نیز در فارکس وجود دارند که بسته به بروکر مربوطه و شرایط خاص در معاملات، ممکن است روی معاملات ما اعمال شوند. چند مورد از دیگر انواع مارجین مورد استفاده در معاملات فارکس عبارت هستند از:
- مارجین کال (Margin Call): بدترین حالت ضرر معامله‌گران در بازار فارکس است که در آن نه تنها مارجین، بلکه مقدار فری‌مارجین حساب فارکس هم به حداقل می‌رسد. ما زمانی این پیام را دریافت می‌کنیم که مقدار پول موجود در حساب ما نتواند ضرر احتمالی ما را پوشش دهد. این حالت زمانی روی می‌دهد که مقدار اکوئیتی ما به زیر مقدار مارجین استفاده شده ما برسد. اگر مارجین کال روی دهد، بروکر از ما می‌خواهد که پول بیشتری به حساب خود واریز کنیم. اگر این کار را نکنیم، بعضی یا تمام پوزیشن‌های باز ما توسط بروکر به قیمت بازار بسته می‌شوند.
- مارجین لول (Margin level): مارجین لول به صورت درصدی در معاملات نشان داده میشود. این مفهوم حاصل تفریق فری‌مارجین بر مقدار مارجین است. تا وقتی که مارجین لول ما بالاتر از 100٪ باشد، به این معنی است که معامله ما وارد حد مارجین نشده و جای هیچ نگرانی نیست. اما اگر مارجین لول به 100٪ یا پایین‌تر از آن برسد، نشان می‌دهد که معامله ما دارد دچار ضرر جدی میشود.
- موجودی حساب (Balance): به مقدار کل پولی که در حساب معاملاتی خود داریم، موجودی حساب گفته میشود.
- مارجین استفاده شده: مقدار پولی که کارگزاری ما برای باز نگه داشتن پوزیشن‌های فعلی ما نزد خود “قفل” کرده است، مارجین استفاده شده گفته میشود. با وجودی که این پول هنوز مال ما است، اما نمی‌توانیم به آن دست بزنیم تا زمانی که بروکر آن را به ما پس بدهد.
- مارجین قابل استفاده: به مقدار پولی گفته میشود که در حساب ما برای باز کردن پوزیشن های جدید موجود است.
چگونگی محاسبه مارجین
مقدار مارجین بسته به بروکر فارکس ما، می‌تواند متفاوت باشد. بنابراین، بهتر است پیش از انتخاب بروکر مورد نظر خود، در مورد مقدار لوریج و مارجین آن اطلاعات درستی را به دست آوریم. در حالت کلی، بیشتر بروکرها در مقابل هر 100 دلاری که وارد معامله می‌کنیم، مقدار 125 دلار را به حاشیه اطمینان معامله یا مارجین آن معامله در نظر گرفته و آن را در حساب ما بلوکه می‌کنند.
در واقع، بسته به شرایط معامله و مقدار سرمایهگذاری، مارجین می‌تواند توسط خود معامله‌گران بازار قابل پیش‌بینی باشد. به عبارت دیگر، خود معامله‌گران می‌دانند که هر مقدار ارز را که معامله کنند، باید چه مقدار مارجین در حساب خود نگه دارند.
تفاوت بین لوریج و مارجین در چیست؟
با در نظر گرفتن تعاریفی که برای هر یک از مفاهیم لوریج و مارجین در فارکس ارائه دادیم، درک تفاوت این دو مفهوم کار ساده‌ای است. در حقیقت، مارجین حاشیه سود معاملات فارکس است، اما لوریج اهرم اعتباری معاملات این بازار محسوب میشود. تفاوت‌های زیادی بین مارجین و لوریج وجود دارد و به همین دلیل، نمی‌توانیم این دو مفهوم را با یکدیگر اشتباه بگیریم. با این حال، به دلیل پیچیده بودن این دو مفهوم در معاملات، بسیاری از معامله گران بازار فارکس تنها به دانش شهودی خود تکیه کرده و از بررسی دقیق تفاوت لوریج و مارجین احتراز می‌کنند.
در صورتی که شما هنوز وارد بازار بزرگ فارکس نشده‌اید یا در مراحل ابتدایی ورود به این بازار هستید، بهتر است مطالب کامل مربوط به تمام مفاهیم فارکس را به دقت مطالعه کنید. درک تفاوت بین لوریج و مارجین به طور خاص می‌تواند به ما در انجام معاملات سودآور کمک کند.
مارجین در واقع ودیعهای برای ضررهای احتمالی معاملات است از سوی بروکرها در مورد باقیمانده حساب ما تعیین و برنامهریزی میشود. در مقابل، لوریج اعتبار اولیهای است که به ما کمک میکند تا با دارایی کم و سرمایهگذاری اندک خود هم بتوانیم وارد معاملات بازار ارز شویم.
مارجین مفهومی ثابت، کلی و همه‌جانبه است، اما لوریج مفهومی کمک‌کننده و مفید است که اگر به درستی مورد استفاده قرار گیرد، مزیتی برای بازار فارکس محسوب میشود. بنابراین، می‌توان گفت که تفاوت لوریج و مارجین در فارکس بسیار زیاد بوده و هریک مفاهیم جداگانه‌ای مخصوص به خود را دارند.
مفاهیم مرتبط با لوریج و مارجین
کسانی که قصد دارند وارد بازار فارکس شوند و معاملات بین‌المللی خود را آغاز کنند، علاوه بر مفهوم لوریج و مارجین در فارکس، باید مفاهیم زیر را نیز مورد بررسی و مطالعه قرار دهند:
- استاپ اوت (Stop Out): در بازار فارکس، هنگامی که مارجین لول از سطح تماس مارجین (margin call level) عبور کند و به استاپ اوت لول (stop out level) برسد، معاملات باز همگی متوقف یا اصطلاحاً استاپ اوت می‌شوند. استاپ اوت لول بسیار شبیه به کال مارجین لول است، با این تفاوت که بسیار بدتر از آن و به معنای توقف معاملات است. کال مارجین پیش از توقف معاملات اتفاق می‌افتد.
- اکوئیتی (Equity): اکوئیتی عبارت است از بالانس حساب فارکس معامله‌گر به علاوه مقدار متغیر سود و ضرر در معاملات باز.
فعالیت در بازار فارکس به دانش و تخصص کافی در مورد تمام مفاهیم فوق نیاز دارد. با وجودی که بیشتر معامله‌گران این بازار هنوز هم این مفاهیم را به درستی درک نکرده‌اند، اما همه آنها برای معامله در این بازار لازم هستند. شاید دلیل بیشتر زیان‌های ناشی از انجام معاملات فارکس، همین بی‌اطلاعی معامله‌گران از مفاهیم پایه این بازار باشد.
سخن آخر
مارجین به حاشیه سود معاملات فارکس گفته میشود که به عنوان وثیقه نزد بروکر در حساب ما باقی می‌ماند. زمانی که معاملات ما وارد ضرر شود، مقدار ضرر از مارجین حساب ما برداشت خواهد شد.
لوریج هم اهرمی است که به کمک آن می‌توانیم حتی با سرمایه کم هم وارد معامله در بازار فارکس شویم. اهرم توسط کارگزاران فارکس در اختیار معامله‌گران قرار می‌گیرد. با وجودی که برخی از معامله‌گران تازه‌کار به اشتباه، مفهوم لوریج و مارجین را به جای یکدیگر به کار می‌برند، ما بر اساس تعاریف ارائه شده، به راحتی می‌توانیم به تفاوت بین آنها پی ببریم.
